فهرست مقالات عزیزعلی دهقانی


  • مقاله

    1 - درمان بیماری روحی و اعتقادی شرک در المیزان
    نامه الهیات , شماره 1 , سال 15 , بهار 1401
    یکی از مسائل چالش‌برانگیز انسان درگذشته و حال مشکلات روحی و روانی بوده که موجب پیدایش انواع تباهی‌های روزافزون جامعه انسانی، دانسته می‌شود که بسیاری از گناهان و فسادهای اخلاقی و خوی های زشت که از هرکسی مشاهده می‌شود، علتش یک نوع بیماری روانی است که او را ناگزیر به عمل غ چکیده کامل
    یکی از مسائل چالش‌برانگیز انسان درگذشته و حال مشکلات روحی و روانی بوده که موجب پیدایش انواع تباهی‌های روزافزون جامعه انسانی، دانسته می‌شود که بسیاری از گناهان و فسادهای اخلاقی و خوی های زشت که از هرکسی مشاهده می‌شود، علتش یک نوع بیماری روانی است که او را ناگزیر به عمل غیرانسانی نموده است. علامه در المیزان، بیماری روانی را، تلبس دل به‌نوعی شک و شبهه می‌داند که جریان ایمان به خدا و اطمینان به آیات او را کدر و ایمان را به شرک مخلوط می‌سازد و سلامتی دل در آن است که قلب در مستقری قرار گیرد که خلقتش در همان مستقر بوده است. در قرآن کریم بحث شرک به‌طور گسترده مطرح‌شده است و یکی از مهم‌ترین موانع رشد اخلاقی و به‌عنوان یک بیماری اعتقادی و روحی در کنار بیماری‌های جسمی به شمارمی رود به همین علت هدف مقاله حاضر به روش توصیفی –تحلیلی، به دنبال تبیین موانع رشد اخلاقی انسان از بعد انحرافات اخلاقی و راه‌حل‌های آن است که نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که تکرار عمل صالح و مداومت بر آن، توجه، توبه، تدریج در تعدیل رفتار، محو زمینه‌های رذایل اخلاقی، تهذیب نفس، راه‌حل‌هایی از انحرافات مذکور است. درمجموع می‌توان گفت که علامه در المیزان معتقد است که انسان موجود مختار و آزاد است و آگاهانه می‌تواند تغییر جهت دهد و با نیشتر اصلاح غده رذایل اخلاقی را از پیکره روح درآورد و این‌زمانی میسر خواهد بود که به راه‌حل‌های مذکور که برگرفته از نسخه شفابخش قرآن هست عمل نماید. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی تداوی بیماری‌های روحی-اعتقادی از نظر قرآن با محوریت تفسیر المیزان
    تفسیر متون وحیانی , شماره 1 , سال 2 , زمستان 1399
    با نظر در آیات قرآن کریم با این حقیقت روبرو می‌شویم که انسان دارای دو بعد مهم و اصلی، روحانی وجسمانی است. هر یک از این دو بعد می توانند سالم یا بیمار باشند. همان طور که برای بیماری جسمی‌اش دوائی است، برای بیماری روحی‌اش نیز دوائی وجود دارد. قرآن کریم آیاتش را به عنوان ن چکیده کامل
    با نظر در آیات قرآن کریم با این حقیقت روبرو می‌شویم که انسان دارای دو بعد مهم و اصلی، روحانی وجسمانی است. هر یک از این دو بعد می توانند سالم یا بیمار باشند. همان طور که برای بیماری جسمی‌اش دوائی است، برای بیماری روحی‌اش نیز دوائی وجود دارد. قرآن کریم آیاتش را به عنوان نسخه شفابخش روح انسان معرفی کرده است. در ادبیات قرآنی، سلامت روحی یا معنوی با کلید واژه"قلب" گره خورده و از قلبِ سلیم و قلب مریضسخن به میان آمده است. اینکه قرآن کریم قلب را بیمار خوانده قطعاً به منزله ی ثبات قلب و استقامت نفس را مختل می‌سازد.داده‌های این مقاله با روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده و به ‌صورت توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده است. این نوشتار با هدف درمان بیماری‌های روح- اعتقادی می کوشد آن را از نظر قرآن مورد بررسی قرار دهد. تفسیر المیزان به استناد آیات قرآنی تأکید ‌دارد کسانی که در عقیده، کفر و در عمل، نفاق را برگزیدند از سلامت روانی برخوردار نیستند و جلوه ی کفر و نفاق، ناشی از ضعف ایمان به خداست که نتیجه آن بروز خلق و خوی متناسب با اخلاقیات شرک آلود می باشد. علامه ی طباطبایی معتقد است که انسان موجودی مختار و آزاد است و آگاهانه می‌تواند تغییر جهت دهد و عقاید و اندیشه خود را اصلاح نماید. این امر زمانی میسر خواهد شد که خود را از خطر لغزش و انحراف به خدا بسپارد و از او عصمت و مصونیت بخواهد.طباطبایی، تأثیر درمانی قرآن را در دردهای جسمانی نپذیرفته ولی دردهای روحی و روانی را پذیرفته است؛ با این وجود قرآن کریم درمان بیماریهای روحی- اعتقادی انسان است و می‌تواند بیماری‌هایی چون کفر، نفاق، شرک و مانند آنها را درمان کند. لذا مسلمانان باید قدر این نعمت الهی را دانسته و از مواهب قرآن کریم استفاده نمایند تا به سعادت و رستگاری حقیقی برسند. پرونده مقاله