زمینه و هدف: اندازه گیری ارتفاع تمامی درختان یک جنگل یا توده جنگلی تقریباً غیر عملی می باشد. به همین دلیل امروزه محققین مختلف ترجیح می دهند ارتفاع درختان را از رابطه ی بین قطر برابر سینه و ارتفاع درختان برآورد کنند. روش بررسی: در این مطالعه به منظور برازش مدل های مختلف آماری در طی مراحل مختلف تحولی جنگل، پس از انجام جنگل گردشی سه قطعه نمونه یک هکتاری واقع در مراحل تحولی مختلف (اولیه، بلوغ و پوسیدگی) در راشستان های مدیریت نشده جنگل خیرود دانش کده منابع طبیعی دانشگاه تهران انتخاب شدند. سپس قطر برابر سینه و ارتفاع 251 اصله درخت (در مراحل تحولی مختلف) به طور تصادفی اندازه گیری و از 80 درصد درختان به منظور مدل سازی و از 20 درصد باقی مانده به منظور اعتبار سنجی 22 مدل رگرسیونی استفاده شد. در این تحقیق، به منظور تعیین مناسب ترین مدل برای هر یک از مراحل تحولی، از معیارهای R2، E، MBE و NMPE استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان دهنده ی مناسب بودن مدل های تابع نسبی و ویبول در مرحله اولیه، نمایی اصلاح شده در مرحله بلوغ و گومپرتز و ریچارد در مرحله پوسیدگی می باشد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق می توان بیان نمود که مدل های رگرسیونی مختلف دارای قابلیت یکسانی در برازش داده های قطر برابر سینه و ارتفاع توده های مختلف نمی باشند و نمی توان از یک مدل یکسان جهت برازش داده های قطر و ارتفاع توده های واقع در مراحل تحولی مختلف استفاده کرد. Manuscript profile

زمینه و هدف: اخیراً در تحلیل های مرتبط با الگوی مکانی درختان، روش های نوینی توسعه یافته اند که به منظور بررسی، به یک نقشه کامل از موقعیت مکانی درختان نیاز دارند. به کارگیری این روش ها به مقیاس مطالعه بستگی دارد به نحوی که تغییر مقیاس مطالعه می تواند سبب تغییراتی در الگوی مکانی درختان شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین مناسب ترین سطح قطعه‌نمونه جهت کمی‌سازی الگوی مکانی درختان ارس دامنه جنوبی البرز صورت پذیرفت. روش بررسی: بدین منظور قطعه‌نمونه ای به مساحت شش هکتار انتخاب و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع g(r) مورد بررسی قرار گرفت. سپس سطح این قطعه‌نمونه به پنج، چهار، سه، دو و یک هکتار کاهش و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع g(r) بررسی و نسبت به سطح مبنای شش هکتاری مقایسه شد. یافته ها: نتایج حاصل از این تابع نشان‌دهنده ی الگوی مکانی یکنواخت در فواصل بین درختی تا چهار متر، الگوی کپه ای در فواصل شش تا ده متر و الگوی تصادفی در سایر فواصل می باشد. نتایج حاصل از مقایسه نمودارهای تابع g(r) در مساحت‌های مختلف نشان داد که روند کلی تابع g(r) تا سطح سه هکتار تقریباً ثابت و در سطوح کوچک تر، تغییر می کند، بنابراین حداقل سطح مناسب در این بررسی، سه هکتار به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: تعیین مناسب‌ترین سطح قطعه نمونه در مطالعات ساختاری ضمن افزایش دقت مطالعات می تواند سبب کاهش زمان و هزینه مطالعه گردد. Manuscript profile

زمینه و هدف: شناخت آشیان اکولوژیکی گونه های مختلف در بسیار از مسائل اکولوژیکی ضروری است. آشیان اکولوژیک گونه ها یکی از فاکتورهای مهم در تشخیص الگوی پراکنش درختان بوده و برای کل گونه ها، با بررسی توزیع پراکنش گونه ها قابل‌تشخیص است. مدل های آشیان اکولوژیک اغلب به فهم بیشتر اکوسیستم کمک می نماید. این مدل ها در پیش بینی برآورد تغییرات پایداری اکوسیستم و نسبت پایداری و اکوسیستم ها کاربردی است. روش بررسی: به منظور تعیین فشار انتخابی گونه های مختلف از شاخص های سطح تعادل آشیان انتخابی، سطح غالب آشیان انتخابی و سطح بحران آشیان انتخابی استفاده و 5/41 هکتار از جنگل آموزشی پژوهشی خیرود مورد آماربرداری کامل (صد درصد) قرار گرفت. سپس، مشخص های نظیر قطر برابر سینه درختان اندازه گیری و با استفاده از شاخص های آشیان انتخابی به اندازه گیری فشار انتخابی و سطوح آشیان گونه های راش، بلوط، ممرز، توسکا پرداخته شد. یافته ها: مقدار بدست آمده از فشار انتخابی برای گونه های راش 419/66 ، بلوط 313/28، ممرز 3/261، توسکا 962/36 و نمدار 39/9 به ترتیب محاسبه شد. نتایج نهایی بدست آمده نشان داد گونه ممرز در سطح آشیان غالب، گونه راش و توسکا در سطح آشیان تعادل، گونه بلوط در حد واسط آشیان تعادل و مغلوب و نمدار در سطح آشیان مغلوب بوده است. بحث و نتیجه گیری: گونه ممرز در سطح غالب فشار انتخابی، گونه نمدار در ردیف گونه های با سطح تعادل بحران و گونه بلوط در سطح آشیان بحران نزدیک به سطح تعادل قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که کمی سازی فشار انتخابی یک عامل مهم برای تعیین جایگاه کنونی گونه های در حال انقراض می باشد. Manuscript profile

زمینه و هدف: از فعالیت های تبدیل جنگل به زمین کشاورزی، زراعت در زیر آشکوب جنگل و چرای دام در جنگل به عنوان مهم ترین عوامل تخریب جنگل های زاگرس یاد می شود و در این مورد دست اندرکاران محلی و دولتی نظرات متناقضی با یکدیگر دارند. در روستای جنگلی آلمانه فعالیت های کشاورزی اعم از زراعت و باغبانی یا در داخل جنگل (به صورت زراعت در زیر آشکوب جنگل، یا جنگل تراشی و تبدیل آن به زراعت و باغ) و یا در حاشیه جنگل انجام می گیرد که در هر صورت بر جنگل تأثیرگذار هستند. همچنین در این روستا دامداری نیز تأثیر مستقیمی بر جنگل داشته و همواره می توان آن را جزء جدایی ناپذیر جنگل عنوان نمود. این تحقیق با هدف دستیابی به دیدگاه دست اندرکاران در مورد فعالیت های کشاورزی و دامداری در جنگل های سامان عرفی آلمانه شهرستان سروآباد در زمستان سال 1396 انجام گرفت.روش بررسی: جامعه آماری این تحقیق شامل مردم روستای آلمانه و تعدادی از کارشناسان اداره های منابع طبیعی و جهاد کشاورزی استان کردستان است. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه است و در مجموع دیدگاه 115 نفر از دست اندرکاران محلی و دولتی به روش طیف لیکرت در مورد سه فعالیت تبدیل جنگل به زمین کشاورزی، زراعت در زیرآشکوب جنگل و چرای دام در جنگل مورد بررسی قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از آزمون های آماری کروسکال والیس و من وایت نی استفاده و کلیه تحلیل ها توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 انجام شد.یافته ها: بر اساس نتایج، دست اندرکاران محلی فعالیت های خود را در راستای تخریب جنگل دانستند و کارشناسان کشاورزی نیز با آنان هم عقیده بودند. اما کارشناسان منابع طبیعی دیدگاه مخالفی داشتند. در مجموع دست اندرکاران محلی و دولتی در مورد بسیاری از گویه های مربوط به فعالیت ها دیدگاه متفاوتی داشتند و تعارض بین بهره برداران محلی و کارشناسان دولتی، خصوصاً کارشناسان منابع طبیعی به وضوح مشاهده گردید.بحث و نتیجه گیری: در نهایت از دیدگاه دست اندرکاران، یک گویه‌ی مشترک به عنوان گویه‌ی منتخب در هر سه فعالیت انتخاب گردید که نشان داد انجام این فعالیت ها، به دلیل مشکلات اقتصادی و کمبود درآمد مردم محلی است. Manuscript profile

تنک بودن جنگل‌های ارس (Juniperus excelsa) و پراکنش آنها در مناطق با شرایط زیستی سخت و بسترهای کاملاً صخره‌ای سبب شده است که آماربرداری از این جنگل‌ها همراه با صرف هزینه و زمان زیادی باشد. لذا در این پژوهش سعی شده است مناسب‌ترین روش نمونه‌برداری فاصله‌ای به منظور تعیین تراکم و درصد تاج‌پوشش در جنگل‌های ارس مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، منطقه‌ای به مساحت 9/15 هکتار در جنگل‌های ارس استان البرز مورد آماربرداری صد درصد قرار گرفت و نتایج این آماربرداری، تراکم 61 اصله در هکتار و درصد تاج‌پوشش 51/20 را در این توده نشان داد. در مرحله بعد منطقه مورد مطالعه با استفاده از هفت روش نمونه‌برداری فاصله‌ای (نزدیک‌ترین فرد، نزدیک‌ترین همسایه، دومین نزدیک‌ترین همسایه، زوج‌های تصادفی، مربع تی، فاصله مرتب و مربعی با نقطه مرکزی) مورد آماربرداری قرار گرفت و تراکم و درصد تاج‌پوشش حاصل از هر روش محاسبه و نسبت به آمابرداری صد درصد مقایسه شد. نتایج نشان داد که روش زوج‌های تصادفی با برآورد تراکم 3/58 اصله در هکتار (اختلاف 79/3- درصد) و روش مربعی با نقطه مرکزی با برآورد تراکم 97/62 اصله در هکتار (اختلاف 91/3+ درصد) دارای درصد اختلاف کم‌تری در برآورد تراکم درختان می‌باشند. همچنین روش زوج‌های تصادفی با برآورد درصد تاج پوشش 4/23 درصد (اختلاف 09/14+ درصد)، کم‌خطاترین روش به منظور برآورد درصد تاج‌پوشش جنگل‌های ارس بود. در پایان با توجه به شرایط خاص جنگل‌های ارس، استفاده از روش‌های نمونه‌برداری فاصله‌ای زوج‌های تصادفی به علت آسانی اندازه‌گیری، خطای کم و صرفه‌جویی در زمان و هزینه در این جنگل‌ها پیشنهاد می‌گردد. Manuscript profile