چشم انداز، روشی هنجاری و تصویرپرداز است، نه اکتشافی؛ اما برای اینکه آیندۀ هنجاری و تصویرپرداز به ناکجاآباد نرسد، از آینده پژوهیِ اکتشافی نیز استفاده شده است. چشم اندازِ مهدوی هرگز از وضع موجود حادث نمی‌شود، بلکه از پویشِ منابع (آیات و روایات)، اسناد بالادستی (اندیشه های سیاسی امام خمینی (ره)، اندیشه های سیاسی مقام معظم رهبری، قانون اساسی و سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران)، ارزش‌های اساسی (core Values) و اهداف بنیادین (Core Purpose) در آرمان شهر مهدوی به دست می آید. برای گام برداشتن در مسیر جامعۀ آرمانیِ مهدوی باید علاوه بر آینده های تصویرشده، آینده هایی کوتاه تر با نام آینده های هنجاری (بیست ساله و سی ساله) ترسیم نماییم. پژوهشِ حاضر در صدد ارائۀ الگویی روشمند برای دستیابی به روش چشم انداز در مهدویت است. ‌پژوهش با این پرسش آغاز شده است که چگونه می توان از روش چشم انداز در سیاستگذاری مهدوی استفاده نمود؟. برای پاسخ به سؤال اصلی، لازم است درک درستی از سؤالات فرعی داشته باشیم که هریک در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرند. معنای لغوی و اصطلاحیِ چشم انداز، ضرورت تدوین چشم انداز مهدوی، ضرورت الگوی مناسب از چشم انداز برای تحلیل مهدویت پژوهی و فرآیند تدوین چشم انداز در مهدویت پژوهی پرسش هایی این پژوهش هستند. در پژوهشِ حاضر از روش هنجاری و تصویرپردازِ چشم انداز، برای پیشبرد تحلیل استفاده شده است. پژوهش نشان می دهد چشم اندازی که همواره در ساختار مدیریتی و سازمانی مورد تحلیل قرار گرفته، می تواند به عنوان یک مدلِ مهدویت، در افق زمانیِ بلندمدت و متناسب با ارزش های اساسی و اهداف بنیادینِ مهدوی، به کار برده شود. تفاصيل المقالة

مهم‌ترین گروه سلفی- جهادی که در غرب آفریقا تأثیر گذاشته، بوکوحرام است. این گروه، به دنبال شورشی بزرگ درسال 2009 به شهرت رسید. ایدئولوژی بوکوحرام، سلفی - جهادی است و معتقدند باید اسلام را از تغییرات بیرونی که بر آن وارد شده پاک کرد. این گفتمان در غرب آفریقا در صدد است تا هویت سلفی را ایجاد کند که در واکنش به گفتمان‌های دیگر با تأکید بر نشانه ها تفاوت‌ها را بپوشاند. هر یک از این نشانه‌ها در مفصل‌بندی گفتمان بوکوحرام و نیز ساختار امنیت در غرب آفریقا تأثیرگذارند. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و کتابخانه‌ای است؛ و نظریه گفتمان لاکلا و موف به عنوان چارچوب نظری به کار گرفته شده است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی گفتمان به دنبال این پرسش است که گسترش گفتمان سلفی بوکوحرام چه تأثیری بر ساختار امنیتی غرب آفریقا داشته است؟ ایده و فرضیه محوری پژوهش این است که گفتمان بوکوحرام در غرب آفریقا با طرح دال مرکزی احیای دولت اسلامی و وقته‌های تکفیر ، ضدیت ، خصومت و ضدیت با عقل به دنبال زنجیره هم‌ارزى است تا گفتمان سلفی را گسترش دهد. اما این هویت و گفتمان به دلیل افراط منجر به تنش در ساختار امنیتی غرب آفریقا شده است. تفاصيل المقالة

رقابت و موازنه‌سازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنه‌سازی در بسیاری از حوزه‌ها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحران‌هایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای حیانی روسیه را به دنبال داشت ، سبب ورود روسیه به شکل جدیدی از موازنه‌‌سازی با نام موازنه نرم شد. در این میان، دولت‌هایی دارای سیاست‌های ضدهژمونیک آمریکایی نظیر جمهوری اسلامی ایران، در سیاست خارجی روسیه اهمیت ویژه‌ای یافته-اند؛ زیرا با توجه به پیشینه ضدغربی دارای ظرفیت ابتدایی کافی برای ایفای نقش موثر در این موازنه‌سازی نرم هستند. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در موازنه‌سازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده آمریکا دارد؟ فرضیه محوری آن است که که با توجه به پتانسیل ایران در عدم پذیرش سرزمینی ایالات متحده در بحران سوریه، دیپلماسی گیراندازی ایالات متحده در پرونده هسته‌ای و توان بالقوه ایران در حوزه‌های اقتصادی و انرژی، جمهوری اسلامی ایران نقش مهمی در موازنه‌سازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده ایفا می‌نماید. این مقاله با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. تفاصيل المقالة

شکل‌گیری فعالیت داعش، تحولات مهمی را در خاورمیانه به دنبال داشته است. در این میان، سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش به شکل قابل توجهی در روابط منطقه تاثیرگذار بوده است؛ این مسئله حاکی از استمرار استراتژی کلان موازنه‌گری از دور است که پس از جنگ جهانی دوم، مدّنظر سیاستمداران آمریکا بوده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش در سال‌های 2013-2017، چگونه قابل تبیین است؟ فرضیۀ محوری پژوهش این است که آمریکا با استفاده از استراتژی‌های کلان موازنه‌گری از دور، از یک سو مسئولیت مقابله با داعش را به عراق، سوریه، ایران و برخی دیگر از دولت‌های منطقه احاله کرده و از سوی دیگر از داعش به‌عنوان ابزار موازنه‌سازی برای جلوگیری از به‌وجود آمدن قدرت جدید و برتر در منطقه استفاده می-کند. احالۀ مسئولیت، روشی برای کاهش هزینه‌ها و همچنین کاهش خطرات ناشی از موازنه‌گری مستقیم است. پژوهش حاضر از نوع تـحـقیق کاربردى و با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. یافته‌های پژوهش، حکایت از آن دارد که ایالات متحده در سال‌های 2013-2017 تلاش دارد از یک سو داعش را مهار و از سوی دیگر نفوذ خود را با هزینۀ دولتی که مسئولیت به آن احاله شده، افزایش دهد. تفاصيل المقالة

با پیروزی انقلاب اسلامی سیاست خارجی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی ـ ایرانی جایگزین سیاست خارجی پیشین گشت. امام خمینی (ره) به عنوان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی دیدگاه خاصی پیرامون قانون اساسی و سیاست خارجی داشته‌اند که یک تحول عمیق در ساختار سیاست خارجی کشور ایجاد کرده و در این پژوهش با عنوان گفتمان اسلام سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است.(طرح مساله)این مسأله که گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) در تدوین و تکوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چه جایگاه و نقشی داشته است به عنوان سوال اصلی پژوهش مطرح می گردد.(سؤال اصلی) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در لایه‌های مختلف آن عموماً تحت تأثیر آراء امام خمینی (ره) خصوصاً دال مرکزی گفتمان اسلامی سیاسی ایشان یعنی "اسلام گرایی" بوده است و شاخص‌های کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برگرفته از اندیشه‌های ایشان بوده است.(فرضیه)یافته‌های پژوهش به شیوه‌ای توصیفی ـ تحلیلی و با نگاهی تحلیلی ـ انتقادی نشان می‌دهد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس استکبارستیزی، نفی سبیل وعزتمندانه میباشد. (یافته‌های تحقیق)چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه گفتمان تنظیم شده است و روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه‌ای بوده و داده ها از کتاب ها، مقالات و اسناد معتبر استخراج گردیده اند.(چارچوب نظری وروش)

تفاصيل المقالة

انقلاب اسلامی ایران بازتاب و تأثیرات مهم و بنیادی در فراسوی مرزها داشته است. در این میان، نیجریه نمونه‌ای است که در پژوهش حاضر براساس نظریۀ پخش هاگراستراند مورد بررسی قرار گرفته است. ازمنظر هاگراستراند شش اصل به‌عنوان مؤلفه‌های اساسی نظریۀ پخش قابل طرح است: مبدأ پخش، مقصد پخش، موضوع پخش، زمان پخش، مسیر حرکت پدیده و موانع پخش. بنابر این نظریه، انقلاب اسلامی ایران مبدأ پخش و نیجریه محیطی پذیرا محسوب می‌شوند؛ به‌گونه-ای که حوزه‌های علمی و دینیِ آن با پیروزی انقلاب اسلامی ایران فعال شده است و روحانیون بزرگی چون محمد توری و شیخ زکزاکی، نقش مهمی در گسترش تشیع و ایده‌های انقلاب ایران ایفا نموده‌اند. براساس نظریۀ پخش که الگوی نظری مناسب برای واکاوی بازتاب انقلاب‌های فراملی است، این پرسش مطرح شده است که انقلاب اسلامی ایران چه تأثیری بر نیجریه داشته است؟ روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است و ایده و فرضیۀ محوریِ پژوهش این است که انقلاب اسلامی به‌عنوان مبدأ پخش، از طریق مسیرها و مجاری شکل‌گیریِ جنبش‌های اسلامی، هویت‌یابی شیعیان، راهپیمایی روز قدس، مهدویت، حجاب و مساجد، در نیجریه در حال گسترش است؛ و دخالت‌های ارتش نیجریه، بوکوحرام و غرب ـ به‌ویژه آمریکا ـ از موانع اصلی نفوذ انقلاب ایران در نیجریه محسوب می‌شود. نظریۀ پخش، مقصد پخش انقلاب اسلامی، مسیر پخش انقلاب اسلامی و موانع پخش انقلاب اسلامی پرسش‌های فرعی این پژوهش هستند که مورد بررسی قرار -گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

با شروع رشد سریع اقتصادی چین که از آن تحت عنوان خیزش چین یاد می‌شود موضوع نوع نگاه چین به نظم بین‌المللی کنونی مورد توجه قرار گرفته است. از منظر طرفداران واقعگرایان تهاجمی با توجه به شرایط جمعیتی، جغرافیایی و مبدل شدن چین به بزرگترین اقتصاد جهان در سال ۲۰۳۰، این کشور با به چالش کشیدن نظم بین‌المللی موجود در پی نیل به جایگاه هژمون بوده است. اما از منظر واقع گرایان تدافعی چون استیو چن و همکاران وی، رشد اقتصادی و خیزش چین در پرتو نظم جاری بین‌المللی رخ داده است و این موضوع در کنار هزینه‌هایی که برای تغییر نظم کنونی وجود دارد سبب شده تا چین تمایل به حفظ وضع موجود کنونی داشته باشد؛ و این نظم امنیت چین در محیط آنارشیک را بهتر تأمین نموده است. در این راستا پرسش اصلی پژوهش مطرح می‌گردد که راهبرد حفظ وضع موجود چه جایگاهی در رویکرد چین به نظم جاری بین‌المللی دارد؟ فرضیه‌ای که مقاله حاضر از معبر آن به مساله می‌پردازد این است که با ارزیابی اسناد رسمی دولت چین، حضور در کنوانسیون‌ها و معاهدات و آرای این کشور در این سازمان‌های مختلف، راهبرد حفظ وضع موجود نظم جایگاه مهمی نگاه چین به نظم حاکم بین‌المللی دارد و با توجه به اینکه رشد و توسعه اقتصادی سریع چین در نظم بین‌المللی کنونی رخ داده، حفظ این نظم را برای ادامه رشد خود مفید می‌داند. در این مقاله از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده و اطلاعات با روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. تفاصيل المقالة