این پژوهش با هدف ارائه الگویی برای رهبری هوشمند در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی انجام شد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری داده‌ها، آمیخته است. داده‌ها در دو مرحله کیفی و کمی جمع‌آوری شد. در مرحله کیفی با استفاده از مصاحبه با 30 نفر از مدیران، شاخص های شناسایی شده، مورد بررسی و تائید قرار گرفت. داده‌ها در بخش کیفی شامل سه مرحله کدگذاری داده‌ها از طریق فرایند کدگذاری و مبتنی بر طرح نظام‌مند نظریه داده بنیاد مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بخش کیفی حاکی از شناسایی مولفه‌های رهبری هوشمند در 5 مولفه اصلی و 21 طبقه فرعی و 98 زیر شاخص بود. در مرحله کمی تحقیق، مدیران متخصص در امر برنامه‌ریزی‌های کلان در رده های میانی و ارشد دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان جامعه انتخاب شدند. تعداد مدیران ستادی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی 114 نفر و تعداد مدیران ستادی دراستان ها 40 نفر بود که در کل 154 نفر به عنوان جامعه آماری انتخاب و به دلیل محدود بودن جامعه آماری، نمونه آماری برابر با تعداد جامعه 154 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده‌ها از نمونه آماری، از پرسشنامه رهبری هوشمند محقق ساخته استفاده شد. در بخش کمی ابتدا از تحلیل عاملی تائیدی استفاده و سپس با استفاده از مدل معادلات ساختاری روابط بین شاخص‌های اصلی شناسایی و بعد از تائید روابط بین متغیرها، مدلی مناسب ارائه شد. یافته های بخش کمی نشان داد که مدل نهایی رهبری هوشمند با 5 مولفه‌ رهبری عقلایی، رهبری عاطفی، رهبری معنوی، رهبری جمعی و رهبری سیاسی مورد تائید قرار گرفت. کلمات کلیدی: رهبری هوشمند، رهبری معنوی، رهبری عقلایی، رهبری عاطفی، رهبری جمعی، رهبری سیاسی. تفاصيل المقالة

امروزه خلاقیت نه به‌عنوان یک نیاز، بلکه به‌عنوان شرط بقا هر سازمان یا جامعه تلقی می گردد. این پژوهش با هدف طراحی الگوی پرورش خلاقیت دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه نظری شهر تهران انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف، توسعه ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی و از لحاظ نوع داده ها آمیخته اکتشافی(کیفی و کمی) است. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل 23 نفر از خبرگان علمی و صاحب نظران آموزش‌ و پرورش بودند که با روش نمونه گیری غیر احتمالی قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی شامل 400 نفر از مدیران مدارس دخترانه دوره دوم مقاطع متوسطه شهر تهران بودند که با توجه به جدول مورگان، حجم نمونه 196 نفر تعیین گردید و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. انجام مصاحبه ها تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت. روایی کدگذاری از طریق بازآزمون تایید شد. روایی محتوایی پرسشنامه بخش کمی نیز توسط خبرگان تایید شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی روش داده بنیاد کلاسیک و در بخش کمی نیز مدل سازی معادلات ساختاری جهت اعتبارسنجی الگو بود. یافته های پژوهش حاکی از شناسایی 94 شاخص از کدهای باز مصاحبه ها در قالب 10 مولفه ها و 4 بعد بود که عبارتند از: ابعاد اثر پذیر شامل قابلیت های دانش آموز، عوامل فردی شامل پشتکار دانش آموز و علاقه دانش آموز، عوامل خانوادگی شامل فرهنگ خانواده و رفتار خانواده و عوامل مربوط به فرایند آموزش شامل محیط آموزشی، روش های تدریس، محتوای آموزش، آموزش خلاقیت و قابلیت ها و توانایی های معلم. نتایج تحلیل های کمی نیز موید معنی داری ارتباط بین ابعاد، مولفه ها و شاخص های الگو بود که این روابط در سطح آلفای 0.05 معنی دار است. تفاصيل المقالة