استرول‌ها بزرگترین جزء ترکیبات غیرصابونی‌شونده لیپیدها را تشکیل می‌دهند. عمده‌ترین ترکیبات استرولی چربیها و روغن‌های گیاهی، فیتواسترول‌ها هستند که فراوان‌ترین انواع آنها در گیاهان عبارتند از سیتواسترول، کمپسترول و استیگماسترول. انواع ماست بخصوص ماستهای پرچرب یکی از غذاهای مناسب حامل استرول‌های گیاهی می‌باشد. در این مطالعه کلسترول و ۴ ترکیب فیتواسترولی ۶۲ نوع ماست مختلف در شهر تبریز شناسایی و اندازه‌گیری شده‌است. برای این‌منظور پس‌از صابونی کردن و استخراج مایع-مایع نمونه‌ها، مواد غیر‌صابونی‌شونده با روش کروماتوگرافی لایه نازک خالص سازی و به‌روش کروماتوگرافی‌گازی با آشکارساز یونیزاسیون شعله‌ای، بدون مرحله مشتق‌سازی شناسایی شدند. مراحل صابونی کردن بهینه‌سازی و اعتبار سنجی گردید. روش مذکور آسان، سریع و تکرارپذیر بوده و از کارائی بالایی در تشخیص استرول‌ها در نمونه‌های ماست برخوردار است. بیشترین ترکیب استرولی در نمونه‌های ماست کلسترول (۶۵ تا ۹۹ درصد) بوده و از بین استرول‌های گیاهی، کمپسترول (۷/۴ درصد) و پس از آن براسیکاسترول (۰۸/۲ درصد) غالب بودند. بر‌‌ اساس استاندار‌های ملی ایران، در مجموع ۴۶ نمونه ماست (۲/۷۴ درصد) غیر قابل مصرف تشخیص داده شد. پرونده مقاله