شناسایی و استفاده از ارقام مناسب در فرآیند تولید و بهبود عملکرد و کیفیت محصول از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش، نُه رقم وارداتی پنبه شامل دورگ ها و ارقام امیدبخش به همراه رقم تجاری ورامین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، به مدت یک سال در منطقه مغان مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر کرت ارقام پنبه در شش خط 8 متری با فواصل 80 سانتیمتر بین خطوط و 20 سانتیمتر روی ردیف کشت شدند. صفات مختلف کمی شامل ارتفاع بوته، تعداد قوزه و وزن 20 قوزه یک هفته قبل از برداشت محصول و صفات زودرسی و عملکرد پس از برداشت اندازه گیری و مورد ارزیابی قرار گرفتند. از نظر عملکرد کل، ارقام G-43347 و G-43259 به ترتیب با 4785 و 4625 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد و ارقام G-43347 و Opal به ترتیب با متوسط زودرسی 84 و 83% نسبت به سایر تیمارها زودرس تر بودند. ارقام G-43347 و Opalگزینه های مناسبی برای جایگزینی با ارقام فعلی پنبه کاری منطقه مغان می تواند مدنظر باشند. رقم شاهد ورامین که از ارقام تجاری و رایج منطقه محسوب می شود با زودرسی 71% و عملکرد کل 3992 کیلوگرم در هکتار در کلاس پایین تری قرار گرفت. این نتیجه جایگزینی این رقم با ارقام G-43347 و Opal را ضروری و اجتناب ناپذیر می کند. پرونده مقاله

چکیده این پژوهش به منظور تعیین مناسب ترین فاصله ایزولاسیون در مزارع تکثیر بذر پنبه به مدت دو سال زراعی و در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مغان اجرا گردید. رقم مهر رقم رایج در منطقه به عنوان رقم والد مادری یا تلقیح شونده و دو رقم اکرا برگ قرمز و برگ اکرا به عنوان والد پدری یا تلقیح کننده در نظر گرفته شد. ارقام نشانگر از هر دو طرف با والد مادری به فواصل 80، 160، 240 و 320، 400، 800، 1600 و 3040 سانتیمتر کاشته شدند. در سال دوم بذور به دست آمده از رقم پایه مادری، به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار کشت شده و پس از سبز شدن و رسیدن به مرحله 6 برگی، تعداد کل بوته ها و بوته های دگرگشن شده شمارش و در نهایت درصد دگرگشنی برای فواصل مختلف ایزولاسیون محاسبه گردید. میانگین درصد دگرگشنی در فواصل مختلف ایزولاسیون در هر دو نشانگر همچنین فواصل ایزولاسیون و اثرات متقابل آنها اختلاف معنی داری با همدیگر نشان دادند. میزان دگرگشنی در فاصله ایزولاسیونی 80 سانتیمتری والد مادری از والد پدری برگ پهن قرمز و برگ قرمز اکرا به ترتیب 11 و 5/4% بود. در مجموع برای هر دو والد پدری برگ پهن قرمز و برگ قرمز اکرا در فاصله ایزولاسیونی 80 سانتیمتری بیشترین میزان دگرگشنی اتفاق افتاده ولی در فواصل ایزولاسیونی 80 سانتیمتر تا 400 سانتیمتر، میزان دگرگشنی به شدت کاهش یافته و صفر رسید. نتایج بدست آمده وجود میزان ناچیز دگرگشنی در پنبه را تأیید کرده و ایده مناسبی را برای پژوهشگران در تولید بذور هیبرید و همچنین تولیدکنندگان بذر پنبه ارایه می نماید که با رعایت فاصله ایزولاسیونی حداکثر 4 متر بین ارقام مختلف می توان با اطمینان کامل بذر خالص و استاندارد تولید کرد. پرونده مقاله