علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره4,سال
19
,
تابستان
1396
زمینه و هدف: شبیه سازی و ارزیابی آورد رسوب رودخانه از جمله مسایل مهم در مدیریت منابع آب می باشد. اندازه گیری مقدار رسوب به روش های متداول عموماً مستلزم صرف وقت و هزینه زیادی بوده و گاهی از دقت کافی نیز برخوردار نمی باشد.
روش بررسی: در این پژوهش تخمین رسوب رودخانه سیمین چکیده کامل
زمینه و هدف: شبیه سازی و ارزیابی آورد رسوب رودخانه از جمله مسایل مهم در مدیریت منابع آب می باشد. اندازه گیری مقدار رسوب به روش های متداول عموماً مستلزم صرف وقت و هزینه زیادی بوده و گاهی از دقت کافی نیز برخوردار نمی باشد.
روش بررسی: در این پژوهش تخمین رسوب رودخانه سیمینه رود واقع در استان آذربایجان غربی، با استفاده از شبکه عصبی بیـزین مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن با روش های مرسـوم هوشمند همچـون شبکه عصبـی مصنوعی مقایسه گردید. پارامتر دبی، دما و میزان مواد جامد محلول در آب به عنوان ورودی و دبی رسوب به عنوان خروجی مدل در مقیاس زمانی ماهانه طی دوره آماری (1383-1354) انتخاب گردید. معیارهای ضریب همبستگی، ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب نش ساتکلیف و ضریب بایاس برای ارزیابی و نیز مقایسه عملکرد روش ها مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: نتایج حاصله نشان داد ساختار ترکیبی توانسته با استفاده از سه روش هوشمند مورد بررسی، در تخمین میـزان رسوب نتایج قابل قبولی ارایه نماید. لیکن از لحاظ دقت، مدل شبکه عصبی بیزین با بیش ترین ضریب همبستگی (832/0)، کم ترین ریشه میانگین مربعات خطا (ton/day071/0) و نیز معیار نش ساتکلیف(692/0) و مقدار بایاس(0001/0) در مرحله صحت سنجی در اولویت قرار گرفت.
بحث و نتیجه گیری:در مجموع نتایج نشان داد که مدل شبکه عصبی بیزین توانایی بالایی در تخمین مقادیر کمینه و بیشینه از خود نشان داده است.
پرونده مقاله
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره1,سال
18
,
بهار
1395
زمینه و هدف: در بررسی مسایل ژئوهیدرولوژى، تغییرات سطح ایستابى از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بنابراین تحقیق و پژوهش در تخمین نقاط فاقد اطلاعات ضروری می باشد. روش بررسی: یکی از روش های مهم در برآورد سطح ایستابی آب های زیرزمینی درون یابی است. طى چند دهه اخیر به دلیل چکیده کامل
زمینه و هدف: در بررسی مسایل ژئوهیدرولوژى، تغییرات سطح ایستابى از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بنابراین تحقیق و پژوهش در تخمین نقاط فاقد اطلاعات ضروری می باشد. روش بررسی: یکی از روش های مهم در برآورد سطح ایستابی آب های زیرزمینی درون یابی است. طى چند دهه اخیر به دلیل وجود همبستگی مکانی بین مقادیریک متغیر در یک ناحیه مبانى علم زمین آمار به خوبى گسترش یافته و توانایی هاى این شاخه از آمار در بررسى و پیش بینى متغیرهاى مکانى گسترش یافته است. در این پژوهش درون یابی سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد واقع در استان لرستان، با استفاده از روش های زمین آمار مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن با روش های مرسوم هوشمند همچون شبکه عصبی مصنوعی مقایسه گردید. معیارهای متوسط قدرمطلق خطا، متوسط خطای اریب، ریشه میانگین مربعات خطا و انحراف استاندارد عمومی برای ارزیابی و عملکرد روش ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد با تحلیل مکانی تغییرات سطح ایستابی آب های زیرزمینی، روش کوکریجینگ ساده با مدل دایره ای توانسته با متوسط قدرمطلق خطای 0001/0، متوسط خطای اریب 0347/0، ریشه میانگین مربعات خطا( m0451/0 و انحراف استاندارد 3/20 نسبت به سایر روش ها در اولویت قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری:در مجموع نتایج نشان داد که روش کوکریجینگ توانایی بالایی در درون یابی و تخمین مقادیر کمینه و بیشینه سطح آب های زیرزمینی دارد.
پرونده مقاله
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره1,سال
21
,
بهار
1398
چکیده زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی در کنار آبهای سطحی تأمینکننده نیاز بخشهای شهری، صنعت و کشاورزی است که علاوه بر کمیت، کیفیت آنها نیز باید بررسی شود. شورییکی از مهمترین پارامترهایی است که برای ارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی در نظر گرفته میشود. روش بررسی: در ا چکیده کامل
چکیده زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی در کنار آبهای سطحی تأمینکننده نیاز بخشهای شهری، صنعت و کشاورزی است که علاوه بر کمیت، کیفیت آنها نیز باید بررسی شود. شورییکی از مهمترین پارامترهایی است که برای ارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی در نظر گرفته میشود. روش بررسی: در این پژوهش کاربرد مدلهای شبکه عصبی مصنوعی و شبکه بیزین جهت پیشبینی هدایت الکتریکی8 چاه مشاهداتی دشت مازندران مورد بررسی قرار گرفت. که برای این منظور هیدروژن کربنات، کلرید، سولفات، کلسیم و منیزیم در مقیاس زمانی ماهانه طی دوره آماری (1383-1393) بهعنوان ورودی و هدایت الکتریکی بهعنوان پارامتر خروجی انتخاب شد.معیارهای ضریب همبستگی، میانگین قدر مطلق خطا و ضریب نش ساتکلیف برای ارزیابی و عملکرد مدل مورداستفاده قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد مدل شبکه عصبی مصنوعی با ضریب همبستگی (989/0)، میانگین قدر مطلق خطا(ds/m019/0) و نیز معیار نش ساتکلیف(970/0) در مرحله صحت سنجی در اولویت قرار گرفت بحث و نتیجهگیری: در مجموع نتایج حاکی از توانمندی قابلقبول مدل شبکه عصبی مصنوعی در تخمین هدایت الکتریکی آبهای زیرزمینی است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: تراز سطح آب زیرزمینی، در مطالعات ژئوهیدرولوژیکی اهمیت بسزایی دارد.روش بررسی: تحقیق و پژوهش در مقیاس زمانی و مکانی تراز سطح آب زیرزمینی به دلیل تغییرات دائمی آن امری ضروری و اجتنابناپذیر میباشد. در این پژوهش بهمنظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرز چکیده کامل
زمینه و هدف: تراز سطح آب زیرزمینی، در مطالعات ژئوهیدرولوژیکی اهمیت بسزایی دارد.روش بررسی: تحقیق و پژوهش در مقیاس زمانی و مکانی تراز سطح آب زیرزمینی به دلیل تغییرات دائمی آن امری ضروری و اجتنابناپذیر میباشد. در این پژوهش بهمنظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد بر اساس 35 حلقه چاه موجود برای سال آماری (1390-1391) در دو ماه تر و خشک از تخمین گرهای زمینآماری استفاده گردید. پارامتر سطح آب زیرزمینی دشت نورآباد پس از آزمون همگنی و نرمالیزه نمودن، بعنوان ورودی در روشهای مختلف میان یابی کریجینگ و عکس وزن دهی فاصله با توانهای 1 تا 5 موردبررسی قرار گرفت. معیارهای جذر میانگین مربعات خطا و میانگین انحراف خطا جهت مقایسه و ارزیابی روشها مورداستفاده قرار گرفت.یافتهها: نتایج حاصله نشان داد که روش عکس وزن دهی فاصله با توان یک در ماههای خشک و تر با کمترین مجذور میانگین مربعات خطا و میانگین انحراف خطا جواب بهتری را ارائه داده است.بحث و نتیجهگیری: درمجموع روش عکس وزن دهی فاصله روشی مناسب جهت مطالعات آماری بوده و میتواند بعنوان ابزاری مفید در بررسی و بهرهبرداری منابع آب زیرزمینی مورداستفاده قرار گیرد.
پرونده مقاله
بهرهبرداری بهینه از مخازن چندمنظوره یکی از مسایل پیچیده و گاهاً غیرخطی مطرح در بهینهسازی چندهدفه است. یکی از راهکارهای تصمیم سازی مناسب جهت بهرهبرداری بهینه از منابع آب، مدلسازی مسایل بهینهسازی بهرهبرداری از مخازن سدها با استفاده از روشهای مختلف ریاضی بوده است.
چکیده کامل
بهرهبرداری بهینه از مخازن چندمنظوره یکی از مسایل پیچیده و گاهاً غیرخطی مطرح در بهینهسازی چندهدفه است. یکی از راهکارهای تصمیم سازی مناسب جهت بهرهبرداری بهینه از منابع آب، مدلسازی مسایل بهینهسازی بهرهبرداری از مخازن سدها با استفاده از روشهای مختلف ریاضی بوده است.
در این پژوهش وضعیت فعلی بهرهبرداری و ارایه سیاست بهرهبرداری بهینه و مناسب برای مخزن سد مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از الگوی برنامهریزی خطی، مدل بهینهسازی بهرهبرداری از مخزن سد موردنظر استفاده شد. با استفاده از دادههای جریان ورودی، نیازها و تبخیر شبیهسازی سیستم مخزن انجام گرفت.
نتایج حاصله نشان داد که سیاست بهرهبرداری کنونی مخزن تنها در ماههای پرآب توانایی تأمین نیازها را دارد، درصورتیکه ماههای بحرانی مصرف، ماههای کم آب هستند. همچنین میزان ذخیره مخزن با استفاده از برنامهریزی خطی درروش SQحدود 23 درصد بیش تر از روش بهرهبرداری کنونی مخزن برآورد گردید.
درمجموع نتایج نشان داد استفاده از مدل برنامهریزی خطی می تواند درزمینه بهرهبرداری بهینه از مخازن سدها مؤثر باشد که در نوبه خود برای تسهیل توسعه و پیادهسازی استراتژیهای مدیریتی منابع آب مفید است.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد