واکنش تابعی یکی از مهم ترین شاخص های ارتباط شکارگر-طعمه است که تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله ویژگی های گیاه میـزبان قـرار می گیـرد. اثر خصوصیات سطح برگ گیاه میزبان بر واکنش تابعی کفشدوزک Stethorus gilvifrons در مراحل لاروی و بالغ نر و ماده بر روی سه هیبرید خیار گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که خصوصیات گیاه میزبان، تراکم های مختلف طعمه و تلفیق این دو عـامل با یکدیگر بر تعداد طعمه های کشته شده توسط شکارگر تأثیر گذاشتند. رگرسیون لجستیک، واکنش تابعی نوع سوم را برای لارو های شکارگر بر روی سه میزبان گیاهی و ماده های بالغ بر روی دو هیبرید فادیا و سلطان و نر های بالغ بر روی هیبرید سینا و فادیا نشان داد. نتایج حاصل از برآورد زمان دستیابی و نرخ حمله نیز بر تأثیر ساختار گیاه میزبان بر کارایی و قدرت جستجوگری دشمن طبیعی تأکید داشت که می بایست به منظور بهبود کاربرد مبارزه بیولوژیک در نظر گرفته شود. پرونده مقاله

حلزون ها یکی از مهم ترین گروه های خسارت زا به محصولات کشاورزی محسوب می شوند. حلزون گونه Physa acuta به عنوان یک گونه مهاجم در باغات، سبزی کاری ها و بالاخص مزارع برنج از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق ضمن بررسی گونه های نرم تنان حاشیه رودخانه جاجرود در شرق استان تهران، این گونه از چهار ایستگاه فشم، سعید آباد، خجیر و پاکدشت در طول رودخانه جاجرود گزارش گردید. طبق مشاهدات در ماه های فصل تابستان هیچ نمونه ای از این گونه جمع آوری نشد و نمونه های جمع آوری شـده در ماه های فصول بـهار و پاییـز تفاوت معنی داری از نظر صفات ریخت شناسی نشان ندادند. وجود این گونه در منطقه حاشیه رودخانه جاجرود هشداری برای احتمال حمله این گونه مهاجم به مزارع و باغات حاشیه رودخانه محسوب می شود. پرونده مقاله

بلایت آسکوکیتایی ناشی از Ascochyta rabiei یکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده عملکرد نخود در سراسر دنیاست. به علت اهمیت این بیماری و همچنین با هدف کاهش اثرات مخرب زیست محیطی ناشی از روش های مبارزه شیمیایی متداول، اسانس‌های گیاهی با خاصیت ضد قارچی می‌توانند گزینه مناسبی برای مدیریت بیمار گر باشند. در این تحقیق، اثر بازدارندگی اسانس هشت گیاه آویشن، زیره، مرزه، پونه، نعنا، ترخون، زنیان و رازیانه در پنج غلظت در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. صفاتی از قبیل درصد بازدارندگی از رشد میسلیوم، حداقل غلظت بازدارندگی از رشد، سرعت رشد کلنی پس از تیمار در شرایط آزمایشگاهی و درصد شدت بیماری در شرایط گلخانه ای مطالعه شدند. برای آزمایش گلخانه ای از اسانس هایی که بهترین بازدهی را در شرایط آزمایشگاهی نشان دادند، در مقایسه با قارچ-کش رورال تی اس و شاهد آلوده و سالم استفاده شد. نتایج نشان داد که رازیانه بیشترین درصد بازدارندگی را در بین گیاهان مورد بررسی داشت. در شرایط گلخانه نیز تیمار دو گیاه آویشن و رازیانه پایین‌ترین شاخص بیماری را در گیاهان میزبان ایجاد نمودند. بنابر نتایج این تحقیق می‌توان محتمل دانست که اسانس و عصاره دو گیاه رازیانه و آویشن گزینه‌ های مناسب تری برای کاربرد در برنامه مدیریت این بیماری در مقایسه با شش گیاه مورد بررسی بودند. پرونده مقاله

قارچ خوراکی به عنوان یکی از منابع درآمد زایی صنعتی و تجاری در سراسر جهان، محصولی غنی از پروتئین است که با توجه به نوع بستر پرورش مورد حمله گونه های مختلفی از عوامل زیان آور قرار می گیرد. در این تحقیق، طی دو نوبت نمونه برداری در مراحل بذر پاشی و غلاف دهی قارچ، از شش کارگاه تولید قارچ خوراکی دکمه ای در شهرستان زرندیه، استان مرکزی اقدام به جمع آوری نمونه های بند پایان موجود در بستر پرورش قارچ خوراکی گردید. نمونه ها به کمک قیف برلیز جدا سازی و در الکل اتانول 70 درصد نگهداری و سپس با استفاده از کلید های معتبر تا سطح گونه شناسایی شدند. سپس به منظور تعیین سطح اهمیت گونه ها، درصد فراوانی هر گونه محاسبه و به کمک روش های آماری مقایسه گردیدند. در مجموع ۱۸۱۴ نمونه از بندپایان متعلق به 15 گونه در قالب 14 جنس و 11 خانواده جمع آوری گردیدند. گونه Tyrophagus putrescentiae با بیشترین فراوانی (۰۶/۲ ± ۹۱/۱۸ درصد) و اختلاف معنـی دار با سـایر نمونـه ها تشـخیص داده شد. در مرتبه دوم و سوم به ترتیب گـونه های Megaselia halterata (84/1 ± 83/14 درصد) و Lycoriella auripila (۴۷/۰ ± ۷۸/۱۱ درصد) با اختلاف معنی دار نسبت به سایر گونه ها، دارای بیشترین فراوانی بودند. از مجموع گونه های به دست آمده دو گونه شکارگر Atheta coriaria از راسته Coleoptera و کنه Macrocheles glaber شناسایی شدند. بیشتر گونه های یافت شده از تولیدی های قارچ خوراکی شهرستان زرندیه رژیم پوسیده خواری داشته و همراه با کمپوست آلوده به کارگاه وارد شده اند. گونه هایی نظیر M. halterata، Megaselia scalaris، L. auripila، Coboldia fuscipes و Tyrophagus putrescentiae با رژیم قارچ خواری جزء گونه های زیان آور با خسارت مستقیم به محصول قارچ خوراکی محسوب می شوند. پرونده مقاله

زیست سنجی دو جدایه بومی (YD5 و 81) از باکتری Bacillus thuringiensis بر روی سوسک کلرادوی سیب ‌زمینی (Say) (Coleoptera: Chrysomelidae) decemlineata Leptinotarsa به عنوان آفت جدی سیب‌ زمینی انجام گرفت. آنالیز واریانس و مقایسه میانگین درصد تلفات لارو های سن 2 سوسک کلرادو نشان داد که در تمامی غلظت ها جدایه استاندارد با اختلاف معنی دار نسبت به دو جدایه ایرانی قرار داشت. علیرغم عدم مشاهده نتایج قابل قبول از جدایه های بومی، این جدایه ‌ها در غلظت‌ های بالا تر تلفات امید بخشی را نشان دادند. پرونده مقاله

بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه با عامل Fusarium solani f. sp. phaseoli یکی از مهمترین بیماری های خاکزاد لوبیا با گسترش جهانی است. در حال حاضر مدیریت این بیماری با استفاده از قارچ کش ها، علی رغم مشکلات زیست محیطی، در اغلب توصیه های فنی وجود دارد. از این رو، این تحقیق با هدف شناسایی راهکار مدیریتی سالم مانند استفاده از اسانس ها و عصاره های گیاهی انجام گرفت. در این مطالعه اثر اسانس دو گیاه آویشن و زنیان، در شرایط آزمایشگاهی روی شاخص های زیستی قارچ بیمارگر بررسی شد. از قارچ کش ایپریدیون+ کاربندازیم با غلظت 5/1 در هزار به عنوان معیار مقایسه کارآیی اسانس ها در آزمایش استفاده شد. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از سرعت رشد کلنی قارچ عامل بیماری و میزان بازدارندگی از رشد توسط اسانس دو گیاه، تحت پنج غلظت 20، 40، 60، 80 و 100 پی پی ام. نتایج نشان داد، اسانس آویشن در غلظت 100 پی پی ام به میزان 30/58 درصد و اسانس زنیان در غلظت 100 پی پی ام به میزان 17/41 درصد بازدارندگی از رشد مسیلیومی قارچ داشتند. قارچ‌کش ایپریدیون+کاربندازیم بهترین تیمار در بازدارندگی از رشد پرگنه قارچ با 53 /78 درصد را نشان داد و از این لحاظ با آویشن در غلظت 100 پی پی ام اختلاف معنی دار داشت. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، می توان اسانس گیاه آویشن را گزینه مناسبی جهت بررسی های بیشتر به عنوان بخشی از برنامه مدیریت تلفیقی بیمارگر در کنار قارچ کش های متداول یا سایر روش های مدیریتی در نظر گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق به مطالعات تکمیلی گلخان ه ای و مزرعه ای نیز نیاز دارد. پرونده مقاله

Allelochemicals یا پیام رسان های شیمیایی هدایت کننده روابط بین گونه ای هستند که با توجه به نوع ترکیب و غلظت اجزا تشکیل دهنده، گونه فرستنده و گونه گیرنده می توانند روابط و رفتار های موجودات زنده را در مقابل یکدیگر مدیریت کنند. این امر در دنیای گیاهان نیز مصداق داشته و گیاهان با تولید ترکیبات شیمیایی مختلف با عملکرد های گوناگون به تناسب خود در محیط کمک کرده و عناصر زنده محیط به خصوص دشمنان طبیعی از گروه بند پایان را به منظور افزایش سطح بقا به خدمت می گیرند. در این مقاله مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه اکولوژی شیمیایی گیاهان و دشمنان طبیعی انجام شده است. پرونده مقاله

سفید بالک یاس (Aleuroclava jasmini) یکی از آفات مهم و اقتصادی است که خسارت آن به طور روز افزون در منـاطـق تحت کشت مرکبات ایران اهمیت یافتـه است و برای کنتـرل آن به دفعـات از مبارزه شیمیایی استفاده می شود. یکی از روش های مهم جایگزین برای مبارزه با این آفت استفاده از ارقام مقاوم است که نه تنها باعث کاهش مصرف سموم شیمیایی و اثرات جانبی آن بر محیط زیست و انسان می گردد، بلکه کارایی سایر روش های مبارزه را نیز افزایش می دهد. از آن جا که درختچه ‌های زیتون متعلق به خانواده Oleaceae از میزبان های این حشره محسـوب می شوند، در این پژوهش ترجیح تخم ریزی A. jasmini بر روی 2 رقم زیتون زرد و مانزانیلا با استفاده از قفس های توری در دما 2±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±60 درصد و دوره نوری 16:8 (تاریکی:روشنایی) به طور روزانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیش ترین میزان تخم ریزی بر روی رقم مانزانیلا بوده که بیانگر ترجیح این رقم برای فعالیت تخم گذاری نسبت به رقم زرد بود. از نتایج بدست آمده می توان در برنامه مدیریتی سفید بالک یاس در سطح شهر تهران استفاده نمود. پرونده مقاله

سوسک کلرادوی سیب‌ زمینی Leptinotarsa decemlineata (Say) به عنوان آفت جدی محصول سیب‌ زمینی کشور دارای میزبان های متعددی است که برای مبارزه با آن راهکار های گوناگونی به کار می روند که یکی از این راهکار ها مبارزه بیولوژیک با استفاده از باکتری Bacillus thuringiensisمی باشد. در این تحقیق زیست سنجی دو جدایه بومی باکتری Bt برروی لارو های سوسک کلرادو انجام گرفت و از جدایه‌ تجاری استاندارد (Costum BC) به منظور تخمین LC50 و به عنوان تیمار شاهد استفاده شد. آنالیز واریانس و مقایسه میانگین درصد تلفات لارو های سن دوم سوسک کلرادو در اثر جدایه های بومی Bt نشان داد که بین تیمار های مورد آزمایش و جدایه‌ استاندارد در تمامی غلظت ها اختلاف معنی ‌دار وجود دارد؛ جدایه‌ استاندارد با 62% تلفات بالا ترین کارایی را داشت و جدایه‌ های بومی با تلفاتی کم تر از 5% مشاهده شدند. اگر چه جدایه‌ های بومی در غلظت‌ های بالا تر تلفات امید بخشی را نشان دادند ولی در مقایسه با تیمار شاهد کارایی قابل قبولی نداشتند. می ‌توان نتیجه گرفت که انتخاب غلظت مناسب (حدود LC50) و مقایسه میانگین درصد تلفات در این غلظت جهت غربال گری جدایه ‌ها روش مناسبی باشد. پرونده مقاله

با افزایش جمعیت جهان و نیاز به تولید و عرضه مواد غذایی بیش‌تر، سهم پروتئین دریافتی از منابع حیوانی نظیر دام، طیور و شیلات مورد اهمیت بسیاری قرار می‌گیرد؛ هم‌چنین دامداران نسبت به استفاده از سایر منابع پروتئینی مانند حشرات و نرم‌تنان در جیره طیور و ماهی‌ها به‌دلیل کاهش هزینه‌ها، کاهش اثرات جانبی فیزیولوژیک و کاهی آلودگی‌های زیست محیطی تمایل دارند. در این تحقیق ارزش غذایی هفت گونه از بی‌مهرگان به‌عنوان جایگزین یا مکمل در جیره غذایی طیور و ماهی‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه‌های مورد بررسی عبارت بودند از سوسری‌ها شامل دو گونه بومی مناطق شهری تهران، سوسری شرقی و سوسری آمریکایی، زنبور عسل، سن گندم، ملخ‌ها شامل دو گونه بومی جنوب‌شرق استان تهران ملخ ایتالیایی و ملخ مراکشی، لیسه‌های خاکزی، حلزون‌های صدف‌دار و زالوی آب شیرین. جهت مقایسه ارزش غذایی نمونه‌ها، پارامترهای درصد چربی با استفاده از دستگاه سوکسله، درصد پروتئین با کمک کجلدال، درصد کلیسم و فسفر با روش نورسنجی شعله‌ای، درصد رطوبت نسبی با کمک یک آون ساده، درصد ماده خشک و خاکستر با استفاده از کوره الکتریکی، درصد فیبر با کمک دستگاه فایبرتک، مقدار انرژی خام در مقیاس کیلوکالری به‌ازاء هر کیلوگرم وزن نمونه، و درصد کربوهیدرات با روش مانسون-والکر اندازه‌گیری شدند. طی مقایسه داده‌ها با تحقیقات مشابه می‌توان نتیجه گرفت که سوسری آمریکایی می‌تواند جایگزین خوبی به‌جای پودر ماهی در جیره غذای طیور و آبزیان باشد. پیشنهاد می‌شود این نمونه به‌دلیل درصد بالای پروتئین، کلسیم، ماده خشک، فیبر، فسفر و انرژی و درصد کمی چربی در جیره غذایی ماهی‌ها و طیور استفاده شود. پرونده مقاله

علی­رغم سمپاشی‌های گسترده بر­علیه آفت چوبخوار Melanophila picta Pall. روی درختان غیر­‌مثمر در فضای سبز شهری، مدیریت این آفت مشکل است. در این تحقیق، روش ابتکاری در مقایسه با راهکار­های پیشنهادی از سوی سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران بر روی پایه‌های بید و صنوبر طی سال­های 99-1398 بررسی شد. تیمار­ها عبارت بودند از باندینگ تنه، تیمار با دورسبان 1%، تیمار ترکیبی و شاهد بدون تیمار. صفات مورد بررسی عبارت بودند از میانگین دالان لاروی، درصد شاخه خشک و میانگین تلفات بالغین قبل و بعد از تیمار. بیشترین میانگین تلفات در تیمار ترکیبی ۸۴/۰ ± 05/1 حشره بالغ با اختلاف معنی‌دار نسبت به سایر تیمار­ها، بیشترین تعداد دالان برای تیمار ترکیبی با ۷۲/۰± 57/28 دالان و کمترین تعداد دالان برای دو تیمار باندینگ، ۵۹/۰± 93/18 دالان و دورسبان، ۳۲/۰± 29/18 دالان به­دست آمد؛ لذا در تیمار ترکیبی، با محبوس کردن سم درون تنه، علاوه بر تلفات بالغین باعث استرس لارو­ها و تشدید فعالیت آنها و در نتیجه افزایش تعداد دالان شد. همچنین درصد شاخه خشک در تیمار ترکیبی افزایش داشت که متأثر از تشدید فعالیت لارو درون تنه و افزایش تعداد دالان لاروی است. کمترین میانگین درصد شاخه‌های خشکیده، 22/%20، با اختلاف معنی‌دار در تیمار ترکیبی بود. نتایج این تحقیق نشان داد تیمار ترکیبی در مقایسه با روش شیمیایی و مکانیکی به تنهایی کار­آمدتر است. با توجه به حذف دورسبان از فهرست سموم معتبر، در تیمار ترکیبی، پیشنهاد می‌شود سم جایگزین برای مهار M. picta استفاده گردد.

پرونده مقاله