نقش تقصیر در احراز رابطه سببیت در مسئولیت مدنی پزشک

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامی

فرهاد اسماعیلی ¹ (مدیر امور حقوقی دانشگاه علوم پزشکی تبریز)
حسن پاشازاده ² (گروه حقوق خصوصی،دانشکده حقوق،الهیات وعلوم سیاسی،دانشگاه آزاداسلامی تبریز)
مختار نعم ³ (استادیار گروه حقوق خصوصی،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی تبریز-ایران)
رحیم وکیل زاده ⁴ (دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)

تاریخ دریافت : 1401/11/01 تاریخ پذیرش : 1402/01/31 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: تقصیر, مسئولیت مدنی, رابطه سببیت,

چکیده مقاله :

در هماهنگی با رویکرد اصلی سایر نهادهای حقوقی در حفظ نظم جامعه، فلسفه مسئولیت مدنی نیز مبتنی بر جبران خسارت و فراهم نمودن حداکثر امکان اعاده وضع به حالت قبل از ورود ضرر و در نهایت دستیابی به نظم از دست رفته بنا شده‌است. در تحقق فلسفه مذکور، اهمیت رابطه سببیت از فرط بداهت کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است به نحوی که تصور می‌شود که اثبات عدم تقصیر باعث انتفای مسئولیت خوانده خواهدبود. صعوبت اثبات تقصیر ناشی از کثرت مجهولات در دعاوی مسئولیت مدنی پزشک و عدم اشراف خواهان دعوی مورد اشاره بر ظرایف صناعت طب – آنگونه که مورد انتظار نیز هست – باعث تمرکز مباحث حول محور تقصیر و غفلت از رکن رابطه سببیت شده‌ است. در نتیجه، این تمرکز موجب افزایش دعاوی مردود مسئولیت مدنی پزشک و اخلال در فلسفه مسئولیت مدنی پزشک شده‌‌است. واقعیت این است که در حوزه مسئولیت مورد بحث، تقصیر، یگانه امکان احراز رابطه سببیت نمی‌باشد و امکان دارد پزشک، حتی بدون ارتکاب تقصیر به سبب ماهیت خاص امر طبابت، مسئول شناخته‌شود. چنین امری در سوابق فقهی و متون قانونی در دسترس می‌باشد.این تحقیق از نوع نظری بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی می‌باشد و روش جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته‌است.

چکیده انگلیسی:

In line with the main approach of other legal institutions for maintaining public discipline, the philosophy of civil liability is also based on compensation and providing the maximum possibility of restoring the situation to the previous state before the loss and finally achieving the lost discipline. Meeting the mentioned philosophy, the importance of causality relationship has been less considered from the beginning so that it has been thought that proving no fault will remove the defendant’s liability. The difficulty of proving fault caused by the multitude of unknowns in physician’s civil liability claims and lack of familiarity of plaintiff with medical subtleties- as expected - has caused the discussions to focus on the fault and neglect the element of causality relationship. Therefore, this focus has increased the rejected lawsuits of physician’s civil liability and has disturbed the philosophy of physician’s civil liability. The fact is that in the area of the discussed liability, fault is not the only possibility of authentication of causality relationship and it is possible for the physician to be recognized as liable even without committing the fault because of special nature of medicine. It is available in the juridical records and legal texts.This research is theoretical and research methodology is descriptive and analytical and data collection method is library research by referring to the documents, books and papers.