یکی از حجت‌های درونی انسان در تشخیص حق و باطل، قوه تعقل و اندیشه است. این ودیعه الهی، نیازمند خلاقیت وشکوفایی و باروری است. در این صورت، سبب رسیدن انسان به کمال می‌گردد؛ گرچه این شکوفایی تحت تاثیر عوامل و شرایط مختلفی قرار گرفته است اینکه کدام عوامل، فرایند خلاقیت و تفکر را از مسیر صحیح خود منحرف می‌کند و انسان را از رسیدن به حقایق باز می‌دارد اگرچه در ابعاد مختلف در دانش روانشناسی و منطق قابل بحث و بررسی است؛ لکن در قرآن و روایات،-بعنوان آموزه های حیاتبخش زندگی- خطوط روشنی وجود دارد که نشان می‌دهد چه موانعی راه شکوفایی و رشد فکری انسان را محدود کرده و باعث نابودی خلاقیت وی در این مسیر می‌گردد. این مقاله در پی آن است که برخی موانع فردی و اجتماعی از جمله: ترس از شکست واشتباه،کمروئی،خودکم بینی واحساس حقارت،پیروی از عادات قبلی،بحران ناامیدی اجتماعی و پیروی ازخرافات وموهومات را از منظر آموزه های اسلامی شناسایی و تبیین کند؛ تا دیدگاه روشنی را پیشرو خواننده گرامی قرار دهد.