پیوستگی حیات جانوران به حیات انسان به گونه‌ای است که تاریخ تمدن، پیشرفت و مدنیت انسان جدا از وجود آن ها نیست. در زندگی روزمره، بزم و جشن، جنگ و نبرد، کسب پیروزی، پیمان صلح و دوستی، سوارکاری، صید و شکار، محافظت و پاسبانی، کاربرد های تزیینی و کاربرد های نمادین، حضور انواع جانوران را نمی‌توان نادیده گرفت. این حضور مستمر طبعاً نیازمند وضع قوانین و اجرای موازین است. قانون نیاز به ضمانت اجرایی دارد. در شاهنامه از فرمانروایی پیشدادیان تا ساسانیان در رابطه با حیوانات فرمان و دستور العمل اجرایی موجود است. موارد فراوانی به وجود قانون در این زمینه تصریح دارد. فرمان شاه در واقع وضع قانون بوده است. توجه به حقوق حیوانات با تدوین شاهنامه به اوج می رسد. حکیم ابوالقاسم فردوسی در میان قدما و معاصران خود بیش از سایرین به این موضوع پرداخته است. در ابیات بسیاری از شاهنامه به حقوق حیوانات اشاره شده است از جمله این حقوق، حق برخورداری از امن و امان، حق برخورداری از پرورش و خوراک مناسب، حق برخورداری از رفتار شایسته و خواندن حیوانات و پرندگان با صدای نرم و ملایم است. در این مختصر به پژوهش در نحوۀ رفتار با حیوانات و قوانین مربوط به آن پرداخته می‌شود. روش پژوهش، تحلیلی- توصیفی و بررسی داده‌ها بر اساس مندرجات شاهنامه است. پرونده مقاله