شناسایی مؤلفه‌های توانمندسازی روان‌شناختی مدیران مدارس آموزش‌وپرورش شهرستان مشهد

محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی

حسین فضایلی گاه ¹ , علی معقول ² , احمد اکبری ³ , حمید رضایی فر ⁴

1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
2 - استادیارگروه علوم تربیتی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
3 - استادیارگروه علوم تربیتی، واحد بردسکن، دانشگاه آزاد اسلامی، بردسکن، ایران.
4 - استادیارگروه مدیریت دولتی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/06/09 تاریخ پذیرش : 1400/08/04 تاریخ انتشار : 1400/08/17

کلید واژه: مدیران, مدیریت, توانمندسازی, روان‌شناختی, ساختاری,

چکیده مقاله :

توانمندسازی روان‌شناختی مدیران آموزش‌وپرورش و اجرای برنامه‌های مرتبط با آن، یکی از ابزارهای مهم ایجاد تغییر و تحول در نظام آموزشی است. این ابزار به صورت مستقیم و غیرمستقیم منجر به بالا رفتن بهره‌وری و توسعۀ نیروی انسانی می‌شود. الگوی علمی این پژوهش براساس مصاحبۀ کیفی صورت گرفته با مدیران و نخبگان آموزش‌وپرورش انتخاب شد. روش نمونه‌گیری به دو صورت هدفمند و گلوله برفی می‌باشد. درنهایت با مراجعه به خبرگان، تعداد 18 مصاحبۀ کیفی صورت گرفت. با استفاده از تکنیک گراندد تئوری به شناسایی مؤلفه‌های توانمندسازی روان‌شناختی مدیران آموزش‌وپرورش شهرستان مشهد پرداخته شد که ضرورت هر یک از مؤلفه‌های مدل استخراج‌شده برای توانمندسازی روان‌شناختی بررسی گردیده. پژوهش حاضر با روش کدگذاری در سه مرحلۀ باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. نتایج نشان دادند که مجموع تعداد گره های کدهای بدون تکرار، 140 مورد می باشند که طبق تشابهات مفهومی ترکیب و 124 گره (کدهای مشترک) استخراج شدند. بر اساس شهود و درک پژوهشگران از موضوع موردبررسی و با توجه به وجه اشتراک، آن‌ها در قالب 2 مؤلفه اصلی (رویکردهای ساختاری و رویکردهای مدیریتی) و 10 مؤلفه فرعی در قالب گره درختی دسته‌بندی شدند. درنهایت مؤلفه های اصلی و فرعی تشکیل‌دهنده توانمندسازی روان‌شناختی مدیران مدارس آموزش‌وپرورش شهرستان مشهد بیان شده اند.

چکیده انگلیسی:

Psychological empowerment of Education and Training principals and the implementation of its related programs is one of the most important tools for creating transformation in educational system which can directly or indirectly increase productivity and human resource development. The scientific model of this paper is based on qualitative interviews with principals and education elites, and the sampling method was purposive and snowball sampling types. Eventually, by referring to experts, 18 qualitative interviews were conducted using Grounded Theory technique to identify psychological empowerment components in Mashhad Education and Training principals. The importance and necessity of every single component of the extracted psychological empowerment model was investigated. The research was analyzed in three stages of open, axial and selective coding. The results of the study indicated that the total number of nodes (non-repetitive codes) was 140 which were synthesized through conceptual similarities and 124 nodes (common codes) were extracted on the basis of the researchers' intuition and understanding of the subject. They were categorized as tree nodes considering their commonality in terms of the two main components of the structural and managerial approaches and the existing 10 sub-components. In the following pages, the main and sub-components of the psychological empowerment of school principals of Mashhad Education and Training Office have been expressed.