هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تمرین هوازی و مصرف خوراکی سرگل زعفران ایرانی بر نسفاتین-1 و امنتین-1 در زنان چاق دیابتی نوع 2 بود. تعداد 44 نفر از جامعه پژوهش به شیوه تصادفی ساده انتخاب و به چهار گروه (هر گروه 11 نفر) 1. مکمل + ورزش، 2. ورزش + دارونما، 3. دارونما و 4. مکمل تقسیم شدند. پروتکل تمرین، در جلسه اول شامل 20 دقیقه فعالیت با شدت 40 تا 45 درصد حداکثر ضربان قلب بود که هر هفته 5 دقیقه به مدت زمان و هر دو هفته 5 درصد به شدت فعالیت اضافه شد. تمرینات هوازی با توجه به عدم فعالیت ورزشی منظم این افراد و آمادگی جسمانی پایین با ضربان قلب 40-45 درصد ضربان قلب حداکثر شروع شد و شدت و مدت تمرین هر هفته به‌صورت تدریجی و پیوسته افزایش یافت. از گروه دارونما و مکمل زعفران در این مدت خواسته شد که فعالیت ورزشی نداشته باشند. مطابق با برخی تحقیقات انسانی، دوز روزانه 200 میلی گرم پودر سرگل زعفران (یک بار در روز) استفاده شد. کپسول های دارونما، محتوی 200 میلی‎گرم آرد گندم به‌صورت همشکل مکمل اصلی برای گروه دارونما تهیه شد. نتایج درون گروهی حاکی از آن است که بین پیش آزمون و پس آزمون امنتین-1 و نسفاتین-1 همه گروه ها به جز گروه دارونما اختلاف معناداری وجود دارد (05/.0p ≤). همچنین مقایسه نتایج بین گروهی در متغیر امنتین-1 و و نسفاتین-1 حاکی از آن بود که بین تمام گروه های دریافت‌کننده مداخله در مرحله پس‌آزمون با گروه دارونما اختلاف معنی دار بود (0001/0p =). اگرچه تمرین ورزشی فوائدی در بهبود افراد دیابتی دارد، اما با توجه به نتایج پژوهش حاضر، مکمل دهی عصاره سرگل زعفران می تواند منجر به افزایش بیشتر امنتین-1 و نسفاتین-1 شود. پرونده مقاله