این پژوهش با هدف تحلیل رفتار کشاورزان در به کارگیری فناوری آبیاری کم فشار در استان آذربایجان شرقی انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و جزو پژوهش های کمی می باشد. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان استان آذربایجان شرقی به تعداد 112010 نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران، نمونه 393 نفری از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه پژوهشگرساخته بود که برای سنجش روایی پرسشنامه از روایی شکلی و روایی همگرا استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که میانگین واریانس استخراج شده برای سازه های مورد بررسی قابل قبول بوده است (AVE≥0.522). همچنین، مقدار پایایی ترکیبی برای همه سازه ها مناسب بود (CR≥0.785). برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS20 و AMOS21 استفاده شد. به منظور درک بهتر عوامل اصلی تأثیرگذار بر رفتار بکارگیری سیستم آبیاری کم فشار، مدل تحقیق بر مبنای تئوری تجزیه یافته رفتار برنامه ریزی شده پایه ریزی گردید. در این پژوهش، دو متغیر هنجار اخلاقی و هویت خود به مدل اولیه تئوری تجزیه یافته رفتار برنامه ریزی شده اضافه شده است که آن را کامل تر و گسترده تر ساخته است. نتایج تجربی پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که توسعه تئوری تجزیه یافته رفتار برنامه ریزی شده از اثربخشی و کارایی مناسبی برای پیش بینی رفتار کشاورزان در بکارگیری فناوری آبیاری کم فشار برخوردار بوده و متغیرهای سازگاری، مزایا، تسهیل کننده ها، خودکارآمدی، هنجارهای اخلاقی، هویت خود، نگرش و واپایش رفتاری 72 درصد از واریانس آن را تبیین نمودند. همچنین، متغیرهای مزایا و سازگاری، 33 درصد از واریانس نگرش نسبت به کاربرد سیستم آبیاری کم فشار و متغیرهای خودکارآمدی و تسهیل کننده ها در حدود 21 درصد از واریانس واپایش رفتاری کشاورزان نسبت به کاربرد سیستم آبیاری کم فشار را تبیین کرده اند. Manuscript profile

مدیریت بهینه منابع آب در پاسخ به افزایش فشار بر منابع آب محدود در سراسر جهان یک ضرورت محسوب می‌شود، این امر تا حدود زیادی با به‌کارگیری فناوری‌هایی که منجر به افزایش بهره‌وری آب می‌شوند، ممکن خواهد شد. با توجه به این‌که توسعه فناوری‌های بهبوددهنده بهره‌وری آب با موانع متعددی روبروست، این پژوهش، با هدف تحلیل چالش‌های سازمانی در توسعه کاربرد سامانه‌‌های نوین آبیاری به‌ویژه سامانه آبیاری کم‌فشار در استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. داده‌های تحقیق با استفاده از فن مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و گفتگو با کارشناسان بخش‌های آب و خاک و ترویج کشاورزی به‌صورت هدفمند جمع‌آوری شد. به-منظور اطمینان از روایی پژوهش از روش بازبینی توسط اعضا استفاده گردید. داده‌ها به کمک روش نظریه پایه‌ور و با استفاده از نرم‌افزار مکس‌کیودا10، طی مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفت. بر اساس تحلیل‌های صورت گرفته، تعداد هشت مقوله اصلی، 24 مقوله فرعی و 165 واحد مفهومی معنادار به‌دست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که چالش‌های سازمانی به‌عنوان عوامل بازدارنده در توسعه کاربرد سامانه آبیاری کم‌فشار نقش دارند که به‌ترتیب اولویت شامل شامل موانع زیرساختی (82/21درصد)، موانع اقتصادی (21/21 درصد)، نقص در نظارت و ارزیابی (97/16 درصد)، موانع شناختی آموزشی (33/13 درصد)، سطح پایین مشارکت و همکاری (70/9 درصد)، موانع سیاسی (09/9 درصد)، ضعف در تحقیقات (06/6 درصد) و عدم انگیزه کارکنان(82/1 درصد) می‌باشد از نظر پاسخگویان، کافی نبودن بودجه اختصاص یافته به توسعه فناوری ، عدم نظارت مناسب بر فعالیت شرکت‌های خصوصی و ضعف تمکن مالی کشاورزان، بیشترین فراوانی را داشتند. Manuscript profile