واکاوی گفتمان نوسازی و توسعه در ایران معاصر
محورهای موضوعی : اندیشه سیاسیابوالفضل سلیمان فلاح 1 , رضا شیرزادی 2 , فخرالدین سلطانی 3
1 - گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
2 - گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران (نویسنده مسئول)
3 - گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
کلید واژه: نوسازی, توسعه, برنامه¬ریزی, توسعه اقتصادی, ایران.,
چکیده مقاله :
تاریخ معاصر ایران شاهد تلاش طیفی از دست اندرکاران سیاسی- اداری برای نوسازی، آبادانی، عمران، پیشرفت و توسعه کشور بوده است. نوسازی و توسعه ایران در دو سده گذشته با فراز و فرودها و رونق و رکودهایی همراه بوده است. با شتاب گرفتن اندیشههای توسعه، ضرورت برنامهریزی بیش از پیش آشکار و سازمان برنامه و بودجه کشور تأسیس شد. در دهههای پیش از 1327 نیز اقدامات جسته و گریختهای درخصوص ایجاد یک نظام برنامهای در عرصه اقتصاد انجام گرفت ولی با تولد سازمان برنامه و بودجه، این اقدامات نظم یافت و تبدیل به یک نظام شد.سؤالی که در اینجا قابل طرح میباشد، این است که جهتگیری این برنامهها (اقتصادی، سیاسی یا جامع)، چه بوده است؟ در پاسخ باید اذعان داشت که تاريخ نوسازي و توسعه در ايران بيشتر گرايش به جنبههاي اقتصادي داشته است. اين مسئله از دورة پهلوي تا سالهای پس از انقلاب اسلامي نیز ادامه یافته است. تنها در برنامه پنجم قبل از انقلاب اسلامی، و نیز از برنامه سوم پس از انقلاب اسلامی است که میتوان شاخصهای غیراقتصادی را در برنامههای توسعه ملاحظه کرد. در در دوره پس از انقلاب اسلامی، با توجه به نيازهاي داخلي و الزامات بينالمللي، برنامههاي اقتصادي ـ اجتماعي با توسعة سياسي، تنشزدايي و تعامل با نظام بينالملل آميخته ميشوند و توجه به توسعة همهجانبه در دستور كار قرار ميگيرد.
The contemporary history of Iran has witnessed the efforts of a range of political and administrative actors for the modernization, development, development and progress of the country. The modernization and development of Iran in the past two centuries has been accompanied by ups and downs and prosperity and recession. With the acceleration of development ideas, the need for planning became more and more obvious and the country's program and budget organization was established. In the decades before 1327, hasty measures were taken to create a planning system in the field of economics, but with the birth of the Planning and Budget Organization, these measures were organized and became a system. The question that can be asked here is what was the orientation of these programs (economic, political or comprehensive)? In response, it should be acknowledged that the history of modernization and development in Iran has been more oriented towards economic aspects. Only in the fifth plan before the Islamic Revolution, and also in the third plan after the Islamic Revolution, can non-economic indicators be considered in development plans. In the post-Islamic period, according to domestic needs and international requirements, socio-economic programs are mixed with political development, detente and interaction with the international system, and attention to comprehensive development is on the agenda
