به منظور یافتن جایگزینی مناسب برای سموم شیمیایی آفت‌کش متداول، سمیت تنفسی اسانس گیاهان پونه Mentha longifolia،جعفری معطر یا مکزیکی Tagetes minuta و مرمرشک Salvia macrosiphon روی حشرات کامل شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbst, 1797در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و در پنج غلظت و سه تکرار همراه با تیمار شاهد در شرایط دمایی 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و تاریکی انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده با افزایش غلظت هراسانس و نیز با گذشت زمان، درصد تلفات افزایش یافت. همچنین نتایج بیانگر اثر سمیت تنفسی بیشتر اسانس پونه و اثر ضعیف‌تر سمیت اسانس مرمرشک روی حشرات مورد مطالعه بود. در پژوهش حاضر مقادیر LC50 محاسبه شده اثر سمیت تنفسی اسانس گیاهان پونه، جعفری معطر و مرمرشک روی حشرات کامل شپشه آرد بعد از 12 ساعت به ترتیب 595/9، 434/12 و 649/16 میکرولیتر بر لیتر هوا و بعد از 24 ساعت به ترتیب 422/7، 128/9 و 071/13 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه گردید. میانگین درصد تلفات ایجاد شده توسط این اسانس ها در بالاترین غلظت (25میکرولیتر بر لیتر هوا)، برای حشرات کامل شپشه آرد بعد از 12 ساعت به ترتیب 6/76، 3/73 و 3/63 درصد و پس از 24 ساعت در همین غلظت درصد تلفات توسط اسانس‌های مذکور به ترتیب 90، 6/76 و 70 درصد ثبت شد. بنابراین به نظر می‌رسد این اسانس‌های گیاهی می‌توانند به عنوان یک حشره‌کش کم خطر و یا به عنوان مدلی برای سنتز سموم شیمیایی آفت‌کش مورد استفاده قرار گیرند Manuscript profile

امروزه آلودگی محیط زیست و تجمع مواد سمی در آن یکی از مسئله‌های بسیار خطرناک برای سلامتی بشر و موجودات زنده میباشد. همینطور پدیده مقاوت به آنتی بیوتیک ها و پیدایش سویه های مقاوم یکی از مشکلاتی است که کشاورزان با آن روبرو می باشند. استفاده از ترکیبات طبیعی یکی از راهکارهای موثر برای این مشکلات میباشد. در این تحقیق اثر ضد میکروبی اسانس وعصاره گیاهSatureja bachtiaricaبه روش انتشار دیسک روی پاتوژن هایPseudomonas syringae pv. Syringae,Rhizobium radiobacter , Ralstonia solanacearum , Xanthomonas axonopodis pv. citri,Bacillis subtilis, Pectobacterium cartovorum, Pectobacterium atrosepticum. مورد مطالعه قرار گرفت.همچنین جت محاسبه حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت گشندگی (MBC) از روش میکروبراث دایلوشن استفاده گردید. براساس نتایج حاصله بهترین غلظت بازدارندگی و کشندگی اسانس و عصاره این گیاه روی باکتریBacillus subtillisمیباشد.همچنین ترکیبات شیمیایی اسانس و عصاره این گیاه به ترتیب با روشهای GC-MS وHPLC جداسازی گردید. مهمترین ترکیبات شیمیایی اسانس شامل: Carvacrol 53.94, γ- terpinene13,08, Tymole11.16, P-symene 6.54, E- caryophylene2.16, Bornole1.2, Linalool2.49, α- terpnene. و مهمترین ترکیبات شیمیایی عصاره شامل: Carcacrol (461.48mlgr/lit), Quercetin (75.80mlgr/lit) Eugenol (60.61mlgr/lit) Hesperetin (24.29mlgr/lit), Hesperedin(13.75mlgr/lit), Rutin (13.23mlgr/lit), Catechin (9.721mlgr/lit), Vanillin(1.01mlgr/lit), Caffeic acid (0.0812ml gr/lit), P-coumaric acid(2mlgr/lit), میباشد. به طور کلی اسانس گیاهSatureja bachtiaricaخاصیت آنتی میکروبی مناسبی روی تمامی میکرو ارگانیسم ها دارا میباشد. اگرچه عصاره این گیاه تنها روی پاتوژن هایXanthomonas axonopodis pv. citri, Bacillis subtilis , Ralstonia solanacearum, Pseudomonas syringaepv.syringaeاثر ضد میکروبی نشان داده است. Manuscript profile

مریم نخودی (Teucrium persicum Boiss.) یک گیاه بومی ایرانی متعلق به تیره نعناعیان می‌باشد که در درمان بیماری های گوارشی استفاده می‌شود و 12 گونه آن در ایران وجود دارد. به این منظور، پژوهشی جهت بررسی و مقایسه ترکیبات اسانس گیاه Teucrium persicum در چهار منطقه جغرافیایی استان فارس در سال 1393 صورت گرفت. این مناطق شامل داراب- گردنه بزن، منطقه کوه زیره داراب، قیرکارزین و زاخارویه به‌ترتیب با 1500، 1400، 950 و 800 ارتفاع از سطح دریا بودند. ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداری از اﻧﺪامﻫﺎی ﻫﻮاﯾﯽ (ﮔﻞ و ﺑـﺮگ) ﮔﯿـﺎه در مرحله گلدهی اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ و در دمای اتاق ﺧﺸﮏ و اﺳﺎﻧﺲ آن ﺑﻪروش ﺗﻘﻄﯿﺮ ﺑﺎ آب ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﮐﻠﻮﻧﺠﺮ اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﯾـﺪ. ﺟﻬـﺖ ﺷﻨﺎﺳـﺎﯾﯽ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت اﺳﺎﻧﺲ از دﺳﺘﮕﺎه GC/MS اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. در مجموع 93 ترکیب در اسانس جمعیت‌های T. percicumشناسایی شد که تعداد و نوع ترکیب‌ها در اسانس این جمعیت‌ها، تفاوت زیادی دارد. بیشترین ترکیب اسانس متعلق به رویشگاه کوه زیره داراب (68 ترکیب) شناسایی شد، در حالی که بیشترین بازده اسانس در رویشگاه زاخارویه (3/0 درصد) مشاهده شد. رویشگاه کوه زیره داراب بالاترین درصد از آلفا پینن، بتا- پینن، لیمونن و والریانول دارای کیفیت بالایی از اسانس بوده و بهترین محل رویش برای گیاه T. percicum در این پژوهش می باشد. ترکیب های آلفا-پینن، بتا-پینن، ای کاریوفیلن و کاریو فیلن اکسید به‌عنوان ترکیبات مهم اسانس در هر چهار منطقه بودند. Manuscript profile

مریم نخودی گیاهی است بومی ایران که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهشی به منظور مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس Teucrium polium subsp. Polium در هفت منطقه مختلف استان فارس با محدوده ارتفاعی 800 تا 2500 به اجرادرآمد. سرشاخه های گلدار و هوایی نمونه ها بعد از خشک شدن، به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری و سپس ترکیبات اسانس با دستگاه‌های GC وMS/GC شناسایی شدند. نتایج نشان داد مهمترین ترکیبات اسانس در رویشگاههای مختلف متغیر بوده و به ترتیب در این هفت منطقه عبارتند از: ژرماکرن-دی (7/6 – 6/22 دررصد)، بی-‌سیکلوژرماکرن (4/4 – 1/15 درصد)،آلفا-پینن(8/0 – 6/16 درصد)، بتا-پینن (8/0 – 2/9 درصد)، میریسن (7/1 – 5/9 درصد) وای-کاریوفیلن (2/4 – 9/13 درصد). مقایسه ترکیبات عمده اسانس هانشان داد که اکوتیپ هایی که از مناطقی با ارتفاع بالاتر جمع آوری شده بودند، نسبت سزکوئی ترپن های اسانس بیشتر از مونوترپن های آن بود. ‌نتایج حاصل از آنالیز داده های مربوط به ترکیبات اصلی اسانس، با نرم افزار Minitab به تشخیص 3 گروه متمایز منجر شد که نشان دهنده‌ وجود تنوع فیتوشیمیایی درون گونه‌ای در این گیاه است. . Manuscript profile

چکیده جنس Satureja با نام فارسی مرزه از تیره نعنا است . گونه S. bachtiarica Bunge از گونه های انحصاری ایران می باشد. در این تحقیق سرشاخه S. bachtiarica در مرحله گلدهی کامل از 6 رویشگاه طبیعی در استان فارس جمع آوری گردید و پس از خشک کردن در شرایط آزمایشگاه به روش تقطیر با آب، مورد اسانس گیری و به روش خیساندن در حلال، مورد عصاره گیری قرار گرفت. ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس‌ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی (GC-FID) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS)، و ترکیبهای پلی فنولی عصاره ها با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)، مورد شناسایی قرار گرفت. بازده اسانس 6 جمعیت 4/2-1/1 درصد برحسب وزن خشک نمونه بدست آمد. ترکیب‌های عمده اسانس شامل تیمول (9/10- 8/49 درصد)، کارواکرول(1/1–7/49 درصد)، پارا- سیمن(0/18–8/32 درصد)، گاما- ترپینن (3/4– 5/7 درصد) و لینالول ( 3/3- 1/5 درصد) در جمعیت های مورد مطالعه بودند. از میان جمعیت های مورد بررسی، اسانس رویشگاه های کوهنجان و آباده- دیدگان به ترتیب بیشترین درصد تیمول با 8/49 درصد و کارواکرول 7/49 درصد را دارا بودند. نارنجنین، کارواکرول، هسپریدین، اوجنول، هسپرتین، رزمارنیک اسید و تیمول ترکیبهای پلی فنولی اصلی در شش جمعیت مورد مطالعه در مرزه بختیاری بودند. تنوع در میزان ترکیب‌ها در رویشگاه های مورد مطالعه نشان دهنده این است که تغییرات شرایط اکولوژیک بر میزان ترکیب‌های اسانس و عصاره مرزه بختیاری تاثیر مثبت داشته است. Manuscript profile

Biochar is a sort of organic fertilizer derived from the pyrolysis of plant residuals and crop waste and is recommended for improving soil fertility and modifying saline soils. In this regard, the effect of biochar on moderating the effects of salinity stress on growth and some physiological traits Catharanthus roseus L. was explored in a factorial experiment based on a randomized complete block design with two treatments including salinity stress (0, 1000, 2000, and 3000 mg/kg NaCl) and biochar (0, 2, and 4%) in 3 replications, 36 plots, and 6 plants per plot. The study was conducted in pots in the spring of 2021. The results showed that salinity negatively influenced all studied morphological traits and relative water content (RWC) whereas biochar, especially at the rate of 2%, helped their preservation and improvement. With increasing the salinity level, the proline content and total soluble solids (TSS) increased versus the control. The highest level of proline (346.48 mmol/kg FW) and TSS (1.42°Brix) were recorded for NaCl3000 mg/kg × biochar0%. A decline was recorded in malondialdehyde (MDA) with the application of 2% biochar at all four NaCl levels, but biochar at the rate of 4% failed to alleviate salinity effects at the highest level of NaCl (3000 mg/kg) and this treatment exhibited the highest MDA level. The highest activities of peroxidase (POD) (1.56 IU/g FW/min) and ascorbate peroxidase (APX) (9.40 IU/g FW/min) were observed in the treatment of NaCl1000 mg/kg × biochar2%. With increasing the NaCl level (2000 and 3000 mg/kg), POD and APX activities decreased, which was accompanied by an increased accumulation of MDA. Based on the results, it can be concluded that by applying 2% biochar at the salinity level of 1000 or 2000 mg/kg, periwinkle plants with acceptable morphophysiological traits can be produced. Manuscript profile

سابقه و هدف: فعالیت ضد میکروبی اسانس و عصاره های گیاهی از سال ها قبل، مورد توجه بوده است. مشکلات و کمبود های بسیاری در کنترل بیماری های باکتریایی گیاهی وجود دارد. از لحاظ تاریخچه ای، ترکیبات طبیعی گیاهی از منابع مهم با خاصیت درمانی به شمار می آیند. این مطالعه با هدف بررسی ترکیب شیمیایی و فعالیت های ضد باکتریایی اسانس و عصاره درمنه کوهی (Artemisia aucheri) انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، ترکیبات اسانس و عصاره اتانلی درمنه کوهی به وسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC/MS) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) شناسایی شدند. فعالیت ضد باکتریایی اسانس و عصاره با روش انتشار دیسک و رقیق سازی متوالی ارزیابی گردید. یافته ها: اصلی ترین ترکیب اسانس 1.8 سینئول (22.65 درصد) و مهمترین ترکیب پلی فنلی عصاره اسید کلروژنیک (264.9 mg/l) بود. در بررسی MIC و MBC اسانس، بیشترین قطر هاله بازدارنده (در محدوده 6.4 تا 8 میلی متر و 6.4 تا 9 میلی متر) علیه باکتری های باسیلوس سوبتیلیس، برنریا نیگریفلوئنس، استرپتومایسس اسکبیس، رایزوبیوم رادیوباکتر، رایزوبیوم ویتیس، زانتوموناس آکسونوپودیس پاتوار سیتری و زانتوموناس آربوری کولا پاتوار جوگلندیس مشخص گردید. همچنین در ارزیابی MIC و MBC عصاره بیشترین قطر هاله بازدارنده (در محدوده 6.4 تا 8 میلی متر و 6.4 تا 9 میلی متر) علیه رایزوبیوم رادیوباکتر، برنریا نیگریفلوئنس، رایزوبیوم ویتیس، استرپتومایسس اسکبیس، باسیلوس سوبتیلیس، زانتوموناس آکسونوپودیس پاتوار سیتری، زانتوموناس آربوری کولا پاتوار جوگلندیس و رالستونیا سولاناساروم مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اسانس و نیز عصاره اتانلی درمنه کوهی از فعالیت ضد میکروبی مناسبی علیه باکتری های بیماری زای گیاهی برخوردار می باشند. بنابراین درمنه کوهی می تواند به عنوان یک آفت کش زیستی در نظر گرفته شود. Manuscript profile

بابونه گیاهی دارویی متعلق به خانواده کاسنی بوده که به دلیل داشتن ترکیبات دارویی خاص نقش مهمی در درمان های طب سنتی دارد. اسید‌ سالسیلیک در گیاهان به میزان کم ساخته شده و باعث ایجاد مقاومت در شرایط تنش می‌شود. برای بررسی اثر اسید‌ سالسیلیک بربابونه، پژوهشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی روی این گیاه انجام شد. کاشت بذر گونه M. chammomile در محیط گلخانه با میانگین دمای شب و روز گلخانه به ترتیب 17±2 و 29±4 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی آن 59±5 و 38±5 درصد انجام شد. دو هفته قبل از شروع گلدهی ویک ‌هفته پس از اولین محلول‌پاشی، در دو نوبت تحت تیمار سطوح مختلف اسید‌ سالسیلیک (صفر،150، 300، 450 میلی‌گرم برلیتر) ‌قرارگرفتند براساس نتایج سطوح مختلف اسید‌ سالسیلیک منجر به تغییر در شاخص‌های فیزیولوژیک مورد بررسی، تغییر درصد ترکیبات اسانس، محتوای پرولین و فعالیت آنتی‌اکسیدانی‌ گردید. مقدار و نوع ترکیبات تشکیل دهنده اسانس M. chammomile با دستگاه GC و GC/MS تعیین و مهمترین ترکیبات موجود در اسانس، اکسید آلفا بیزابولول A ، کامازولن و ای- ان- دی سیکلو اتر گزارش گردید. 300 میلی گرم در لیتر سالیسیلیک اسید باعث افزایش کامازولن در اسانس شد. مقدار و نوع ترکیبات پلی‌فنلی با دستگاه HPLC اندازه‌گیری شد. مهمترین ترکیبات شامل کلروژنیک‌اسید، کافئیک‌اسید، کاتشین، سیناپیک‌اسید، هسپریدین، الاگیک‌اسید، کوارستین و ائوژنول بودند. در این پژوهش بهترین تیمار جهت افزایش پلی‌فنل‌ها غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید بود. در کل می‌توان گفت که کاربرد غلظت‌های پایین و متوسط سالیسیلیک اسید باعث بهبود مواد موثره در گیاه داروئی بابونه می‌شود. Manuscript profile

مریم‌گلی ایرانی (Salvia mirzaianii L.) گیاهی دارویی متعلق به خانواده نعناعیان بوده که از گذشته‌های دور به علت داشتن خواص دارویی فراوان و همچنین متابولیت‌های مختلف شامل ترپنوئیتدها، انواع ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، اسیدهای چرب و استرول‌ها مورد توجه بوده و در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی کاربردهای فراوانی دارد. به‌منظور بررسی اثر اسید هیومیک، این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بولک‌های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس انجام شد. بیشترین میزان وزن‌تر (96/1 گرم)، وزن خشک برگ(5/0 گرم) و تعداد گل‌آذین( 35 عدد) و وزن گل‌آذین (8/1 گرم ) در اثر استفاده از 15 میلی‌لیتردرلیتر هیومیک‌اسید به دست آمد. مقدار و نوع ترکیبات تشکیل‌دهنده اسانس با دستگاه GC و MS/GC تعیین و درمجموع 62 ترکیب از اسانس مریم‌گلی ایرانی جدا شد. مهم‌ترین ترکیبات کل موجود در اسانس مریم‌گلی ایرانی، 5-نئو سدرانول (11/20 درصد)، لینالیل استات (52/16)، آلفاترپینیل استات ( 28/14 درصد)، لینالول (22/5) و بی‌سیکلوگرماکرون (68/4 درصد) بود. با افزایش غلظت هیومیک‌اسید درصد 5-نئو سدرانول، آلفاترپینیل استات، بی سیکلوگرماکرن و لینالیل استات به ترتیب برابر 5/37، 5/32،7/22 و 59/20 درصد نسبت به شاهد افزایش معنی‌دار یافت. مجموع ترکیبات فنلی موجود در عصاره گیاه در اثر استفاده از 15 میلی‌لیتردرلیتر هیومیک‌اسید به‌طور معنی‌دار و به میزان 8/72 درصد نسبت به شاهد بدون کود افزایش یافت. در این تیمار بیشترین ترکیب فنلی موجود در عصاره مریم‌گلی ایرانی، رزمارینیک اسید به میزان 64/421 میلی‌گرم‌‌درلیتر بود. استفاده از هیومیک‌اسید باعث افزایش معنی‌دار میزان آنتی‌اکسیدان در عصاره گیاه شد. Manuscript profile