تحقیق حاضر به منظور ارزیابی تغییرات صفات مورفولوژیک و متابولیت های ثانویه در چهار گونه از جنس خشخاش (P.bracteatum, P.somniferum, P.armeniacum, P.argemone) تحت تنش خشکی و شوری انجام پذیرفت. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل شوری با NaCl (mM100)، خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی) و آبیاری نرمال (شاهد) بودند. برای سنجش فلاونوئیدکل، آنتوسیانین و محتوی آلکالوئید کل از روش اسپکتروفتومتری و برای اندازه‌گیری میزان کلروفیل برگ از دستگاه spad استفاده گردید. آزمایش نشان داد که نوع تنش و گونه تأثیر بسیار معنی‌داری (01/0P≤ ) بر روی صفات مورفولوژیک داشتند. مقایسه میانگین نتایج نشان داد که مقادیر صفات مورفولوژیک، تحت تنش های خشکی و شوری به‌طور معنی‌داری کاهش پیدا کردند. به‌طوری‌که میزان کاهش در صفات مورفولوژیک در شرایط تنش خشکی بیشتر از تنش شوری بود. ولیکن مقادیر طول ریشه در شرایط تنش خشکی و وزن خشک اندام هوایی در تنش شوری افزایش نشان داد. در نتایج تجزیه واریانس مشخص شد که نوع تنش تأثیر معنی‌داری (01/0P≤) بر میزان آلکالوئید، فلاونوئید، آنتوسیانین کل و غلظت کلروفیل داشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که محتوی آلکالوئید، فلاونوئید و آنتوسیانین کل تحت تنش های خشکی و شوری در مقایسه با شرایط بدون تنش افزایش یافت. بیشترین (OD.g-1.FW 24/2) و کمترین (OD.g-1.FW 64/1) میزان آلکالوئید کل به‌ترتیب مربوط به گونه P. bracteatum در تنش خشکی و گونه P. somniferum در شرایط عدم تنش بود. گونه P. somniferum با کمترین کاهش در خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد بالایی در تولید متابولیت های ثانویه داشته است و اینکه تجمع متابولیت‌های ثانویه با تنش خشکی و شوری رابطه مثبت داشته و میزان افزایش متابلولیت‌های نمونه‌ها تحت تنش خشکی از شوری بیشتر بود. Manuscript profile

ترکیبات فنلی گیاه آویشن باغی(Thymus vulgaris L.) از جمله مهم‌ترین فرآورده‌های آنتی اکسیدانی آن می‌باشد که در صنعت داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. بدین منظور در این تحقیق تغییرات کمی ترکیبات فنلی گیاهدارویی آویشنتحت تنش خشکی و شوری مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیقدر سال 1392در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه و آزمایشگاه دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) اجرا گردید. عصاره‌گیری به روش ماسراسیون انجام گرفت و ترکیبات فنلی با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اندازه‌گیری گردید. نتایج آزمایش نشان داد که تنش شوری و خشکی اثر معنی‌داری (1%≥P) در میزان تیمول و سایر ترکیبات فنلی دارند. در تنش خشکی مقادیر وانیلیک اسید، تیمول، کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، پاراکوماریک اسید، فرولیک اسید وسالیسیلیک اسید به‌ترتیب 189، 48، 144، 158، 153، 137 و 84 درصد نسبت به شرایط بدون تنش (شاهد) افزایش نشان دادند. مقدار ترکیبات بررسی شده در اثر تنش شوری نیز تغییراتی نشان داد اما این تغییرات در مقایسه با تنش خشکی قابل توجه نبود. بیشترین افزایش در تنش شوری مربوط به ترکیب رزمارینیک اسید بود که نسبت به شاهد افزایش 3/36 درصدی را نشان ‌داد. Manuscript profile