اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم سویا

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مسلم عبدی پور ¹ (فرهیخته کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد و عضو باشگاه پژوهشگران جوان واحد گچساران)
عبدالحمید رضائی ² (استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان)
سعدالله هوشمند ³ (استادیار گروه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد)
فایز رئیسی ⁴ (دانشیار گروه خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد)

تاریخ دریافت : 1388/08/16 تاریخ پذیرش : 1389/07/16 تاریخ انتشار : 1389/06/01

کلید واژه: عملکرد, تنش خشکی, سویا, ساقه های اصلی و فرعی,

چکیده مقاله :

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سویا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه ی کاملاً تصادفی با 4 تکرار در سال 1384 در گلخانه ی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل: سه رقم سویا به نام های HutcheSon، Brim و Stonewall و سطوح تنش خشکی شامل: شاهد، 50 و 25 درصد آب قابل استفاده (1S و 2S) بودند. تیمار تنش خشکی، عملکرد دانه در ساقه اصلی را کاهش نداد، ولی عملکرد دانه در ساقه های فرعی را به شدت کاهش داد. بیشترین مقادیر عملکرد دانه در ساقه ی اصلی و سهم عملکرد دانه ساقه ی اصلی در عملکرد کل دانه به ترتیب برای تیمارهای 2S (6.53 گرم و 65.23 درصد)، 1S (6.21 گرم و 44.23 درصد) و شاهد (5.95 گرم و 36.04 درصد) به دست آمد. بیشترین مقـادیر عملکـرد دانه در ساقه های فرعی و سهم عملکرد دانه ی ساقه های فرعی در عملکرد کل دانه به‌ترتیب برای تیمارهای شاهد (10.61 گرم و 63.95 درصد)، 1S (7.83 گرم و 55.76 درصد) و 2S (3.48 گرم و 34.76 درصد) به دست آمد. تعداد دانه در ساقه های فرعی همبستگی معنی داری (0.01<p) با عملکـرد دانـه در ســاقه های فــرعی، عملکـرد کل دانه، طــول و تـعداد ساقه های فرعی نشان داد.

چکیده انگلیسی:

The effect of drought Stress on branch and main stem yield and yield components of determinate soybean [Glycin max L.) Merr], was evaluated in factorial experiment on completely randomized design with four replications at the Greenhouse of Agriculture Faculty of Shahr-e- Kord UniverSity in 2005. The experimental factors were three determinate soybean cultivars (Hutcheson, Brim and Stonewall) and three drought stress levels; control; irrigate at 50% (S1); and at 25% available water (S2). Drought stress did not decrease grain yield of the main stem but decreased it in the branches severely. The highest grain yield of main stem and its contribution to total grain yield were obtained to be6.53gr, and 65.23%, for S2 and 6.21gr, 44.23% for S1 and 5.98gr, 36.04% for control treatments respectively. The highest grain yield of the branches and their contribution to total grain yield in control, S1 and S2  were obtained to be 10.61gr, 63.95%; 7.83gr, 55.76%; and 3.48gr, 34.76% respectively. Number of grains per branch was highly correlated with their grain yield , total grain yield , branch length and branch number (p<0.01).