-
المقاله
1 - تقابل های دو گانه در ساختار شعر خاقانی شروانیتفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1396توسعه تصویر و خیال پردازی در شعر منوط به استفاده از همه ظرفیتهای زبان است ؛یکی از از ابزارهای تولید و توسعه تصاویر، توجه به روح تقابلی واژگان در فرهنگ و زبان است.براساس نظریه تقابلی زبان ، ذهن در مواجه با یک مدلول از تصور شهرت یکی به تصور شهرت دیگری منتقل می شود.بنابرای أکثرتوسعه تصویر و خیال پردازی در شعر منوط به استفاده از همه ظرفیتهای زبان است ؛یکی از از ابزارهای تولید و توسعه تصاویر، توجه به روح تقابلی واژگان در فرهنگ و زبان است.براساس نظریه تقابلی زبان ، ذهن در مواجه با یک مدلول از تصور شهرت یکی به تصور شهرت دیگری منتقل می شود.بنابراین رابطه بین کلمات و اصطلاحات و نشانه ها در یک سیستم و ساختار زبانی آشکار می گردد.اشعار خاقانی در اغلب موارد با شبکه ای از تصاویر متعدد که با بهره مندی از علوم و فنون مختلف حاصل آمده ، در هم تنیده شده است. رابطه تقابلی یکی از موارد اصلی این شبکه است که در محور افقی شعر خاقانی بسیار نیرومند عمل می کند. این الگوی ساختاری در شعر خاقانی در حوزه های مختلف بررسی و طبقه شده است ؛ تا بدین وسیله راهی به دنیای ذهن و تفکّر شعری خاقانی گشوده گردد. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - تحلیل مقابلهای مؤلفههای معنایی و راهکارهای ترجمة اصطلاحات عرفانی از فارسی به انگلیسیعرفان اسلامی , العدد 2 , السنة 17 , تابستان 1399اصطلاحات عرفانی ایرانی و اسلامی به خاطر مقید بودن به فرهنگ و ویژگیهای زبانی و فرهنگی فارسی مشکلاتی فراراه مترجمانی ایجاد میکنند که متون عرفانی فارسی را به انگلیسی برمیگردانند. مترجمان در طول تاریخ ارتباط بینازبانی روشها و راهکارهایی را به کار گرفتهاند و در انتقام پ أکثراصطلاحات عرفانی ایرانی و اسلامی به خاطر مقید بودن به فرهنگ و ویژگیهای زبانی و فرهنگی فارسی مشکلاتی فراراه مترجمانی ایجاد میکنند که متون عرفانی فارسی را به انگلیسی برمیگردانند. مترجمان در طول تاریخ ارتباط بینازبانی روشها و راهکارهایی را به کار گرفتهاند و در انتقام پیام و مفهوم آنها به درجات گوناگونی از موفقیت یا شکست رسیدهاند. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی و کتابخانهای صورت گرفته، بیست اصطلاح عرفانی و بیست کلمۀ مشتق و مرکب آنها انتخاب شده و معادلهای انگلیسی آنها از پیکرة انتخابی استخراج شده است. دادهها بر اساس اصول ترجمهپژوهی و زبانشناسی مقابلهای تحلیل شده، راهکارهای مورد استفاده مشخص شده، ویژگیهای معادلها از نظر معنایی و منظورشناختی بررسی شده و نقاط ضعف و قوت معادلها و راهکارها بیان شده است. این تحلیلها نشان میدهند که مترجمان در برگردان اصطلاحات عرفانی علاوه بر در نظر گرفتن تفاوتهای زبانی و فرهنگی معادلها، ابتدا باید اصطلاحات را به لحاظ مؤلفههای معنایی و منظورشناختیشان در دو زبان با هم مقایسه و مقابله کنند و سپس به ارزیابی راهکارها و معادلهای مورد نظر بپردازند و در نهایت دست به انتخاب نزدیکترین و طبیعیترین و مصطلحترین معادل بزنند. بدیهی است که دست یافتن به تناظر یک به یک بین معادلها امری نادر است اما مترجمان با عنایت به نکاتی که در این مقاله بحث شده است میتوانند درصد خطای معادلسازی و معادل یابیشان را کمتر کنند و ترجمههای مطلوبتری ارائه دهند. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - بررسی جلوه های زیبایی شناسانه در فرم پست مدرنیستی پیرنگ داستان «دزدمونا خوشبخت می شود»رضا مختاریزیباییشناسی ادبی , العدد 1 , السنة 11 , بهار 1399چکیده:توجه به فرم و برجسته کردن آن و شیوه ی روایت متفاوت، یکی از وجوه ممیزه ی داستان های پسامدرن با داستان های ماقبل آن به شمار می رود.با به وجود آمدن نقد و نظریات جدید و خدشه دار شدن مفهوم واقعیت، نویسندگان با بهره گیری از فرم و شکل های نامتعارف دنیایی متشکل از نظام ها أکثرچکیده:توجه به فرم و برجسته کردن آن و شیوه ی روایت متفاوت، یکی از وجوه ممیزه ی داستان های پسامدرن با داستان های ماقبل آن به شمار می رود.با به وجود آمدن نقد و نظریات جدید و خدشه دار شدن مفهوم واقعیت، نویسندگان با بهره گیری از فرم و شکل های نامتعارف دنیایی متشکل از نظام ها و ساختارهای نا منسجم و تکه تکه را در داستان های شان نشان دادند که نظم چندانی ندارد و با تعمد از تن دادن به یکپارچگی و حدت سرباز می زند. از آنجایی که شکل بیان و فرم پست مدرنیستی یکی از شگردهای پیشبرد طرح و پیرنگ در داستان است این مقاله سعی نموده تا شگردهای زیبایی شناسانه پست مدرنیستی که پیرنگ داستان دزدمونا خوشبخت می شود را توسعه و گسترش می دهد، بررسی و تحلیل نماید. استفاده از شگردهای پست مدرنیستی چون تحریف و گسست زمان و مکان، بینامتنیت آیرونیک، اشکال نوشتاری و تصویری نامتعارف و نقض مرزهای تاریخ و خیال پردازی در گسترش و پیشبرد داستان نقش داشته و تعریف جدیدی از پیرنگ ارائه کرده اند. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - بررسی نمودهای مبتنی بر وحدت در مثنویزیباییشناسی ادبی , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1400ادبیات عرفانی گسترده ترین حوزه ادبی در ایران می باشد که نقش مهمی در پروراندن اخلاق و فرهنگ را ایفا می نماید. شعر عرفانی شعری است که ارباب معانی در بیان اصول و حقایق معنوی سرودهاند و شاعران عارف این معارف را به زبان رمز و نماد انتقال دادهاند. پژوهنده ابتدا اشارهای به أکثرادبیات عرفانی گسترده ترین حوزه ادبی در ایران می باشد که نقش مهمی در پروراندن اخلاق و فرهنگ را ایفا می نماید. شعر عرفانی شعری است که ارباب معانی در بیان اصول و حقایق معنوی سرودهاند و شاعران عارف این معارف را به زبان رمز و نماد انتقال دادهاند. پژوهنده ابتدا اشارهای به تعریف نماد نموده است و سپس با معرفی مولوی و جایگاه او در ادبیات عرفانی به دیدگاه وی در مورد وحدت پرداخته است.آنچه در مورد شعر و اندیشه مولوی قابل تامل است، بسط اندیشه های عرفانی و اخلاقی در آثار این شاعر گرانقدر می باشد. در این پژوهش که به صورت توصیفی_ تحلیلی(کتابخانه ای) صورت پذیرفته است با مطالعه مثنوی معنوی چند داستان مورد بررسی قرار گرفتند که در آن ها با استفاده از نماد های گوناگون، اهمیت وحدت و عشق به معبود و بازگشت به جایگاه اصلی به زیبایی نمایان شده است.واژه های کلیدی:شعر عرفانی، نماد، نماد در مثنوی، وحدت تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - تحلیل استعاره مصرحه و استعاره مکنیه در داستان های ویس و رامین،خسرو وشیرین،گل و نوروززیباییشناسی ادبی , العدد 2 , السنة 14 , بهار 1402صور خیال جوهر و ماده اصلی و عنصر ثابت شعر است و چیزی است که از نیروی تخیل حاصل میشود. صور خیال معیار ارزش و اعتبار هنری شعر است. چنانچه بپذیریم که شعر، گره خوردگی اندیشه و عاطفه و خیال در زبانی آهنگین است و خیال عنصر اصلی شعر، در آن صورت به میزان اهمیت عنصر خیا أکثر
صور خیال جوهر و ماده اصلی و عنصر ثابت شعر است و چیزی است که از نیروی تخیل حاصل میشود. صور خیال معیار ارزش و اعتبار هنری شعر است. چنانچه بپذیریم که شعر، گره خوردگی اندیشه و عاطفه و خیال در زبانی آهنگین است و خیال عنصر اصلی شعر، در آن صورت به میزان اهمیت عنصر خیال در عرصه شاعری پی خواهیم برد.یکی از زیباترین عناصر خیال استعاره است که اگر چه انواعی دارد اما در این مقاله سعی شده به طور کلی تحت عنوان استعاره مصرحه و استعاره مکنیه بررسی شود و میزان تصویرپردازی با این عنصر در منظومه ها مشخص شود.شاعر برای بیان احساسات خود کلیترین عنصر خیال یعنی استعاره را برمیگزیند. بر این اساس، سه منظومه عاشقانه که تا حدود زیادی از نظر موضوع و موقعیت و تصویر های عاشقانه شبیه هستند، انتخاب شده تا عنصر استعاره در آنها مورد بررسی قرار گیرد تا بدانیم در این منظومه ها در شرایط مختلف که در داستان پیش می آید تا چه حد شاعران تصمیم گرفته اند از عنصر استعاره برای رساندن منظور خود استفاده کنند؟در این تحقیق سه منظومه عاشقانه به روش توصیفی – تحلیلی موردمطالعه قرار گرفته و سیر و تحول صور خیال از قرن چهارم تا قرن هشتم بررسی شده است. همچنین نمودار آماری از عناصر خیال تهیه شده است .
تفاصيل المقالة -
المقاله
6 - سیر تحول «ایهام» در کتابهای بلاغت فارسی از گذشته تا به امروززیباییشناسی ادبی , العدد 5 , السنة 5 , زمستان 1393ایهام پر رمز و رازترین و زیباترین شگرد شاعرانهای است که شاعران هنرور با به کارگیری آن، هنریترین و پروردهترین سرودههای خود را پرداختهاند و از آن برای ساخت و پرداخت سخنانی توی در توی و رازناک و به همین دلیل شگفتانگیز و ذهنانگیز بهرهها بردهاند. ایهام در بلاغت فارس أکثرایهام پر رمز و رازترین و زیباترین شگرد شاعرانهای است که شاعران هنرور با به کارگیری آن، هنریترین و پروردهترین سرودههای خود را پرداختهاند و از آن برای ساخت و پرداخت سخنانی توی در توی و رازناک و به همین دلیل شگفتانگیز و ذهنانگیز بهرهها بردهاند. ایهام در بلاغت فارسی و عربی جایگاهی ویژه دارد و دارای ارزش زیباشناختی قابل توجهی است. بیشتر کتابهای بلاغی فارسی و عربی ایهام را آوردن کلمهای در کلام میدانند که دارای دو معنا باشد؛ یکی معنای نزدیک به ذهن و دیگری معنای دور از ذهن که خواننده در نگاه اول میپندارد معنای نزدیک مورد نظر است اما با کمی تأمل به سوی معنای دور که مقصود شاعر یا نویسنده است رهنمون میشود. این تحقیق به بررسی سیر تاریخی این ترفند در کتابهای بلاغی میپردازد. به جز انواع مطرح شده ایهام از سوی بلاغیدانان پیشین، انواع دیگری را در بلاغت فارسی که معاصران مورد توجه قرار دادهاند بر آن میافزاید. تفاصيل المقالة -
المقاله
7 - شناسایی مؤلفههای همبستگی ملی در شعر اجتماعی-سیاسی دوره مشروطه (مورد مطالعه: فرخی یزدی و میرزاده عشقی)زبان و ادب فارسی واحد سنندج , العدد 4 , السنة 14 , پاییز 1401ادبیات مشروطه متعلق به زمانی است که گویندگان ایران ضمن آشنایی با مظاهر تمدن غربی، با فرهنگ و ادب کشورهای مختلف آشنا شده و دریافته اند که ادبیات می تواند گره گشای بسیاری از مسایل سیاسی و اجتماعی باشد. از این رو در ادبیات مشروطه شاهد مضامینی هستیم که گویندگان به واسطه آنه أکثرادبیات مشروطه متعلق به زمانی است که گویندگان ایران ضمن آشنایی با مظاهر تمدن غربی، با فرهنگ و ادب کشورهای مختلف آشنا شده و دریافته اند که ادبیات می تواند گره گشای بسیاری از مسایل سیاسی و اجتماعی باشد. از این رو در ادبیات مشروطه شاهد مضامینی هستیم که گویندگان به واسطه آنها سعی در ایجاد همبستگی میان مردم کرده اند. در این پژوهش که به روش توصیفی –تحلیلی با هدف شناخت مولفه های همبستگی در شعر فرخی یزدی و میرزاده عشقی انجام شد. به این نتیجه رسیدیم که این دو شاعر با در نظر گرفتن عناصر مشترک میان همه ملت، در اشعار خود از این مضامین استفاده کرده اند تا مردم را ترغیب به اتحاد و وحدت کنند. این مضامین و مولفه های مشترک در ارتباط با هویت ملی، مذهبی قرار دارد که موجب تحریک حس ایران دوستی آنها می شود. این عاصر عبارتند از: سرزمین مشترک، تاریخ مشترک، دین مشترک. فرخی و عشقی با یادآوری ویژگی های تاریخ باستانی ایران و دلاوری های گذشته، اهمیت وطن به عنوان نمادی از مادر، لزوم حفظ زبان و فرهنگ فارسی، دین اسلام و لزوم حفظ آن از شر بیگانگان، کوشیده اند، تا ملت را برای همبستگی در برابر اجانب و حکام بی دین آماده مبارزه کنند. تفاصيل المقالة