The Journal of Islamic History and Civilisation
,
Issue2,Year,
Autumn
2017
از جمله آثار جغرافیایی تألیف شده در غرب جهان اسلام، المسالک و الممالک بکری (سده پنجم هجری) است؛ مؤلف به وصف تقریبا تمام گستره جغرافیاى شناختهشده روزگار خویش، بهویژه ایران و نواحى شرقى خلافت اسلامى اهتمام ورزیده و شاید از همین روست که کتابش برخلاف بسیارى از آثار نوی More
از جمله آثار جغرافیایی تألیف شده در غرب جهان اسلام، المسالک و الممالک بکری (سده پنجم هجری) است؛ مؤلف به وصف تقریبا تمام گستره جغرافیاى شناختهشده روزگار خویش، بهویژه ایران و نواحى شرقى خلافت اسلامى اهتمام ورزیده و شاید از همین روست که کتابش برخلاف بسیارى از آثار نویسندگان مغربى، با اقبال عام روبهرو شده است. به نظر مىرسد جامعیت اثر و نیز وصف جغرافیاى اندلس که بیش از همگان بر آن وقوف داشته، از جمله دلایل شهرت این کتاب باشد. حال این پرسش پیش مىآید که کسى چون بکرى که سفرى بدین نواحى نداشته، مطالب کتابش، خاصه اطلاعات مربوط به ایران را، از کدام منابع اخذ کرده است؟ در این نوشتار به روش مطالعه تطبیقى درمىیابیم که ضعف عمده این اثر در حوزه ایران، استفاده صِرف نویسنده از آثار پیشینیان و بىبهره ماندن از مشاهدات و تجارب شخصى است.
Manuscript profile
The Journal of Islamic History and Civilisation
,
Issue5,Year,
Winter
2016
مرینیان که در اندلس درگیری های مستمری با مسیحیان داشتند، بنا بر گزارش های مورخان مسلمان، به وفور نیروهای مزدور مسیحی را در جنگ ها و نیز در برخی دیگر از امور دیوانی و حکومتی به کار می گرفته اند. این پژوهش بر آن است تا با بررسی و تحلیل این گزارش ها، به دلایل و علل استخدا More
مرینیان که در اندلس درگیری های مستمری با مسیحیان داشتند، بنا بر گزارش های مورخان مسلمان، به وفور نیروهای مزدور مسیحی را در جنگ ها و نیز در برخی دیگر از امور دیوانی و حکومتی به کار می گرفته اند. این پژوهش بر آن است تا با بررسی و تحلیل این گزارش ها، به دلایل و علل استخدام مسیحیان توسط مرینیان بپردازد و با تبیین نقش و جایگاه آنان در حکومت مرینی، تأثیر آنها را در حوادث این دوره ارزیابی نماید. مرینیان از یک سو به سبب بی اعتمادی به بربرها و اعراب، و از دیگر سو به علت نیازشان به مهارتهای جنگی مسیحیان ، با اعطای امتیازات ویژه، آنها را در امور سپاه و دربار به خدمت گرفتند. این مزدوران با ارائه خدماتی چون شرکت در نبردها، محافطت از سلطان و سرکوبی مخالفان به تدریج به جایگاه مهمّی در حکومت مرینی دست یافتند و درواقع با نفوذ در دربار و دخالت در منازعات میان شاهزادگان، زمینه ساز ضعف و انحطاط و سرانجام فروپاشی مرینیان شدند.
Manuscript profile
The Journal of Islamic History and Civilisation
,
Issue1,Year,
Summer
2021
تاریخ موصل ابوزکریای اَزدی (د 334ﻫ)؛ تاریخ رقّه قُشیری حَرّانی (د 334ﻫ)؛ تاریخ مَیّافارقین ابن ازرق فارقی (د.ح.577ﻫ)؛ و تاریخ اِربل ابن مُستوفی اِربلی (د 637ﻫ) چهار تاریخ محلی بازمانده از ناحیه جزیره در دوره میانه اسلامی است. در این مقاله به این پرسش ها پرداخته می شود More
تاریخ موصل ابوزکریای اَزدی (د 334ﻫ)؛ تاریخ رقّه قُشیری حَرّانی (د 334ﻫ)؛ تاریخ مَیّافارقین ابن ازرق فارقی (د.ح.577ﻫ)؛ و تاریخ اِربل ابن مُستوفی اِربلی (د 637ﻫ) چهار تاریخ محلی بازمانده از ناحیه جزیره در دوره میانه اسلامی است. در این مقاله به این پرسش ها پرداخته می شود که این کتاب ها جدا از محلی بودن، ذیل کدام یک از گونه های دیگر تاریخ نگاری اسلامی جای می گیرند؟ و محتوا و گزارش های آنها در چه حوزه هایی حائز اهمیت است ؟ از بررسی ساختاری و محتوایی این چهار کتاب روشن شد: 1. تاریخ موصل گاه نگاری محلی-عمومی استکه افزون بر تاریخ موصل و جزیره، به وفور از تاریخ دوره متأخر اموی و عصر اول عباسی نیز یاد کرده است؛ 2. تاریخ رَقّه تراجم نگاری طبقاتی است که به ذکر احوالعلماء رقه و جزیره پرداخته، اما درباره جغرافیا و تاریخ این شهر روایت های بسیار کمی دارد 3. تاریخ مَیّافارقین گاه نگاری محلی-عمومی-دودمانی است که تاریخ محلی مَیّافارقین و جزیره را ذیل تاریخ خلافت و تاریخ دودمان های حمدانی، مروانی و اَرتُقی روایت کرده است؛ 4. تاریخ اِربل تراجم نگاری غیرالفبایی است که در آن به احوال و آثار شماری از دانشوران و ادیبان سده های ششم و هفتم هجری پرداخته شده است.
Manuscript profile
The Journal of Islamic History and Civilisation
,
Issue1,Year,
Summer
2022
هویت ملی، مهمترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشهبرانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آنجا ا More
هویت ملی، مهمترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشهبرانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آنجا اهمیت دارد که برخی از متفکران، هویت را اساسا مقوله ای تاریخی قلمداد می کنند و بر این باورند که هویت ملی هر کشوری از انباشت سرمایه های یک ملت در طول تاریخ پدید آمدهاست و بنابراین سرگذشت مشترک تاریخی مهمترین عنصر تعیینکننده در یک هویت قلمداد می شود. در این مقاله با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی نخست برخی دیدگاهها و برداشتها پیرامون هویت ملی ایرانیان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با نقد آنها به این پرسش پاسخ داده شدهاست که چه ضرورتی برای داشتن یک رویکرد تاریخی وجود دارد و فقدان آن چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد برای روایت هویت یک ملت و نیز برای تمیز دادن روایت های درست از نادرست، داشتن یک رویکرد تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications