بررسی منابع ریسک گیاهان دارویی زراعی استان کرمانشاه (مورد مطالعه : گیاه دارویی نعناع فلفلی)

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

فاطمه کوشکی ¹ (دانشگاه رازی کرمانشاه)
فرحناز رستمی ² (استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی؛)
علی اصغر میرک زاده ³ (استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی.)

تاریخ دریافت : 1398/11/26 تاریخ پذیرش : 1399/03/13 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: ریسک, گیاهان دارویی . کرمانشاه, نعناع فلفلی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل ریسک‌های مرتبط با گیاه دارویی نعناع فلفلی در استان کرمانشاه انجام شد. پژوهش از لحاظ پارادایم به صورت کمی، از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه‌ی گردآوری داده‌ها به صورت توصیفی- پیمایشی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش بهره‌برداران کشت نعناع فلفلی در استان کرمانشاه به تعداد 101 نفر بودند . به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آماره‌های توصیفی (میانگین، انحراف‌معیار، ضریب تغییرات) و فرمول‌های مرتبط استفاده شد. از نظر بهره‌برداران سه ریسک مهم نعناع فلفلی به ترتیب اولویت شامل ریسک نهادی، قیمت یا بازار و انسانی- اجتماعی بود که مهم‌ترین ریسک‌های نهادی این محصول (فقدان حمایت و کمک دولت در فروش و بازاریابی محصول با قیمت مناسب، عدم حمایت در معرفی کشت گونه‌های سازگار با شرایط اقلیمی استان و عدم حمایت دولت از زارعان در ارتباط با آموزش و معرفی کشت و کار گیاهان دارویی)؛ اولویت ریسک‌های بازار نعناع فلفلی (وجود واسطه و دلال، عدم تضمین فروش (رسمی و غیررسمی) و عدم وجود تجهیزات و امکانات فرآوری و بسته‌بندی محصول) و مهم‌ترین ریسک‌های انسانی-اجتماعی نعناع فلفلی از نظر بهره‌برداران (هزینه بالای نیروی انسانی و کارگر، عدم دسترسی به نیروی کار در هنگام داشت و عدم دانش و مهارت نیروی کار جهت برداشت) بودند که سبب کاهش سطح زیر کشت آن در استان شده و با توجه به این‌که تاکنون پژوهشی در زمینه بررسی موانع توسعه کشت گیاه دارویی نعناع‌فلفلی در استان انجام نشده، نتایج پژوهش پیش‌رو می‌تواند در شناسایی موانع و توسعه کشت گیاه دارویی نعناع‌فلفلی مؤثر واقع گردد.

چکیده انگلیسی:

The present research was conducted to investigate the risks of peppermint production in Kermanshah province, Iran. The research was a quantitative study in paradigm, an applied study in terms of objective, and a descriptive survey in terms of data collection methodology. The statistical population consisted of 101 peppermint farmers whose data were collected by the complete enumeration technique. The research instrument was a researcher made questionnaire consisting of two sections pertaining to the demographic and occupational characteristics of the participants and some items to measure risks. The data were analyzed by opinion polls and related formulas. The users of the peppermint medicinal plant ranked the three main risks in the order of institutional, price/market, and human social in importance. The most important institutional risks included the lack of government support for crop selling and marketing at a reasonable price, the lack of support for the presentation of climatically compatible cultivars in the province, and the lack of government support for farmers regarding training and introduction of cultivation of medicinal plants. The main market risks of peppermint were listed as the involvement of intermediaries and dealers, the lack of (formal/informal) guaranteed sales, and the lack of equipment and facilities for product processing and packaging. The most important human risks were enumerated as high labor costs, labor unavailable for cultivation, and the lack of labor knowledge and skill of harvest operation.

منابع و مأخذ:

امینی زارع، ر. (1394). ضرورت بیمه و مدیریت ریسک در بخش کشاورزی. روزنامه اطلاعات. بازیابی شده از آدرس www.ettelaat.com                                                 

بهرامی، ع.، و آگهی، ح .(1384) .مدیریت ریسک در مزارع کشاورزی. فصلنامه پژوهشی بیمه و کشاورزی، سال دو، شماره هشتم.

تهامی پور، م. (1394). بررسی عوامل موثر بر ریسک تولید پسته در شهرستان زرند. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره63، صفحات77-55.

باقری، الف، ب. نقدی بادی، ح. موحدیان، ف. مکی زاده تفتی، م.، و همتی مقدم، الف. ر. (1384). بررسی رویکرد زنان شهر اصفهان در استفاده از طب گیاهی. فصلنامه گیاهان دارویی. سال چهارم، شماره15، صفحات 93-81.

تهامی پور، م. قویدل، و.، و رهرامی، و. (1398). اندازه گیری ریسک قیمت پسته و تعیین عوامل مؤثر بر آن در استان­های مهم تولیدکننده پسته. مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی. شماره41، صفحات 262-237.

حسینی دانا، ف.س.، و نوری­پور، م. (1397). بررسی موانع و مشکلات تولید پسته کم نهاده در منطقه دشت رباط شهر بابک. فصلنامه پژوهش ترویج و آموزش کشاورزی. سال11، شماره1(44). صفحات 32-23. 

قربانی، م.، و جعفری، ف. (1387). بررسی عوامل مؤثر بر فراوانی ریسک‌های محصولات زراعی کشاورزان استان خراسان شمالی. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی. جلد23، شماره 1، صفحات 48-41.

کوشکی، ف، رستمی قبادی، ف.، و میرک زاده، ع. الف. (1398). شناسایی و تحلیل انواع ریسک‌های مرتبط با کشت زعفران (مطالعه موردی: استان‌کرمانشاه). مجله پژوهش‌های روستایی. دوره11،شماره 4،صفحات72-98.

گنجعلی، الف. پوررمضانی هراتی،م، کیخوایی، م. و مهدی پور، ب. (1394). واکاوی چالش های موجود در مسیر توسعه گیاهان دارویی. دومین همایش ملی چالش ها و راهکارهای توسعه. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کهنوج. www.civilica.com

محبی، ع. (1392). بررسی موانع کشت و توسعه گیاهان دارویی صنعتی در ایران و ارائه راهکار حل آنها .اولین همایش ملی گیاهان دارویی و کشاورزی پایدار، همدان، انجمن ارزیابان محیط زیست هگمتانه.

میخک، ح. رحیمیان، م،. و غلامرضایی، س. (1397). تحلیل موانع آموزشی-ترویجی توسعه کشت محصولات مقاوم به کم آبی در شهرستان خرم آباد. فصلنامه پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی. سال11، شماره3(44)، صفحات40-29.

منصورفر، ک. (1392). روش­های آماری. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوازدهم.394 صفحه.

نورحسینی، س. ع. فلاحی، الف. الهیاری، م. ص. قلی­نژاد، س.، و مجلسی، س. (1396). شناسایی فعالیت­های اقتصادی و آموزشی- ترویجی اثرگذار بر توسعه سطح زیر کشت گیاهان دارویی: مقایسه وزن دهی آنتروپی و فازی مثلثی در روش دلفی. فصلنامه پژوهش ترویج و آموزش کشاورزی. سال10، شماره4 (40)، صفحات 12-1.

یاوری، ن،. و زرافشانی، ک. (1396). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش کشت زعفران در شهرستان سنقر و صحنه در استان کرمانشاه. نشریه علمی پژوهشی پژوهش های زعفران. شماره1، دوره5، صفحات123-111.

یعقوبی، الف، چیذری، م. فعلی، س.، و پزشکی راد، غ. ر. (1388). عوامل مؤثر بر مدیریت ریسک در بین کشاورزان گندم کار دیم شهرستان تفرش.‎ مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. شماره1(35)، صفحات 101-91.

Anderson, J. R. (2001). Risk management in rural development A review. The world bank rural development family, rural development Strategy Background,34(1): 4-14.

Anton, J. Kimura, S., and Martini, R. (2011). Risk Management in Agriculture in Canada, OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers,40, OECD  Publishing, Paris. http: //dx .doi. org/ 10.1 787/5kgj0d6189wg-en.

Burney, J. Cesano, D. Russell, J. Rovere, E.L.L. Corral, T. Coelho, N.S. and Santos.L. (2014). Climate change adaptation strategies for smallholder farmers in the Brazilian Sertão. September,126: 45-59.

Bitsch,V., Abatekassa, G., Harsh, S,B., and Mugera, A. (2006). Human resource management risks: sources and control strategies based on dairy farmer focus groups. Journal of Agricultural and  Applied Economics ,38 (1): 123-136.

Central Bank of the Islamic Republic of Iran. (2015). Economic time series database and the national accounts.

Figle, Sh. Barry P.J., and Wall, A. (2012). Assessing farmer attitudes toward risk using the "closing in" method. Journal of Agricultural and Resource Economics, 26(1): 248-260.

Fraisse, C.W, Breuer, N.E.Z, ierden, D., Bellowc ,J.G, Pazd, J. Cabrera,V.E. Garciay Garciya,A.In gram, K.T. Hatch , U. Hoogenboomd, G., Jones, J.W., and Obrien, J. J. (2006). Ag-Climate:A climate forecast information system for Agricultural risk management in the southeastern USA.Computers and Electronics in Agriculture :53.13-27.

Gan, L., Yin, Z., and Tan, J. (2016). Financial Risks of Rural Households. In Report on the Development of Household Finance in Rural China. 15(3):107-116.

George, F., and Wesley, N. (1995).Sources of and responses to risk: Factor Analyses of large- scale cornbelt Farmers. Staff paper.West lafayette,in:purdue university .Depa rtment  of Agricultural Economics.

‏Heifner, R., Coble, K., Perry, J., and Somwaru, A. (1999). Managing risk in farming: concepts, research, and analysis. J. L. Harwood (Ed.). US Department of Agriculture, Economic Research Service.

‏Just, R. E., and Pope, R. D. (2013). A comprehens ive assessment of the role of risk in US agriculture. Springer Science & Business Media,23(4):17-37.

Kahan, D. (2013). Managing risk in farming. FAO. Miller, A. Dobbins, C. Pritchett, J. Boehlje, M. Ehmke, C. (2004). Risk Management for Farmers, Staff Paper 04-11, Department of Agricultural Economics, Purdue University: 1-27.

Miller, A., Dobbins, C., Pritchett, J., Boehlje, M., and Ehmke, C. (2004). Risk Management for Farmers, Staff Paper 04-11, Department of Agricultural Economics, Purdue University,15(2): 1-27.

National document for herbal medicine and traditional medicine (2013). Strategic staff council implementation of the comprehensive Scientific plan. Accessible: http://ms.farhangoelm.ir/legislation-.Bank /2 314

Roapi, P.P. (2010). Production risk and adoption of irrigation technology: evidence from small-scale farmers in Chile. Latin American Economic Review, 25(1): 2.

Sulewski O., and Kloczko-Gajewska., A. (2014). Farmers' risk perception, risk aversion and strategies to cope with production risk: An empirical study from Poland. Studies in Agricultural Economics, 116: 140-147.

Székely, C.S., and Pálinkás, P. (2008). Kockáz a kezelés az európai mezőgazdasági váll alk ozá sokb an [Risk management in European agri cult ural enterprises], Agrofórum.

Tanaka, T., Camerer, C. F., and Nguyen, Q. (2016). Risk and time preferences: linking experimental and household survey data from Vietnam. In Behavioral Economics of Preferences, Choices, and Happiness:3-25. Sprin ger Japan.

Ullah, R., Shivakoti, G. P., Zulfiqar, F., and Kamran, M. A. (2016). Farm risks and uncertainties Sources, impacts and management. Outlook on Agriculture, 45(3): 199-205.