فهرست مقالات سید حسین موسوی فاطمی


  • مقاله

    1 - بازنگری در کیفیات رنگی بوستان های شهری در جهت ارتقاء كيفيت زيبايي شناسي محيط (مطالعه موردی: بوستان نرگس، منطقه ١٨ شهرداري تهران)
    انسان و محیط زیست , شماره 69 , سال 22 , تابستان 1403

    زمینه و هدف: منظر شهری، یکی از عناصر ضروری زندگی روزمره شهری و مهم ترین بخش شهرها به شمار می روند و بخش مهمی از فضاهای عمومی و بازنمود زندگی مدرن شهری و محیطهایی برای تفریح، گذران اوقات فراغت و زندگی اجتماعی و فرهنگی محسوب می گردند. بنابراین توجه به کیفیات بصری و زیب چکیده کامل

    زمینه و هدف: منظر شهری، یکی از عناصر ضروری زندگی روزمره شهری و مهم ترین بخش شهرها به شمار می روند و بخش مهمی از فضاهای عمومی و بازنمود زندگی مدرن شهری و محیطهایی برای تفریح، گذران اوقات فراغت و زندگی اجتماعی و فرهنگی محسوب می گردند. بنابراین توجه به کیفیات بصری و زیبائی شناختی در این مناظر می تواند نقش موثری بر سرزندگی و سلامت روحی و روانی شهروندان داشته باشد و در نهایت موجب دستیابی به پایداری مناظر شهری گردد. در این میان رنگ به عنوان يكي از مهمترين عناصر بصري ميتواند نمودي فعال وتاثيرگذاردر کیفیات زیباشناسانه منظر يك شهر داشته باشد. کیفیات رنگی در مناظر شهري می توانند موجب بروز هویتی مشخص و قدرتمند شوند و اين قابليت را به افراد ميدهند تا به آساني به تفكيك فضاها بپردازند و فضاهاي مختلف را از يكديگر تميز دهند. بنابراین می توان ادعا نمود که ارتقاء کیفیات زیباشناسائه مستلزم استفاده هماهنگ، متنوع و معنی دار از عنصر رنگ است. اما متاسفانه امروزه شهرهای ما دچار فقر رنگی هستند و بهره گیری اصولی از این عنصر قدرتمند و ارزشمند در مناظر شهری تا حدزیادی دچار غفلت گردیده است. در همین راستا، بوستان نرگس منطقه 18 شهرداری تهران به عنوان نمونه موردی در این تحقیق انتخاب شده و هدف از انجام این پژوهش، بازنگری در کیفیات رنگی این بوستان در جهت ارتقاء کیفیات زیبایی شناسی آن است. روش بررسی: این تحقیق، مؤلفه های اصلی مرتبط با تئوری رنگ را که شامل صفات رنگ، کنتراست رنگ و ترکیب بندی رنگ ها است مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد تا از آن طریق ضمن تعیین میزان تاثیرگذاری هر یک از این عوامل بر ارتقاء کیفیات زیبائی شناسی در محیط، با بهره گیری از این عوامل به بازطراحی بوستان نرگس با هدف ارتقاء کیفیات زیبائی شناسی در آن بپردازد. روش تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات آن، کتابخانه ای و میدانی(پرسش نامه و پیمایش) بوده و داده های جمع آوری شده در مرحله شناخت محدوده مورد مطالعه با استفاده از تکنیک SWOT و داده گردآوری شده از طریق پرسشنامه از طریق نرم افزار SPSSنسخه 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. یافته ها: نتایج بیانگر آن است که به ترتیب ترکیب بندی یا کمپوزیسیون رنگ ها با ضریب بتای 31/0، بهره گیری از کنتراست باضریب 22/0 و استفاده مناسب از صفات رنگی با ضریب 19/0 می توانند بر ارتقاء کیفیات زیبائی شناسی بوستان نرگس تاثیرگذار باشند و می توانند به فضا یکپارچگی و وحدت بخشیده و آن را از فضاهای پیرامون متمایز و هویت مند نمایند. بحث و نتیجه گیری: در نهایت نیز تلاش گردیده براساس نتایج حاصل شده، در این بوستان راهکارهای مناسب جهت بازطراحی و در نهایت طرح راهبردی ارائه گردد و باتوجه به نتایج حاصل از این تحقیق سعی شده در طرح پیشنهادی تمرکز بیشتری روی تنظیم و ترکیب رنگ‌ها و استفاده آن‌ها در کنار هم باشد.

    پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بازآفرینی دریچه‌ای جهت رسیدن به شهر پایدار (بررسی سیاست‌ و راهکارهای اتحادیه اروپا )
    انسان و محیط زیست , شماره 5 , سال 19 , زمستان 1400
    چکیده زمینه و هدف :فرصت‌ها و امید به مزایای اقتصادی، اجتماعی دلایل انتخاب زندگی شهری هستند، ولی آلودگی صوتی، کیفیت نامناسب هوا، ترافیک و تولید زباله و آلودگی‌های صنعتی تنها چند مورد از آثار زندگی شهری بر محیط‌زیست است. طراحی شهری به مثابه بازو و نیروی آمیخته با هنر می‌ چکیده کامل
    چکیده زمینه و هدف :فرصت‌ها و امید به مزایای اقتصادی، اجتماعی دلایل انتخاب زندگی شهری هستند، ولی آلودگی صوتی، کیفیت نامناسب هوا، ترافیک و تولید زباله و آلودگی‌های صنعتی تنها چند مورد از آثار زندگی شهری بر محیط‌زیست است. طراحی شهری به مثابه بازو و نیروی آمیخته با هنر می‌تواند ضمن شناخت و تحلیل شرایط، بازآفرینی شهری را به ارمغان آورند. بازآفرینی شهری راهی است برای ساماندهی و ارتقای مکان فعلی به جای برنامه‌ریزی مجدد جهت شهری جدید. روش بررسی: این پژوهش1-به بحران محیط زیست به عنوان یک بحران مهم در امر طراحی محیط پرداخته میشود2-استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و روش تحقیق توصیفی به بررسی سیاست و راهکارهای بازآفرینی شهری و به چگونگی استفاده زمین و طبیعت و در امر طراحی شهری و طراحی محیط و معیارهای آن میپردازد3-به بررسی سیاست‌ و راهکارهای اتحادیه اروپا برای بازآفرینی کالبدی شهری پرداخته می‌شود. یافته ها: برای بازآفرینی کالبد شهری باید اقدامات ارتقاء دهنده با توسعه آموزش‌ و پرورش، توسعه اقتصادی، اجتماعی و حفاظت از محیط‌زیست همراه باشد که مشارکت قوی شهروندان محلی، جامعه مدنی و سطوح مختلف دولت را لازم دارد. سبک زندگی بدون ماشین از طریق بالا بردن تراکم محله‌ها، استفاده از فناوری اطلاعات دقیق و کاهش نیاز به سفر، فعالیت ترمیمی فراتر از حفاظت از محیط زیستگاه‌های طبیعی و جلوگیری از کاهش تنوع زیستی نیازمند فضاهای باز و افزایش اکوسیستم شهری برای شبکه‌ای از زندگی گیاهان و جانوران است بحث و نتیجه گیری: یافتن راه‌حل ‌های فنی و زیربنایی برای مدیریت آب، جزیره گرمایی و به حداقل رساندن مصرف انرژی، کاهش ضایعات و استفاده از حمل و نقل عمومی و تغییر رفتار افراد و مشارکت فعال سازمان‌های محیط زیستی و توسعه پروژه‌هایی مانند انرژی خورشیدی، انرژی باد و احیای جنگل‌ها و بازآفرینی فضای سبزشهری از جمله راه‌های کاهش کربن و مشکلات زیست محیطی می‌باشند. نتایج نشان میدهد، اقداماتی که در اتحادیه اروپا برای بازآفرینی شهری صورت گرفته بیشتر بر اقدامات محیط زیستی تمرکز داشته است. در این پژوهش به جهت بازآفرینی شهرهای ایران به ارائه آیتم های تاثیرگذار در امر بازآفرینی و بهبود شرایط شهری می پردازد. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - ارزیابی و طراحی پایدار منظر شهری منطقه 2 شهرداری تهران در جهت حرکت به سوی شهر اکولوژیک
    انسان و محیط زیست , شماره 4 , سال 20 , پاییز 1401
    زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند چکیده کامل
    زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند. درسال‌های اخیر خصوصا در کلانشهرتهران، کیفیت زندگی به شدت افت کرده، بنابراین با ایجاد شهراکولوژیک، تلاش میشود کیفیت زیست شهروندان، افزایش یابد. هدف اصلی از این پژوهش درابتدا تعیین عوامل موثر بر دستیابی رویکرد شهراکولوژیک و تبیین میزان اهمیت آنها، سپس امتیازدهی نواحی 9گانه منطقه2تهران براساس عوامل و در نهایت ارائه راهکارهای طراحی جهت دستیابی به پایداری و شهراکولوژیک است. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و داده های تحقیق نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، برداشت میدانی و پرسشنامه گردآوری گردید. پس از تعیین، معیارهای تاثیرگذار با مرورمبانی نظری واستفاده از نظرات خبرگان منظرشهری و روش تحلیلیAHP و مقایسه زوجی معیارها و محاسبات در نرم افزار Excel ، وزن دهی میزان اهمیت معیارها انجام شده و سپس پتانسیل نواحی مختلف منطقه 2تهران ارزیابی گردید. با استفاده از تکنیک SWOT، داده های گردآوری شده از طریق برداشت میدانی محدوده موردمطالعه نیز، جهت ارائه راهکارهای طراحی دقیقتر تحلیل خواهند شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد ناحیه 9 از میان نواحی مختلف منطقه2، از حیث بهره گیری از معیارهای ارزیابی شده موثر بر رویکرد شهر اکولوژیک، دارای بالاترین امتیاز بوده بدین معنی که در این محدوده در مقایسه با سایر نواحی، اقدامات بیشتری جهت حصول و دستیابی به این رویکرد انجام شده و در نهایت با انجام مطالعات شناخت و تحلیل ناحیه 9 منطقه 2 شهرداری تهران و با توجه به فرصت ها و محدودیت های این محدوده، راهکارهای مختلفی جهت طراحی پایدار و در مسیر دستیابی به شهر اکولوژیک در این ناحیه در قالب یک پلان راهبردی، پیشنهاد و ارائه گردیده است. بحث: بر اساس مطالعات مشخص می شود که طراحی اصولی منظر شهری براساس راهکارهای ارائه شده، بستری جهت افزایش پایداری و توسعه رویکرد شهر اکولوژیک و تبدیل این ناحیه شهری به زیستگاهی با کیفیت جهت اسکان و بقاء گونه‌های انسانی و غیرانسانی بوده و در عین حال الگوئی را برای سایر نواحی و مناطق شهری با شرایط مشابه تامین خواهد نمود. پرونده مقاله