چکیده مقدمه و هدف پژوهش: تجارب جهانی نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی دیگر نمی‌تواند به‌ عنوان دانای کل پاسخگوی خواسته‌های ذی‌نفعان باشد. بنابراین در چند دهه اخیر تمرکز بر برنامه‌ریزی از پایین به بالا در کشورهای توسعه‌ یافته بیشتر شده است که عامل موفقیت‌های گوناگونی در عرصه‌های مختلف شهری بوده است. با این‌ وجود بررسی این امر در کشورهای درحال‌ توسعه نیز جای تأمل دارد. امروزه در شهرهای کشورهای توسعه ‌نیافته برنامه‌ریزی به ‌صورت متمرکز و از بالا به پایین می‌باشد که عرصه را برای مشارکت ذی‌نفعان در اداره امور شهر تنگ کرده است. در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده است که این ضعف عمده برنامه‌ریزی در مدیریت محله سنگلج نشان داده شود. همچنین هدف این پژوهش ارزیابی مشارکت شهروندان در مدیریت محله‌ای در محله سنگلج می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. این پژوهش با بهره‌گیری از نمونه‌گیری غیر احتمالی تعداد 96 نفر از شهروندان محله سنگلج را به‌عنوان نمونه انتخاب کرده و پرسش‌نامه‌هایی که از قبل طراحی‌شده بود در میان آن‌ها توزیع گردیده شده است. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. آزمون‌های مورداستفاده در این نرم‌افزار،‌ آزمونt تک نمونه‌ای و آزمون پیرسون است. یافته‌ها: یافته های تحقیق و آزمون های آماری نشان داد تمایل به مشارکت در میان شهروندان محله سنگلج بالا است میانگین 57/3 گویای تأیید آن می‌باشد. درنهایت نیز نشان داده شد بین میزان مشارکت و عملکرد شورایاری رابطه معناداری وجود دارد و مقدار آن نیز 837/ می‌باشد که بر اساس تفسیر آزمون همبستگی نشان از سطح بالای همبستگی دارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد میزان مشارکت شهروندان در حد مطلوبی قرار ندارد که این بیانگر پایین بودن میزان مشارکت شهروندان در اداره امور شهری می‌باشد و می‌توان نتیجه گرفت هنوز زمینه برای مشارکت شهروندان در مدیریت محله فراهم نشده است،‌ هرچند که در میان شهروندان محله سنگلج،‌ تمایل به مشارکت در امور محله در حد بالایی قرار دارد. بنابراین این‌یک سرمایه بزرگ و بالقوه است که باید زمینه برای بالفعل کردن آن فراهم شود. درنهایت می‌توان اذعان نمود که هنوز شورایاری نتوانسته است به‌عنوان یک‌نهاد مردمی زمینه را برای مشارکت مردم در اداره امور شهری فراهم کند. Manuscript profile

مشارکت شهروندان در فرآیند مدیریت پسماند از طریق کاهش تولید وتفکیک پسماندها از یکدیگر در مبدأ به عنوان یکی از کاراترین و اقتصادی ترین روش های پردازشی امروزه در اغلب کشورهای دنیا صورت می گیرد. در موفقیت این رویکرد به مدیریت پسماند شهری، شهروندان نقش بسیار تاثیرگذاری دارند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر جلب مشارکت شهروندان در بهینه سازی مدیریت پسماند شهری انجام شده است. بدین منظور سه دسته عوامل در نظر گرفته شدند که عبارتند از ویژگی های فردی، قصد و نیت مشارکت و امکان مشارکت. جامعه آماری تحقیق کلیه شهروندان منطقه 5 شهرداری تهران می باشد. با توجه به نامحدود بودن جامعه آماری، از فرمول تعیین حجم نمونه در جامعه نامحدود کوکران برای تعیین حجم نمونه استفاده شد. بنابراین با درنظر گرفتن سطح خطای 05/0 حجم نمونه 266 نفر برآورد گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای با 15 گویه بوده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون های نرمال بودن داده ها، ضریب همبستگی و رگرسیون خطی دو متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که عواملی هم چون مسئولیت پذیری، آموزش و انگیزش شهروندان، تبلیغات، شرایط و امکانات و قوانین و مقررات بر جلب مشارکت های مردمی تاثیر مثبت و معناداری دارند. Manuscript profile

گسترش شهرگرایی و خزش شهری در دهه‌های اخیر بسیاری از سکونتگاه‌های روستایی را که در پیرامون و حریم شهرها قرارگرفته‌اند با چالش مواجه ساخته است. یکی از این چالش‌ها تحولات ساختاری و به‌تبع آن تحول در کارکرد مسکن این تیپ از سکونتگاه‌های روستایی که در حاشیه شهرها به‌خصوص شهرهای متوسط و بزرگ هستند می‌باشد به دلیل اینکه در مباحث مربوط به برنامه‌ریزی فضایی و جغرافیایی هر ساختاری کارکرد ویژه خود را می‌طلبد. بنابراین درچنین شرایطی به دلیل گسترش و پیشروی کالبد شهر، روستای پیرامونی در خطر استحاله و فرورفتن در بافت و کالبد شهر قرار دارد و همچنین متأثر از تحولات اقتصادی و اجتماعی و نیروهای بیرونی کالبد درونی روستا به خصوص مسکن، در معرض فروپاشی و از هم گسیختگی ساختاری – کارکردی قرار گرفته است. به‌طورکلی در این پژوهش برای بررسی تحولات ساختاری-کارکردی مسکن سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر اشترینان و بعد مسئله شناسی با روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، تأثیرگذاری 4 عامل و نیروی، 1- محیطی –اکولوژیک 2-اجتماعی –فرهنگی 3- اقتصادی 4-نهادی- سیاسی در اجزای مسکن روستایی مورد تبیین قرارگرفته شده است و از شاخص‌هایی مانند تغییر در مساحت مسکن،معماری بومی مسکن،کیفیت بناهای مسکونی،طرح نمای مسکن،فرایند مجوز ساخت‌وساز و غیره استفاده گردیده است . این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و روش بررسی آن توصیفی -تحلیلی می باشد.جامعه آماری پژوهش شامل 41 روستا با7740 خانوار در بخش اشترینان شهرستان بروجرد می باشد.از این تعداد 20 درصد روستاها به عنوان نمونه تعیین شدند و سپس حجم نمونه خانوار بر اساس فرمول کوکران تعیین شد که 134 خانوار را شامل می شودو به همین تعداد نیز پرسش نامه توزیع گردیده است. Manuscript profile

مقابله با بحران‌ها و تأمین ایمنی و امنیت یکی از مسائل مهم جهت مدیریت و حکمروایی مطلوب در جهت تحقق اهداف توسعه‌ی پایدار و مدیریت جامع در سکونتگاههای شهری و روستایی می‌باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی ایمنی فضاها در روستا - شهر اشترینان با توجه به اصول پدافند غیرعامل و شناسایی و از بین بردن عوامل کاهش‌دهنده ایمنی در منطقه انجام‌گرفته است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و نوع تحقیق کاربردی می باشد. گردآوری اطلاعات بر مبنای مطالعات اسنادی و نیز میدانی بوده و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از روش SWOT انجام‌گرفته است. جامعه هدف این پژوهش مردم محلی، متخصصین،کارشناسان و مسئولین نهادهای متولی امر توسعه شهری و امور نظامی -دفاعی - امنیتی ناحیه مورد مطالعه می باشند. دراین پژوهش حجم نمونه بر اساس روش نمونه گیری اتفاقی 80 نفر تعیین شد و برای انتخاب شاخص ها از تکنیک دلفی و نظر کارشناسان استفاده گردیده است. درنهایت یافته‌ها نشان می‌دهند که باوجود بستر طبیعی مناسب، روستا –شهر اشترینان ازنظر معیارهای پدافند غیرعامل در شرایط مناسبی قرار ندارد. درنهایت پیشنهادات و راهکارهای لازم جهت افزایش ایمنی با توجه به اصول پدافند غیرعامل با استفاده از ماتریس کمی QSPM در این روستا - شهر ارائه گردیده است. Manuscript profile

با اجرای تحول تاریخی قانون هدفمند سازی یارانه‌ها در سال 1389، جراحی اقتصادی دوران گذر از اقتصاد یارانه‌ای به اقتصاد رقابتی و آزاد پس از گذشت دو دهه انتظار، عملیاتی شد و تحقیقات در مورد این موضوع را از منظر نظارت و ارزیابی اثرات بعد از اجرا، وارد عرصه جدیدی نمود. از آن‌جایی که طرح هدفمندی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی در رأس برنامه‌های تحول اقتصادی دولت قرارگرفته؛ اجرای این طرح گردشگری سکونتگاه‌های روستایی را نیز همگام با سایر بخش‌ها از سیاست‌های خود متأثر ساخته است. در تحقیق حاضر تلاشی صورت می‌گیرد تا اثرات هدفمندی یارانه‌ها در بخش حمل و نقل و انرژی بر شاخص‌های توسعه گردشگری سکونتگاه روستایی شهرستان بروجرد، به صورت ارزیابی حین اجرا بررسی شود. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و میدانی که جهت تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون همبستگی کندال تائوبی، اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره) استفاده می‌شود. در نهایت نتایج دلالت بر وجود رابطه معنادار بین شاخص‌های هدفمندی یارانه‌ها با شاخص‌های توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه دارد؛ بنابراین ارتقاء شاخص‌های عملکرد هدفمندی یارانه‌ها برای دستیابی به توسعه گردشگری در روستاهای شهرستان بروجرد به‌مثابه یکی از راهبردهای اثرگذاری است که باید بیش ‌از پیش مورد توجه دولت قرار گیرد. Manuscript profile

امروزه گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های درآمدزا به‌ویژه به‌منظور کاهش وابستگی به نفت در کشور محسوب می‌شود و در چند دهه اخیر توجه و نظر بسیاری از پژوهشگران، برنامه ریزان و برنامه‌سازان در حوزه‌های مختلف علمی برای تدوین و اجرای برنامه‌های گسترش و پیشرفت این صنعت را به خود جلب کرده است. ازجمله موضوع‌ها و برنامه‌هایی که توجه ویژه‌ای را طلبیده تا بتواند رضایت گردشگران را تأمین و بازار گردشگری کشور را تقویت کند، مبحث زیرساخت‌های گردشگری است. این پژوهش باهدف بررسی نحوه توزیع زیرساخت‌های گردشگری استان مرکزی و رتبه‌بندی شهرستان‌ها ازنظر سطح برخورداری با استفاده ‌از تکنیک Toppsis-Saw انجام‌شده و برای تعیین نحوه توزیع زیرساخت‌ها از ضریب چولگی پیرسونی استفاده‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی_تحلیلی بوده و داده‌های موردنیاز با به روش اسنادی و کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که شهرستان اراک، ساوه و خمین در رتبه‌های نخست و شهرستان‌های خنداب و فراهان در رتبه‌های آخر قرار دارند. همچنین نتایج به‌کارگیری ضریب چولگی پیرسونی بیانگر نامتعادل بودن و ضعف شهرستان‌های استان مرکزی ازلحاظ برخورداری از زیرساخت‌های گردشگری است. لذا اولویت‌بندی شهرستان‌های این استان به لحاظ معیارهایی نظیر؛پتانسیل‌هایگردشگری، حوزه نفوذ، مناطق محرک توسعه، انگیزه سرمایه‌گذاری؛ به منظور توزیع بهینه زیرساخت ها امری الزامی است که در اسناد توسعه و آمایش استان مرکزی باید مورد بازبینی و اقدام جدی قرار گیرند. Manuscript profile