فهرست مقالات عبدالناصر نظریانی


  • مقاله

    1 - بررسی جریان تمایززدایی در عرفان از آغاز تا قرن نهم هجری(بررسی موردی: شطح و طامات)
    عرفان اسلامی , شماره 1 , سال 20 , بهار 1402
    کی از وجوه تمایز صوفیه نسبت به سایر فرقه ها و نحله ها، موضوع شطح و طامات بوده که از قضا یکی از جنجالی ترین ویژگی های گفتاری این قشر بوده است. در این پژوهش به بررسی جریان تمایززدایی در عرفان با تأکید بر پدیده شطح و طامات از آغاز تا قرن نهم هجری پرداخته ایم. نتایج پژوهش چکیده کامل
    کی از وجوه تمایز صوفیه نسبت به سایر فرقه ها و نحله ها، موضوع شطح و طامات بوده که از قضا یکی از جنجالی ترین ویژگی های گفتاری این قشر بوده است. در این پژوهش به بررسی جریان تمایززدایی در عرفان با تأکید بر پدیده شطح و طامات از آغاز تا قرن نهم هجری پرداخته ایم. نتایج پژوهش نشان می دهد که اگرچه عرفا در ابتدا برای متمایزساختن خود از سایر جریان های فکری، به برخی آداب و رسوم و رفتارهای خاص روی آورده اند، اما رفته رفته این تمایزیابی ها مورد انتقاد و مخالفت دو گروه قرارگرفته است؛ گروهی که به منظور تخطئه کلیّت عرفان، سنّت های ویژه عرفا را دستاویز هجمۀ خود قرارداده اند و گروه دیگری که از قشر عرفا، اقدام به مبارزه با این افراط و ردّ و انکار برخی ویژگی های رفتاری و گفتاری عرفا کرده اند. بنابراین موج تمایززدایی از عرفان که از ابتدای شکل گیری این جریان فکری به حیات خود ادامه داده بود، رفته رفته شدیدتر و همه گیرتر شد و از آنجا که خود عرفا نیز با اتّکا به نقد درون گفتمانی، به پایش و پالایش آداب و رسوم غیرعادی عرفان پرداختند، شطح و طامات نیز مورد هجمه قرارگرفت و بعدها صوفیه بنا به مصلحت خویش و به منظور پاسداری از اعتقادات و باروهای اصیل خویش، شطح و طامات را که زمانی وجه ممیّزۀ عرفان بود، به دلیل جنجال آفرینی و حاشیه سازی اش، از گفتار و سیرۀ خویش زدودند پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - پیوند فضای قدسی اساطیر ایران با مکان‌حماسی شاهنامه فردوسی
    زبان و ادب فارسی واحد سنندج , شماره 1 , سال 11 , بهار 1398
    مکان اساطیری یکی از ویژگی‌های تأثیرگذار اسطوره بر حماسه است. براساس متون فارسی‌میانه، خونیرس به عنوان مرکز مقدس اساطیر ایران شناخته می‌شود و به عنوان آفریدة خاص اورمزد که محمل آغازهاست، از آن یاد می‌شود. این مرکز مقدس مزدیسنا، بر اساس قانون انتقال عناصر اساطیری به حماسه چکیده کامل
    مکان اساطیری یکی از ویژگی‌های تأثیرگذار اسطوره بر حماسه است. براساس متون فارسی‌میانه، خونیرس به عنوان مرکز مقدس اساطیر ایران شناخته می‌شود و به عنوان آفریدة خاص اورمزد که محمل آغازهاست، از آن یاد می‌شود. این مرکز مقدس مزدیسنا، بر اساس قانون انتقال عناصر اساطیری به حماسه، وارد متن شاهنامه شده است و برخی ویژگی‌های خاص خود مانند: تقدس، پایداری، مورد رشک بودن و پاس‌داشته شدن از سوی بهدینان را به گونه‌های متفاوتی وارد متن حماسه کرده است. اثبات علمی این نکته که خونیرس همان مفهوم ایران در شاهنامه است؛ نیازمند معرفی مجموعة پیونددهنده‌های این دو مکان اساطیری و حماسی بود، بنابراین در این راستا برخی از پیونددهنده‌ها، مانند: پهلوانان و اخلاق پهلوانی، دشمنان ایران، جادو ستیزی، خردگرایی ایرانیان و فره و فرهمندی بررسی و بازشناسی شده‌اند. رویکرد مقالة حاضر در بحث اسطوره-شناسی برپایة مکتب پدیدارشناسی و نظریات میرچا الیاده بوده است و براساس اصول نظری این مکتب ارتباط مکانی اسطوره و حماسه تبیین شده است پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - بررسی مفاهیم غنایی در رمان شوهر آهوخانم
    زبان و ادب فارسی واحد سنندج , شماره 4 , سال 13 , پاییز 1400
    بیان احساسات شخصی در مفهوم گسترده آن در قالب نظم و نثر در دوره‌های مختلف همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان ادب فارسی قرار گرفته است. احساسات شخصی اعم از نرم‌ترین تا درشت‌ترین آن‌ها در دایره ادب غنایی می‌گنجد. رمان یکی از انواع ادبی و نوع ادبی غالب در عصر حاضر است که پ چکیده کامل
    بیان احساسات شخصی در مفهوم گسترده آن در قالب نظم و نثر در دوره‌های مختلف همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان ادب فارسی قرار گرفته است. احساسات شخصی اعم از نرم‌ترین تا درشت‌ترین آن‌ها در دایره ادب غنایی می‌گنجد. رمان یکی از انواع ادبی و نوع ادبی غالب در عصر حاضر است که پتانسیل و فضای لازم برای خلق و آفرینش مفاهیم غنایی را در خود دارد. رمان شوهر آهوخانم نوشته علی‌محمد افغانی و اولین اثر شناخته شده به سبک رئالیسم در ادبیات فارسی می‌باشد. در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده تا با بهره‌گیری از شیوه توصیفی-تحلیلی، انواع مفاهیم غنایی در این رمان مورد بررسی قرار گیرد. مفاهیم غنایی در رمان شوهر آهوخانم بیشتر به صورت وصف، عشق و محبت، غم و اندوه، خشم و نفرت، شادی و امیدواری و موسیقی و رقص نمود پیدا کرده است. نویسنده از این مفاهیم در جهت توصیف فضا، حالات روحی شخصیت‌های داستان و اثرگذاری بیشتر بر مخاطب بهره گرفته است. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - مؤلفه‌های تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی
    پژوهشنامه ادبیات تعلیمی , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1396
    شناخت و بهره‌گیری از مؤلفه‌های تعلیم‌وتربیت، از جنبه‌های فراوانی اهمیت دارد. بی‌تردید، بخش قابل ملاحظه‌ای از آموزه‌های اخلاقی و تربیتی در آثار ارزشمند ادبی نگاشته شده است. یکی از شاهکارهای بی‌مانند ادبی در این خصوص، گلستان سعدی است. سعدی در گلستان، مهم‌ترین مفاهیم تربیت چکیده کامل
    شناخت و بهره‌گیری از مؤلفه‌های تعلیم‌وتربیت، از جنبه‌های فراوانی اهمیت دارد. بی‌تردید، بخش قابل ملاحظه‌ای از آموزه‌های اخلاقی و تربیتی در آثار ارزشمند ادبی نگاشته شده است. یکی از شاهکارهای بی‌مانند ادبی در این خصوص، گلستان سعدی است. سعدی در گلستان، مهم‌ترین مفاهیم تربیتی و اساسی‌ترین شیوه‌های رفتار نیک و پسندیدۀ آدمی را بیان کرده است. او با نگاهی موشکافانه به انسان‌، حقایقی مربوط به تمامی طبقات جامعه را به تصویر می‌کشد و در قالبِ پند و حکمت به مخاطب منتقل می‌کند. هدف غایی این پژوهش، شناسایی مؤلفه‌هایی تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی است. این مقاله از جمله پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوزۀ مطالعات علوم انسانی است که به روش کیفی و با راهبرد داده‌بنیاد انجام شده است. در این روش، پس از گردآوری داده‎‌های کیفی، مفاهیم مرتبط شناسایی شد. با دسته‌بندی، مقایسۀ مفاهیم و حذف موارد تکراری، مؤلفه‌های مورد نظر ترسیم شد. در پایان این فرایند، پایه‌های اصلی نظریۀ تعلیم‌وتربیت مطلوب در گلستان سعدی شامل 68 مفهوم در قالب 14 مؤلفه تشکیل گردید. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر بهزیستی روانشناختی و تحریفات شناختی نوجوانان شهر اهواز
    فصلنامه علمی روش ها و مدل های روانشناختی , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1397
    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر بهزیستی روانشناختی و تحریفات شناختی نوجوانان شهر اهواز انجام گردید. جامعه­ی آماری این پژوهش شامل تمامی دانش­آموزان دختر مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه­ی اول شهر اهواز در سال تحصیلی 95-96 بود که از این می چکیده کامل
    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر بهزیستی روانشناختی و تحریفات شناختی نوجوانان شهر اهواز انجام گردید. جامعه­ی آماری این پژوهش شامل تمامی دانش­آموزان دختر مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه­ی اول شهر اهواز در سال تحصیلی 95-96 بود که از این میان 30 نفر با روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مساوی آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه‌های تحریف شناختی عبدالله زاده و سالار و بهزیستی روانشناختی ریف هستند. برای گروه آزمایش، 10 جلسه­ی 90 دقیقه­ای هفتگی برنامه­ی درمان شناختی- رفتاری به روش     جان­بزرگی اجرا شد و گروه گواه هیچ گونه مداخله­ای دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های آمار استنباطی تحلیل کواریانس چندمتغیری(MANCOVA) و تک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. تحلیل­های آماری با استفاده از نرم­افزار آماری 25-SPSS انجام شد. نتایج MANCOVA و ANCOVA نشان داد که درمان شناختی- رفتاری باعث افزایش بهزیستی روان­شناختی نوجوانان در زمینه­های پذیرش خود، خودمختاری، تسلط بر محیط،    هدف­مندی در زندگی، رشد فردی و ارتباط مثبت با دیگران می­شود. همچنین، مقایسه­ی نتایج پس آزمون گروه آزمایش و گواه نشان داد که استفاده از درمان شناختی- رفتاری سبب کاهش تحریفات روانشناختی نوجوانان شهر اهواز گردید. پرونده مقاله