به منظور ارزیابی تأثیر تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی نانواکسید روی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی توده‌های پنیرباد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل های آزمایش شامل رژیم ‌های مختلف آبیاری (شاهد= آبیاری مطلوب)، (تنش متوسط) و (تنش شدید) و توده ‌های بذر پنیرباد (فنوج، خاش، سراوان و سرباز) و محلول‌پاشی نانواکسیدروی و بدون کاربرد آن، در سال 98-1397 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. بیشترین سطح برگ (583/92 سانتی متر مربع) مربوط به توده سرباز در آبیاری شاهد و کمترین سطح برگ (245/88 سانتی متر مربع) مربوط به توده خاش در تنش کم‌آبی شدید بود. براساس نتایج مقایسه میانگین بیشترین وزن خشک گیاه (1/76 گرم) مربوط به توده سرباز و آبیاری شاهد و کمترین وزن خشک گیاه (0/63 گرم) مربوط به توده فنوج و تنش کم‌آبی شدید بود. همچنین، بیشترین مقدار کلروفیل a (2/55 میکرومول بر گرم) مربوط به توده خاش در آبیاری شاهد و محلول پاشی نانواکسیدروی بود. بیشترین مقدار کلروفیل b (1/26 میکرومول بر گرم) مربوط به توده فنوج در آبیاری شاهد و محلول پاشی نانواکسیدروی بود که تفاوت معنی‌داری با سایر توده‌ها نداشت. همچنین، کمترین مقدار کلروفیل b (0/62 میکرومول بر گرم) مربوط به توده خاش در تنش کم‌آبی شدید و بدون محلول پاشی نانواکسیدروی بود. توده سرباز بیشترین مقدار آنتوسیانین (0/3 میکرو مول بر گرم) را در تیمار کم‌آبی شدید و عدم محلول پاشی نانواکسیدروی به خود اختصاص داد که تفاوت معنی‌داری با توده سراوان نداشت و کمترین مقدار آنتوسیانین (0/146 میکرومول بر گرم) مربوط به توده فنوج در تیمار کم‌آبی شدید همراه با محلول پاشی نانواکسیدروی بود. بنابراین، تنش کم‌آبی شدید سبب کاهش مقدار صفات مورد آزمایش گردید. توده سرباز نسبت به سایر توده‌ها نسبت به شرایط تنش کم‌آبی شدید تحمل بهتری نشان داد. استفاده از محلول‌پاشی نانواکسیدروی سبب بهبود رشد گیاه و افزایش برخی از صفات مورد آزمایش در شرایط تنش گردید. پرونده مقاله