پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل فرهنگی بر قدرت ریسک پذیری شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. شرکتهای مورد بررسی شامل178شرکت به روش نمونه‌گیری حذفی بر اساس شرایط تعیین شده انتخاب گردیدند. برای برآورد تاثیر عوامل فرهنگی بر ریسک شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار ایران و تحلیل روابط بین متغیرهای ارایه شده در مدل مربوطه با استفاده از داده‌های پانلی (تابلویی) استخراج شده از گزارش‌های مالی در بورس و سایر گزارش‌های منتشر شده نهادهای آماری و نیز مذهبی و فرهنگی استفاده گردید. در این پژوهش از روش پانلی استفاده گردید و قبل از آن از آزمون‌های چاو و ‌هاسمن برای تعیین نوع آزمون استفاده شد. نتایج مربوط به بررسی اثر عوامل فرهنگی بر ریسک‌پذیری شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار نشان داد که عوامل فرهنگی اثر معناداری بر انحراف معیار بازدهی شرکت، انحراف معیار بازدهی دارایی ثابت شرکت و هزینه‌های تحقیق و توسعه شرکت دارد و جهت این ارتباط بر هر سه عامل مربوط به ریسک پذیری منفی است. یعنی در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که ارتقاء عوامل فرهنگی در جامعه باعث اثرگذاری بر هر سه شاخص مربوط به ریسک پذیری شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار و در نتیجه کاهش میزان ریسک‌ گریزی این شرکت‌ها میگردد. Manuscript profile

هدف مقاله بررسی اثرگذاری متغیرهای کلان اقتصادی و تامین مالی اسلامی (صکوک) بر بازدهی بانک‌های خصوصی و دولتی ایران (جمعا، 15 بانک) با استفاده از روش داده‌های تابلویی طی دوره زمانی ۱۳۸۴-۱۳۹۶ است. نتایج برآورد مدل نشان داد صکوک، تورم، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها (به عنوان متغیر بانک) تاثیر مثبت و معناداری بر بازدهی بانک‌ها دارد. بدین معنا که انتشار صکوک باعث افزایش بازدهی و سودآوری بانک‌ها می‌شود. یافته‌ها نشان داد نشان داد مالکیت دولتی تاثیر منفی بر بازدهی بانک‌ها دارد؛ به طوری که با افزایش سهم دولت از بانک‌ها، سودآوری و در نتیجه، بازدهی بانک‌ها کاهش می‌یابد؛ متغیر نسبت مخارج کل به دارایی کل نیز تاثیر منفی و معناداری بر بازدهی بانک‌ها دارد و نیز اندازه بانک نیز تاثیر منفی و معناداری بر بازدهی بانک دارد. از آنجا که مالکیت دولتی بر بازدهی بانک‌ها تاثیر منفی می‌گذارد؛ خواهشمند است، سهم دولت از مالکیت بانک کاهش یابد. Manuscript profile

هدف اصلی مقاله بررسی اثرات تعاملی سیاست‌های پولی و احتیاطی بر ‌ثبات سیستم بانکی ایران است. برای این منظور، اثرات تعاملی سیاست‌های پولی و احتیاطی به‌همراه اثرات هر یک از این دو سیاست با استفاده از اطلاعات سری ‌زمانی سالانه 24 بانک خصوصی و دولتی ایران طی دوره 1398-1386 و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد سیاست‌های پولی به‌طور معنادار سبب بی‌ثباتی سیستم بانکی شده و تاثیر سیاست‌های احتیاطی کلان نیز بر ثبات بانک‌ها مثبت و معنادار بوده است. همچنین، یافته‌های تجربی نشان می‌دهد تعامل سیاست‌های پولی و احتیاطی کلان تاثیر مثبت و معنادار بر ثبات بانک‌ها دارد. این نتیجه دلالت بر این دارد که اعمال سیاست‌های کلان احتیاطی در ایران سبب شده است اثرات سیاست‌های پولی بر بی‌ثباتی سیستم بانکی تعدیل شود؛ ازاین‌رو، لازم است سیاست‌گذاران اقتصادی هنگام طراحی و اجرای سیاست پولی و احتیاطی کلان تعاملات بین این دو سیاست را درنظر بگیرند. درواقع، به سیاست‌گذاران اقتصادی توصیه می‌شود به هنگام اجرای سیاست‌های پولی انبساطی از سیاست‌های احتیاطی کلان درجهت تقویت ثبات سیستم بانکی استفاده کنند. Manuscript profile

چکیده هدف این مقاله بررسی رفاه اجتماعی و همگرایی رفاه اجتماعی استان‌های کشور ایران برای ارزیابی توسعه متوازن در ایران طی دوره زمانی 1379-1392 می‌باشد.برای این منظور از همگرایی ناهار و ایندر استفاده شده است. نتایج نشان داد استان‌های کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد و مازندران به سمت متوسط رفاه استان‌ها همگرا شده و استان‌های آذربایجان ‌شرقی، آذربایجان‌ غربی، اردبیل، بوشهر، خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان، سیستان و بلوچستان، قم، گلستان، لرستان و هرمزگان از متوسط رفاه واگرا شده‌اند. همچنین، اکثر استان‌های ایران دارای رفاه پایین‌تری نسبت به میانگین جامعه می‌باشند. لذا عملکرد سیاست‌گذاران در این حوزه برای توسعه متوازن رفاه مناطق مناسب نبوده است. Manuscript profile

هدف اصلی این مقاله بررسی اعتبار نظام‌های ارزی اتخاذ شده در دو دسته از کشورهای با نظام پولی لنگرگاه ارزی و هدف‌گذاری تورمی طی سال‌های 2010-1999 می‌باشد. برای این منظور دو نظام ارزی تثبیت شده و شناور به عنوان نظام‌های ارزی مشترک در دو گروه از کشورها در نظر گرفته شده و با بهره‌گیری از مدل‌های دوره‌ای، احتمال بقا و ریسک هر یک از نظام‌های ارزی محاسبه شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که نظام ارزی شناور در مقایسه با نظام ارزی تثبیت شده در هر دو گروه از کشورهای مورد مطالعه، ریسک کم‌تر و احتمال بقای بیش‌تری بوده و میزان احتمال بقا برای نظام ارزی شناور در کشورهای گروه دوم (کشورهای با نظام پولی هدف‌گذاری تورمی) نسبت به کشورهای با نظام پولی لنگرگاه ارزی بیشتر می‌باشد. Manuscript profile

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآورده‌های نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور می‌باشد. در این راستا از روش داده‌های تابلویی و داده‌های فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی استان های کشور داشته است و کشش تولید استان های کشور نسبت به بنزین و نفت گاز به ترتیب (22/0) و (19/0) بوده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که مخارج عمرانی دولت و جمعیت استان ها تأثیر مثبت و معنا‌داری بر رشد اقتصادی داشته‌اند و کشش تولید نسبت به جمعیت بیشتر از کشش تولید نسبت به مخارج عمرانی دولت بوده است. با توجه به نتایج تحقیق، تحدید مصرف فرآورده‌های نفتی می‌تواند منجر به کندی رشد اقتصادی در استان های کشور شود. Manuscript profile

هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر واردات فناوری و به کارگیری دانش‌آموختگان آموزش عالیبه صادرات زیربخش‌های صنعتی مواد غذایی و آشامیدنی ایران با استفاده از داده‌های تابلویی طی دوره 86-1379 است. یافته‌های تجربی تحقیق نشان می‌دهد که فناوری وارداتی و شاغلان آموزش عالیتأثیر مثبت و معنا‌داری بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی اقتصاد ایران داشته‌است. هم‌چنین متغیرهای تولید صنعتی و نرخ ارز واقعی دارای تأثیر مثبت و معنا‌دار و متغیرهای تقاضای داخلی و شاخص قیمت کالاهای صادراتی نیز دارای تأثیر منفی و معنا‌دار بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی بوده است. توصیه‌ مهم سیاستی این مقاله آن است که زمینه جذب نیروی کار تحصیل کرده دانشگاهی در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی کشور فراهم شود و با تسهیل ورود فناوری خارجی زمینه کاهش هزینه‌های تولید کالاهای صادراتی فرآهم آید. Manuscript profile

چکیده در این مقاله ضمن بررسی تاثیر آلودگی هوا بر هزینه‌های عمومی سلامت، مهم‌ترین عوامل موثر بر رابطه‌ی بین آلودگی هوا و هزینه‌های عمومی سلامت شناسایی و تحلیل شده است. دامنه‌ی مطالعه، کشورهای در حال توسعه برای دوره‌ی زمانی 2011-1995 می‌باشد و از مدل پانل پویا و گشتاورهای تعمیم یافته برای تخمین روابط تجربی استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد طی دوره مورد بررسی، آلودگی هوا، درآمد سرانه، نرخ شهرنشینی، بار تکفل و اندازه دولت تاثیر مثبت و معنا‌دار و بیکاری تاثیر منفی بر هزینه‌های عمومی سلامت داشته است. هم‌چنین نتایج نشان می‌دهد که درآمد سرانه، نرخ شهرنشینی و آموزش بر رابطه بین آلودگی هوا و هزینه‌های عمومی سلامت تاثیر معنا‌داری دارد. یعنی کشورهایی که از سطح درآمد سرانه و نرخ شهرنشینی بالاتر و از سطح آموزش پایین‌تر برخوردار هستند، میزان اثرات آلودگی هوا بر هزینه‌های عمومی سلامت در این کشورها به طور معنا‌دار بالاتر از سایر کشورهاست. Manuscript profile

چکیده هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر متغیرهای بنیادی و بی ثباتی درآمد نفتی (یکی از مهم ترین مؤلفه های فضای حاکم بر اقتصاد ایران) بر درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات است. بدین منظور از مدل مارکوف- سوئیچینگ و روش گارچ‌نمایی بر اساس داده های سال های 1393:4-1369:2 استفاده شد. نتایج نشان داد دو رژیم درجه عبور نرخ ارز برای قیمت کالاهای وارداتی به ایران وجود دارد و درجه عبور نرخ ارز در هر دو رژیم بیش از واحد است. همچنین بی ثباتی درآمدهای نفتی از نظر علامت و اندازه تأثیر نامتقارنی بر رژیم های درجه عبور نرخ ارز دارد؛ ولی باعث افزایش درجه عبور نرخ ارز در هر دو رژیم می شود. از این رو، مدیریت بی ثباتی درآمدهای نفتی و تغییرات نرخ ارز پیشنهاد می شود. Manuscript profile

نرخ ارز، متغیری کلیدی در اقتصاد هر کشوری محسوب می‌شود. نوسان نرخ ارز به‌عنوان علامتی از بی‌ثباتی و نااطمینانی بر تمامی متغیرهای مهم اقتصادی تاثیر می‌گذارد. در این راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات نامتقارن نرخ ارز بر تولید ناخالص‌داخلی در ایران است. برای این منظور از داده‌های سری زمانی فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی (1399-1385) با استفاده از روش رگرسیون کوانتایل پرداخته شده است. شواهد تجربی نشان داد هر چند اثرات متغیرهای نسبت تشکیل سرمایه بر تولید ناخالص‌داخلی و درجه باز بودن اقتصاد و شاخص قیمت مصرف‌کننده و نرخ ارز بر تولید معنی‌دار بوده و ضرایب آن‌ها در چندک‌های مختلف اندکی از هم متفاوت بوده است لیکن آزمون‌های عدم تقارن ضرایب متغیرها نشان داد تاثیرگذاری همه متغیرها بر تولید در چندک‌های مختلف تفاوت معنادار ندارند. به عبارتی یافته‌های تجربی تحقیق نشان می‌دهد اثرات متغیرهای مدل بر تولید ناخالص‌داخلی ایران تاثیر متقارن دارد. از این‌رو، لازم است سیاست‌گذاران اقتصادی در تنظیم سیاست‌های ارزی و هدف‌گذاری تولید تقارن اثرات نرخ ارز بر تولید را مورد توجه قرار دهند. Manuscript profile

نرخ ارز، متغیری کلیدی در اقتصاد هر کشوری محسوب می‌شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات نامتقارن نرخ ارز بر تولید‌ناخالص‌داخلی در ادوار تجاری در کشور منتخب مورد بررسی ایران است. برای این منظور در این پژوهش از داده‌های سری‌زمانی سالانه اقتصاد ایران طی دوره زمانی (1360- 1398) و در چارچوب مدل‌های اقتصادسنجی با بهره‌گیری از تکنیک هم‌انباشتگی یوهانسون- جوسیلیوس بررسی شده است. یافته‌های تجربی تحقیق نشان می‌دهد دلالت بر وجود اثرات نامتقارن نرخ ارز بر تولید‌ناخالص‌داخلی در دوران رونق و رکود اقتصادی است. به‌طوری‌که اثرات نرخ ارز در دوران رونق از رکود اقتصادی بیشتر است. با توجه به اهمیت موضوع در سیاست‌گذاری‌ها و امکان اثرگذاری بر تولید از طریق نرخ ارز، بنابراین لازم است دولت در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی به شرایط رکود و رونق اقتصادی کشور و نظارت بیشتر بر بازار پول و کاهش سطح نوسانات و شوک‌های ارزی ناشی از سفته‌بازی به منظور افزایش ثبات و پایداری کشور را مد‌نظر قرار دهد. Manuscript profile

امروزه اصلی‌ترین دلیل استفاده از استقراض‌های خارجی جبران کسری بودجه و تأمین مالی برنامه‌های توسعه می‌باشد . در مطالعه حاضر، تأثیر بدهی‌های خارجی بر رشد اقتصادی ایران طی سال‌های 2016- 1980 میلادی با استفاده از روش غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ، مورد بررسی قرار گرفته است. مزیت اصلی این روش در انعطاف‌پذیری آن نسبت به سایر روش‌های غیرخطی می‌باشد . در این مطالعه علاوه بر بررسی تأثیر کل بدهی خارجی بر رشد اقتصادی، بدهی خارجی به دو بخش عمومی و بخش خصوصی تقسیم شده و تأثیر هر یک بر رشد اقتصادی به صورت جداگانه بررسی شده است. در این پژوهش رابطه بین متغیرها در دو رژیم مدل‌سازی شده است و نتایج به‌دست آمده نشان‌گر، تأثیر منفی بدهی خارجی بر رشد اقتصادی ایران در هر دو رژیم می‌باشند. سایر نتایج این مطالعه نشان می‌دهند، بدهی خارجی بخش خصوصی تأثیر مثبت و بدهی خارجی بخش عمومی اثر منفی بر رشد داشته است؛ در نتیجه تأثیر منفی بدهی خارجی بر رشد اقتصادی ناشی از تأثیر منفی بدهی بخش عمومی می‌باشد . Today, the major reason for external debt is to finance high public deficits and development plans. This paper examines the impact of external debt on economic growth in Iran over the period 1980–2016, based on a Markov-Switching approach. Flexibility is the main advantage of this method. In this study after examining impact of external debt on growth, we separate external debt to public sector debt and private sector debt. The results show that external debt has a negative impact on growth in both regimes. The results also indicate that private external debt has a positive effect and public external debt has a negative effect on economic growth. So, the negative effect of external debt is because of negative effect of public debt. Keywords: External Debt, Economic Growth, Iran, Markov Switching JEL Classification: C32، F33، F34 Manuscript profile

بسیاری از کشورها و از جمله کشورهای در حال توسعه با کسری تراز پرداخت ها روبرو هستند و دراقدامات پولی خود با مشکلات بسیاری مواجه می شوند و همین مسئله سوالات بسیاری را برای مقاماتپولی به وجود می آورد. در این مقاله با استفاده از اطلاعات سری زمانی سالانه و با بکار گیریروش ARDL اثر رهیافت پولی بر تراز پرداختها برای ایران مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج تحقیقنشان می دهد اگر چه رابطه بین نرخ رشد GDP با خالص ذخایر خارجی و همچنین رابطه نرخ بهره باخالص ذخایر خارجی منطبق بر رهیافت پولی تراز پرداخت هاست و مقامات پولی از کانال های مذکورمی توانند بر تراز پرداخت ها اثر گذار باشند، لیکن رهیافت پولی به تراز پرداخت ها برای ایران طی دورهمورد بررسی صدق نمی کند و از این رو تراز پرداخت ها در ایران صرفا یک پدیده پولی نیست، بنابراینعدم تعادل تراز پرداخت ها تنها بوسیله اقدامات مقامات پولی اصلاح نمی شود. Manuscript profile

هدف اصلی این مطالعه، تعیین پرتفوی بهینه سهام شرکت­های صنایع غذایی منتخب فعال در بورس اوراق بهادار تهران در چارچوب ارزش در معرض خطر با استفاده از دو رویکرد پارامتریک و ناپارامتریک می­باشد. در این راستا میزان ارزش در معرض خطر سهام با استفاده از آمار و اطلاعات قیمت هفتگی سهام شرکت­های مذکور طی دوره­ی دی­ماه 1387 تا دی­ماه 1390 به دو روش مذکور محاسبه شده است. سپس با استفاده از بازدهی مورد انتظار(میانگین بازدهی در طی دوره) و VaR محاسبه شده، مرز کارای سرمایه­گذاری و پرتفوی بهینه­ی نهایی سرمایه­گذار در قالب مدل میانگین- ارزش در معرض خطر به­دست آمده است. یافته­های تجربی نشان می­دهد که پرتفوی بهینه­ی سهام شرکت­های صنایع غذایی در چارچوب ارزش در معرض خطر محاسبه شده از دو روش، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد. به­طوری­که میزان بازدهی کل و ارزش در معرض خطر هر دو پرتفوی تقریبا یکسان است. وزن­های بهینه­ی به­دست آمده برای سهام شرکت­ها نیز به­جز دو مورد، در سایر موارد بسیار شبیه به یکدیگر بوده است.   طبقه ­بندیJEL:C53,C61,G11,G15 Manuscript profile

هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر بی ثباتی نرخ ارز حقیقی بر صادرات بخش کشاورزی در ایران طی دوره ی زمانی 1974-2007 می باشد. برای این منظور ابتدا شاخص بی ثباتی نرخ ارز حقیقی با استفاده از مدلEGARCH(0,1) برآورد شده و سپس تاثیر این شاخص به همراه سایر متغیرهای مدل بر صادرات بخش کشاورزی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج آزمون هم‌انباشتگی سیکنن- لوتکیپول دلالت بر وجود حداقل یک بردار هم انباشتگی بین متغیرهای مدل داشته و از این رو رابطه ی بلندمدت بین متغیرهای مدل با استفاده از روش حداقل مربعات کاملا اصلاح شده (FMOLS) برآورد شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای واردات محصولات کشاورزی و درجه ی باز بودن تجاری تاثیر مثبت و معنی‌دار بر صادرات بخش کشاورزی داشته و اثر متغیرهای رابطه ی مبادله و بی ثباتی نرخ ارز حقیقی بر این متغیر، منفی و معنی دار بوده است. باتوجه به نتایج به دست آمده و اهمیت صادرات بخش کشاورزی، توصیه شده که دولت با اتخاذ سیاست های مناسب و اقدامات موثر، بی ثباتی نرخ ارز حقیقی را به حداقل رسانیده تا بتوان صادرات کشاورزی را افزایش داد.   Manuscript profile

یکی از ویژگی­های اقتصاد ایران وجود بی­ثباتی توام با انحراف نرخ واقعی ارز می­باشد. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر انحراف و بی­ثباتی نرخ واقعی ارز بر صادرات محصولات کشاورزی در ایران طی دوره زمانی 1360-1391 می­باشد. برای این منظور ابتدا متغیر انحراف نرخ ارز با استفاده از روش خود بازگشت با وقفه­های توزیعی (ARDL)محاسبه گردید. سپس شاخص بی­ثباتی نرخ واقعی ارز با استفاده از مدل  GARCH برآورد شده و در پایان مدل عرضه صادرات محصولات کشاورزی ایران، با (ARDL) تخمین زده شد. نتایج حاصل از تخمین نشان می­دهد که همه متغیرهای توضیحی در بلندمدت تاثیر معنی­داری بر صادرات محصولات کشاورزی دارند. به طوری که ضریب انحراف و بی­ثباتی نرخ واقعی ارز به ترتیب برابر با 588/1-  و 530/0- است. افزون بر این نتایج نشان داد که متغیرهای الگوی ارائه شده 22% انحرافات صادرات محصولات کشاورزی از مسیر تعادلی آن را تصحیح می­کنند. Manuscript profile