از دیدگاه جغرافیای سیاسی وجود اقوام مختلف در سرزمین ایران، موجبات دگرگونی نام ایران را در طول زمان فراهم آورده است. دوام و استمرار هویت ونام ایرانی، مدیون گروه های مختلف قومی بویژه فارس ها بوده است. ورود نژاد آریایی به فلات ایران 1500 تا 2000 سال قبل از میلاد مسیح صورت چکیده کامل
از دیدگاه جغرافیای سیاسی وجود اقوام مختلف در سرزمین ایران، موجبات دگرگونی نام ایران را در طول زمان فراهم آورده است. دوام و استمرار هویت ونام ایرانی، مدیون گروه های مختلف قومی بویژه فارس ها بوده است. ورود نژاد آریایی به فلات ایران 1500 تا 2000 سال قبل از میلاد مسیح صورت گرفته است. مفهوم ایران در نیمه اول قرن سوم قبل از میلاد در نتیجه تبلیغات ساسانیان به وجود آمده است. با توجه به سنگ نوشته های داریوش اول و توالی و ترتیب تنظیم نام سرزمین هایی که قلمرو گسترده هخامنشی را تشکیل می دادند، می توان بیان کرد که در متون منظوم و منثور فارسی اعم از ادبی و تاریخی و جغرافیایی، از نیمه قرن چهارم به بعد، همواره از واژۀ ایران یاد شده است. همچنین، در کتاب های ممالک عربی و مکاتبات آن ها نیز به واژه ایران و مترادف آن اشاره شده است. در این مقاله که از نوع بنیادی است، با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی، سعی شده است تا سیر تحول نام ایران از منظر جغرافیای سیاسی بررسی شود و یک دیدگاه واحد و جامع در این خصوص ایجاد شود. ضرورت پژوهش حاضر از آنروست که معمولاً درایران تنها به بررسی تاریخی مکانهای جغرافیایی پرداخته شده است و بررسی نقاط عطف تاریخی وعوامل تأثیرگذار بر تحولات نام ایران ونیزتقسیم بندی جغرافیایی سرزمین بر اساس تغییرات بنیادین حاصل از فعالیت و عملکرد اقوام مغفول، مانده است.
پرونده مقاله
چکیده
جهانی شدن از جمله مسائل مهمی است که در پرتو تعاملات فراملی و فراناحیهای و پیشرفت روزافزون تکنولوژی و ارتباطات، کشورهای در حال توسعه را به چالش جدی کشانده است. این تغییر و تحولات، عرصههای گوناگون فرهنگ، سیاست و اقتصاد کشورهای جهان را در بر گرفته است. بخشی از ای چکیده کامل
چکیده
جهانی شدن از جمله مسائل مهمی است که در پرتو تعاملات فراملی و فراناحیهای و پیشرفت روزافزون تکنولوژی و ارتباطات، کشورهای در حال توسعه را به چالش جدی کشانده است. این تغییر و تحولات، عرصههای گوناگون فرهنگ، سیاست و اقتصاد کشورهای جهان را در بر گرفته است. بخشی از این فرایندها، اجتماعی است که در طی آن قید و بندهای جغرافیایی، که بر روابط اجتماعی و فرهنگی سایه افکنده است، از بین می رود و انسانها به طور فزاینده از کاهش این قید و بندها آگاه میشوند. فرهنگها باید به ارزیابی خود بپردازند که چه انعکاسی از تمدن خود در جهت شناخت فرایندهای بینالمللی دارند. در این راستا، ایران نیز به عنوان یک واحد جغرافیایی- سیاسی در منطقه خاورمیانه که به صورت یک هسته قوی فرهنگی از لحاظ تاریخی، سیاسی و فرهنگی عمل میکند، از تحولات جهانی شدن بی تأثیر نمیتواند باشد. ایران دارای فرهنگ دیرینهای است؛ فرهنگی که به سختی میتوان سیستمی فراگیرتر، وحدت بخشتر و انعطافپذیرتر از آن را از لحاظ ارزشها و ایدهآلها جستجو کرد. ایران با توجه به موقعیت راهبردی منطقهای و ظرفیتهای فرهنگی– اسلامی، توان و گنجایش ورود فعال در عرصه بینالملل را داراست. از طرفی دیگر، ایران به عنوان یک کانون اصلی فرهنگی در خاورمیانه و آسیای مرکزی مطرح است که با هستههای فرهنگی موجود در کشورهای مجاور، تجانس و نزدیکی فرهنگی زیادی دارد. در داخل کشور هم وجود هستههای فرهنگی بومی تا حد زیادی در داخل استانها سازماندهی شده اند. البته در اغلب موارد گستره فضایی آنها به بیرون از مرزهای سیاسی کشور کشیده شده است. این امر قابلیتهای فرهنگی بومی و منطقهایی ایران را مضاعف کرده است که در صورت برنامهریزی صحیح، دستاوردهای وسیع سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را نصیب کشور خواهد نمود.
این پژوهش از طریق منابع کتابخانهای و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و در پی شناخت و توضیح پتانسیلهای بومی و منطقهایی ایران فرهنگی از دیدگاه جغرافیای سیاسی است. همچنین کدهای مناسبی را برای برنامهریزی در این راستا ارائه میکند.
پرونده مقاله
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
شماره4,سال
12
,
پاییز
1399
از دیدگاه جغرافیای سیاسی وجود اقوام مختلف در سرزمین ایران، موجبات دگرگونی نام ایران را در طول زمان فراهم آورده است. دوام و استمرار هویت ونام ایرانی، مدیون گروه های مختلف قومی بویژه فارس ها بوده است. ورود نژاد آریایی به فلات ایران 1500 تا 2000 سال قبل از میلاد مسیح صورت چکیده کامل
از دیدگاه جغرافیای سیاسی وجود اقوام مختلف در سرزمین ایران، موجبات دگرگونی نام ایران را در طول زمان فراهم آورده است. دوام و استمرار هویت ونام ایرانی، مدیون گروه های مختلف قومی بویژه فارس ها بوده است. ورود نژاد آریایی به فلات ایران 1500 تا 2000 سال قبل از میلاد مسیح صورت گرفته است. مفهوم ایران در نیمه اول قرن سوم قبل از میلاد در نتیجه تبلیغات ساسانیان به وجود آمده است. با توجه به سنگ نوشته های داریوش اول و توالی و ترتیب تنظیم نام سرزمین هایی که قلمرو گسترده هخامنشی را تشکیل می دادند، می توان بیان کرد که در متون منظوم و منثور فارسی اعم از ادبی و تاریخی و جغرافیایی، از نیمه قرن چهارم به بعد، همواره از واژۀ ایران یاد شده است. همچنین، در کتاب های ممالک عربی و مکاتبات آن ها نیز به واژه ایران و مترادف آن اشاره شده است. در این مقاله که از نوع بنیادی است، با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی، سعی شده است تا سیر تحول نام ایران از منظر جغرافیای سیاسی بررسی شود و یک دیدگاه واحد و جامع در این خصوص ایجاد شود. ضرورت پژوهش حاضر از آنروست که معمولاً درایران تنها به بررسی تاریخی مکانهای جغرافیایی پرداخته شده است و بررسی نقاط عطف تاریخی وعوامل تأثیرگذار بر تحولات نام ایران ونیزتقسیم بندی جغرافیایی سرزمین بر اساس تغییرات بنیادین حاصل از فعالیت و عملکرد اقوام مغفول، مانده است.
پرونده مقاله
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
شماره4,سال
4
,
پاییز
1391
چکیده
جهانی شدن از جمله مسائل مهمی است که در پرتو تعاملات فراملی و فراناحیهای و پیشرفت روزافزون تکنولوژی و ارتباطات، کشورهای در حال توسعه را به چالش جدی کشانده است. این تغییر و تحولات، عرصههای گوناگون فرهنگ، سیاست و اقتصاد کشورهای جهان را در بر گرفته است. بخشی از ای چکیده کامل
چکیده
جهانی شدن از جمله مسائل مهمی است که در پرتو تعاملات فراملی و فراناحیهای و پیشرفت روزافزون تکنولوژی و ارتباطات، کشورهای در حال توسعه را به چالش جدی کشانده است. این تغییر و تحولات، عرصههای گوناگون فرهنگ، سیاست و اقتصاد کشورهای جهان را در بر گرفته است. بخشی از این فرایندها، اجتماعی است که در طی آن قید و بندهای جغرافیایی، که بر روابط اجتماعی و فرهنگی سایه افکنده است، از بین می رود و انسانها به طور فزاینده از کاهش این قید و بندها آگاه میشوند. فرهنگها باید به ارزیابی خود بپردازند که چه انعکاسی از تمدن خود در جهت شناخت فرایندهای بینالمللی دارند. در این راستا، ایران نیز به عنوان یک واحد جغرافیایی- سیاسی در منطقه خاورمیانه که به صورت یک هسته قوی فرهنگی از لحاظ تاریخی، سیاسی و فرهنگی عمل میکند، از تحولات جهانی شدن بی تأثیر نمیتواند باشد. ایران دارای فرهنگ دیرینهای است؛ فرهنگی که به سختی میتوان سیستمی فراگیرتر، وحدت بخشتر و انعطافپذیرتر از آن را از لحاظ ارزشها و ایدهآلها جستجو کرد. ایران با توجه به موقعیت راهبردی منطقهای و ظرفیتهای فرهنگی– اسلامی، توان و گنجایش ورود فعال در عرصه بینالملل را داراست. از طرفی دیگر، ایران به عنوان یک کانون اصلی فرهنگی در خاورمیانه و آسیای مرکزی مطرح است که با هستههای فرهنگی موجود در کشورهای مجاور، تجانس و نزدیکی فرهنگی زیادی دارد. در داخل کشور هم وجود هستههای فرهنگی بومی تا حد زیادی در داخل استانها سازماندهی شده اند. البته در اغلب موارد گستره فضایی آنها به بیرون از مرزهای سیاسی کشور کشیده شده است. این امر قابلیتهای فرهنگی بومی و منطقهایی ایران را مضاعف کرده است که در صورت برنامهریزی صحیح، دستاوردهای وسیع سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را نصیب کشور خواهد نمود.
این پژوهش از طریق منابع کتابخانهای و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و در پی شناخت و توضیح پتانسیلهای بومی و منطقهایی ایران فرهنگی از دیدگاه جغرافیای سیاسی است. همچنین کدهای مناسبی را برای برنامهریزی در این راستا ارائه میکند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد