آفات یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در کشت و توسعه صنوبر می باشند. این درختان در اثر خسارت حشرات زیان آور به شدت دچار کاهش محصول چوب از نظر کمی و کیفی شده و متحمل خساراتی شدید می شوند. این پژوهش در راستای جمع آوری و شناسایی آفات مهم صنوبر در سه نهالستان واقع در ارومیه، سلماس و خوی و تغییرات جمعیتی آنها بوده که با نمونه برداری از آفات صنوبر توسط روش هایی نظیر تله نوری، تور حشره گیری و شکار مستقیم انجام شد. در هر نهالستان تعداد 30 درخت مورد نمونه برداری و بررسی قرار گرفت و غنای گونه ای آفات صنوبر به روش ریرفکشن و تنوع گونه ای آنها نیز با استفاده از شاخص های تنوع شانن و سیمسون محاسبه شد. آفات مهم شناسایی شده در این پژوهش عبارتند از: پروانه گالزای صنوبر (.Paranthrene tabaniformis Rott)، شته صنوبر (.Chaitophorus populi L)، پروانه دم چنگالی (.Cerura vinula L)، پروانه برگخوار (.Amorpha populi L)، شته گال مارپیچی دمبرگ (.Pemphigus spirothecae Pass)، سوسک چوبخوار صنوبر (.Melanophila picta Pall)، سنک بید و صنوبر (Monosteria unicostata Muls. & Rey)، شته آبله ای صنوبر (Phloemyzus passerini Sign.)، سوسک برگخوار صنوبر (Melasoma populi L.)، سوسک ریشه خوار صنوبر (.Capnodis miliaris Klug) و پروانه مینوز صنوبر (.Lithocolletis populifoliella T). بیشترین تعداد آفت صنوبر (تعداد 11 گونه) در ارومیه مشاهده شد. میزان شاخص های تنوع و یکنواختی محاسبه شده نیز در هر سه منطقه از اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد برخوردار نبودند که نشان از عدم تاثیر اقلیم بر میزان این شاخص ها دارد. در حال حاضر، مینوز صنوبر مخرب ترین آفت صنوبرکاری های آذربایجان غربی محسوب شده و فعالیت آن روی کلن های مختلف صنوبر بسیار قابل توجه می باشد. پرونده مقاله