فهرست مقالات خدیجه مرتضایی


  • مقاله

    1 - بررسی تطبیقی سیمای زن در اشعار نظامی و سعدی
    مطالعات ادبیات تطبیقی , شماره 5 , سال 15 , زمستان 1400
    این مقاله به بررسی و مقایسه سیمای زن در اشعار دو شاعر بزرگ، نظامی و سعدی، از دیدگاه نقد سیمای زن می‌پردازد. این دیدگاه‌ها در مورد مدح و ذم‌ها درباره زن جایگاه بارزی پیدا می‌کند. در جستار حاضر تلاش بر آن است تا با بررسی صفات زن در اشعار این دو شاعر به سیمای حقیقی زن در آ چکیده کامل
    این مقاله به بررسی و مقایسه سیمای زن در اشعار دو شاعر بزرگ، نظامی و سعدی، از دیدگاه نقد سیمای زن می‌پردازد. این دیدگاه‌ها در مورد مدح و ذم‌ها درباره زن جایگاه بارزی پیدا می‌کند. در جستار حاضر تلاش بر آن است تا با بررسی صفات زن در اشعار این دو شاعر به سیمای حقیقی زن در آن دوران پی ببریم و با اشاره به پاره‌ای از اشعار به دیدگاه حقیقی آن‌ها درباره زن عینیت بخشیم و نشان دهیم که در بسیاری از اوقات تنها تأثیر اوضاع اجتماعی نیست که موجب نگاه مردسالاری در نویسنده یا شاعر می‌شود، بلکه خصلت‌های فردی، خانوادگی، محیط و باورهای سنتی بسیار مؤثر است. در این مقاله ابتدا نکات مثبت سپس جنبه‌های منفی زنان مورد بررسی قرار گرفته است. در نقد شخصیت زنان در آثار نظامی و سعدی می‌توان گفت که شخصیت‌های اصلی زنان شامل مهین بانو، شیرین، مریم، شکر، نوشابه بردعی و ماریه قبطی می‌باشند و در آثار سعدی از زن خاصی نام برده نشده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی و تحلیل دو کهن الگوی آنیما و آنیموس، در داستان های خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی
    تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) , شماره 2 , سال 14 , تابستان 1401
    نقد کهن الگویی متون ادبی، از منظر انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی از آن رو که عمق و ژرفای اندیشۀ شاعر یا نویسنده را نشان می‌دهد، نقدی ارزشمند به شمار می‌آید. نظامی، شاعر بزرگ ایرانی، جزو معدود داستان پردازانی است که بر ویژگی‌های روانی شخصیت‌های داستانش تأمل می‌کند و ایستایی چکیده کامل
    نقد کهن الگویی متون ادبی، از منظر انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی از آن رو که عمق و ژرفای اندیشۀ شاعر یا نویسنده را نشان می‌دهد، نقدی ارزشمند به شمار می‌آید. نظامی، شاعر بزرگ ایرانی، جزو معدود داستان پردازانی است که بر ویژگی‌های روانی شخصیت‌های داستانش تأمل می‌کند و ایستایی و پویایی آنان را در پیوند با آنیما و آنیموس، توضیح می‌دهد. در این مقاله شخصیت‌های اصلی دو داستان، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون، با بهره‌گیری از نظریۀ کهن الگویی یونگ، که خود بخشی از نظریۀ فردانیت اوست. برای بازنمود تأثیر طبیعت زنانۀ مردان و طبیعت مردانۀ زنان بر روان آنان، بررسی شده است. اطلاعات مربوط به موضوع با استفاده از روش کتاب‌خانه‌ای به دست آمده و سپس با بهره گیری از روش تحلیلی توصیف شده است. این دو داستان نشان می‌دهند که نظامی، بی آن که از نظریه های یونگ آگاهی داشته باشد، همسو با او، بر نقش زنان در ایجاد تحول در شخصیت مردان، تأکید ورزیده است. این پژوهش نشان می‌دهد که زنان داستان، شیرین و لیلی، البته با تفاوت‌های چشم‌گیری که در آن ها دیده می‌شود، توانسته‌اند، مردان خود را چنان متحول نمایند که در انتهای داستان، به انسان‌هایی متفاوت با آن چه در آغاز بوده‌اند، تبدیل یابند. پرونده مقاله