کاربرد ‌های خمیرترش در تولید نان از دهه های اخیر به‌دلیل تمایل مصرف‌کنندگان به محصولات طبیعی محتوی نگهدارنده‌های شیمیایی کمتر، به‌طور مداوم در حال افزایش است. در خمیرترش، باکتری‌های اسید لاکتیک نقش کلیدی در فرایند تخمیر را بر عهده دارند. در این مطالعه از باکتری‌های لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس سانفرانسیسنسیس به‌عنوان آغازگر تکی و از مخلوط آن‌ها به‌عنوان آغازگر ترکیبی در تهیه خمیرترش استفاده شد. نتایج حاصل نشان دادند که استفاده از آغازگرها باعث افزایش میزان دی‌استیل و پراکسید‌هیدروژن خمیرترش گردید و خمیرترش حاوی آغازگر ترکیبی بیشترین میزان دی‌استیل و پراکسیدهیدروژن را داشت. بیشترین تعداد باکتری‌های اسیدلاکتیک نیز در انتهای دوره تخمیر خمیرترش، مربوط به خمیرترش حاوی آغازگر لاکتوباسیلوس سانفرانسیسنسیس بود. تأثیر آغازگرهای مختلف بر روی میزان pH و اسیدیته قابل تیتر خمیرترش، خمیر و نان معنی دار بود (05/0>p) و باعث کاهش pH و افزایش اسیدیته قابل تیتر نان در مقایسه با نان شاهد گردید. نتایج حاصل از ارزیابی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و حسی نان نشان داد که خمیرترش حاوی آغازگر ترکیبی در مقایسه با آغازگرهای تکی در ترکیب نان حجیم سبب افزایش ارتفاع، حجم مخصوص و تخلخل، کاهش سختی پوسته و سفتی مغز نان و به تعویق انداختن زمان ظهور پرگنه‌های کپک گردید. بیشترین امتیاز ویژگی‌های حسی نیز در بین نان های خمیرترشی به این تیمار تعلق گرفت. بنابراین استفاده از ترکیب دو آغازگر لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس سانفرانسیسنسیس می‌تواند کشت آغازگر مناسبی برای تولید خمیرترش و نانی با کیفیت مطلوب مدنظر قرار گیرد تفاصيل المقالة

در این تحقیق بهینه‌سازی فرمولاسیون نان بدون گلوتن بر پایه آرد ذرت حاوی پروتئین آب پنیر و آنزیم ترانس گلوتامیناز میکروبی با هدف کمینه نمودن افت پخت و میزان سختی و بیشینه نمودن میزان حجم مخصوص، تخلخل و شاخص رنگی L* توسط روش سطح پاسخ و در نهایت تخمین این پاسخ‌ها با کمک شبکه عصبی انجام گرفت. اثرات غلظت آنزیم ترانس‌گلوتامیناز میکروبی در سطحوح مابین 0 و 5/1 (0، 75/0و 5/1) درصد و کنسانتره پروتئین آب پنیر در سطوح مابین 0 تا 6 (0، 3 و 6) درصد با کمک طرح مرکب مرکزی بر پارامترهای حجم مخصوص، تخلخل، رطوبت مغز نان، سختی و شاخص‌های رنگی L*،a* وb* پوسته نان بررسی گردید. نتایج نشان داد که شرایط بهینه برای تولید نان بدون گلوتن بر پایه آرد ذرت زمانی ایجاد می‌شود که غلظت آنزیم و کنسانتره پروتئین آب پنیر به‌ترتیب 37/0 و 54/4 درصد باشد. با افزایش غلظت آنزیم، افت پخت، سختی، رطوبت و شاخص a* افزایش ولی میزان شاخص‌های L* و b* کاهش یافت. نتایج همچنین نشان داد که با افزایش غلظت آنزیم در فرمولاسیون نمونه‌ها در ابتدا کاهش و سپس افزایش میزان تخلخل اتفاق افتاد. افزایش غلظت کنسانتره پروتئین آب پنیر در فرمولاسیون نان بدون گلوتن بر پایه ذرت منجر به افزایش حجم مخصوص و شاخص L* و کاهش رطوبت مغز نان، سختی و شاخص a* وb* گردید. نتایج مدل‌سازی شبکه عصبی مصنوعی نشان داد که شبکه‌ای با یک لایه پنهان حاوی 7 نورون یعنی چیدمان 8-7-2 (شبکه‌ای با 2 ورودی، 7 گره (نورون) در لایه پنهان و 8 خروجی)، بهترین نتیجه را در پیش‌بینی خروجی‌های مورد نظر دارد. این شبکه با مقدار ضریب همبستگی 00/1 و میانگین مربعات خطای 0003/0 بالاترین دقت را در بین توپولوژی‌های در نظر گرفته شده از خود نشان داد. تفاصيل المقالة