دریافت سود ازشروط مهم در بازار سرمایه می باشد. در بازار سرمایه ایران وبعضی کشورهای اسلامی قوانین ضد ربوی وجود دارد ولی باتوجه به اهمیت قراردادهای سرمایه گذاری وسود بانکی افراد حاضر به قرار دادن سرمایه خود در اختیار دیگران بطور رایگان نیستند وسرمایه گذاران سرمایه خود را در جایی بکار می برند که بیشترین سود ودر آمد را برای آنان داشته باشد وسود آنان دچار افت وکاهش نشود. پس این سوال مطرح می شود که جایگاه سود از دیدگاه متفکران مسلمان کجاست؟ هدف این تحقیق بررسی جایگاه فقهی ربا و سود بانکی از نگاه متفکران جهان اسلام و بررسی سود، در بازار سرمایه می‌باشد. منابع تحقیق ازطریق اسناد کتابخانه ای وبصورت فیش برداری جمع آوری شده است وتجزیه وتحلیل اطلاعات بصورت کیفی می باشد.در این تحقیق مشروعیت سود از دیدگاه علمای اسلام مورد بررسی قرار گرفت. ودر این زمینه متخصصان مسلمان عقود شرعی را پیشنهاد نموده اند.ودر این تحقیق به این نتیجه منتهی شد که دریافت سود بر اساس عقود اسلامی ایرادی ندارد. ودربانکداری اسلامی معاملات ربوی حرام، ولی قراردادهایی راکه درچارچوب موازین شرعی وعقود اسلامی باشد مجاز است.Receiving profit is one of the important conditions in the capital market. There are anti-usury laws in the capital market of Iran and some Islamic countries, but due to the importance of investment contracts and bank profits, people are not willing to give their capital to others for free, and investors use their capital where they get the most profit and income. It should be for them and their profit should not be reduced. So the question arises, where is the position of profit from the point of view of Muslim thinkers? The purpose of this research is to examine the jurisprudential position of riba and bank interest from the perspective of the thinkers of the Islamic world and examine interest in the capital market. The research sources have been collected through library documents and in the form of data collection, and the analysis of the information is qualitative. In this research, the legitimacy of profit was examined from the perspective of Islamic scholars. In this context, Muslim experts have suggested Sharia contracts. In this research, it was concluded that there is no problem in receiving interest based on Islamic contracts. In Islamic banking, usury transactions are forbidden, but contracts that are within the framework of Sharia standards and Islamic contracts are allowed. تفاصيل المقالة

انسان جلوه گر جامع و کامل تمامی اسماء و صفات خداوند در عوالم چهارگانه لاهوت،جبروت،ملکوت و ناسوت است چه زن باشد چه مرد، اما خداوند زن را مظهر جمال علی الاطلاق و تجلّی یا من اظهر الجمیل و مرد را مظهر صفات جلال علی الاطلاق خویش قرار داده است. اسلام برخلاف مکاتب بشری برای حفظ شأن و جایگاه زن ضمن معرفی انسان به عنوان مظهر تامّ اسماء الهی و جامع تمام مراتب عالم هستی، مجموعه احکام و قوانینی ارائه نموده است تا زن را به مقام مظهریّت کامل جمال الهی برساند و در این طریق زن باید بر طبق حکمت پروردگار صفات زنانه و زیبائی ظاهری، و روحیه احساسی و عاطفی اش را که خداوند برای استحکام نظام خانواده و گسترش مودّت و رحمت فراهم نموده است در جهت اهداف حکیمانه خداوند به کار گیرد واحکام و قوانین اسلامی که مربوط به زنان می شوند در این جهت وضع شده اند. تفاصيل المقالة

مدگرایی در پوشش و آرایش از موضوعات اجتماعی است که پیامدهای آن به خصوص در قرن حاضر بسیاری از جوامع را متأثر ساخته است. مدگرائی افراطی می تواند موجب تخریب بافت سنتی اجتماع گردد. تمایل به پیروی از الگو از علل مدگرایی محسوب می گردد. آنچه در موضوع این نوشتار اهمیت دارد و از اهداف آن شمرده می شود، تبیین الگوهای رفتاری شخصیت های دینی و اسلامی در خصوص موضوع پوشش و آراستگی و ارائه مصادیقی از آن در جامعه زنان، است. همچنین تبیین ضرورت عدم پیروی از الگوهای پوشش و آرایش زنان غیرمسلمانان جهت پیشگیری از افتادن در دام مدگرایی افراطی و تشویق جوانان به پیروی از هنجارهای اجتماعی بومی فرهنگ خود و تأثیرپذیری از فضای خانواده، و ارائه الگوئی سالم در مقابل الگوهای ناسالم و ناهمگون با فرهنگ دینی و بومی جامعه از جمله اهداف این تحقیق است. در بررسی های انجام شده معلوم شد از عوامل مدگرائی، تنوع طلبی و حس زیبایی طلبی است. علاوه بر این، تبلیغات وسیع دنیای سرمایه داری برای ترویج فرهنگ مصرف گرایی، از موجبات گسترش مدگرایی است. در میانه این تبلیغات، هویت زن مورد هجمه واقع شده که این مسئله، نیاز روزافزون به توجه به آموزه های اسلام درباره حجاب و حریم زن را یادآور می شود. از جمله عوامل درونی گرایش به مد تمایل به تفاخر است که قرآن کریم از آن به تبرّج یاد کرده و از آن پرهیز می دهد. رسانه های متعدد دنیای امروز، نیازهای ذاتی انسان به خصوص حجاب زن را مورد هدف قرار داده و فرهنگ برهنگی را تبلیغ می کنند که این امر در بستر مدگرایی در حال انجام است. پیامدهای مدگرایی را می توان در مصرف گرایی و اسراف، کم رنگ شدن نقش سازنده زن مسلمان، گسترش فساد، و به حاشیه رفتن سبک اصیل زندگی اسلامی خلاصه کرد. بررسی آسیب های ناشی از مدگرایی و ریشه یابی آنها و تشخیص ضرورتهای توجه به این امر و یافتن راهکارهای اصلاح وضع موجود از اهداف مقاله حاضر است. تفاصيل المقالة

اساس نظام وجودی و آفرینش عالم بر مبنای فیض رحمانی خداوند متعال استوار است و این بدان معنی است که رحمت اصل و اساس وجود بخشی به عالم است و همه پدیده ها چه نیک و چه بد(البته با نگاه ظاهربینانه) مبنائی رحمانی دارد بنا بر این تمام مصائب و سختی ها و مشکلات دنیوی و تمام نعمت های بهشتی و عذاب های اخروی بر اساس رحمانیت الهی شکل گرفته یا شکل می گیرد. دلایل تنزیهی ذات حق متعال و برهان لطف و نظم و هماهنگی جهان بیانگر آن است که اساسا شرّ عدمی است و ارسال رسل و تشریع دین در جهت ارائه سبکی از زندگی است که انسان و سایر مخلوقات در شرایطی به سر برند که دائما از فیض رحمانی حق متعال بهره مند شوند. بر این اساس بلایا معنایی نخواهند داشت مگر اینکه خودساخته باشند که آن هم در جهت عبرت گرفتن و بازگشت به سوی رحمت رحمانیه حق متعال جلّ و علا است. تفاصيل المقالة

با توجه به توسعه فراگیر استفاده از هوش مصنوعی و افزایش قابلیت های روزافزون آن تا آنجا که برخی از دانشمندان را معتقد به سلطه هوش مصنوعی بر هوش و عقل انسانی کرده است و با توجه به آیات (اعلی:1-2) و (انعام:102) و آیات فراوان دیگری که خداوند را یگانه خالق عالم هستی بر می شمرد و علم نامحدود الهی(بقره:29)(انعام:101) که علم انسان پرتوی از علم او است و آیات کرامت انسان: آیاتی که از دمیدن روح خداوند در انسان(حجر: 29 و ص: 72)و قرار داده شدن انسان به جانشینی خداوند در روی زمین و آفریدن موجودات زمین برای انسان (بقره: 30: ص:26، فاطر: 39 ،انعام: 165،یونس: 14،یونس:73،اعراف:69. اعراف:84 . نمل: 62) و براهین فلسفی که عالم هستی را پرتوی از اراده هستی بخش خداوند و معلولی که عین ربط و سراسر نیاز به علت تامّه خویش است می داند و با توجه به آیاتی که انسان را برترین مخلوق و کامل ترین آنها بر می شمرد (سجده:7) و (تین:4) تا آنجا که او را خلیفه خداوند در زمین معرفی می کند(بقره:30)، دستاوردهای بشری معلول فعل انسانی و انسان علت معدّه آن دستاوردها و معلول حق متعال به عنوان علت تامه است معلولی که تمام توانمندی خود را از یگانه خالق عالم هستی دارد بنابر این هوش مصنوعی که معلول انسان و دستاوردی بشری است نمی تواند بر هوش انسانی که مخلوق رب العالمین است برتری داشته باشد. روش پژوهش کیفی و مقایسه ای است و نتایج حاصله حکایت از بطلان برتری هوش مصنوعی بر عقل انسانی دارد. تفاصيل المقالة

شرط تضمین سود از شروط مهم در بازار سرمایه گذاری است.در بازار سرمایه ایران، به دلیل وضع قوانین ضد ربوی، شاهد رشد قوانینی از این سنخ بوده؛ ولی واقعیت آنست که این قوانین در ظاهر ضد ربوی هستند و بازار سرمایه، در بخشهایی به صورتی غیرمتعارف بر مدار بهره و ربا می‌چرخد. از طرف دیگر، ظرفیت بالای فقهی و حقوقی در ایران، می‌تواند بر محور تحقیق و ایجاد قوانینی باشد، که هم توسط مردم جذاب باشد و هم تضمین سود را به همراه داشته باشد. واین سوال مطرح می شود که شرط تضمین سود بر اساس قواعد فقهی وحقوقی چه جایگاهی دارد؟ هدف نهایی از این تحقیق بررسی ابعاد فقهی وحقوقی شرط تضمین سود در بازار سرمایه ایران است. ابزار تحقیق ، اسناد کتا بخانه ای بوده ، روش تحقیق بصورت توصیفی - تحلیلی است وروش تجزیه وتحلیل بصورت کیفی است. در این تحقیق با بررسی ابعاد و ماهیت نظام سرمایه به این نتیجه منتهی شد که تضمین سود با موانعی همراه است. وراهکارهایی برای این تضمین به نحو مشروع وجود دارد. و با توجه به ماهیت ربا وتفاوت ماهوی آن با بهره ومشروعیت اعلام سود ثابت در نظام حقوقی ایران،شرط تضمین سود در موسسات مالی شخصی وحقوقی خصوصا بانک ها، امری با قابلیت فقهی حقوقی می باشد. واز طرفی با تحلیل فقهی سپرده های با سود ثابت وبررسی جایگاه بهره وسود در حقوق تطبیقی اسلام این مساله کاملاً حقوقی وشرعی می باشد. تفاصيل المقالة

از آنجا که در عصر کنونی با جهانی شدن اسلام، روز به روز بر شدت و شتاب دشمنان اسلام افزوده می شود و برای ضربه زدن بر پیکره اسلام از هیچ تلاشی فروگذار نبوده اند، توضیح و تشریح قوانین اسلامی بر مبنای فقهی لازم به نظر می رسد. یکی از بزرگترین حربه های بیگانگان، برای ناقص نمایاندن اسلام، طرح مسایل شبهه برانگیز است که از میان این مباحث، مساله تفاوت های بین زن و مرد در حقوق، بیشترین جنجال ها را بپا کرده است. بنابراین روش مقایسه ای بین قوانین اسلامی ایران و سایر ادیان بهترین راه حل برای از بین بردن شبهات می باشد. حال سوالی که مطرح است موجبات ارث در فقه امامیه با دین یهود و تفاوت های میان آن دو دین می‌باشد. در مفاهیم اساسی ارث، اسلام با ادیان الهی وجوه تشابه زیادی دارد از جمله اینکه موجبات ارث در ادیان الهی بطور مشترک، نسب و سبب (براساس خویشاوندی) می باشد. یهودیان افزون بر نسب و سبب، تبنّی را نیز موجبات ارث می‌دانند. تبنّی (فرزند خواندگی) قبل از اسلام هم رایج بوده و با احکام اسلام نسخ گردید. یافته‌های تحقیق حاکی از اینست که در هر دو دین یک نقطه مشترک در بهره‌مندی از ارث وجود دارد که در آن مرد به زن و پسر به دختر ارجحیت دارد. البته شدت این امر در یهودیت بسیار پررنگ‌تر از فقه امامیه است. تفاصيل المقالة

آیین نامه ی نحوه ی اجرای احکام سلب حیات مصوب 1398فرضیه ی اهدای عضو محکومین به اعدام را به یک مسأله ی فقهی-حقوقی-اجتماعی تبدیل کرده و باعث واکنش های متفاوتی پیرامون این مسأله شده است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی با ارائه ی راهکاری –ایجاد مرگ مغزی به عنوان اعدام- ناظر بر استدلال های فقهی، حقوقی و پزشکی درصدد پاسخگویی برآمدیم که آیا ایجاد مرگ مغزی شرایط پذیرفته شدن به عنوان یکی از انواع اعدام را دارد یا خیر؟ در هندسه ی فقه،حقوق ومدیریت، طریقیت داشتن شیوه ی اجرای مجازات و این که هدف از اجرای حکم اعدام، صرف ازهاق نفس می باشد به اثبات رسیده است پس صدق ازهاق نفس بر مرگ مغزی بر اساس دلالات عرفی و پزشکی و ناظر بر نوعی تنقیح مناط پیشنهاد این شیوه به عنوان نوعی از اعدام بلامانع است. یکی از ارکان و لوازم مهم تحقق این طرح ، امکان ایجاد مرگ مغزی با روش های صحیح و مورد تایید جامعه ی پزشکی می باشد که با کنکاشی در منابع پزشکی می توان رأی به چنین امکانی داده و این روش را جهت بر طرف کردن برخی اما و اگرهای اجتماعی،اخلاقی،حقوقی و تتمیم ماده ی قانونی فوق الذکر به خدمت گرفت، چراکه آن چه شارع مقدس از انواع اعدام ،از جهت ازهاق نفس، توقع دارد توسط مرگ مغزی تامین خواهد شد. تفاصيل المقالة

خانواده از نهادهای مهم اجتماعی است که در جوامع و فرهنگ های مختلف داری اهمیت بالایی است. اهمیت خانواده در اجتماعات انسانی ناشی از کارویژه های مهمی است که این نهاد ایفا می نماید؛ اما کارویژه های خانواده در جوامع مختلف متفاوت است. در این مقاله کارویژه های آن در اندیشه و الگوی اسلامی و اندیشه و الگوی غربی مورد بررسی قرار گرفته است. سوال اساسی که در این زمینه مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که کارکردهای خانواده در اسلام و غرب چگونه بوده و چه تفاوت هایی با همدیگر دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سوال مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد نهاد خانواده و عوامل موثر در تربیت و استحکام آن از مباحثی است که در آموزه های اسلام مورد توجه جدی قرار گرفته است. در اندیشه اسلامی توصیه های اخلاقی، اعتقادی و عبادی زیادی وجود دارد که التزام به آنها باعث تقویت و تربیت و استحکام خانواده می شود. از این رو، خانواده از جایگاه والا، منزلتی ارجمند و موقعیتی ممتاز و ویژه برخوردار است و سهم عمیق و گسترده‌ای در پیشرفت و تکامل انسان ها دارد. در اندیشه غربی، تامین نیازی جنسی، جامعه پذیری از مهمترین کارکردهای خانواده است اما در اندیشه و الگوی اسلامی، تامین نیازی روحی و معنوی، تولید نسل و در عین حال تامین نیازی جنسی، تقویت و تکامل انسان ها و جلوگیری از هرج و مرج کارکرد خانواده در اسلام است که نسبت به الگوی غربی بر ابعاد روحی و معنوی و اجتماعی خانواده تاکید زیادی شده است. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: تحریم‌های اعمال‌شده بر ایران خصوصاً تحریم‌های یکجانبه آمریکا بر پیکره اقتصادی موجب گردیده تا برای حفظ ساختار اقتصادی، سیاست‌هایی اتخاذ شود که اقتصاد مقاومتی ازجمله این سیاست‌ها می‌باشد. این سیاست در سال‌های اخیر مبنای برنامه‌ریزی‌ها در حوزه اقتصاد را تشکیل داده است. از سوی دیگر موضوع حق توسعه که در اسناد بین‌المللی و اسناد داخلی خصوصاً برنامه‌های پنج‌ساله توسعه آمده بر سیاست‌گذاری‌ها به‌منظور تحقق حق بر توسعه تأکید دارد. لذا این مسئله مطرح است که آیا در پرتو اقتصاد مقاومتی امکان تحقق حق بر توسعه وجود دارد؟روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی انجام‌شده است.یافته‌ها و نتایج: مبانی نظری اقتصاد مقاومتی مبتنی بر عزت مسلمین، حرمت دوستی با کفار، پرهیز از اسراف و تبذیر و حرمت تشبه به کفار استوار است. همچنین قاعده نفی سبیل و قاعده نفی غرر، قاعده نفی عسر و حرج، قاعده حفظ اسلام، قاعده لزوم اعداد و ارهاب، قاعده حکم حکومتی، قاعده اهم و مهم و همچنین آیه واعدو لهم ماستطعتم من قوه، المومنون عند شروطهم ، به‌عنوان مبانی برای تحلیل اقتصاد مقاومتی قابل‌توجه می‌باشد. در مورد اقتصاد مقاومتی به‌عنوان یک الگوی توسعه، باید گفت که اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی نیازمند شرایط و وضعیت‌هایی است ازجمله مردمی کردن اقتصاد، توانمندسازی بخش خصوصی، کاهش وابستگی به نفت، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، حمایت از تولید ملی، مبارزه با مفاسد اقتصادی، مدیریت مصرف، بهره‌وری، مدیریت منابع ارزی، فعال کردن دیپلماسی اقتصادی، حفظ وحدت و انسجام ملی، بومی‌سازی فناوری و درون‌زا بودن می‌باشد. تفاصيل المقالة

عمده فقهای شیعه و فقهای اهل سنت پیوند اعضا را در صورتی كه حفظ انسان (چه مسلمان، چه كافر) بر آن متوقف باشد را بطور مطلق جایز میدانند و اگر حفظ حیات انسان بر آن توقف نداشته باشد مشروط بر شرایط دیگری است كه در بین فقهای امامیه و اهل سنت اختلافی است. اما در كشورهای امریکایی و اروپایی از جمله فرانسه پیوند اعضا بعد از انجام پنج آزمایش تشخیص وقوع مرگ مغزی جائز است. در حقوق فرانسه مرگ مغزی به منزله مرگ تلقی می¬شود ودر صورت تائید مرگ مغزی، مجوز استفاده از اعضای بدن مردگان مغزی برای پیوند اعضا استفاده می¬شود. پرسش اصلی این پژوهش عبارت است از این که پیوند اعضاء از دیدگاه حقوق موضوعه و فقه فریقین و حقوق فرانسه چگونه بیان شده است؟ فرضیه ای كه برای پرسش اصلی پژوهش مطرح است، عبارت است از: به نظر می رسد در این نظام های مختلف در پیوند اعضاء، ماهیت تمام احکام شرعی و قانونی یکی است و بین پیوند اعضای مسلمان به غیر مسلمان در موارد غیر ضرور در بین فریقین و حقوق فرانسه تفاوتی باشد و در سایر موارد تمایز خاصی در حوزه اجرای پیوند وجود ندارد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی توصیفی می باشد. جمع آوری اطلاعات بر اساس روش گردآوری كتابخانه ای است. از آیات قرآن، منابع معتبر اسلامی، كتب فقهی و احادیثی كه تبیین كننده مفارقت روح از بدن و مسئله مرگ بودند، بهره لازم گرفته شد. تفاصيل المقالة

علم فقه و علم اخلاق به عنوان دو دانش رفتاری در حوزه های علمیه سابقه فراوان دارند. توجه به امر گزینش و انتخاب کارکنان از موضوعات بسیار مهم در مباحث منابع انسانی است. چرا که اداره امور جامعه باید به دست افراد عاقل، صالح و شایسته و صاحب اخلاق کریمه باشد. جهت شناسایی چنین افرادی ناگزیر به ورود به حریم خصوصی آنها و تجسس در احوالات آنها می باشد و جهت اینکه حقوق افراد مورد تعرض قرار نگیرد در همین راستا باید به این پرسش پاسخ داد که در تزاحم میان فقه و اخلاق در گزینش در فقه امامیه و سبک زندگی اسلامی، اولویت باکدام است؟ پاسخ به آن هدف پژوهش حاضر را تشکیل می دهد. یافته های این تحقیق حاکی از ان است که مقولۀ گزینش و سبک زندگی اسلامی از اموري است که بیشتر و یا همۀ موارد ممنوعه در آن کاربرد دارد، به عبارت دیگر با توجه به اینکه گزینش مستلزم ورود در محدودة حریم انسانها و عملاً نقض عمومات ممنوعه است، نیاز به بررسی و انطباق همۀ مراحل گزینش با قواعد و تطبیق موارد بر مصادیق مجاز و حرکت در چارچوب موازین شرعی می باشد.

تفاصيل المقالة

در مقاله پیش رو که از نوع توصیفی – تحلیلی است، برای نخستین بار از منظر فقهی بر مسئولیت مدنی مدیران سایه شرکت‌های تجاری انگلیس و ایران با اثرگذاری‌های متعدد بر اعضاء و ارکان اصلی شرکت‌های تجاری، از زاویه‌های متعدد قواعد فقهی و نظری وارد بحث شده است. مدیر سایه در حقوق انگلیس شخصی است که برای رهایی از مسئولیت شرکت را از پشت‌صحنه مدیریت می‌کند و شناسایی مدیر سایه در صورتی محقق می‌شود که بر اکثر اعضای هیأت مدیره کنترل مستمر داشته باشد. ضرورت دارد اين مفهوم از منظر فقهی و حقوقی، مورد بررسي و تحليل قرار گرفته و ضمن شناسايي آن، به تحليل مسئولیت‌های فقهی و حقوقي در خصوص آن، پرداخته شود اين مفهوم در حقوق انگلستان، مورد بررسي و تحليل قرار گرفته اما از منظر فقه و حقوق ایران شناسایی نشده بلکه بایستی برای آن مسئولیت از باب منابع مسئولیت مدنی در فقه، مثل قاعده لاضرر را می‌توان شناسایی نمود

تفاصيل المقالة