از آنجا که کمیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار دارد، این پژوهش به منظور بررسی تغییرات اقلیم و مراحل فنولوژیکی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه مریم گلی سوری (Salviasyriaca L.) از تیره نعناع در بهار سال 1397 انجام گردید تا مناسب‌ترین مرحله رویشی و بهترین منطقه رشد معرفی گردد. طرح آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و به‌صورت طرح فاکتوریل دو عامله مراحل فنولوژیکی (مراحل رشد رویشی، ابتدای رشد زایشی و گلدهی کامل) و مناطق (شهرکرد، کوهرنگ و لردگان) واقع در استان چهارمحال و بختیاری با سه تکرار بود. بعد از آماده‌سازی نمونه‌ها، اسانس‌گیری توسط کلونجر صورت گرفت. اسانس گیاهان مورد نظر پس از آماده‌سازی، جهت شناسایی ترکیبات به دستگاه GC/MS تزریق گردید. نتایج بدست آمده نشان‌دهنده اثر معنی‌دار مراحل فنولوژیکی و مناطق بر ترکیبات اسانس بود. بیشترین ترکیبات مؤثره اسانس در گیاه مریم‌گلی سوری، شامل سیس- توژان (4/31- 9/23 درصد)، کامفور (7/19- 4/16 درصد)، ترانس- توژان (5/11- 8/8 درصد)، 1، 8- سینئول (1/12- 43/8 درصد) بود. در اغلب موارد، ترکیبات عمده اسانس و نیز محتوای اسانس در منطقه کوهرنگ و در مرحله ابتدای رشد زایشی بدست آمد. بیشترین میزان ترکیبات معطر مانند آلفا/بتا-پینن (گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه) و کاریوفیلن (سزکوئی ترپن هیدروکربنه) در اسانس گیاهان مریم‌گلی سوری در مرحله ابتدای رشد زایشی به دست آمد. با تغییر مناطق از سردسیر (کوهرنگ) روبه گرمسیر (لردگان)، میزان ترکیبات معطر موجود در اسانس مانند آلفا- پینن و لیمونن از گروه مونوترپن های هیدروکربنه کاهش، ولی ترکیبات سزکوئی‌ترپن مانند کاریوفیلن افزایش یافت. توصیه می‌شود در جهت استحصال مواد معطر بیشتر در این گیاه در مرحله ابتدای رشد زایشی و در مناطق سردسیر اقدام به بهره‌برداری نمود. پرونده مقاله

افوربیا تیروکالی گیاهی زینتی-دارویی با خواص درمانی فراوان است. مطالعه حاضر به بررسی اثر دو نوع کود آهن دار (HUM یا Excel) در دو غلظت ۲/۰ و ۴/۰ گرم در ۸۰ سانتیمتر مربع خاک، با یا بدون NPK(20 20 20) با غلظت ۳ گرم در لیتر بر رشد و مقدار عناصر پتاسیم، فسفر، آهن، روی، منگنز و منیزیم در ریشه و اندام هوایی گیاه می پردازد. در مجموع ۹ تیمار و شاهد در چهار تکرار مورد کشت گلدانی در بلوکهای کامل تصادفی به مدت ۱۱ ماه قرار گرفتند. پارامترهای رشد مورد بررسی شامل وزن خشک و تر گیاه، ریشه و اندام هوایی و نسبت وزن تر و خشک ریشه به کل گیاه بود. نتایج نشان داد که اثرات کلی کودهای آهن بر وزن خشک گیاه، ریشه و اندام هوایی، نسبت وزن‌تر و خشک ریشه به گیاه و محتوای پروتئین اندام هوایی و فسفر ریشه معنی دار نمی‌باشد. افزودن کود Excel+NPK(20 20 20) در غلظت ۴/۰ گرم در هر ۸۰ سانتیمتر مربع خاک باعث کاهش معنی‌دار وزن تر گیاه و اندام هوایی شد. تیمار HUM+ NPK(20 20 20) در غلظت ۴/۰ گرم در ۸۰ سانتیمتر مربع خاک باعث افزایش معنی‌دار در محتوای کلروفیل گیاه نسبت به نمونه شاهد گردید ولی اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای دیگر با نمونه شاهد از لحاظ محتوای کلروفیل مشاهده نشد. همچنین، تیمار HUM+ NPK(20 20 20) باعث افزایش معنی‌دار در میزان برخی از عناصر فلزی در ریشه یا اندام هوایی گیاه نسبت به نمونه شاهد گردید. نکته برجسته دیگر در پژوهش حاضر، همبستگی منفی پارامترهای رشد و همبستگی برخی پارامترهای دیگر با محتوای روی گیاه است. همبستگی مثبتی نیز بین مقادیر کلروفیل و آهن دیده شد. از دیگر جنبه‌های استفاده از کود آهن دار، تغییر در الگوی جذب و پراکنش عناصر بین ریشه و اندام هوایی این گیاه بوده است. پرونده مقاله