-
مقاله
1 - ارزیابی مولفههای کالبدی مساکن حاشیهشهر منطبق با سبکزندگی مهاجرینهویت شهر , مقالات زودآیندکالبد معماری بیانگر هویت ساکنین میباشد. از اینروی، عامل شکلدهنده به مساکن در حاشیهشهر، بازتاب مولفههای هویتی مهاجران است که سازنده سبکزندگی آنهاست. این درحالیست که الگوی مسکن در حاشیهشهر، اغلب براساس سبکزندگی غالب در جامعهشهری است و با نیازهای واقعی مهاجران مط چکیده کاملکالبد معماری بیانگر هویت ساکنین میباشد. از اینروی، عامل شکلدهنده به مساکن در حاشیهشهر، بازتاب مولفههای هویتی مهاجران است که سازنده سبکزندگی آنهاست. این درحالیست که الگوی مسکن در حاشیهشهر، اغلب براساس سبکزندگی غالب در جامعهشهری است و با نیازهای واقعی مهاجران مطابقت ندارد. بنابراین ارائه مولفههای کالبدی مسکن پاسخ مناسبی به انطباق این الگوها با سبکزندگی مهاجران است. هدف این پژوهش شناسایی و بررسی میزان ارتباط مولفههای کالبدی مسکن با سبکزندگی مهاجرین میباشد؛ لذا ابتدا ریزمولفههای این دو مبحث با روش تحلیلی-توصیفی استخراج گردید. سپس باروش کیفی و بهرهگیری از مصاحبه با 11 نفر از متخصصین ارتباط ریزمولفههای کالبدمسکن با سبکزندگی شناسایی گردید. تحلیل دادهها توسط نرمافزار MAXQDA انجام شده است. یافتهها نشان میدهد در بعداجتماعی تاثیر ساختارخانواده و شغل بر سازماندهیفضایی و الگویمسکن در بالاترین اولویت میباشد. درحالیکه در بعدفرهنگی تاثیر باورهای مهاجران بر سازماندهیفضایی و همچنین تاثیر قومیت بر سازماندهیفضایی و موقعیت مسکن بالاترین اولویت را دارد. پرونده مقاله -
مقاله
2 - تحلیل فضایی و تبیین مدل مکانیابی کاربری های آسیب پذیر در مقابله با بحران های غیرطبیعی (نمونه موردی: شهر مشهد)جغرافیایی سرزمین , شماره 5 , سال 19 , زمستان 1401به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصههای مختلف، احتمال آسیبپذیری آنها در برابر بحرانهای طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکانهای مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان ب چکیده کاملبه موازات پیشرفت دانش بشر در عرصههای مختلف، احتمال آسیبپذیری آنها در برابر بحرانهای طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکانهای مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان بحران است. مقاله حاضر به دنبال مکانیابی این کاربری ها بر اساس معیارهای کارآمد در شهر مشهد است. روش مطالعه حاضر توصیفی و مکانیابی است و از نظر هدف کاربردی میباشد. جمعآوری اطلاعات از منابع کتابخانهای و اسناد و آمار منتشر شده بوده است. معیارهای متعددی با استفاده از نظر کارشناسان خبره تعیین گردید و تعیین درجه اهمیت معیارها و زیرمعیارها و اولیت بندی کابری های آسیب پذیر با کمک روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارهای مربوطه انجام شد. باستناد تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی، امکان تعیین درجه آسیب پذیری فراهم گردید لذا براساس تحلیل های صورت گرفته، برخی پهنه های آسیب پذیر، وضعیت مناسبی از منظر معیارها نداشته لذا معیارهای ترکیبی مطابق با وضعیت شهر شامل مطلوبیت، سازگاری و غیره برای بهبود شرایط مکانیابی ارائه و مدل متناسب با این امر پیشنهاد گردید. پرونده مقاله -
مقاله
3 - ارزیابی نقش مولفه های انسجام ساختار بافت مرکزی شهر باتکیه بر ماهیت اتصالبخش در فضایمفصلی، مورد مطالعاتی: بافت بلافصلی حرم امام رضا(ع) - کلانشهر مشهدبرنامه ریزی و توسعه محیط شهری , شماره 4 , سال 2 , پاییز 1401سرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پستمدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکانها، بیتوجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسلهمراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گسترهای هم پیوند از ریختشناسی چکیده کاملسرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پستمدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکانها، بیتوجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسلهمراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گسترهای هم پیوند از ریختشناسی متفاوت طی دوران حیات شهری در داخل محدوده شهر در اتصال با شهر شکلگرفته است، بنابراین انسجام و پیوستگی شهر نشانگر نحوهی شکلگیری و مکانیابی عناصر و بخشهای مهم شهر و رابطهی آنها با یکدیگر تلقی میشود که میتوان ساخت هر شهر را از یک سو نمایانگر هماهنگی فضای کالبدی شهر با شرایط و عوامل مزبور و از سوی دیگر پیوند و پیوستگی میان این عوامل در نظر گرفت که با این نگاه فضاهای لنگرگاهی و بافت مفصلی پیرامون عناصر مهم شهری که خود خاصیت اتصالدهندگی و هستهای در شهر ایفا میکنند، اهمیت ویژهای مییابند. بنابراین این نوشتار به دنبال شناسایی مؤلفههای انسجام بافت مرکزی با رویکرد اتصالبخشی در بافت مفصلی پیرامون حرم امام رضا(ع) است. این پژوهش ازنظر ماهیت کمی، ازنظر روش انجام کار پیمایشی و باهدف کاربردی است که با حجم نمونه 374 نفری با استفاده از فرمول کوکران از ساکنان بافت مرکزی برآورد گردیده و به جهت تحلیل یافته ها از تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شدهاست. در نهایت نتایج این نوشتار نشان میدهد که میان میزان انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد و ارزشهای تعامل زمینهای، کالبدی و فضایی با عنصر شاخص مرکزی یعنی حرم امام رضا (ع) دارای رابطه معنادار و مستقیمی است. به اینترتیب تغییر در ارزش شاخصهای سهگانه تعاملی مطرحشده میتواند برافزایش یا کاهش انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد تأثیر مثبت و یا سوء گذاشته و باعث ساختاربخشی و گسست انسجام و یکپارچگی آن شود. پرونده مقاله -
مقاله
4 - The Meta-synthesis of Dimensions and Challenges of Urban AgricultureCreative City Design , شماره 5 , سال 1 , بهار 2018The urban population is increasing daily, and meeting the nutritional needs of this population is one of the serious problems for municipal planners and managers for now and then. In this regard, many people consider the urban agriculture as a reliable and sustainable w چکیده کاملThe urban population is increasing daily, and meeting the nutritional needs of this population is one of the serious problems for municipal planners and managers for now and then. In this regard, many people consider the urban agriculture as a reliable and sustainable way of responding to the growing needs of cities. Therefore, various studies have been carried out to explore different aspects of urban agriculture. Each of these studies has looked at this category from a specific and restricted angle and ignored many important issues. Thus, in order to clarify the different dimensions and challenges of urban agriculture in this research, after analyzing them, 34 articles have been selected from amongst various articles, extracted based on the Meta-synthesis method, and formed a comprehensive model for challenges and dimensions of urban agriculture. After that, with a review of the statistics in the encoded tables, it was revealed that the dimensions of "supportive and facilitating policies" in the category of attitudes and policies, as well as the "food security" in the social category, had the highest number of references in these articles. Plans and studies in this area are still novice and the qualitative issues and deep concepts such as the role of urban agriculture in social interactions and spatial attractiveness have been overlooked. Separating this area from the urban green space could be one of the main reasons of this problem. A serious method should be designed in order to solve this problem and perform as an integrated plan with regards to urban green spaces. پرونده مقاله -
مقاله
5 - Assessing the Urban Structure Cohesion based on Principles of Integration with Space Syntax Technique: A Case Study of Central Area of MashhadCreative City Design , شماره 1 , سال 5 , زمستان 2022In evaluating the spatial structure of cities, in addition to identifying physical functional elements, how these relate in a coherent set is also essential, because the urban structure is the product of continuous formation, the most important feature of which is the i چکیده کاملIn evaluating the spatial structure of cities, in addition to identifying physical functional elements, how these relate in a coherent set is also essential, because the urban structure is the product of continuous formation, the most important feature of which is the interaction between physical and spatial aspects. One of the main problems of urban structure in modern urban development is a devaluation of public places, destruction of the space organization, losing special identity, and disconnecting different parts of the city. These rapid changes in Mashhad have weakened the connection of the holy shrine of Imam Reza as the most important element of the spatial organization of Mashhad with the surrounding tissue and have made it lose its cohesive nature. In addition, the continuation of the process of destruction of the old and valuable parts, especially in the joint area of the holy shrine with its adjacent texture, destroys structural cohesion and integration. Whereas the integration of an urban space shows degrees of its cohesion with the whole city, it is necessary to try to recreate the integration indicators in this context. Integration is one of the main concepts related to space composition, which has been developed based on Space Syntax. Therefore, this study seeks to analyze the integration of the joint area surrounding the holy shrine in the central area of Mashhad and to find the separate areas in terms of cohesion and integration, the Space Syntax technique has been used by DepthMap software version 10. پرونده مقاله -
مقاله
6 - Contextualism, Urbanism, And Informality: Developing A Proper Reading of Contextualism to Explain Informal UrbanismCreative City Design , شماره 5 , سال 6 , پاییز 2023The urban informal development is undeniable reality of a great number of cities across the world. Hence, many urbanism studies have been devoted to this topic. These scholarships have used various theoretical frameworks to explain this phenomenon. However, no comprehen چکیده کاملThe urban informal development is undeniable reality of a great number of cities across the world. Hence, many urbanism studies have been devoted to this topic. These scholarships have used various theoretical frameworks to explain this phenomenon. However, no comprehensive theoretical base is available for the subject yet. Therefore, this study aims to formulate an alternative theoretical foundation relying on contextualist worldview capacities. The research has been conducted with descriptive-analytical methodology through the review of contextualist literature. The results of the study in the first step answer the questions about the origin, philosophical background, evolution process, approaches, and dimensions of contextualism. In the next step, the research developed a new reading of contextualism to be a suitable theoretical framework for informal urbanism studies. This reading explains informal urbanism relying on multiple ontologies, pragmatic and plural epistemology, mixed methodology, and inclusive-flexible analytical framework. In the theoretical dimension, the results have revealed the reductionism of the view promoting contextualism in urbanism, so have reformulated and customized it to explain informal development. In the scientific dimension, moreover, it proposed the reading of suitable policymaking for urban managers regarding the informal settlements. Such a platform is based on accepting contextual (local) realities and avoiding the mostly negative metanarratives. پرونده مقاله -
مقاله
7 - An analysis of the application of the concept of urban self-organization in neighborhoods development (Case Study: Sabzevar city)Space Ontology International Journal , شماره 2 , سال 11 , بهار 2022Although citizen participation in the neighborhood-centered approach is a key issue, there is ample evidence that the implementation of participatory approaches has led to disappointing results. According to researchers, the concept of urban self-organization can provid چکیده کاملAlthough citizen participation in the neighborhood-centered approach is a key issue, there is ample evidence that the implementation of participatory approaches has led to disappointing results. According to researchers, the concept of urban self-organization can provide a way out of this dilemma for planners. Despite the importance of this issue, so far, no research has been done on how to use this concept in the process of planning and development of neighborhoods and cities in Iran. The present study tries to examine and analyze how to apply the concept of urban self-organization in the development of neighborhoods in Iran. A case study of this research is Sabzevar city and the research method is multi-ground theory. The analysis of the collected data led to the extraction of 547 primary codes, 77 concepts, and 31 categories. Finally, the abstracted categories and the relationships between them were drawn and presented in a model. According to the findings of this study, the pattern of self-organized participation of citizens in neighborhood development is a transparent, borderless, sustainable, and technology-based network that connects all actors involved in neighborhood development. This pattern brings about the integrated development of neighborhoods and through very soft and gradual changes, creates huge changes in the cities. پرونده مقاله -
مقاله
8 - ارائه مدل یکپارچه مرجع تدریس در معماری و شهرسازی بر اساس برنامه آموزشی در سطوح کلان تا خردمطالعات بین رشته ای در تعالی معماری و شهرسازی , شماره 5 , سال 3 , بهار-تابستان 1403با توجه به روند جهانی شدن، کشورها به طور فزایندهای درگیر بستر مسئله جدیدی در بررسی برنامهدرسی و آموزشی به عنوان راهی برای تکمیل آموزش با دانش، مهارتها و قابلیتهای مورد نیاز برای فردا شدهاند. شباهت و همچنین تمایز اصلاح برنامهدرسی بین کشورهای مختلف، پیچیدگی گسترده ت چکیده کاملبا توجه به روند جهانی شدن، کشورها به طور فزایندهای درگیر بستر مسئله جدیدی در بررسی برنامهدرسی و آموزشی به عنوان راهی برای تکمیل آموزش با دانش، مهارتها و قابلیتهای مورد نیاز برای فردا شدهاند. شباهت و همچنین تمایز اصلاح برنامهدرسی بین کشورهای مختلف، پیچیدگی گسترده تری را در مورد اصلاح برنامهدرسی منعکس میکند، که مربوط به فعل و انفعال تاثیرات جهانی، بومی و واکنش های آموزشی آنها است. در این بین، مسئله اصلی و مهمی درباره شیوه اجرایی اصلاحات برنامهدرسی از نظر مجریان و ارکان آموزش مطرح می باشد.مرجع تدریس بر اساس ماهیت معماری و شهرسازی، مفهومی نظری و چند وجهی است که میتوان از جنبه های مختلفی بدان پرداخت. چارچوب حاضر تلاش کرده است جامع ترین بستر را که در واقعیت، بیشترین نقش در شکل دهی به این ماهیت داشته، یعنی برنامه آموزشی را انتخاب کند. برنامه آموزشی، مفهومی چند مقیاسی است که طیف وسیعی از برنامه ریزی کلان ستادی در حد وزارت خانه، تا برنامه ریزی خردِ صفی در مدیریت گروه های معماری و شهرسازی را در بر میگیرد. پژوهش حاضر، با روش نظریه زمینه ای و رویکرد کیفی، ضمن واکاوی نظریات و چارچوب های فکری موجود در نظام آموزش عالی، برای دستیابی به اهداف کاربردی پژوهش، برخی موارد را به صورت تطبیق با ماموریت های کلان این رشته ها، و بخش هایی را نیز به صورت محقق ساخته، بدان اضافه کرده است. یافته های این نظریه پردازی با جمع بندی سطوح مختلفی از محتوا و روش دروس، برای هر کدام از اهداف آموزشی، چارچوبی متناظر با ماهیت آنها در نظر گرفته، که میتوان به آنها اصطلاح الگوی تدریس را اطلاق کرد. استفاده از الگوهای تدریس متناسب، نقش بسزایی در کاهش ناکارآمدی آموزشی، و زمینه سازی افزایش رضایت مندی ارکان آموزش خواهد داشت. پرونده مقاله -
مقاله
9 - ارائه راهکارهای موثر بر ارتقای عدالت فضایی در سکونتگاه های غیر رسمی کلانشهر مشهدمطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1400مقدمه: حاشیه نشینی پدیده ای است که به دنبال تحولات ساختاری و بروز مسائل و مشکلات اقتصادی اجتماعی مانند جریان سریع شهر نشینی و مهاجرت های روستایی لجام گسیخته در شهرهای امروز پدیدار گردیده است. در بافت های حاشیه نشین شهرهای امروز ، به علت تفاوت های ناشی از زیرساخت های طبی چکیده کاملمقدمه: حاشیه نشینی پدیده ای است که به دنبال تحولات ساختاری و بروز مسائل و مشکلات اقتصادی اجتماعی مانند جریان سریع شهر نشینی و مهاجرت های روستایی لجام گسیخته در شهرهای امروز پدیدار گردیده است. در بافت های حاشیه نشین شهرهای امروز ، به علت تفاوت های ناشی از زیرساخت های طبیعی و الگوی برنامه ریزی فضایی، شاهد فضاهای نابرابر شهری می باشیم.هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیت عدالت فضایی در پهنه های حاشیه کلانشهر مشهد صورت پذیرفته است.روش شناسی تحقیق: پژوهش به شیوه توصیفی– تحلیلی با استفاده از مدل F’ANP صورت پذیرفته است.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی در پژوهش شامل سکونتگاه های غیر رسمی کلانشهر مشهد می باشد.یافته ها و بحث: براساس مطالعات صورت گرفته سه معیار آرامش، ارتباط فضایی و کیفیت فضایی معیارهای موثر در تحقق عدالت فضایی در پهنه های شهری می باشد. نتایج: از میان پهنه های هشت گانه حاشیه ای کلانشهر مشهد، هسته جمعیتی گلشهر به لحاظ وضعیت عدالت فضایی در سطح بسیار ضعیف و هسته جمعیتی جاده قوچان در سطح بندی انجام شده وضعیت عدالت فضایی بسیار زیاد را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله -
مقاله
10 - بازشناسی «پایداری فرهنگیِ» برآمده از «هژمونی تمدنیِ» عیلام، در حکومتهای ایران باستانباستانشناسی ایران , شماره 0 , سال 13 , پاییز-زمستان 1402عوامل سازنده یک تمدن، بر حسب شرایط محیطی و ساختاری زیادی، فرصت نمایانشدن پیدا میکنند. بهگونهای که بین ظرفیتهای بالقوه و بالفعل ملل در طول تاریخ، تفاوتهایی را ایجاد کرده است. یکی از مهمترین بسترهای شناختی در این زمینه، مطالعات چکیده کامل
عوامل سازنده یک تمدن، بر حسب شرایط محیطی و ساختاری زیادی، فرصت نمایانشدن پیدا میکنند. بهگونهای که بین ظرفیتهای بالقوه و بالفعل ملل در طول تاریخ، تفاوتهایی را ایجاد کرده است. یکی از مهمترین بسترهای شناختی در این زمینه، مطالعات تمدن شناسی با رویکردهای کلانی همچون فرهنگی است. دراینبین مسئله شناخت تمدن عیلامیها از جنبه مطالعات اجتماعی، اگرچه مبتنی بر شواهد باستانشناسی و مطالعات تاریخی است، ولی بر اساس ضرورتهای انسان امروزی در زمینه کارکردهای شناخت هویت و خاستگاه تاریخی خود است. برایناساس، هدفگذاری این پژوهش، واکاوی ابعاد شناخته شده از وجوه تمدن عیلامی از طریق همافزایی مفهومی و عملکردی آنها است. عوامل ایجادکننده تأثیر فرهنگی پایدار حاکمیت عیلامیان در ایران باستان چه بوده و ارتباط آنها با یکدیگر چگونه بوده است؟ چنین هدفی از طریق کلان پژوهی، در قالب پژوهشی کیفی با رویکرد تحلیل و تفسیر در زمینه تاریخی، طراحی گردیده است. کاربرد نوآورانة این پژوهش در زمینه طراحی چارچوب پژوهش با رویکرد کلان و اجتماعی، از طریق بهکارگیری هدفمند هوش مصنوعی در نرمافزار کمک پژوهشی MAXQDA برای غلبه بر پیچیدگی روابط و گستردگی عوامل چندوجهی و چندلایه آن است. نتایج این پژوهش نشاندهنده میراث داری هوشمندانه عیلامیها از سنتهای نیاایلامیها، و بهرهگیری آگاهانه از ظرفیتهای جغرافیایی، اجتماعی، فرهنگی، هنری، اقتصادی، نظامی و سیاسی اقوام داخلی و همسایگان پیرامونی، در ساختارهای تمدن بومی آنها است.
پرونده مقاله