لیبرالیسم که غالباً از آن به عنوان ایدئولوژی دوره های مدرن یاد شده است از جمله مفاهیمی است که از عصر مشروطه تا به حال بر تحولات اجتماعی و سیاسی کشور ایران تأثیر داشته و شاهد ظهور گسترده آن در ادبیات نیز هستیم. سخن کاوی یا تحلیل گفتمان هم نوعی مطالعه میان رشته ای است که به تجزیه و تحلیل کلام می پردازد و منجر به خوانش عمیق آثار ادبی می شود. این پژوهش بر مبنای نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه سعی بر این دارد تا مفصل بندی مفاهیم لیبرالیستی را برای هویت بخشیدن به آن در دورۀ معاصر بر اساس شعر به علی مادرش گفت روزی از فروغ فرخزاد، نشان دهد. بر اساس این نظریه هدف اصلی گفتمان لیبرالیستی، رقابت با گفتمان حاکم برای تثبیت آزادی و استقلال به عنوان دال مرکزی این گفتمان می باشد و همچنین با مفصل بندی مدلول های شناور سنت شکنی و مبارزه برای آزادی به دنبال هویت بخشی خود است. این گفتمان با اسطوره سازی انسان مبارز که همان ماهی و علی که به عنوان کودک درون فروغ فرخزاد می باشد سوژه سیاسی خود را یافته و هژمونی گفتمان حاکم را به چالش می کشد تا بتواند نظم خود را در جامعه حاکم سازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و داده های پژوهش با استفاده از شیوه تحلیل محتوا و شیوۀ کتابخانه ای و سندکاوی بررسی شده است. پرونده مقاله

گونه‌شناسی روایت از مباحث ساختاری جدید روایت‌شناسی است که فراتر از شیوه‌های سنّتی، به صناعت داستان توجّه دارد و از راه تحلیل گونه‌های روایی، نوع راوی و نحوۀ انتقال معنا به مخاطب به تحلیل کارکرد روایت می‌پردازد. از آنجا که در بررسی گونه‌های روایی، مهم‌ترین بخش تحقیق، تعیین نوع راوی یا دیدگاه روایی است، بر این ‌اساس در رمان "رؤیای تبّت" به‌جهت گونۀ روایی خاص آن و کشف ویژگی‌های پنهان متن، قالب‌های روایی نوشته از دیدگاه نظریه‌پردازانی چون "ژپ لینت ولت"، "ژرار ژنت" و "ویلیام جیمز" مورد بررسی قرارگرفت. در فرآیند این جستجو، دریافت شد که این اثر داستانی مدرن به مشخّصه‌های الگوی روایتی گاهی ناهم سان و گاهی هم سان نزدیک شده و از نظر زاویۀ دید، با کانونی‌شدگی بیرونی و صفر مطابقت دارد. همچنین گفتمان‌های موجود در متن نیز در قالب مختلط مشهود است و زمان ساعتی در این اثر روایی وجود ندارد. تطبیق مستندات موجود در متن با روش مطالعۀ موردی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله

ادبیات محملی برای بازتاب نگرش‌ها،‌‌‌‌ گفتمان‌ها و ایدئولوژی‌هایی است که بنابر ضرورت روزگار و تحولات گسترده اجتماعی-سیاسی به وجود آمده است. آثار ادبی یکی از مهم‌ترین ابزارهای درک مسائل و مشکلات زنان در جامعه است به‌خصوص مطالعه آثار نویسندگان زن می‌تواند به روشن شدن زوایای متعددی درزمینه اجتماعی و عاطفی زنان بینجامد. بیشتر شخصیت‌های اصلی داستان‌های نویسندگان زن، زنان هستند. در این داستان‌ها مسائل عاطفی و اجتماعی زندگی زنان مطرح و از آسیب‌های جبران‌ناپذیری که به زنان وارد می‌شود سخن به میان می‌آید. لذا شناخت این مسائل از پیش‌شرط‌های اساسی در حل‌وفصل مشکلات و دغدغه‌های زنان است. این پژوهش به بررسی مشکلات عاطفی و اجتماعی زنان در آثار داستانی "راضیه تجار" با دیدی فمینیستی پرداخته است. راضیه تجار بیشتر زنانی را به تصویر می‌کشد که در بند و تسلیم، وابسته به مردان، محصور در خانه و ناامید و ناراحت هستند به‌طوری‌که زن در آثار او موجودی تنها، مضطرب و سرگردان است. پرونده مقاله

قیصر امین پور یکی از پرچم داران ادب پایداری، در شعر معاصر ایران است و محمد الماغوط را می توان نماینده شعر پایداری عرب دانست. نقد و بررسی ادبیات پایداری یکی از شاخه های شعر معاصر است که در بطن خود، به بازتاب جلوه های مقاومت می پردازد. این نوشتار در پی آن است تا دیدگاه های دو شاعر از دو فرهنگ متفاوت را، نسبت به مقولة "مضامین پایداری" مورد بررسی و مقایسه قرار بدهد. قیصر امین پور و محمدالماغوط در شعر خود، مقوله هایی اعم از دعوت به مبارزه، اعتراض، انزجار از وضع موجود، امید رهایی، مقاومت مردم فلسطین، شهادت طلبی و مبارزه با دشمن مشترک؛ آمریکا و اسرائیل را، انعکاس داده اند. در نقد و بررسی شاخص مقاومت در شعر این دو شاعر، این نکته روشن می‌شود که قیصر امین پور در پرداخت برخی از مضامین پایداری، از اشعار محمد الماغوط تأثیر پذیرفته است. وجود شباهت های متعدد بین مضامین پایداری شعر این دو شاعر، این نکته را به اثبات می رساند. پرونده مقاله