طراحی الگوی چارچوب تحلیلی در فراهمسازی شهر آیندهنگر با رویکرد تبیینی؛ مبتنیبر محیطفرهنگی جامعهمحور (گسترۀ واکاوی: کلانشهر تهران بزرگ)
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری
محمد دبدبه
1
,
آرش ثقفی اصل
2
,
بیتا باقری صیقلانی
3
,
محمد زینالی
4
1 - دانش آموخته دکتری ، گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - استادیار گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران.
3 - استادیار گروه معماری، واحد میانه، دانشگاه آزاداسلامی، میانه، ایران.
4 - دانش آموخته دکتری، گروه عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
کلید واژه: محیطفرهنگی جامعهمحور, عوامل ساختاری, شهر آیندهنگر, آیندهپژوهی شهری, کلانشهر تهران بزرگ.,
چکیده مقاله :
بهجهت آشنایی با رفتارهای شهری مبتنیبر محیطفرهنگی جامعهمحور، فراهمسازی بنمایههای آموزشی-یادگیری، امری است ضروری، محیطهای آموزشی میتوانند منشأ اصلی یادگیری عنوان شوند، اما شناخت موجود از عوامل ساختاری بهسبب تبیین شهرهای آیندهنگر کافی نیست. درراستای گردآوری اهداف بادرنظرداشتن پارامترها، زیرپارمترها و مشخصههای موردواکاوی شهر آیندهنگر باتمرکزبر محیطفرهنگی جامعهمحور در فضاهای عاممنظر بهینۀ کلانشهر تهران بزرگ صورت میپذیرد. پژوهش حاضر ترکیبی از رویکرد تحلیلی، بااستفادهاز روشتحقیق بنیادی و انوع تحلیل محتوای و توصیفی-پیمایشی. بهره میبرد، شیوۀ تدوین اطلاعات بهصورت مطالعات از اسناد مکتوب کتابخانهای و میدانی در کلانشهر تهران بزرگ انجام شد، جهت برداشت اطلاعات موردحسب. 388نفر از شهروندان بهصورت کاملاً تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامهها بهآنها توزیع شد تا اطلاعات برداشت گردد. پارامترهای 5گانه مشتملبر: تبیین هنر و فرهنگهای شهری: (آموزش-یادگری؛ افزایش انگیزۀ اجتماعی جامعهمحور)، پتانسیلهای رسانههای شهری: (آموزش-یادگری؛ اولویتبندی اهداف عمومی)، توسعۀ محوطههای تفریحی: (آموزش-یادگری؛ همبستگی)، طراحی محیط راهنما: (آموزش-یادگری؛ قوانین و مقررات)، و ترویج هویتفرهنگی: (آموزش-یادگری؛ هماهنگی حقوق)، انتخاب گردید. یافتهها حاکیازآن استکه طراحی الگوی چارچوب تحلیلی در فراهمسازی شهرآیندهنگر دربردارندۀ پارامترهای پژوهش براساس وزندهی بهترتیب؛ (279/0)-ترویج هویتفرهنگی: (آموزش-یادگری؛ هماهنگی حقوق)-با زیرپارامتر مراکز فرهنگی: 4مشخصۀ تبیین هویت-دسترسی به منابع-آزادی بیان-برابری حقوق در چارچوب 15کُنش. (278/0)-تبیین هنر و فرهنگهای شهری: (آموزش-یادگری؛ افزایش انگیزۀ اجتماعی جامعهمحور)-با زیرپارامتر عناصر هنری: 3مشخصۀ نوآوری- تعهد- نظم در چارچوب 13کُنش. (220/0)-توسعۀ محوطههای تفریحی: (آموزش-یادگری؛ همبستگی)-با زیرپارامتر عناصر رویدادی: 4مشخصۀ کُنشهای همکاری-شرکتپذیری-مشارکت-جاذبههای فراگیر درچارچوب 19کُنش. (134/0)-پتانسیلهای رسانههای شهری: (آموزش-یادگری؛ اولویتبندی اهداف عمومی)-با زیرپارامترهای وضوح-خوانایی: 2مشخصۀ احترام-تعامل در چارچوب 7کُنش. و (088/0)-طراحی محیط راهنما: (آموزش-یادگری؛ قوانین و مقررات)-با زیرپارامتر اطلاعرسانی: 4مشخصۀ آرمانگرایی مثبت به قوانین- احترام به قوانین-رعایت قوانین-آگاهی از قوانین درچارچوب 18کُنش، میباشند. بهطورخاص، پارامترهای مطرحشده از عوامل ساختاری در فراهمسازی آیندهپژوهی شهری با رویکرد تبیینی؛ مبتنیبر محیطفرهنگی جامعهمحور بوده و میتوانند تأثیر سازگارتری بر کلانشهر تهران بزرگ بهوجود میآورند.
To understand urban behaviors based on a community-centered cultural environment, establishing educational-learning foundations is essential. Educational environments can be the primary source of learning, but current knowledge of structural factors is insufficient to explain future-oriented cities. This research focuses on gathering objectives considering parameters, sub-parameters, and characteristics for a future-oriented city, centered on a community-centered cultural environment within the public spaces of the Greater Tehran Metropolis. The study combines an analytical approach using fundamental research methods, including content analysis and descriptive-survey techniques. Data collection was conducted through library-based and field studies in the Greater Tehran Metropolis. A total of 388 citizens were randomly selected and questionnaires distributed. The five key parameters include: Explanation of urban arts and cultures: (Education-Learning; enhancing community-centered social motivation), Potential of urban media: (Education-Learning; prioritizing public goals), Development of recreational areas: (Education-Learning; cohesion), Design of guiding environments: (Education-Learning; laws and regulations), and Promotion of cultural identity: (Education-Learning; legal coordination). The findings suggest designing an analytical framework for a future-oriented city involves prioritizing research parameters as follows: (0.279)-Promotion of cultural identity: (Education-Learning; legal coordination) - with sub-parameters of Cultural Centers: identity formation, resource access, freedom of expression, and equality within 15 actions. (0.278)-Explanation of urban arts and cultures: (Education-Learning; enhancing community-centered social motivation) - with sub-parameters of Artistic Elements: innovation, commitment, and order within 13 actions. (0.220)-Development of recreational areas: (Education-Learning; cohesion) - with sub-parameters of Event Elements: collaborative actions, participation, and inclusive attractions within 19 actions. (0.134)-Potential of urban media: (Education-Learning; prioritizing public goals) - with sub-parameters of Clarity And Readability: respect and interaction within 7 actions. (0.088)-Design of guiding environments: (Education-Learning; laws and regulations) - with sub-parameters of Information Dissemination: positive idealism towards laws, respect for laws, and legal awareness within 18 actions. These parameters can create a more adaptable impact on Greater Tehran Metropolis.
