فهرست مقالات جهانبخش بالیست


  • مقاله

    1 - ساخت مدل مفهومی تاب‌آوری کاربری اراضی شهری در برابر بلایا با رویکرد توسعه پایدار
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 3 , سال 21 , بهار 1398
    زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو- زاده- شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره چکیده کامل
    زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو- زاده- شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره با بلایا و بحران های طبیعی و انسان ساخت روبه رو است. هر چند اجتناب از بحران ممکن نیست اما با طراحی مناسب می توان از صدمات این بحران ها کاست. لذا بررسی تاب آوری شهری یکی از موارد حیاتی برای آمادگی شهر در برابر بلایای طبیعی و انسان ساخت است. با افزایش میزان تاب آوری شهرها می توان خسارات ناشی از مخاطرات را به حداقل ممکن رساند. اهمیت این موضوع تا جایی است که، برخی از آن به عنوان الگوی جدیدی در تحولات شهرسازی یاد می کنند. روش بررسی: در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا از روش قیاسی همراه با نگرش سیستمی استفاده شود. یافته‌ها: به منظور تعیین ابعاد و مولفه های پیشنهادی تاب آوری کاربری اراضی شهری، مطالعات فراوان و متعددی در این زمینه صورت گرفته است. تا در نهایت ابعاد و معیارهای که از لحاظ کارشناسان(خبرگان متخصص در حوزه برنامه ریزی محیط زیست، شهرسازی، جغرافیا و برنامه ریزی شهری) شاخص تر بوده اندبرای تاب آوری کاربری زمین پیشنهاد شده اند. بحث و نتیجه‌گیری: ابعاد و معیارهای تاب آوری کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار شناخته و تعیین شد و مدل مفهومی آن ترسیم گردید تا بتوان در راستای کاهش آسیب پذیری و تقویت تا ب آوری شهرها و ساماندهی آن ها گام های موثری برداشت. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - ارزیابی ریسک‌های محیط‌زیستی واحد بهره‌برداری پالایش گاه نفت خام گچساران با تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره و تجزیه و تحلیل حالات خرابی و شکست محیط‌زیستی
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 1 , سال 20 , بهار 1397
    زمینه و هدف: ارزیابی ریسک روشی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و پیامدهای ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط زیست است. با انجام این کار میزان کارآمدی روش های کنترلی موجود مشخص شده و داده های با ارزشی برای تصمیم گیری در زمینه کاهش ریسک فراهم می چکیده کامل
    زمینه و هدف: ارزیابی ریسک روشی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و پیامدهای ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط زیست است. با انجام این کار میزان کارآمدی روش های کنترلی موجود مشخص شده و داده های با ارزشی برای تصمیم گیری در زمینه کاهش ریسک فراهم می آید. روش بررسی: در این تحقیق واحد بهره برداری پالایش گاه نفت گچساران مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق ارزیابی ریسک های محیط زیستی این واحد با روش ها و فنون به روز و ارایه راه کارهای کنترلی به منظور مدیریت این ریسک ها است. به کارگیری هم زمان روش های مختلف ارزیابی ریسک و فنون تصمیم گیری چند معیاره می تواند به ارزیابی و مدیریت بهینه ریسک ها کمک نماید. برای دست یابی به این هدف از ترکیب فنون تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه محیط زیستی[1] (EFMEA) با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[2] (AHP) و روش ترجیح بر اساس مشابهت به راه حل ایده آل[3] (TOPSIS) استفاده شده است. یافته ها: در ابتدا از طریق بازدید و اخذ نظرات کارشناسان از واحد مذکور ریسک ها شناسایی و بر اساس تاثیر روی مولفه های پنج گانه محیط زیست ارزش گذاری شدند. در ادامه عدد اولویت ریسک ها تعیین و وارد TOPSIS شد و رتبه بندی صورت گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان می دهند که مهم ترین ریسک ها شامل آلاینده های خروجی از دودکش ها و بار اضافی منتقل به مشعل[4] است. [1]- Environmental Failure-Mode and Effects Analysis [2]- Analytical hierarchy process [3]- Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution [4]- Flare پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - ارزیابی کمی- مکانی محیط‌زیستی سه آلترناتیو راه‌آهن شیراز به روش ارتقاء یافته FAHP YAPP-
    انسان و محیط زیست , شماره 1 , سال 20 , بهار 1401
    زمینه و هدف: ایمنی راه آهن یک موضوع بسیار پیچیده است، که عوامل مختلفی در آن دخیل می باشند. بسیاری از تکنیک های ارزیابی ریسک که در راه آهن در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند، تکنیک های تقریبا قدیمی هستند. در این مطالعه از روش ارتقاء یافته YAPP استفاده شده است. روش ب چکیده کامل
    زمینه و هدف: ایمنی راه آهن یک موضوع بسیار پیچیده است، که عوامل مختلفی در آن دخیل می باشند. بسیاری از تکنیک های ارزیابی ریسک که در راه آهن در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند، تکنیک های تقریبا قدیمی هستند. در این مطالعه از روش ارتقاء یافته YAPP استفاده شده است. روش بررسی: در این روش، از سه شاخص به منظور برآورد میزان ریسک هر آلترناتیو استفاده می شود. ریسک مربوط به طول هر آلترناتیو راه آهن، ریسک مربوط به تراکم جمعیت و تعداد ساکنین اطراف هر آلترناتیو و ریسک مربوط به وضعیت زمین شناسی و نقاط عطف هر آلترناتیو. جهت تکمیل ارزیابی گزینه ها از روش FAHP برای اولویت بندی آنها بر اساس شاخص ها و زیرشاخص های YAPP استفاده شده است. یافته ها: در این مطالعه سه آلترناتیو برای راه آهن شیراز وجود دارد، یک، کازرون- فراشبند، دوم، کازرون - کوار و سوم شیراز-نورآباد. نتیجه مطالعه نشان می دهد که آلترناتیو سوم ایمن ترین آلترناتیو با مقدار ریسک 779/127 در مقایسه با دو آلترناتیو دیگر با مقادیر ریسک 277 و 298 است. بر اساس نتایج اولویت بندی با روش FAHP نیزگزینه سوم به عنوان گزینه برتر شناخته شد. بحث و نتیجه گیری: روش YAPP با در نظر گرفتن عوامل طبیعی و انسانی در ارزیابی ریسک مسیرهای راه آهن روش کارایی می باشد که می تواند در انتخاب مسیر بهینه و ایمن در مرحله طراحی و برنامه ریزی پروژه ها مورد استفاده قرار بگیرد. با بهره گیری از روش های تصمیم گیری چندمعیاره همراه با روش YAPP انتخاب گزینه نهایی آسان تر و علمی تر انجام می شود. پرونده مقاله