• Home
  • محمد رضا تاجیک

    List of Articles محمد رضا تاجیک


  • Article

    1 - مدرنیسم در اشعار فروغ و شاملو
    Journal of Cultural Management , Issue 25 , Year , Autumn 2014
    مقدمه و هدف پژوهش: مدرنیسم در چند دهه اخیر شیوه غالب هنر در سطح جهان بوده است که با واکنش زیبایی‌شناسی و فرهنگی نسبت به مدرنیته و مدرنیزاسیون مشخص می‌شود. ویژگی برجسته آنچه در شعر و رمان و چه در نقاشی و هنر سینما، فلسفی اندیشی و اندیشه ورزی عقلانی است. این پژوهش هدف خود More
    مقدمه و هدف پژوهش: مدرنیسم در چند دهه اخیر شیوه غالب هنر در سطح جهان بوده است که با واکنش زیبایی‌شناسی و فرهنگی نسبت به مدرنیته و مدرنیزاسیون مشخص می‌شود. ویژگی برجسته آنچه در شعر و رمان و چه در نقاشی و هنر سینما، فلسفی اندیشی و اندیشه ورزی عقلانی است. این پژوهش هدف خود را در دو قسمت دنبال کرده است: بخش اول پایه نظری پژوهش است تا به سؤالاتی از این دست پاسخ دهد که مدرنیسم چیست؟ مدرنیسم در ادبیات چیست و دارا بودن چه ویژگی‌هایی باعث می‌شود که ما اثری را مدرن بنامیم؟ بخش دوم، هدفش اثبات این ادعاست که اشعار فروغ فرخزاد و احمد شاملو آثاری مدرن هستند و طبق نظریات مطرح مدرنیسم، اطلاق صفت مدرن به آنان جایز است؛ و از طرفی مقایسه اشعار این دو شاعر به لحاظ معیارهای مدرنیستی است. روش پژوهش: این پژوهش به روش تحلیل محتوا است و آرای نظریه رِنِه وِلِک در کتاب «نظریه ادبیات» و نیز پیتر چایلدز در کتاب «مدرنیسم» و مارشال برمن در کتاب «تجربه مدرنیته» را در نظر دارد و برخی متون فروغ و شاملو را از منظر معیارهای شکلی و محتوایی مدرنیسم، با تحلیل «مضمونی» و «مقوله‌ای» مورد بررسی قرار می‌دهد و همچنین با پیش رو قرار دادن این متون، واکنش این شاعران را به عنوان شکلی از گفتمان اجتماعی مدرنیسم در قالب دغدغه‌ها و دل مشغولی‌های نگارش مدرنیستی نشان می‌دهد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در اشعار این دو شاعر معیارهای مدرنیستی از جمله، اندیشه ژرف، فردگرایی، درون‌نگری، فروپاشی اجتماعی، سمبول، استعاره و... برجسته است و مطابق با این ویژگی‌ها می‌توان این اشعار را مدرن نامید. در مقایسه شعرهای این دو شاعر به لحاظ ویژگی‌های مدرن می‌توان نتیجه گرفت که از حیث محورهایی مانند فردیت، درون‌نگری، خود ارجاعی و شکاکیت، شعر فروغ از بهره مدرنیستی بالاتری برخوردار است. هر دو شاعر تعهد اجتماعی و انسانی نیرومندی را در شعرهایشان منعکس می‌کنند و در عین حال بیشتر اشعار آنان، حاوی اندیشه عمیق است. در نهایت هیچ یک از دو شاعر مدرن، فلسفه اندیش نیستند. Manuscript profile

  • Article

    2 - رابطه فضای مجازی (اینترنت) با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران
    Journal of Cultural Management , Issue 22 , Year , Summer 2013
    مقدمه و هدف پژوهش: تغییر یا دگرگونی فرهنگی، فرآیندی است که بدان وسیله اجزاء مختلف یک فرهنگ باگذشت زمان تغییر و تعدیل می پذیرد اینترنت به عنوان رسانه موجبات تغییرات فرهنگی را فراهم کند. از اینجهات، اینترنت به افراد میدان می دهد تا عقاید، نظریات و ارزش هایشان را به دیگران More
    مقدمه و هدف پژوهش: تغییر یا دگرگونی فرهنگی، فرآیندی است که بدان وسیله اجزاء مختلف یک فرهنگ باگذشت زمان تغییر و تعدیل می پذیرد اینترنت به عنوان رسانه موجبات تغییرات فرهنگی را فراهم کند. از اینجهات، اینترنت به افراد میدان می دهد تا عقاید، نظریات و ارزش هایشان را به دیگران عرضه کنند. هدف اصلی اینپژوهش، بررسی رابطه فضای مجازی )اینترنت( با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفیاز نوع همبستگی و از نظر شیوه اجرا پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 20000 نفر از دانشجویانکرجس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران می باشد؛ که از این تعداد 100 نفر با استفاده از جدولبه روش نمونه گیری تصادفی ساده جهت انجام پژوهش انتخاب شدند. مورگانیافتهها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده کاربران از اینترنت و تغییرات فرهنگی،تغییرات سبک زندگی و تغییرات قومیتی در آنان رابطه معناداری وجود دارد؛ اما بین میزان استفاده کاربران ازاینترنت و تغییرات دینی آنان رابطه معناداری وجود ندارد.نتیجهگیری: از منظر تغییرات فرهنگی و دینی، ظهور جامعه اطلاعاتی و شبکهای متأثر از گسترش فناوریهایارتباطی، اطلاعاتی و فضای مجازی موجب بسط و گسترش فضای عمومی و اجتماعی جوامع و کشورها شدهبا نیازها، تمایلات، ذائقه ها، نگرش ها و ارزش های جدیدی شده فردیت جدید است؛ که این امر منجر به تقویتاست ولی این امر منجر به این نشده است که باورها و مفروضات هسته فرهنگی جامعه ایرانی که ریشه دینی دارد،دچار گسست و از هم پاشیدگی در نتیجه این تغییرات گردد. Manuscript profile

  • Article

    3 - بررسی رابطه آموزش موسیقی سنتی بر هویت ملی
    Journal of Cultural Management , Issue 3 , Year , Autumn 2013
    مقدمه و هدف پژوهش: هنر، به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی، باید جز زندگی افراد باشد و ارزش‌های اساسی را کیفیت شرطی دهد. هدف پژوهش حاضر نیز این است تا نشان دهد آموزش موسیقی سنتی به عنوان یکی از مظاهر فرهنگ خودی بر ارتقا سطح هویت ملی تأثیرگذار است. در این تحقیق هویت ملی، در اب More
    مقدمه و هدف پژوهش: هنر، به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی، باید جز زندگی افراد باشد و ارزش‌های اساسی را کیفیت شرطی دهد. هدف پژوهش حاضر نیز این است تا نشان دهد آموزش موسیقی سنتی به عنوان یکی از مظاهر فرهنگ خودی بر ارتقا سطح هویت ملی تأثیرگذار است. در این تحقیق هویت ملی، در ابعاد زبان و ادبیات فارسی، سرزمین، اجتماعی، میراث فرهنگی و تاریخ در نظر گرفته شده است؛ اما محقق خود از این امر آگاهی دارد که موسیقی سنتی به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم در حیطه ابعاد هویت ملی است؛ و در بعضی از تحقیقات به عنوان یک مؤلفه در بعد میراث فرهنگی در نظر گرفته شده است و مسلماً آموزش آن تأثیر به طور مستقیم بر تقویت هویت ملی اثرگذار است، ولی محقق سعی بر این دارد تا نشان دهد که دیگر بعدهای هویت ملی به واسطه محتوای انضمامی موسیقی سنتی ارتقا پیدا کرده و آموزش موسیقی سنتی بر دیگر بعدها هم تأثیرگذار است. روش پژوهش: در این تحقیق متغیر وابسته پس از وقوع بررسی شده و امکان دست‌کاری متغیر مستقل وجود ندارد، لذا تحقیق پس رویدادی بوده؛ از نظر روش علی _ مقایسه‌ای است. گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و پرسش‌نامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، دو گروه دانشجویان کارشناسی نوازندگی در ساز ایرانی و جهانی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و روش نمونه‌گیری هدف‌دار قضاوتی است. یافته‌ها: نتایج حاصل از این تحقیق نیز تاکید به این دارد که آموزش موسیقی سنتی تأثیر به سزایی در تمامی بعدهای هویت ملی به ویژه در بعدهای اجتماعی و میراث فرهنگی داشته و اختلاف معنادار وجود دارد و گروه مورد مقایسه، فرضیه تحقیق را مورد تأیید قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری: آموزش موسیقی سنتی می‌تواند به جز ارتقا بعد میراث فرهنگی به عنوان یکی از شاخص‌های هویت ملی در تمامی ابعاد آن نیز تأثیرگذار باشد. Manuscript profile

  • Article

    4 - سیاست و زیبایی‌شناسی: سوژگی کولبران در جنبش روزمره
    Irano-Islamic Research in Politics , Issue 1 , Year , Summer 2023
    فقدان امکانات مناسب برای زندگی تنها مختص به مناطق کردنشین نمی‌شود؛ بلکه بیشتر مناطق مرزنشین ایران به خاطر شرایط سخت اقلیمی و نزدیکی به مرز به قاچاق کالا مبادرت می‌کنند. استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان نیز تقریبا شرایط مشابهی با استان-های کردنشین کش More
    فقدان امکانات مناسب برای زندگی تنها مختص به مناطق کردنشین نمی‌شود؛ بلکه بیشتر مناطق مرزنشین ایران به خاطر شرایط سخت اقلیمی و نزدیکی به مرز به قاچاق کالا مبادرت می‌کنند. استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان نیز تقریبا شرایط مشابهی با استان-های کردنشین کشور دارند. در سال‌های اخیر می‌بینیم زندگی سخت کول‌بران کرد بیش از سایر مناطق مرزی مورد بحث و بررسی روشنفکران و جامعه شناسان قرار گرفته است. به نظر می‌رسد کول‌بران توانسته‌اند یک تصویر از خود در جامعه ارائه کنند. چون هم مسئولان را وادار به پاسخ-گویی در قبال آن‌ها کرده است و هم حس همدلی مردم و مسئولان را به نفع خود ایجاد کرده است. هر پدیدۀ استثنایی بر پایۀ دلایلی شکل می‌گیرد. در این نوشتار می‌خواهم با خوانش زیبایی‌شناسیک به این پرسش پاسخ دهم که چه پدیدۀ مهمی اتفاق افتاد که جایگاه کولبران در اذهان مردم به مثابۀ یک اسطوره ارتقا داد و صحبت کردن از آنها را وارد وضعیت خاکستری کرده است. به همین منظور از الگوی نظری و روش‌شناختی ژاک رانسیر مدد گرفته شده است. Manuscript profile

  • Article

    5 - سیاست و استتیک: واکاوی سوژۀ سیاسی در اندیشۀ ژاک رانسیر
    Political and InternationalResearches Quarterly , Issue 4 , Year , Winter 2023
    امروزه ما به عملکرد نهادها و احزاب سیاسی، و به سنت‌ها و ایدئولوژی‌ها، به مکاتب فکری و فلسفیِ به ارث رسیده به دیده شک می‌نگریم و فقدان مفاهیم و روش های نو در نظریه‌پردازی سیاسی را به شدت احساس می‌کنیم. در این مقاله نگارنده بحث را از چیستی و ماهیت سوژه آغاز می‌کند، سپس نق More
    امروزه ما به عملکرد نهادها و احزاب سیاسی، و به سنت‌ها و ایدئولوژی‌ها، به مکاتب فکری و فلسفیِ به ارث رسیده به دیده شک می‌نگریم و فقدان مفاهیم و روش های نو در نظریه‌پردازی سیاسی را به شدت احساس می‌کنیم. در این مقاله نگارنده بحث را از چیستی و ماهیت سوژه آغاز می‌کند، سپس نقش و حضوری دیگری در انقیاد آن را نشان دهد و نهایتا سیاست واستتیک رانسیر را برای تعریف جدیدی از سوژه را پیشنهاد می‌دهد، زیرا به باور رانسیر برای تحقق برابری و دموکراسی می‌بایست فراتر از مرزهای فلسفی و جامعه شناختی رفت . برای او استتیک حوزه‌ایی است که راه برای زیستن برابر فرد در جامعه هموار می‌سازد. در این راستا، همزمان با شرح مفاهیم کلیدی نظریه رانسیر چون توزیع امر محسوس، نظم پولیسی و برابری به چگونگی فراروی نظریه استتیک رانسیراز مباحث و نظریات فلسفی و گفتمانی پرداخته شده است. Manuscript profile

  • Article

    6 - نقش قدرت و گفتمان سیاست خارجی در عصر کرونایی و پساکرونایی (مطالعه موردی چین)
    Political and InternationalResearches Quarterly , Issue 5 , Year , Winter 2022
    با توجه به پدیده‌ی اخیر، پاندمی ویروس کرونا در جهان و تأثیرات آن بر سیاست خارجی هر نظام سیاسی، این مقاله با برگرفتن ایده از رساله‌ی اصلی تحت عنوان قدرت مولد فوکویی از منظر گفتمان و نقش آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در این مقام است که دو مفهوم استراتژیک قدرت و گف More
    با توجه به پدیده‌ی اخیر، پاندمی ویروس کرونا در جهان و تأثیرات آن بر سیاست خارجی هر نظام سیاسی، این مقاله با برگرفتن ایده از رساله‌ی اصلی تحت عنوان قدرت مولد فوکویی از منظر گفتمان و نقش آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در این مقام است که دو مفهوم استراتژیک قدرت و گفتمان در سیاست خارجی نظام سیاسی چین مورد واکاوی قرار دهد. بررسی نقش قدرت و گفتمان سیاست خارجی در عصر کرونایی و پساکرونایی (مطالعه موردی: کشور چین) می باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و در صدد پاسخگویی به این پرسش است که سیاست خارجی کشورجمهوری خلق چین چگونه توانسته است برای حصول به منافع ملی حداکثری خود در روند موضوع پاندمی ویروس کرونا از دو مفهوم قدرت و گفتمان بهره‌برداری بهینه انجام دهد؟. قدرت و دانش و اجرای یک گفتمان هژمون، برای تأسیس یک رژیم حقیقت مستقل، در نظام بین‌الملل امری ضروری است. Manuscript profile