تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)
,
شماره4,سال
14
,
پاییز
1401
یکی از پدیده های مورد بررسی در علم باستان شناسی بررسی باورها و مستندات تاریخی دربارۀ طلسمات گنجینه ها است. علم طلسمات به این امور می پردازد: نحوۀ نگهداری از گنجینه ها، محافظت از آن در برابر سارقان و دشمنان بهشیوۀ دفن در زیر زمین، قراردادن طلسم های مختلف بر روی آن چکیده کامل
یکی از پدیده های مورد بررسی در علم باستان شناسی بررسی باورها و مستندات تاریخی دربارۀ طلسمات گنجینه ها است. علم طلسمات به این امور می پردازد: نحوۀ نگهداری از گنجینه ها، محافظت از آن در برابر سارقان و دشمنان بهشیوۀ دفن در زیر زمین، قراردادن طلسم های مختلف بر روی آن ها، راه های تشخیص و گشودن طلسم در محل قرارگرفتن دفینه ها. نظامی در خمسۀ خود از این مضامین با جزئیاتی دقیق بهره برده است. لزوم بازبینی آثار سنتی ادب فارسی از جهت دانسته های علم باستان شناسی و کشف ارزش های تاریخی یک اثر برجستۀ ادبی این ضرورت را ایجاد کرده است که نحوۀ کاربرد مضامین طلسمات و گنجینه ها در خمسۀ نظامی کشف و بررسی شود. این پژوهش ضمن بهرهگیری از مشاهدات میدانی، با انجام مصاحبه با کارشناسان میراث فرهنگی و بهرهگیری از روش تحلیلیتوصیفی انجام شده است. تحلیل ابیات مبتنی بر تقسیمبندی کالریج از تخیل و همینطور دو کارکرد متفاوت از تصویر در ادبیات، یعنی کارکرد زبانی و مجازی نشان می دهد که از نظر محتوا، طلسمات و گنجینه ها در حوزه های داستانی و همین طور تفاخر، تمثیل، توصیف، تغزل، مدح و منقبت و عرفان و تعرف به کار رفته اند که از این میان حوزۀ داستانی به دلیل استفاده از جزئیات دقیق بیشترین نمود را دارد و در سایر حوزه ها قدرت مضمون پردازی شاعر را آشکار می کند. در تحلیل بلاغی، بررسی سه ساختار متفاوت ادبی نشان می دهد که نظامی با کشف ویژگی های یکسان مفاهیم خاص و طلسمات و گنجینه ها آرایه های زیبای ادبی خلق کرده است.
پرونده مقاله
مطالعات زبان و ادبیات غنایی
,
شماره4,سال
11
,
پاییز
1400
موضوع انواع ادبی و شعر فارسی از بحثهای مهمی است که هنوز به طور شایسته و علمی بازنمایی و نقد و تحلیل نشده است. نوع یا گونة ادبیات غنایی در شعر فارسی از پرکاربردترین نوعهای شعر فارسی است. شعر غنایی در لباس دیگری بهنام مکتب رمانتیسم رخنمایی میکند و ضمن از دست دادن گون چکیده کامل
موضوع انواع ادبی و شعر فارسی از بحثهای مهمی است که هنوز به طور شایسته و علمی بازنمایی و نقد و تحلیل نشده است. نوع یا گونة ادبیات غنایی در شعر فارسی از پرکاربردترین نوعهای شعر فارسی است. شعر غنایی در لباس دیگری بهنام مکتب رمانتیسم رخنمایی میکند و ضمن از دست دادن گونههای غنایی قدیم، دارای وجهها و گونههایی جدید ساختاری و محتوایی شده است. بدین منظور در این نوشته که پژوهش کیفی است، با روش توصیفی- تحلیلی به مرور و نقد تعاریف ادبیات غنایی و سیر تطور آن پرداخته، در بخشی دیگر نیز سیر و امتداد ادبیات غنایی در قالب مکتب فراگیر و گسترشیافتة رمانتیسم بررسی و بازنموده شده است. چگونگی برداشت منتقدان و صاحبنظران از این نوع ادبی و تغییرات آن، در این پژوهش نقد و تحلیل شده است. همچنین بهدلیل تغییر نگاه به این نوع ادبی و حذف گونههای کلاسیک آن (هجو، چیستان، لغز، حبسیه، مدح و ...) در شعر معاصر، شایسته است پیوند ذهینت عاطفی شعر معاصر و رمانتیسم با این نوع ادبی نیز پژوهش شود؛ این که رمانتیسم چه نگاه تازهای به شعر غنایی بخشید و چه تحولات غالب و پرتکراری را در این نوع ادبی نمودار ساخته است. از سوی دیگر، چون غزل فارسی را آینة تمامنمای نوع ادب غنایی برشمردهاند، با مطالعة ذهنیت غنایی غزل نو باید مؤلفههای نو و متفاوت از پیش را در غزل معاصر نیز بازجست.
پرونده مقاله
یکی از بارزترین گفتمانهای کلیله و دمنه، تأکید پادشاهمحوری است که در این پژوهش، با رویکرد تحلیل گفتمانی لاکلا و موف، به بررسی ساختار این گفتمان پرداختهایم. این گفتمان از طریق بازنمایی جایگاه عنصر پادشاه/ ملک بهعنوان دال مرکزی، و چگونگی ارتباط متقابل وی با سایر مشارکا چکیده کامل
یکی از بارزترین گفتمانهای کلیله و دمنه، تأکید پادشاهمحوری است که در این پژوهش، با رویکرد تحلیل گفتمانی لاکلا و موف، به بررسی ساختار این گفتمان پرداختهایم. این گفتمان از طریق بازنمایی جایگاه عنصر پادشاه/ ملک بهعنوان دال مرکزی، و چگونگی ارتباط متقابل وی با سایر مشارکان، مفصلبندی خاصی را القا و هژمونی میکند که در آن، هویت این مشارک و سایر مشارکان اجتماعی و نیز تعریف برخی تعالیم اخلاقی، در چارچوب نظام قدرت، معنا و ساختار مشخصی مییابد. ما با اخلاقیاتی روبهرو هستیم که متأثر از ضرورتهای سیاسی و ایجابهای حکومتداری است. این گفتمان در یک کشمکش گفتمانی، با ایجاد بستهای معنایی در مفاهیمی که در میدان گفتمانهای دیگری چون علم اخلاق دارای معانی از پیش مشخصی بودهاند، آنها را در ساختاری ایدئولوژیک مجدد مفصلبندی نموده و به این ترتیب، تفکر پادشاهمحور خود را بهعنوان گفتمانی عینی، در کل متن مسلط میکند. توجه به بافت موقعیت، شبکۀ قدرت و ساختارهای سیاسی جوامعی که این متن در آنها تولید و بازتولید شده است، کارکرد و اهمیت گفتمان مسلط این کتاب را در تعالیم اخلاقی این ملل در طول تاریخ نشان میدهد و حکایت از تأکید و بازتولید مجدد این گفتمان دارد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد