زمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات اساتید و کارشناسان متخصص طراحی گردید. روایی و پایایی پرسش‌نامه با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ 75/0 بدست آمد که نشان دهنده پایایی قابل قبول است. سپس به طور تصادفی از بین 800 نفر از دانش‌آموزان 10 مدرسه شهرستان خرم آباد که به صورت شفاهی، نصب پوسترها و فیلم‌های آموزشی منابع طبیعی، آموزش دیده بودند، 250 نفر جهت پر کردن پرسش‌نامه و بررسی دیدگاه‌ آن‌ها قبل و بعد از آموزش انتخاب شدند. یافته‎ها: نتایج توصیفی حاصل از تاثیر پایه تحصیلی، معدل، شغل پدر، تحصیلات مادر و پدر، درآمد خانوار و میزان تماشای تلویزیون بر دیدگاه دانش آموزان نسبت به منابع طبیعی ارایه گردید. نتایج استنباطی نیز نشان داد که ارتباط بین متغیرها بدین شکل بود: الف) همبستگی مثبت و معنی‌داری بین متغیر‌های دانش، شناخت، نگرش و رفتار زیست محیطی با آموزش، ب) همبستگی مثبت و معنی‎داری بین متغیر رفتار زیست محیطی با دانش زیست محیطی، پ) رابطه خطی مثبت و معنی‎داری بین دانش زیست محیطی و رفتار زیستی دانش آموزان. همچنین، نتایج آنالیز داده‎ها با استفاده از آزمون کای دو و دوجمله‌ای، اثر مثبت آموزش را بر افزایش آشنایی و ترویج منابع طبیعی تایید کردند. بحث و نتیجه‎گیری: آموزش به‌عنوان کارآمدترین ابزار قابل دسترس می‌تواند نقش مهم و راه‌گشایی را در ارتقای نگرش و شناخت دانش آموزان از منابع طبیعی و حفظ سرمایه ملی کشور داشته باشد. Manuscript profile

زمینه و هدف: تشی (Hystrix, indica)بزرگترین جونده‌ای است که در ایران دیده می‌شود و هر ساله سبب ایجاد خسارت‌ بسیاری در مناطق حفاظت شده و جنگل‌کاری‌ ها می‌شود. روش بررسی: نحوه بررسی محیط زیست و خسارت تشی به درختان جنگلی سفیدکوه شهرستان دوره چگنی استان لرستان با استفاده از روش ترانسکت و نشانه‌گذاری درختان خسارت‌زده در بین سال 1394 1390 انجام گرفت که در نهایت، خسارت تشی به درختان آسیب‌دیده با معیارها و مشخصات مختلف مورد بررسی قرار گرفت، هم‌چنین از سه روش مرسوم فنس‌گذاری، پرچین و سنگ چین در کنترل خسارت تشی استفاده شد. یافته‌ها: بررسی خسارت تشی به درختان نشان داد که خسارت تشی در طی سال های مورد بررسی روند افزایشی داشته است و از بین گونه‌های درختی موجود (بلوط ‌ایرانی، انجیر و بادام کوهی) فقط به درختان بلوط آسیب وارد کرده بود. بیشترین آسیب تشی در فصل بهار روی درختان با طبقه قطری 50 - 25 سانتی‌متر مشاهده شد هم چنین، بیشترین آسیب به تنه درختان در ارتفاع 60 - 40 سانتی‌متر مشاهده گردید و ضخامت پوست تنه درختانی که تشی از آن‌ها تغذیه می‌کند، بیشتر در بین دو طبقه کمتر از 1 سانتی‌متر و 1 تا 5/1 سانتی‌متری بود. از بین خسارت‌های مستقیم و غیر‌مستقیم توسط تشی، کندن پوست درخت بیشترین صدمه را به پایه‌ها وارد کرده است. نتایج بررسی همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای درجه خسارت وارد شده با فرم درخت، طبقه قطری، ضخامت پوست، زمان خسارت نشان داد رابطه مثبت و معنی‌داری بین درجه خسارت وارد شده توسط تشی به درختان بلوط ایرانی با طبقه قطری، زمان خسارت و رابطه منفی و معنی‌داری بین درجه خسارت وارد شده با ضخامت پوست و فرم درخت وجود داشت. نتایج کنترل مکانیکی تشی تفاوت معنی‌داری در سه روش، فنس‌گذاری پرچین و سنگ چین داشت به طوری که روش فنس گذاری در کنترل این جانور موثر بود. بحث و نتیجه‌گیری: تشی سبب خسارت به درختان بلوط خصوصا در مناطق حفاظت شده جنگل‌های زاگرس با توجه به شرایط حفاظتی و حمایتی این جنگل‌ها می‌شود و روش های کنترل مکانیکی درکنترل خسارت این جانور موثر می باشند. Manuscript profile

زمینه و هدف: نمدار از جمله گونه‎های مورد تهدید در شمال ایران است که درصد بسیار ناچیزی از جنگل‎های شمال کشور را تشکیل می‎دهد. از آن‎جایی‎که بذور نمدار در جوانه‎زنی با مشکلاتی هم‎چون خواب دوگانه فیزیولوژیکی (جنین) و مکانیکی (پوشش سخت پریکارپ) روبه‎رو هستند، استفاده از روش‎های کاربردی نظیر کشت بافت می‎تواند در کشت، بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی موثر واقع شود. روش بررسی: این پژوهش با هدف تعیین مناسب‎ترین ریزنمونه و بهترین ترکیب هورمونی محیط کشت به منظور بهینه‎سازی ریزازدیادی گونه نمدار در شرایط درون شیشه‎ای انجام گرفت. ریزنمونه‎ها به صورت تصادفی از بهترین پایه‎های نمدار در جنگل توسکاستان گرگان جمع‎آوری و کشت گردیدند. یافته‎ها: داده‎های به ‎دست آمده با طرح کاملا تصادفی به وسیله نرم افزار MSTATC مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از این بررسی، از بین یازده ریزنمونه مورد آزمایش، ساقه حاوی جوانه انتهایی فلس‎دار به عنوان مناسب‎ترین ریزنمونه و IBA با غلظت 1/0 میلی‎گرم بر لیتر به عنوان مناسب‎ترین ترکیب هورمونی محیط کشت در ساقه‎زایی در نظر گرفته شد. بحث و نتیجه‎گیری: امید می‎رود نتایج حاصله بتواند در تحقیقات کشت بافت و تکثیر و هم‎چنین در مطالعات پایه مولکولی در این گونه مفید واقع شود Manuscript profile

زمینه و هدف: آزولا گیاهی است با داشتن قابلیت تثبیت نیتروژن، پتاسیم و فسفر که به عنوان کود سبز مورد استفاده قرار می‎گیرد و عناصر غذایی موجود در کمپوست آن می‎تواند به عنوان منبع تغذیه‎ای برای گیاهان مورد توجه قرار گیرد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات تلفیق آزولا با کودهای آلی و غیرآلی بر شاخص‎های رویش صنوبر دلتوئیدس انجام گرفت. مواد و روش‎ها: ابتدا آزولا از تالاب‎های شهرستان جویبار واقع در استان مازندران جمع آوری گردید. کمپوست آزولا در ترکیب با مواد آلی و غیر آلی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد استفاده قرار گرفت و میزان نیتروژن، پتاسیم و فسفر این ترکیبات و تاثیرات آن بر شاخص‎های رویش (ارتفاع، قطر ساقه و وزن تر برگ) بررسی شد. نتایج نشان داد کمپوست آزولا 100% و کاه 100% دارای بیشترین و کمترین میزان نیتروژن، پتاسیم و فسفر بود که منجر به افزایش معنی‎داری در شاخص‎های رویش صنوبر دلتوئیدس در مقایسه با تیمار شاهد شد. یافته‎ها: شاخص‎های رویش در کمپوست آزولا 100% نسبت به تیمارهای دیگر کودی (درصدهای مختلف آزولا، کاه) افزایش معنی‎داری را نشان داد. همچنین، کود تلفیقی کمپوست آزولا و مواد آلی (50% آزولا+ 50% کاه) (با میزان 32/0 درصد نیتروژن، 02/0 درصد فسفر و 24/0 درصد پتاسیم) در ترکیب با کود غیر آلی اوره، پارامترهای رویشی گیاه را نسبت به شاهد به‎طور معنی‎داری افزایش داد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، ترکیب کودی 50% آزولا+50% کاه به همراه اوره و کمپوست آزولا 100%، بیشترین تاثیر را در بهبود خصوصیات شیمیایی خاک و در نهایت رشد گیاه داشتند. لذا، بکارگیری کود سبز و همچنین ترکیب تلفیقی کود سبز با کودهای آلی و غیرآلی، با توجه به اثراتی که بر خصوصیات شیمیایی خاک دارد منجر به بهبود حاصلخیزی و افزایش محصول می‎گردد و با کاهش مصرف کود شیمیایی در کشاورزی از آلودگی‎های زیست محیطی و هزینه‎های سرسام آور آن جلوگیری نموده و منجر به توسعه پایدار در کشاورزی می‎شود. Manuscript profile