فهرست مقالات اردشیر جوانمردزاده


  • مقاله

    1 - بررسی باستان‌شناختی منطقه میمک، استان ایلام
    پیام باستان‌شناس , شماره 1 , سال 8 , زمستان 1390
    منطقه میمک در جنوب غربی استان ایلام و در همجواری منطقه مندلیِ عراق قرار گرفته است، تاکنون هیچ‌گونه مطالعات باستان‌شناسی در این منطقه انجام نگرفته بود، تا این‌که بالاخره این بررسی در اسفند ماه ۱۳۸۹ انجام یافت که به شناسایی ۱۳ محوطه منجر گردید. بر اساس مطالعات انجام شده ب چکیده کامل
    منطقه میمک در جنوب غربی استان ایلام و در همجواری منطقه مندلیِ عراق قرار گرفته است، تاکنون هیچ‌گونه مطالعات باستان‌شناسی در این منطقه انجام نگرفته بود، تا این‌که بالاخره این بررسی در اسفند ماه ۱۳۸۹ انجام یافت که به شناسایی ۱۳ محوطه منجر گردید. بر اساس مطالعات انجام شده بر روی یافته ‌های سطحی، چهار محوطه به دوران پیش از تاریخ، یک محوطه به آغاز تاریخی، چهار محوطه به دوره تاریخی و چهار محوطه نیز به دوران متأخر منتسب گشته‌اند. محوطه‌های پیش از تاریخی حاوی بقایای پارینه‌سنگی قدیم، میانی و احتمالاً جدید و نیز دوره های سامرا، انتقالی چغامامی و عبید ۲-۴ هستند، اما بقایای آغاز تاریخی معرف دوره‌های اروک جدید و جمدت نصر هستند. همچنین، آثاری از دوره‌های تاریخی عیلام قدیم تا میانه و اشکانی ـ ساسانی به دست آمده است؛ البته محوطه مربوط به آغاز تاریخی دارای بقایای عیلام قدیم نیز بوده و لذا بر تعداد محوطه‌های تاریخی می‌افزاید. یافته‌های دوران متأخر هم مشتمل بر بقایای استقرارهای کوچ‌نشینی هستند. این نوشتار به توصیف یافته‌ها و تحلیل نتایج این بررسی می‌پردازد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی باستان‌شناسی محدوده سد آزاد، استان کردستان
    پیام باستان‌شناس , شماره 1 , سال 8 , تابستان 1390
    بررسی باستان‌شناسی محدوده سد آزاد کردستان طی آبان‌ماه ۱۳۸۶ با هدف شناسایی و ثبت اولیه آثار فرهنگی محدوده دریاچه سد به منظور برنامه‌ریزی برای کاوش‌های نجات‌بخشی به انجام رسید. در این بررسی تعداد ۲۱ محوطه از دوران پیش از تاریخ تا اسلامی شناسایی و ثبت گردید که این آثار شام چکیده کامل
    بررسی باستان‌شناسی محدوده سد آزاد کردستان طی آبان‌ماه ۱۳۸۶ با هدف شناسایی و ثبت اولیه آثار فرهنگی محدوده دریاچه سد به منظور برنامه‌ریزی برای کاوش‌های نجات‌بخشی به انجام رسید. در این بررسی تعداد ۲۱ محوطه از دوران پیش از تاریخ تا اسلامی شناسایی و ثبت گردید که این آثار شامل محوطه، تپه، گورستان و بنا می ‌گردند. بر اساس مطالعه داده‌های سفالی، قدیمی‌ترین استقرار منسوب به مفرغ قدیم (۱ محوطه) بوده و پس از آن با وقفه‌ای طولانی آثار مربوط به دوره هخامنشی (۳ محوطه) شناسایی شد. بیشترین تعداد استقرار مربوط به دوره اشکانی (۱۷ محوطه) است و از دوران ساسانی نیز آثار استقراری ثبت شد و بالاخره با یک وقفه نسبتاً طولانی دیگر از دوران اسلامی متأخر (۴ محوطه) آثاری ثبت شده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - پژوهش‌های سنجه‌پذیر در باستان‌شناسی محیطی دورة پلیستوسن (تعاریف، کاربرد و ضرورت‌ها برای فلات ایران)
    پیام باستان‌شناس , شماره 1 , سال 14 , تابستان 1402
    زمین به‌عنوان یک بستر، ‌‌‌همواره در حال ذخیره کردن اطلاعات اقلیمی، ‌‌‌انسانی و محیطی است و می‌‌‌تواند آینة تمام نمای روابط زیا و گیاه با محیط‌زیست باشد. رژیم غذایی، ‌‌‌پوشش گیاهی، ‌‌‌وضعیت اقلیم، ‌‌‌دلایل انقراض موجودات زنده، ‌‌‌مهاجرت و الگوهای استقراری انسان از آن دست چکیده کامل
    زمین به‌عنوان یک بستر، ‌‌‌همواره در حال ذخیره کردن اطلاعات اقلیمی، ‌‌‌انسانی و محیطی است و می‌‌‌تواند آینة تمام نمای روابط زیا و گیاه با محیط‌زیست باشد. رژیم غذایی، ‌‌‌پوشش گیاهی، ‌‌‌وضعیت اقلیم، ‌‌‌دلایل انقراض موجودات زنده، ‌‌‌مهاجرت و الگوهای استقراری انسان از آن دسته اطلاعاتی است که می‌‌‌توان از بایگانیِ زمین برداشت کرد. بازیابی این اطلاعات همواره بخشی از دغدغه‌‌‌های پژوهشگران بوده است. اما آنچه مشخص است، ‌‌‌این است که شرایط محیطی گذشته را نمی‌‌‌توان تنها با تکیه‌ بر یافته‌‌‌های فرهنگی در بافت باستان‌شناسی بازسازی کرد، ‌‌‌بلکه این امر مستلزم ادغام طیف گسترده‌‌‌ای از علوم است. نتیجة این ادغام، ‌‌‌سر برآوردن شاخه‌‌‌هایی از علوم میان‌‌‌‌رشته‌‌‌ای همانند باستان‌شناسی محیطی است که هدف اصلی آن درک فرایندهای تعاملی بین انسان و محیط است. باستان‌شناسی، ‌‌‌با پیشرفت علم و تخصص‌گرایی همواره با رویکردی نو و چالش‌‌‌های نوینی مواجه است، ‌‌‌ازاین‌رو بومی‌‌‌سازی تکنیک‌‌‌های باستان‌‌‌شناسی محیطی و بازنگری مبانی نظری و عملی باستان‌شناسی ایران، ‌‌‌که به میزان زیادی در این زمینه با کاستی مواجه است امری الزامی به نظر می‌‌‌رسد. در این مقاله کوشیده‌ایم با روش‌‌ کیفی و با رویکرد توصیفی به مرور، ‌‌‌بخشی از آزمایش‌‌‌های میان‌‌‌رشته‌‌‌ای (اهداف، ‌‌‌کاربردها و کارکردها) با ذکر مثال‌‌‌‌‌‌هایی مورد استفاده در باستان‌شناسی، ‌‌‌مبتنی بر رهیافت‌‌‌های باستان‌شناسی محیطی و به‌‌‌ویژه یکی از زیر شاخه‌‌‌های آن یعنی باستان‌‌‌زمین‌‌‌شناسی، ‌‌‌در اواخر دورة پلیستوسن بپردازیم و به نیازها و ضرورت‌‌‌های این علوم میان‌‌‌رشته‌‌‌ای اشاره نمایم. پرونده مقاله