تاثیر گیاه غازیاقی (Falcaria vulgaris) در ترمیم زخم پوستی و پاسخ ایمنی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

نسرین چوبکار ¹

1 - استادیار گروه شیلات، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

تاریخ دریافت : 1392/09/02 تاریخ پذیرش : 1394/05/26 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: بقا, وزن, سیستم ایمنی, غازیاقی, پاغازه, ماهی کپور معمولی, ترمیم بافتی,

چکیده مقاله :

آنتی‌بیوتیک‌ها جهت تقویت سیستم ایمنی و نیز ترمیم زخم‌ها در آبزیان کاربرد زیادی دارند. بدیهی است به دلیل اثرات سوء و ایجاد باقی ماندگی دارویی، محققین به دنبال جایگزینی آن با مواد طبیعی از جمله گیاهان دارویی بومی می باشند. یکی از این گیاهان، گیاه غازیاقی یا پاغازه است. غازیاقی از خانواده چتریان بوده و به عنوان سبزی در برخی مناطق ایران کاربرد دارد. این گیاه در غرب کشور، در درمان زخم ها و اختلالات دستگاه گوارش نیز مورد استفاده قرار می گیرد . هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر غلظت های مختلف غازیاقی در مخلوط با غذا بر ترمیم زخم، ارتقاء سیستم ایمنی و افزایش رشد و میزان بقاء در ماهی کپور معمولی می باشد. تاثیر گیاه غازیاقی در غلظت های صفر، 2 و 10 درصد مخلوط با غذای لوفاگ (تجاری) در یک دوره 21 روزه با غذادهی 2 بار در روز مبتنی بر درصد وزن بدن بررسی گردید. استفاده از گیاه پاغازه در غلظت 10 درصد بیشترین تاثیر (05/0 >p) را در مقایسه با گروه کنترل در روند ترمیم زخم بافتی، تحریک سیستم ایمنی با افزایش گلبول های سفید خون، افزایش وزن و میزان بقاء در ماهی کپور پرورشی داشت. نتایج نشان داد که می توان از گیاه غازیاقی در جیره های غذایی کپور معمولی در مزارع گرمابی کشور به منظور ترمیم زخم، افزایش مقاومت در برابر بیماری ها و افزایش وزن ماهیان استفاده نمود.

چکیده انگلیسی:

   Antibiotics are generally used to increase the immune response and wound healing of aquatic animals but due to the residual effects of these drugs, researchers are looking to replace them with natural materials such as medicinal plant extract. The aim of this study was to evaluate the effect of different concentrations of Falcaria vulgaris on wound healing and enhancement of immune system in common carp (Cyprinus carpio).The effect of Falcaria vulgaris at concentrations of 0, 2 and 10% with Lofag foods used on wound healing, immune response, and weight gain and survival of common carp was investigated during a 21 day period with twice per day feeding on the basis of body weight. The results showed that using Falcaria vulgaris at the 10% concentration had the greatest effect on wound healing, stimulation of the immune system by increasing white blood cells, weight gain and survival of carp in comparison with the control group. This herb can be used in wound healing, increasing resistance to disease and weight gain of common carp.

منابع و مأخذ:

• امین، غ. (1370). گیاهان‌ دارویی‌ سنتی‌ ایران. انتشارات معاونت پژوهشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جلد اول، صفحه: 117.


• بنایی، م.،. میرواقفی، ع.، مجازی امیری، ب.، رفیعی، غ. و نعمتدوست، ب. (1390). بررسی خون شناسی و آسیب شناسی بافتی در مسمومیت تجربی با دیازینون در ماهی کپور معمولی. شیلات (منابع طبیعی ایران)، دوره 64، شماره 1، صفحات: 13-1.


• پور عبدالله ع. و پور عبدالله، ا. (1372). درمان بیماری ها با سیر و پیاز. انتشارات ققنوس، صفحه0132.


• توکلی، م.، عرب بنی اسد، ف.، محمودی، م.، جعفری نوه، ح.، توکلیان، و.، کمالی، م. و همکاران (1389). اثر عصاره هیدرو الکلی درمنه کوهی بر روند بهبود زخم پوستی در موش صحرایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره20، شماره77، صفحات:76-70.


• شکیبایی، د.، پاشاروش، ل.، خوشبو، س. و کبودی ب. (1385). اثر استعمال موضعی گیاه غازیاقی بر زمان بهبود بریدگی­های پوستی عمیق و قدرت کشش پوست در رت. ماهنامه علوم پزشکی کرمانشاه، دوره3، شماره30، صفحات: 194-187.


• شوهانی ب. و طاهر مقدم، م. (1388). بررسی اثر التیام بخشی عصاره هیدرو الکلی گیاه تشنه­داری (Scrophularia striata) بر روی زخم باز پوستی خرگوش. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دوره17، شماره4، صفحات 16-9.


• علیشاهی، م.، سلطانی، م.، مصباح، م. و اسماعیلی راد، ا. (1390). تاثیر تجویز خوراکی عصاره خار مریم بر پاسخ ایمنی ماهی کپور معمولی. مجله تحقیقات دامپزشکی، دوره66، شماره3، صفحات  263-255.


• غفوری روزبهانی، ه.، زمینی، ع.، وهابزاده، ح. و فرخ روز، م. (1392). بررسی اثرات ضد باکتریایی اسانس گیاه اکالیپتوس در بهبود زخم های ماهی و کاهش بار باکتریایی پوست بچه ماهیان کپور علفخوار. همایش گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران.


• کاظمی پور، ی.، رضایی م. و کیوانی، ی. (1384). تاثیر عصاره سیر گل خطمی و بابونه در ترمیم زخم های سطحی ماهی کپور معمولی. مجله پژوهش و سازندگی، دوره 17، شماره1، صفحات 97-93.


• مجد محمدی، س.ح.، منوچهری، ح.، محمدی­زاده خوشرو، م. و درویشی، ص. (1392). اثر عصاره گیاه همیشه بهار(Calendula officinalis) بر ویژگی­های ایمنی و برخی فاکتورهای خونی ماهی قرمز (Carassius auratus). مجله تحقیقات منابع طبیعی تجدیدشونده، دوره4، شماره4، صفحات 13-1.


• مخیر، ب. (1359). بیماری­هـای ماهیـان پرورشـی. چاپ سوم، انتشـارات دانشگاه تهران، تهران، صفحات: 25-90.


• مصباح، م.، علیشاهی، م.، صابری افشار، ف. و محمدیان، ب. (1392) بررسی هیستوپاتولوژیک اثر عصاره گیاه آلوئه ورا در ترمیم زخم ماهی کپور معمولی. مجله دامپزشکی ایران، دوره9، شماره4، صفحات112-105.


• یادگاری، م.، خزاعی م.، قربانی، ر.، رضائی، م.، ایزدی، ب. و شیخ الاسلام، ع. (1385). اثر ترمیمی عصاره هیدروالکلی اندام­های هوایی گیاه غازیاقی بر زخم معده ناشی از آسپرین در موش صحرایی. ماهنامه علوم پزشکی کرمانشاه، دوره3، شماره30، صفحات 203-195.
  
  
  
  • Ardo, L., Yin, G., Xu, P., Varadi, L., Szigeti, G., Jeney, Z., et al. (2008) Chinese herbs (Astragalus membranaceus and Lonicera japonica) and boron enhance the non-specific immune response of Nile tilapia (Oreochromis niloticus) and resistance against Aeromonas hydrophila. Aquaculture, 275(1-4): 26-33.
  
  
  • Ferguson, M.W. and Leigh, I.M. (1998). Wound healing textbook of dermatology. 6th ed., London: Blackwell Science, 1, pp:337-343.
  
  
  • Hajibeglou, A. and Sudagar, M. (2010). Immune Response of common carp (Cyprinus carpio) fed with herbal immunostimulants diets. Agricultural Journal, 5(3): 163-172.
  
  
  • Khaksari, M., Rezvani, M.E., Sajadi, M.A. and Soleimani, A. (2000). The effect of topically applied water extract of Rhazyastricta on cutaneous wound healing in rats. Journal of Semnan University of Medical Science, 1(3): 1-10.
  
  
  • Khazaei, M. and Salehi, H. (2006). Protective effect of Falcaria vulgaris extract on ethanol induced gastric ulcer in rat. Iranian Journal of Pharmacology & Therapeutics, 5(1): 43-46.
  
  
  • Sabistan, W. (1991). Textbook of Surgery. 14th ed., New York: WB Saunders Company, pp:171-173.