جغرافیا و مطالعات محیطی
,
شماره4,سال
5
,
پاییز
1395
غالب لندفرم های مناطق مرتفع ایران، شباهت زیادی به سیرک یخچالی دارد، هر چند ارتفاع برف مرز دائمی کنونی این نواحی، بالاتر از مرتفع ترین قله های کوهستانی موجود است. در تمام بررسی های یخچالی کواترنری، توجه ویژه ای به تعیین ارتفاع برف مرز دائمی، بر اساس شناسایی ارتفاع مطلق ک چکیده کامل
غالب لندفرم های مناطق مرتفع ایران، شباهت زیادی به سیرک یخچالی دارد، هر چند ارتفاع برف مرز دائمی کنونی این نواحی، بالاتر از مرتفع ترین قله های کوهستانی موجود است. در تمام بررسی های یخچالی کواترنری، توجه ویژه ای به تعیین ارتفاع برف مرز دائمی، بر اساس شناسایی ارتفاع مطلق کف سیرک ها شده است. در توده کوهستانی الوند، مسلط به شهر همدان با ارتفاع بیش از 3500 متر و عرض جغرافیایی 5/34 درجه شمالی، اشکال سیرکی زیادی دارد، که حاکی از فعالیت فرایند یخچالی کواترنری می باشد. ارتفاع برف مرز دائمی این توده کوهستانی، با دو روش رایت و شیب- جهت برآورد شده است. بررسی های متعدد میدانی دال بر این است که تجمع برف در نزدیکی دیواره سیرک از شرایط مطلوب تری برخوردار است. بر این اساس در این مقاله، توجه ویژه ای به شکل سیرک های یخچالی، با توجه به نحوه توزیع خطوط منحنی میزان، از قله به طرف کوهپایه، شده تا بتوان ارتفاع محل تغییر دیواره به کف سیرک را مشخص و با برآورد ارتفاعی که بیش از 60 درصد از ارتفاعات متعلق به سیرک ها بالاتر از آن، قرار دارد، ارتفاع برف مرز دائمی را برآورد نمود. ارتفاع چنین تغییری در دامنه های دامنه های نسار با دامنه های نگار یکسان نبوده و در نتیجه ارتفاع برف مرز دائمی دامنه ها متفاوت می گردد. این ارتفاع به روش شیب- جهت با توجه به سه فاکتور عرض جغرافیایی، مقدار شیب و جهت شیب ناهمواری نیز برآورد شده که مطالب فوق را تأیید می کند.
پرونده مقاله
چالههای داخلی ایران پس از کوهزایی پاسادنین بهصورت سطح پایه آبهای روان درآمده است. بررسی تفاوت های مکانی این چاله ها هدف اصلی این پژوهش است. ازآنجاییکه اختلافات مکانی و توپوگرافیکی در طبیعت بهصورت تفاوتهای اقلیمی منعکس میشوند؛ با استفاده از شاخصهای خشکی متأثر از چکیده کامل
چالههای داخلی ایران پس از کوهزایی پاسادنین بهصورت سطح پایه آبهای روان درآمده است. بررسی تفاوت های مکانی این چاله ها هدف اصلی این پژوهش است. ازآنجاییکه اختلافات مکانی و توپوگرافیکی در طبیعت بهصورت تفاوتهای اقلیمی منعکس میشوند؛ با استفاده از شاخصهای خشکی متأثر از دما و بارش، تفاوتهای مکانی سالانه و ماهانه حوضههای ارومیه، مهارلو، میقان، قم، ابرکوه، اردستان، سیرجان، قطروئیه، یزد، جازموریان، لوت و بافق ازنظر مدت آبگیری بررسی شدند. با بررسی خشکی هیدرولوژیکی ماهانه، تعداد ماههای مرطوبی که هر حوضه قادر به تأمین آب دریاچه است، مشخص شد. بر این اساس حوضههای میقان، گاوخونی، مهارلو و ارومیه با بیلان مثبت آب و 6 ماه مرطوب، بهعنوان دریاچههای دائمی شناخته میشوند. ابرکوه، بافق، قم و سیرجان بین 20% تا 26% و حوضههای درانجیر، قطروئیه و یزد بین 15% تا 20% از ایام سال امکان احیا کردن دریاچه را دارند و سرانجام لوت، اردستان و جازموریان باقابلیت آبگیری کمتر از 5% از سال کاملاً بهصورت پلایا و کویری هستند.
پرونده مقاله
تغییرات اقلیمی پلئیستوسنبا توجه به زمان وقوع و نقش آن در شکلگیریچشماندازهای فعلی کره زمین، از اهمیت ویژهای برخوردارند. با استفاده از نقشههای توپوگرافی، زمینشناسی، تصاویر ماهوارهای و بازدیدهای متعدد میدانی شواهد ژئومورفولوژیکی تغییرات آبوهوایی پلیوستوسن فوقانی در چکیده کامل
تغییرات اقلیمی پلئیستوسنبا توجه به زمان وقوع و نقش آن در شکلگیریچشماندازهای فعلی کره زمین، از اهمیت ویژهای برخوردارند. با استفاده از نقشههای توپوگرافی، زمینشناسی، تصاویر ماهوارهای و بازدیدهای متعدد میدانی شواهد ژئومورفولوژیکی تغییرات آبوهوایی پلیوستوسن فوقانی در توده الوند شناسایی گردید. ازجمله شواهد ژئومورفولوژیکی تغییرات آبوهوایی پلیوستوسن فوقانی میتوان بهآثار کاوشی سیرکها و درههای یخچالی، مواریث تراکمی مانند سنگهای سرگردان اشاره کرد. بر اساس بررسیهای میدانی، آثار مورفولوژیکی کاوشی یخچال در دامنه شمال شرقی الوند از ارتفاع بالای 2000 متر و در دامنههای جنوب غربی از ارتفاع 1700 متر به بالا بهخوبیقابلتشخیص و تفکیک است. آثار تراکمی یخچالی موجود در منطقه بهاندازهای بزرگ است که حتیالامکان حمل آنها در حالت سیلابی شدید در دورههای بارانی گذشتهقابلتصور نیست. با برآورد و استفاده از روابط گرادیان دمایی (دما- ارتفاع) و بارشی (بارش- ارتفاع) و ارتفاع برف مرز کواترنری الوند (سه روش رایت، شیب- جهت و ضریب خمیدگی)، نقشه همدما وهم بارش دوران چهارم ترسیم شد. بررسیهای صورت گرفته حاکی از آن است که در آخرین دوره یخچالی دمابا توجه به استفاده از روش ترکیبی برآورد برف مرز، 26/9 درجه سانتی گراد سردتر و میزان بارش 317میلیمتر بیشتر از زمان کنونی بوده است. وجود سنگهای سرگردان نشانگر این است که؛ زبانههای یخچالی تا ارتفاعی که این سنگها وجود دارند،پیشروی کردهاند (دامنه شمال غربی 1780 و دامنه جنوب شرقی 1680 متری).
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد