رتبه‌بندی ارکان حاکمیت شرکتی در بانک‌ها در دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

هادی ترابی فر ¹ (مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی)
سید محمد هادی سبحانیان ² (مدیریت بانک، بیمه و گمرگ، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران)
موسی شهبازی ³ (عضو هیات علمی مرکز پژوهش های مجلس)

تاریخ دریافت : 1402/06/24 تاریخ پذیرش : 1402/10/24 تاریخ انتشار : 1403/04/20

کلید واژه: حاکمیت شرکتی, بانک مرکزی, شفافیت, ثبات و سلامت بانکی, حقوق ذینفعان,

چکیده مقاله :

حاکمیت مناسب و مطلوب شرکتی، نقش بسزایی در عملکرد نظام مالی و بانکی دارد. به دلیل اهمیت سیستمی بانک‌ها در اقتصاد، ثبات و سلامت بانک‌ها که متاثر از فرایندها و چارچوب‌های حاکم بر اداره بانک‌ها است، عناصر کلیدی برای ثبات نظام مالی محسوب می‌شوند. بر اساس مطالعات و تجربه‌های متعدد در نظام بانکداری، تحقق حاکمیت ‌شرکتی در بانک‌ها به‌عنوان یکی از مهمترین راه‌ها برای دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی قلمداد می‌گردد. در پاسخ به این سوال که از بین مولفه‌ها و ارکان حاکمیت شرکتی شامل هئیت مدیره، هیئت عامل، مدیریت ریسک، حسابرسی، جبران خدمات و افشا و شفافیت، کدامیک دارای اهمیت بیشتری در دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی است، در این مقاله با استفاده از رویکرد مدلسازی تصمیم‌گیری چندمعیاره، ارکان و مولفه‌های مختلف حاکمیت شرکتی در نظام بانکی از نظر اهمیت در دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی رتبه‌بندی شده است. نتایج تحقیق نشان‌ می‌دهد دو مولفه از رکن تصمیم‌گیری و نظارتی شامل غیراجرایی و مستقل بودن اعضای هیئت مدیره و اتخاذ سیاست‌های مربوط به شناسایی و کنترل تعارض منافع و مولفه ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد شفافیت... از رکن افشاء و شفافیت با وزن‌های نسبی 107/0، 089/0، 073/0 به ترتیب سه رتبه نخست مولفه‌های حاکمیت شرکتی در دستیابی به ثبات و سلامت بانکی را به خود اختصاص دادند. نتایج این تحقیق می‌تواند در تعیین اولویت‌های نظارتی بانک مرکزی و اصلاح ساختارها و فرآیندهای حاکم بر نظام بانکی مورد توجه قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Due to the systemic importance of banks in the economy, the stability and health of banks, which is affected by the processes and frameworks governing the administration of banks, are considered key elements for the stability of the financial system. The realization of corporate governance in banks is considered as one of the most important ways to achieve the stability and health of the banking system. In response to the question, which of the components and elements of corporate governance, including the board of directors, executive board, risk management, auditing, service compensation and disclosure and transparency, is more important in achieving the stability and health of the banking system, in this article with Using the multi-criteria decision modeling approach, various elements and components of corporate governance in the banking system have been ranked in terms of importance in achieving the stability and health of the banking system. The results of the research show that two components of the decision-making and monitoring component include "non-executive and independence of the board members" and "adopting policies related to the identification and control of conflicts of interest" and the component of "creating the necessary infrastructure to create transparency..." from the disclosure component and Transparency with relative weights of 0.107, 0.089, 0.073, respectively, took the first three ranks of corporate governance components in achieving banking stability and health. The results of this research can be considered in determining the regulatory priorities of the central bank and modifying the structures and processes governing the banking system.