علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره3,سال
22
,
بهار
1399
زمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظتشده بهخصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دستیابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرشهای مردم محلی میتواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و بهشناسایی مشکلات و تشخیص راهحلهای بالق چکیده کامل
زمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظتشده بهخصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دستیابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرشهای مردم محلی میتواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و بهشناسایی مشکلات و تشخیص راهحلهای بالقوه یاری رساند. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی نگرش و دیدگاههای مردم ذخیرهگاه زیستکره ارسباران نسبت به اثرات اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین پرداخته است.
روش بررسی: بدین منظور 367 پرسشنامه با تعداد 24 سؤال با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای تصادفی تعیین و در سه زون مرکزی، سپر و بینابینی ذخیره گاه از طریق مصاحبه حضوری با مردم تکمیل شد. روایی و پایایی پرسشنامه ارزیابی شد.
یافتهها: بررسی پاسخ ها نشان داد که مردم در تصمیمات خود، مقیاس قابللمس را در نظر دارند و به همین دلیل اثر اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین در سطح منطقه ای و محلی اهمیت بیش تری برایشان دارد.
بحث و نتیجهگیری: اهالی منطقه ضرورت حفظ کاربری ها را درک کرده اما نشان دادند که اولویتشان توجه به مسایل اقتصادی اجتماعی و وضعیت معیشتی خود بر نحوه حفظ کاربری ها است. مردم در پاسخهایشان، انتخاب خردگرا را بهخوبی نشان دادند و با توجه به نیازهای کنونی و آتی خود، کاربریهای مفید برای آینده منطقه را برشمردند. استفاده از نظرات مردم میتواند مدیران را در شناخت نیازهای آنان بهعنوان نیروهای محرکه مستقیم تغییر کاربری زمین در منطقه آشنا کرده و به سمت تدوین برنامههای برد-برداز طریق مدیریت کاربری زمین پیش ببرد.
پرونده مقاله
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره140,سال
26
,
بهار
1403
زمینه و هدف: تالابها به عنوان یکی از مهمترین انواع اکوسیستمهای جهان به شدت در حال تهدید میباشند. تالاب پریشان علاوه بر اینکه جزء مناطق حفاظتشده ایران قرار دارد بلکه به عنوان تالاب بینالمللی و نیز ذخیرهگاه زیستکره نیز شناخته شده است. درک روند تغییرات این تالاب می چکیده کامل
زمینه و هدف: تالابها به عنوان یکی از مهمترین انواع اکوسیستمهای جهان به شدت در حال تهدید میباشند. تالاب پریشان علاوه بر اینکه جزء مناطق حفاظتشده ایران قرار دارد بلکه به عنوان تالاب بینالمللی و نیز ذخیرهگاه زیستکره نیز شناخته شده است. درک روند تغییرات این تالاب میتواند برای بهبود وضعیت آتی آن بسیار مفید باشد. از این رو هدف پژوهش حاضر پايش تغييرات پهنه آبی تالاب پريشان در بازه زمانی 30 ساله میباشد.
روش بررسی: در راستای هدف تحقیق تصاوير ماهواره¬ لندست براي چهار دوره زماني 13۶۶، 1377، 13۸۶ و ۱۳۹۵ به همراه سایر دادههای مورد نیاز تهیه گرديد. با انجام پردازشهای مورد نیاز در نرم¬افزار ENVI 4.7، نقشه¬هاي پوشش اراضي تالاب پریشان با بهرهگیری از شاخص تفاضلي نرمال شده پوشش گياهي و شاخص تفاضلي نرمال شده آب در قالب روش درخت تصمیم در سه طبقه پهنه آبی، پوشش گیاهی و سایر اراضی استخراج شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که در بازه بلندمدت سیساله (۱۹۸۷ تا ۲۰۱۶) از مساحت ۱۹۶۳ هکتاری پهنه آبی تالاب پریشان تنها ۱۳ هکتار در انتهای بازه باقیمانده است. پایش تغییرات نشان میدهد که پهنه آبی تالاب پریشان نسبت به سال 1366 حدود 1950، نسب به سال 1377 حدود 3605 و نسب به سال 1386 حدود 2272 هکتار کاهش مساحت داشته است.
بحث و نتیجهگیری: استفاده از دادههای ماهوارهای و تکنیکهای سنجش از راه دور به همراه مدل طبقهبندی درخت تصمیم حاکی از قابلیت روش مورد استفاده برای شناسایی و طبقهبندی پوشش اراضی در محدودههای تالابی که پوشش گیاهی و آب درهم تنیدهاند، میباشد.
پرونده مقاله
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره1,سال
15
,
بهار
1392
چکیده
افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر باعث برهم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که به آن پدیده تغییر اقلیم (Climate Change) اطلاق می شود. مهم ترین تبعات تغییر اقلیم افزایش دمای متوسط کره زمین، افزایش پدیده های حدی اقلیمی نظیر سیل، طوفان، تگرگ، طوفان های حاره ا چکیده کامل
چکیده
افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر باعث برهم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که به آن پدیده تغییر اقلیم (Climate Change) اطلاق می شود. مهم ترین تبعات تغییر اقلیم افزایش دمای متوسط کره زمین، افزایش پدیده های حدی اقلیمی نظیر سیل، طوفان، تگرگ، طوفان های حاره ای، امواج گرمایی، افزایش سطح آب دریاها، ذوب شدن یخ های قطبی، امواج گرمایی و سرماهای نابهنگام خواهد بود. در این تحقیق ایستگاه های سینوپتیک دو استان تهران و مازندران در دوره 2005-1988 مورد بررسی قرار گرفته و برای دوره2039 2010 با استفاده از مدل اقلیمی LARS-WG و ریز مقیاس نمایی داده های گردش عمومی جو پیش بینی شده است. هدف اصلی مقایسه میزان تغییرات در دو جبهه شمالی و جنوبی رشته کوه البرز مرکزی بوده است. در نهایت با توجه به افزایش دما و کاهش بارندگی در هر دو استان کویرزایی در آینده سرعت بیشتری خواهد یافت، که این نرخ رشد در دامنه جنوبی البرز مرکزی بسیار چشمگیرتر از دامنه شمالی آن است. همچنین احتمال افزایش بارندگی های سیل آسا و رگباری در هر دو دامنه وجود دارد که این احتمال برای بارش های با شدت بیشتر در مازندران و با دوره برگشت کوتاهتر در تهران بیشتر است.
پرونده مقاله
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره1,سال
19
,
بهار
1396
زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (ERA) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محی چکیده کامل
زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (ERA) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محیط زیستی سد طالقان می باشد. روش بررسی: در روش اول ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با استفاده از شبکه بیزین(BN) و بهره گیری از نرم افزارNetica صورت پذیرفت.به منظور مقایسه نتایج حاصل از این روش با روش های متداولی چون روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM)، ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با روش MCDM و بهره گیری از نرم افزارExpert Choice نیز صورت پذیرفت. یافتهها: بر اساس نتایج این تحقیق، در میان توزیع های احتمالاتی گره تصمیم BN، تغییر کاربری اراضی، اثر بر جمعیت و فرسایش و رسوبگذاری مهم ترین ریسک ها هستند و آلودگی، لرزه خیزی، سیلاب، گردشگری و آسیب پذیری اکولوژیکی در اولویت های بعدی می باشند. بحث و نتیجهگیری: BNs به عنوان روشی جدید با دارا بودن مزیت هایی چون در نظر گرفتن روابط بین متغیرها و شرایط عدم قطعیت از مدل های انعطاف پذیر با توانایی بالا در ERA محسوب می شوند. از اینرو به منظور دست یابی به یک راه حل جامع برای بررسی مسائل پیچیده ای چون ERA پروژ ه های عمرانی از جمله سدسازی، بکارگیری BNs می تواند از کارایی بالایی برخوردار باشد
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد