به منظور بررسی اثر اندازه بذر بر صفات رویشی، زراعی و میزان پروتئین دانه ارقام نخود، آزمایشی در سال 1396 در روستای باغ‌چله از توابع شهرستان دیواندره به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. در این آزمایش فاکتور اصلی اندازه بذر (ریز، متوسط و درشت) و فاکتور فرعی ارقام نخود: پیروز، کاکا، هاشم، آزاد، آرمان، بیونیج و ILC482 در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که صفات تعداد روز تا ظهور گیاهچه، روز تا گلدهی، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن 100 دانه، عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه تحت تاثیر اندازه بذر مصرفی اختلاف معنی‌داری نشان دادند. به طوری که با افزایش اندازه بذر، مقادیر صفات فوق افزایش یافتند. عملکرد دانه در بذور درشت در مقایسه با بذور متوسط و ریز به ترتیب: 7/74 و 11/99 درصد افزایش نشان دادند. همچنین در این آزمایش کلیه صفات مورد بررسی تحت تاثیر ارقام اختلاف معنی‌داری در سطح 1 درصد نشان دادند. به طوری که از نظر صفات تعداد روز تا ظهور گیاهچه، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن 100 دانه و عملکرد دانه، رقم بیونیج و از نظر تعداد روز تا گلدهی، روز تا رسیدن و درصد پروتئین، رقم هاشم برتر بود. نتایج اثر متقابل نیز نشان داد که وزن 100 دانه تحت تاثیر اثر متقابل اندازه بذر در رقم اختلاف معنی‌داری در سطح 1 درصد نشان داد و حداکثر مقدار وزن دانه در بذر درشت و رقم بیونیج حاصل گردید. Manuscript profile