زمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در طراحی باغ چهلستون بهشر دست یابد.روش بررسی: در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی در سه مرحله تعیین، تبیین و تدقیق استفاده شده است. پس از جمع آوری و برداشت اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای، تفسیر اطلاعات و تبیین انگاره های مشترک در باغ ایرانی انجام شد. در گام بعدی انگاره های به دست آمده در مرحله قبل، در نمونه مطالعاتی (باغ چهلستون بهشهر) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و میزان تناسب و تطابق محدوده مطالعاتی با اصول طراحی باغ ایرانی ارائه گردیده است. در نهایت میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر از طریق ارزیابی عناصر ساختاری محدوده مطالعاتی ارایه شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که فرم های مستطیل شکل، الگوی اصلی شکل دهنده منظر باغ چهلستون است. همچنین الگوی شکل دهنده فضاهای سبز (اعم از درخت کاری، گلکاری، چمن و ...) به صورت توده ای پیوسته و مستطیل شکل در کرت های اطراف و نواری ممتد در اطراف راه های اصلی، نشان از اهمیت دید کنترل شده از بیرون به سمت بنا در این نوع مناظر دارد.بحث و نتیجه گیری: استفاده از آب در مغایرت با رطوبت بالای محیط، طراحی در جهت شیب با مداخله در شکل زمین (پلکانی کردن زمین)، عدم تناسب کامل با معماری بومی به واسطه الگوبرداری از باغ ایرانی مناطق کویری، تأمین آب از مکانی دیگر و استفاده از درختان و گل های غیر بومی (درختان همیشه سبز) در محور اصلی باغ در محدوده مطالعاتی نشان می دهد بهره گیری از الگوی باغ ایرانی در توسعه باغ بر بهره گیری از معیارهای طراحی اکولوژیک برای طراحان در اولویت بوده است. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگی‌های خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسعه این خدمات با الگوهای بستر طبیعی این مناظر تا چه میزان مطابقت دارند. از این رو پژوهش حاضر در راستای تحلیل میزان انطباق پذیری این الگوها با بهره گیری از رویکرد اکولوژی منظر و طراحی اکولوژیکی شکل گرفته است. روش بررسی: این پژوهش از روش تحقیق کیفی با بهره گیری از رویکرد استنتاجی و تحلیل نمونه های موردی مناظر بومی در ایران (منظر بومی ماسوله، کندوان، ابیانه و اورامان تخت) بهره برده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که الگوهای توسعه خدمات شهری اعم از معابر عمومی، سکونت گاه ها و مانند آن ها با الگوی رشد بستر مناظر بومی مورد مطالعه در هسته های اولیه شکل گیری منطبق می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که در مداخله در مناظر بومی جهت طراحی و مرمت در گام نخست باید به شناسایی الگوی پایه بستر طبیعی پرداخت تا از این رهگذر نوع آشفتگی های حادث گردیده در الگوهای طبیی بستر در گذر زمان را شناسایی گردد. در نهایت طراح با تأکید بر نتایج به دست آمده نوع و چگونگی مداخله را به گونه ای تعیین نمایند که از یک سو موجبات مرمت الگوها و ساختار اکولوژیکی منظر را فراهم آورد و از سویی دیگر با ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در انطباق پذیری توسعه انسانی با الگوهای طبیعی منظر بکوشد. تفاصيل المقالة

چکیده زمینه و هدف: امروزه هویت بخشی به حوزه های شهری از طریق حفظ، ارتقا شخصیت و توانمند سازی (عملکردی و فرمی) بناهای با ارزش تاریخی عملکردی، که به عنوان نشانه در خاطره جمعی و تصویر ذهنی انسان ها از جایگاه ویژه ای برخوردارند، امری با ارزش در مباحث طراحی شهری است. در این زمینه به نظر می رسد اتخاذ تدبیری که فرصت دید به این ابنیه را فراهم آورد و کیفیت نفوذ پذیری بصری را به محیط قرارگیری این ابنیه ببخشد، از راهکار های توانمند سازی این بنا ها به حساب می آید. روش بررسی: در این تحقیق از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه های تحقیق مرور متون و منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و همچنین از روش تحقیقی موردی و شیوه تحقیق مشاهده و مصاحبه در بستر مطالعات میدانی استفاده شده است. همچنین منظر خیابانی آستانه سید علاءالدین حسین واقع در بافت قدیم شیراز به عنوان مطالعه موردی این تحقیق معرفی و ویژگی های آن تحلیل شده است. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که دیدها و چشم انداز ها، به عنوان انگاره های اصلی سازمان بصری و منظر شهری، عناصری هستند که می توانند از طریق قانونمندی هایی، زمینه نفوذپذیری بصری بناهای با ارزش تاریخی عملکردی را فرهم آورند. نتیجه گیری: تحقیق پیش رو ضمن تدقیق مفاهیم مرتبط با چشم انداز های شهری و جایگاه آنها در مدیریت و مطالعات بصری، به تحلیل قانون مندی های جهانشمول حاکم بر طراحی هدفمند و آگاهانه چشم انداز ها به سوی ابنیه با ارزش تاریخی عملکردی درون شهری پرداخته است. همچنین با بهره گیری از قانون مندی های تدقیق شده، راهکار هایی به منظور بهبود کیفیت منظر خیابانی آستانه سید علاءالدین حسین شیراز ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران به این بستر ها را فراهم آورد. روش بررسی: به منظور انجام این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی تحلیلی و موردی و از شیوه های تحقیق مرور متون و منابع، مشاهده و بهره گیری از اسناد تصویری، استفاده شده است. با تآکید بر هدف اصلی پژوهش مبتنی بر دست یابی به راهکارهای مرمت اکولوژیکی محدوده مطالعاتی، نخست به تحلیل و بررسی جریان ها و ساختار موزاییک منظر طبیعی آبشار مارگون فارس، از طریق آنالیز عکس های هوایی این منطقه، پرداخته شده است. با این تحلیل ها، آشفتگی های حال حاضر این منظر شناسایی شده است. در نهایت با تأکید به یافته های به بدست آمده از تحلیل و ارزیابی اکولوژی منظر این منطقه، پیشنهادات طراحی در زمینه حفاظت و ارتقاء ارزش های اکولوژیکی بستر داده شده است. یافته‌ها: یافته ها نشان می دهد که منظر طبیعی مارگون، هم اکنون با آشفتگی هایی چون تخریب تنوع گونه های زیستی ( گیاهی و جانوری)، فرسایش شدید به وجود آمده در نتیجه تخریب گیاهان رودکناری و جنگل ها ( که به واسطه چرای بی رویه دام و مصارف کشاورزی به وجود آمده است)، آلودگی های صوتی و زیست محیطی، وجود پسماندهای در مجاورت حرایم طبیعی آبشار مارگون ، عدم مسئولیت گردشگران و جوامع محلی در زمینه حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی، شکار غیر مجاز آبزیان، پرندگان و حیوانات و کاهش میزان آب در نتیجه ی تغییرات آب و هوایی مواجه می باشد که موجبات تنزل کیفیت اکولوژیکی منظر را فراهم آورده است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته های حاصل از این پژوهش بر حفاظت مطلق از محدوده درختزارهای رودکناری با حذف فعالیت های ناسازگار، تثبیت عوارض طبیعی بستر با ارتقای پوشش گیاهی بومی از طریق کاشت و تکثیر نمونه های موجود زاگرسی منطقه، حفاظت از پوشش گیاهی شکننده پای آبشار از لگد کوب شدن توسط گردشگران با ارائه و طراحی دسترسی متفاوت به آبشارمارگون، حفاظت از زیستگاه های حیات وحش منطقه و حذف پارکینگ گردشگری از محدوده حرایم درختزارهای رودکناری تأکید دارد. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: پ‍ژوهش حاضر با هدف بررسی الگو ها و ویژگی های کالبدی، عملکردی، معنایی و زیست محیطی میدان مکان های موفق گذشته موفق گذشته به منظور به دست آوردن ایده های طراحی و ارتقا کیفیت محیطی میدان های آشفته امروزی شکل گرفته است چراکه در حال حاضر میدان های شهری مفهوم گذشته خود را از دست داده و به فلکه هایی که عمدتا گره های ترافیکی هستند تبدیل شده اند. روش بررسی: در این نوشتار با استفاده از روش های تحقیق توصیفی تحلیلی و تطبیقی، به خوانش ویژگی های مؤلفه های مکان در میدان های تاریخی پرداخته شده و رهنمود هایی بر اساس این ویژگی ها و بر محور مؤلفه های مکان برای طراحی میدان های امروزی ارائه شده است. به این منظور مفاهیمی چون مکان، مؤلفه های مکان در طراحی محیط شهری، میدان به مثابه مکان عمومی موفق شهری، گونه شناسی میدان های شهری، قانونمندی های حاکم بر طراحی میدان ها مورد مداقه قرار گرفته و ویژگی ها و خصوصیات میدان مکان های موفقی چون میدان نقش جهان اصفهان، میدان گنجعلی خان کرمان، میدان دل کمپو سینا و میدان گراند ِپلیس بلژیک در قالب مؤلفه های مکان بررسی و تحلیل شده است. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میدان ها به واسطه برخورداری از گونه ها و اشکال مختلف و بهره مندی از طیف وسیعی از کیفیت های کالبدی، عملکردی و معنایی، توان بیشتری برای تبدیل شدن به یک مکان عمومی موفق را دارند. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که ویژگی هایی که در پس آثار ماندگار گذشته وجود دارند که می توان با بازخوانی، باز آفرینی و کار بست آنها در طراحی میدان های جدید، به خلق مکان های عمومی زنده، پویا و موفق همت ورزید. این ویژگی ها در قالب مؤلفه های مکان شامل فرم، معنا و تصورات، فعالیت و اکوسیستم خلاصه می گردند. تفاصيل المقالة