تحول در ساختار قدرت جهانی و تاثیرآن بر روابط ایالات‌متحده و عربستان سعودی
الموضوعات : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللیمحمد حسین جمشیدی 1 , سجاد محسنی 2
1 - هیات علمی / دانشگاه تربیت مدرس
2 - روابط بین الملل/ تربیت مدرس
الکلمات المفتاحية: جمهوری اسلامی ایران, عربستان سعودی, ایالات‌متحده آمریکا, ساختار قدرت جهانی, بازتوزیع قدرت,
ملخص المقالة :
با فروپاشی شوروی و تبدیل ساختار قدرت جهانی از دوقطبی به تک‌قطبی، بار دیگر مناطق به‌عنوان خرده سیستم‌های تأثیرگذار اهمیت بالایی یافت؛ بر این اساس ایالات‌متحده نیز تلاش کرد تا با اولویت‌بندی خرده سیستم‌های منطقه‌ای بپردازد که در این مسیر خاورمیانه هم به نظر ژئوپلیتیکی و هم از نظر قطبیت انرژی جهان از اهمیت بالایی برخوردار بود. بر این اساس تعیین سلسله‌مراتب قدرت در خاورمیانه با توجه به دوری و نزدیکی به کانون قدرت جهانی انجام پذیرفت که این توزیع قدرت تلاش کرد تا به نزدیک کردن عربستان‌سعودی به‌عنوان بازیگر مورد حمایت ایالات‌متحده به مرکز و به حاشیه راندن ایران پس از انقلاب 1979 بپردازد. از سوی دیگر قطب‌های قدرت منطقه‌ای مانند جمهوری اسلامی نیز حاضر به پیرامونی شدن در ساختار قدرت منطقه‌ای نبود بنابراین، این امکان که توزیع قدرت مطلوب ایالات‌متحده در منطقه به هم بخورد افزایش می‌یافت که درنهایت ایالات‌متحده را به‌سوی تقویت عربستان‌سعودی سوق داد. بر این اساس سؤال اصلی این است که ایالات‌متحده از چه ابزارهایی برای تقویت عربستان سعودی استفاده کرده است؟ که پاسخ این سؤال را می‌توان در سه متغیر تداوم روابط بر اساس منافع و تهدیدات مشترک، گستره و ماهیت روابط نظامی و وابستگی متقابل اقتصادی جستجو کرد.
برزگر، کیهان (1382)، «تعاملات سیاسی ایران-عربستان پس از 11 سپتامبر»، فصلنامه راهبرد، شماره بیست و هفتم، صفحات 195 - 229.
قاسمی، فرهاد (1384)، «ساخت ژئوپلیتیکی سیستم بین‌الملل نوین و استراتژی نظامی، امنیتی ایالات‌متحده آمریکا»، فصلنامه ژئوپلیتیک، شماره 2، صص 65 - 95.
قاسمی، فرهاد، کشاورز شکری، عباس (1388)، «نگرشی به سیستم بازدارندگی منطقه‌ای در روابط بین‌الملل: مطالعه موردی ایران و آمریکا»، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، صص 155 - 185.
Arabia, S. (2014). New Terrorism Regulations Assault Rights. Human Rights Watch, 20. Bahgat, G. (2001), “Managing Dependence: American-Saudi Oil Relations”, Arab Studies Quarterly, 23(1).
Baxter, K., & Simpson, K. (2015). The United States and Saudi Arabia through the Arab Uprisings. Global Change, Peace & Security, 27(2), 139-151.
Berman, L., & Jentleson, B. W. (1991). Bush and the Post-Cold-War World: New Challenges for American Leadership. The Bush Presidency: First Appraisals, 93-128.
Conge, P., & Okruhlik, G. (2009). The power of narrative: Saudi Arabia, the United States and the search for security. British Journal of Middle Eastern Studies, 36(3), 359-374.
Cordesman, A. H., & Wilner, A. (2016). Iran and the Gulf Military Balance-I. Center for Strategic and International Studies, October, 4.
Cordesman, A. H., Mausner, A., & Nerguizian, A. (2012). US and Iranian strategic competition. Center for Strategic and International Studies.
Cordesman, A. H. (2016). The Changing Patterns of Arms Imports in the Middle East and North Africa. Center for Strategic & International Studies.
El-Hokayem, E. (2007). Hizballah and Syria: Outgrowing the Proxy Relationship. Washington Quarterly, 30(2), 35-52.
Frazier, D., & Stewart-Ingersoll, R. (2010). Regional powers and security: A framework for understanding order within regional security complexes. European Journal of International Relations, 16(4), 731-753.
Fuller, G. E., & Arquilla, J. (1996). The intractable problem of regional powers. Orbis (Philadelphia), 40(4), 609-621.
Guzansky, Y. (2017). Turnaround in Saudi-Iranian Relations?. Institute for National Security Studies..
Kay, S. (2013). America's Asia Pivot-A Return to Realism?. Centre for International Peace and Security Studies Working Paper, 42.
Lemke, D., & Werner, S. (1996). Power parity, commitment to change, and war. International Studies Quarterly, 40(2), 235-260.
Mabon, S. (2013). FPC Briefing: The Middle Eastern ‘Great Game’. The Foreign Policy Centre.
Mason, R. (2014). Back to realism for an enduring US‐Saudi relationship. Middle East Policy, 21(4), 32-44.
NIST, U. (2002). Department of Commerce. Secure Hash Standard,” US Federal Information Processing Standard (FIPS), 180-2.
Pasha, A. K. (2016). Saudi Arabia and the Iranian nuclear deal. Contemporary Review of the Middle East, 3(4), 387-404.
Payne, K. B. (2011). Understanding Deterrence. Comparative Strategy, 30(5), 393-427.
Rich, B. (2012). Gulf War 4.0: Iran, Saudi Arabia and the complexification of the Persian Gulf equation. Islam and Christian–Muslim Relations, 23(4), 471-486.
Samii, A. W. (2008). A stable structure on shifting sands: assessing the Hizbullah-Iran-Syria relationship. The Middle East Journal, 62(1), 32-53.
Sjoberg, L. (2010) “Gendering Power Transition Theory, Gender and International Security Feminist Perspectives”, edited by Laura Sjoberg, Routledge, First Published.
Slantchev, B. L. (2005). Introduction to International Relations Lecture 8: Deterrence and Compellence. Lecture, Department of Political Science, University of California–San Diego.
Sorenson, D. S. (2014). Why the Saudi Arabian Defence Binge?. Contemporary Security Policy, 35(1), 116-137.
Singh, L. (1977). Stork, Joe, Middle East Oil and the Energy Crisis, New York: Monthly Review Press, 1975, 326 p. Études internationales, 8(1), 127-128.
Thompson, W. R. (1981). Delineating Regional Subsystems: Visit Networks and the Middle Eastern Case. International Journal of Middle East Studies, 13(2), 213-235.
Wezeman, P. D., & Wezeman, S. T. (2015). Trends in international arms transfers, 2014. Sipri.
Yeşilada, B., Efird, B., & Noordijk, P. (2006). Competition among giants: a look at how future enlargement of the European union could affect global power transition. International Studies Review, 8(4), 607-622.
https://www.csis.org/analysis/changing-patterns-arms-imports-middle-east-and-north-africa
https://www.csis.org/analysis/iran-and-gulf-military-balance-1
https://www.eia.gov/dnav/pet/hist/LeafHandler.ashx?n=PET&s=MCRIMUSSA2&f=A
https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/global/Documents/Manufacturing/gmanufacturing-2016-global-ad-sector-outlook.pdf. E nergyI nformationAd ministration, Int ernationaP etroleumM onthly, WashingtonD.C: U.S.Government Printing Office, September2 000, p.49.
https://www.eia.gov/dnav/pet/hist/LeafHandler.ashx?n=PET&s=MCRIMUSSA2&f=A
https://www.eia.gov/dnav/pet/hist/LeafHandler.ashx?n=PET&s=MCRIMUSSA2&f=A
https://www.brookings.edu/blog/markaz/2017/10/23/a-blueprint-for-minimizing-irans-influence-in-the-middle-east/ Elaine Sciolino with Neil Mac Farquhar, New York Times, October 25, 2001
https://www.census.gov/foreign-trade/balance/c5170.html
_||_