Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda)
,
Issue5,Year,
Winter
2022
در کلیله و دمنه، درحکایت شیر و گاو، شخصیّتهایی مانند کلیله و دمنه، رفتارهای سیاسی – سازمانی از خود بروز میدهند. در نظام سیاسی این داستان نظم و قانون از جایگاه ثابت و پایداری برخوردار نیست و از آن استفاده ابزاری بر مبنای زور به عمل میآید. ارادۀ پادشاه و طبقات حا More
در کلیله و دمنه، درحکایت شیر و گاو، شخصیّتهایی مانند کلیله و دمنه، رفتارهای سیاسی – سازمانی از خود بروز میدهند. در نظام سیاسی این داستان نظم و قانون از جایگاه ثابت و پایداری برخوردار نیست و از آن استفاده ابزاری بر مبنای زور به عمل میآید. ارادۀ پادشاه و طبقات حاکم به عنوان یک قانون کلّی ملاک ارزیابی و اجراست و بر مبنای نظر و عقیده هیئت حاکمه تغییر میکند. نبود یک سری قوانین و مقرّرات مشخّص و با ارزش و عدم شایسته سالاری در انتخاب اشخاص، زمینه را برای گسترش شایعه و توطئه بر علیه دیگران فراهم میسازد. رفتار سیاسی، همیشه رفتارهای بدی در سازمان نیستند. از این رو باید رفتارهای سیاسی مخرب را کنترل و اداره کرد. رفتار سیاسی –سازمانی، آدمی را در شناخت پیچیدگی و معضلات سازمانها و مسائل مرتبط با سازمان توانمند میسازد. هر چه مدیر یا حاکم از ویژگیها و رخدادهای ویژۀ سازمانی شناخت کاملتری داشته باشد، عکس العمل و واکنش او بهتر و گشادهتر خواهد بود. قدرت در دست اشخاص مختلف در یک سازمان که به دنبال منافع شخصی خود هستند، منجر به بروز رفتارهای سیاسی نامتعارف میشود و افراد در برابر پایگاههای قدرت، عکس العملهای متفاوت از خود نشان میدهند. در کل میتوان گفت نگرش و فرهنگ سیاسی بخصوصی در رفتار و اندیشۀ شخصیّتهای داستانی تأثیر گذار بوده است. در این جستار، به روش کتابخانهای رفتار سیاسی - سازمانی در ارتباط با سازمانی انسانی، در زمینههای مقام و منزلت، عدم اعتماد، شایعه پراکنی و بدبینی مورد بحث واقع شده است.
Manuscript profile
Interpretation and Analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda)
,
Issue5,Year,
Winter
2022
اسطوره و نقش آن در تشکیل بنیان فکری جوامع بشری و ارتباط آن با هنر و ادبیات بر کسی پوشیده نیست. ادبیات از عوامل حیات ملتها و جاودانگی آنهاست. بازتاب این اسطورهها و باورهای کهن اقوام در آثار نویسندگان و شاعران دیده میشود. ابوتراب خسروی از نویسندگان معاصر ایرانی اس More
اسطوره و نقش آن در تشکیل بنیان فکری جوامع بشری و ارتباط آن با هنر و ادبیات بر کسی پوشیده نیست. ادبیات از عوامل حیات ملتها و جاودانگی آنهاست. بازتاب این اسطورهها و باورهای کهن اقوام در آثار نویسندگان و شاعران دیده میشود. ابوتراب خسروی از نویسندگان معاصر ایرانی است که علاقهمندی او به اسطوره ها و متون مقدس و ادبیات عرفانی و مضامین اساطیری و عرفانی در آثار سه گانه اش به وضوح دیده میشود. آثار خسروی از مضامین سورﺋﺎﻝ با مختصّات رمان پسامدرن برخوردار است. مفاهیمی مثل هستی، کلمه و کتابت، جاودانگی، مرگ، عشق، انسانشناسی موضوعات پایه ای تألیفات اوست. این پژوهش با هدف تحلیل بن مایه های اساطیری، سه رمان ابوتراب خسروی؛ یعنی اسفار کاتبان، رود راوی و ملکان عذاب، را مورد بررسی قرار میدهد. شیوۀ کار توصیفی-تحلیلی است و نتایج نشان می دهد که ابوتراب خسروی با رویکرد انسانشناسی از دو منبع اسطوره و عرفان، رمانهایش را خلق میکند. وی با استفاده از بنمایه های اساطیر دوران ابتدایی و ادبیات عرفانی و اساطیر دینی، آثار سه گانه اش را با رویکرد شرح روایت تکوین عالم و شناخت ماهیت انسان و شیطان آفریده است. اهداف و آرمان های او در راستای تعالیبخشی و جاودانگی انسان است؛ پرتاب انسان به زمان بیزمانی و روزگار مقدس نخستین و فراسوی تاریخ است.
Manuscript profile
Journal of Pedagogic and Lyric in Persian Language and Literature Studies Quarterly
,
Issue2,Year,
Winter
2019
حیوانات با ایفای نقش تمثیلی و نمادین جدای از اینکه، موجب غنای محتوا و جذابیّت حکایتها میشوند، شاعران و نویسندگان متون نظم و نثر از رویکرد تمثیلی نقش آنها، بیشتر برای تحقق اهداف اخلاقی، تعلیمی، اجتماعی و سیاسی سود میجویند. در این حکایتها بیشتر از مصلحت اندیشی، حزم، م More
حیوانات با ایفای نقش تمثیلی و نمادین جدای از اینکه، موجب غنای محتوا و جذابیّت حکایتها میشوند، شاعران و نویسندگان متون نظم و نثر از رویکرد تمثیلی نقش آنها، بیشتر برای تحقق اهداف اخلاقی، تعلیمی، اجتماعی و سیاسی سود میجویند. در این حکایتها بیشتر از مصلحت اندیشی، حزم، مکر اندیشی، حرص و طمع، ترک هوی و هوس، تدبیر و عمل در کارها سخن میرود. در این مقاله، ملاک انتخاب حکایتها حضور شخصیّتهای حیوانی فعّال در حوادث و ماجراهاست. اغلب در این گونه حکایتها شخصیّت حیوان تنها سخن میگوید، گاهی مطابق طبیعت حیوانی عمل میکند و انگیزههای حیوانی دارد و گاهی انگیزهها و اعمال نسبت داده شده به انسان را در بر میگیرد. هر حیله و چاره اندیشی مثمر واقع نمیشود، بلکه باید با مشورت خردمندان همراه باشد. در پژوهش حاضر که به شکل بنیادی بر اساس مطالعات کتابخانهای و به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است، نشان داده شده است که مکر به صورت فریفتن حریف عملی میشود و قهرمان در اصل از یک خطای ادراکی او که مبتنی بر عادت است، استفاده میکند. این تحقیق برتری مکر وحیله را بر زور و قدرت و شجاعت گوشزد میکند و یادآوری میکند: آنان که با چاره اندیشی و تدبیر به مقابله با دشمن میروند، پیروزتر از کسانی هستند که تنها به تیغ تیز و زور بازو متکی هستند.
Manuscript profile
Journal of Pedagogic and Lyric in Persian Language and Literature Studies Quarterly
,
Issue1,Year,
Summer
2013
زن در طول تاریخ ایران عمدتا در کنار مرد و با عنوان همسر و مادر نقش ایفا کرده است و نداشتن شوهر نهایتاً با بیفرزندی و عقیم بودن و بیارج بودن زن در جامعه برابر بوده است؛ از این رو مداقه در ازدواج زنان و آموزههای تعلیمی مترتب بر آن امری ضروری محسوب میشود. اگرچه در برخی More
زن در طول تاریخ ایران عمدتا در کنار مرد و با عنوان همسر و مادر نقش ایفا کرده است و نداشتن شوهر نهایتاً با بیفرزندی و عقیم بودن و بیارج بودن زن در جامعه برابر بوده است؛ از این رو مداقه در ازدواج زنان و آموزههای تعلیمی مترتب بر آن امری ضروری محسوب میشود. اگرچه در برخی از دورههای تاریخی، خواست و اراده زن در انتخاب همسر محترم شمرده میشد اما اغلب ازدواجهای مصلحتی بی اراده طرفین صورت میگرفت و زنان عموماً به مثابه کالا یا وجهالمصالحه از قومی به قومی و از حرمسرای پادشاهی به شبستان سلطانی دیگر انتقال مییافتند و اغلب زندگیشان در همان قفسهای طلایی خاتمه مییافت. در این مقاله سعی شده است با بررسی دلایل ازدواجهای سیاسی و انواع آن، نمونههایی از چنین وصلتهایی در طول تاریخ ایران و نگرشهای تعلیمی آن در ادبیات فارسی مورد مداقه قرار گیرد تا تبعات این چنین نگرشی برای جامعه انسانی بیشتر واکاوی شود.
Manuscript profile
سیاست به مفهوم روش حکومتداری از عوامل مهم تسلط بر جوامع است و بر اموری اطلاق میشود که بر رابطۀ حکّام با زیر دستانشان تاثیر میگذارد و مسئولیت ثبات سیاسی و امنیت جامعه بر عهدۀ سیاستمداران است.
عشق نیز از پدیدههایی است که هیچ کس نمیتواند تاثیر آن را در زندگی خود ناد More
سیاست به مفهوم روش حکومتداری از عوامل مهم تسلط بر جوامع است و بر اموری اطلاق میشود که بر رابطۀ حکّام با زیر دستانشان تاثیر میگذارد و مسئولیت ثبات سیاسی و امنیت جامعه بر عهدۀ سیاستمداران است.
عشق نیز از پدیدههایی است که هیچ کس نمیتواند تاثیر آن را در زندگی خود نادیده بگیرد. در واقع عشق و سیاست، شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند و اثرگذار بر یکدیگرند، چنان که در برهههایی از تاریخ، اعمال نادرست حکام، کژراهههایی در عشق ایجاد کرده و همین کجرویها موجب سرنگونی حکومت را فراهم کرده است. در این پژوهش ضمن بیان دیدگاههای مختلف دربارۀ عشق و سیاست، این دو مقوله در اشعار سه شاعر عارف: سنایی، مولوی و حافظ مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این که شاعران عارف هر پدیدهای را (سیاست و عشق) به صورتی معنوی تاویل کرده، آن را راهی برای انعکاس جلوه الهی میدانند این ویژگی بیشتر در مولوی و حافظ دیده میشود و در اشعار سنایی (قبل از40 سالگی) انحراف در عشق، مورد نقد قرار گرفته است.
Manuscript profile
وقتی افراد گرد هم جمع میشوند، فکر میکنند که قابلیت انجام چه کارهایی را دارند. اتحاد صمیمانه بین مراد و مرید در عرفان و چند نفر در سیاست، قدرتی به وجود میآورد که قادر است تفاوتها را مدیریت کند و آن را سازنده گرداند؛ بنابرین در داخل قطرهای که موج نیست در جمع قطرات، م More
وقتی افراد گرد هم جمع میشوند، فکر میکنند که قابلیت انجام چه کارهایی را دارند. اتحاد صمیمانه بین مراد و مرید در عرفان و چند نفر در سیاست، قدرتی به وجود میآورد که قادر است تفاوتها را مدیریت کند و آن را سازنده گرداند؛ بنابرین در داخل قطرهای که موج نیست در جمع قطرات، موج، کشتی و کوسه پیدا میشود و چگونگی این اتحادها و نکات اشتراک و افتراق آن ها (عرفان و سیاست) موضوع این مقاله است و از همه مهمتر، قدرت شعر که حامل بار معنایی عرفان و سیاست است و در تقابل قدرت و عشق، شعر دست به هنرنمایی میزند و مانند داوری مسلط گاه موجب غلبۀ عرفان بر سیاست و گاهی سیاست موجب نابودی عرفان و عشق میشود و آثار ادب فارسی مانند قهرمانی این نکات افتراق و اشتراک را تلخ و شیرین میسازد؛ عرفان و سیاست با اشتراکات خود مدینۀ فاضله و با اختلافات خود باعث تغییرات فرد و جامعه میشوند. این مقاله بخش بسیار کوچکی از این عرصه را به تصویر میکشد و از ذهن ناچیز نگارنده به قدرت عرفان و سیاست در آثار ادب فارسی میپردازد. بر طبق این پژوهش عشق و سیاست در ویژگیهای؛ رهبری، اتحاد و تعالی فرد و جامعه، همگرایی اجتماعی، تمایل به خشونت و... دارای اشتراک بوده اما در مواردی چون؛ عقلگرایی، دلدادگی، مادیت وزور، معنویت، نرمی و انعطاف و قاطعیت اختلاف دارند و پرداختن آثار منثور و منظوم ادب فارسی به مقوله عرفان وسیاست نیاز به چندین کتاب جداگانه دارد.
Manuscript profile
در این مقاله، سعی شده است که با بررسی متن اصلی و نیز لایهها و زوایای درونی و برونی اثری سترگ به نام «شاهنامه» بر شناختی ولو نسبی و محدود از نوع تفکّر و بینش سرایندة آن (فردوسی) در سه بخش: عبودیت دادار، ستودن داد و زدودن بیداد دست یافت که این جانب از آن، به سرمایة معنوی More
در این مقاله، سعی شده است که با بررسی متن اصلی و نیز لایهها و زوایای درونی و برونی اثری سترگ به نام «شاهنامه» بر شناختی ولو نسبی و محدود از نوع تفکّر و بینش سرایندة آن (فردوسی) در سه بخش: عبودیت دادار، ستودن داد و زدودن بیداد دست یافت که این جانب از آن، به سرمایة معنوی انسانی تعبیر میکند و با بهرهگیری از روش تحلیل محتوایی که استخراج و جمعآوری دادهها و در نهایت، استنتاج علمی و روشمند از مباحث است، بتوان این مهم را باز شناخت. پس از آن، دریافته شد که در بین این عناصر سهگانه، آنچنان لازمیّت و ملزومیّتی است که انفکاک آنها از یکدیگر، ناممکن که نامتصّور است؛ بدین معنی که پی آیند عبودیت دادار، ستودن داد و برآیند احراز این دو، ستیز با بیداد است؛ بدینسان باید اذعان داشت که در همان زمان، حکیم توس، در جستجوی جامعة آرمانی بوده، آن را طبیعی میدانسته است و این، در تطبیق با مصادیق قرآنی نیز امری فطری است و جوامع مدنی هم به تعبیری، آن را حقوق بشری مینامند که این پژوهش، درصدد شناخت و بازیابی این عناصر است که فرة ایزدی و فرهمندی، فراهم آورندة عزّت و سربلندی است و خودخواهی و ناسپاسمندی، پدیدآورندة ذلّت و دردمندی است. او هرگز ایرانی را، متعدّی به حقوق دیگران ندانسته است و این را میباید، متأثّر از عبودیت دادار دانست.
Manuscript profile
این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگیهای یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبای More
این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگیهای یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبایی هایی است که به شعرهای فروغ از لحاظ محتوایی جلوه خاصی بخشیده و او را در میان هم رتبگان و هم عصران ممتاز نموده است و هدف آن توضیح چیستی زیبایی و نحوه درک ما از آن و نیز تحلیل آن زیبایی ها می باشد. روش این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی است که مطالب آن از طریق کتابخانه ای جمع آوری شده است. فرخ زاد از جمله شاعرانی است که با بهره گیری از زبان و ساخت ترکیبات تازه توانست دغدغه های اجتماعی و آرمان خواهی خود را به گوش همه برساند. فرخ زاد هیچ گاه محتوا و مضمون را قربانی وزن نکرده است. از جمله شاخصه های زیبایی که می توان در شعرهای فروغ در جهت القای مفاهیم و محتوا اشاره کرد: مفهوم گرایی و آرمان خواهی، استفاده از طنز، کلیّت گرایی، استفاده از جلوه های زندگی معاصر و دغدغه های اجتماعی فروغ است.
Manuscript profile
هنر روایت به خودی خود یک امر بسیار مهم زیباییشناسانه است. معمولاً تعداد زیادی از مؤلفههای زیباییشناسانه در داستانهایی که خوب پرداخت شدهاند، وارد عمل میشوند. این مؤلفهها شامل ایدههای ضروری ساختار روایت از قبیل نقطه دید، کانون روایت، انتخاب نوع گفتار و غیره که در More
هنر روایت به خودی خود یک امر بسیار مهم زیباییشناسانه است. معمولاً تعداد زیادی از مؤلفههای زیباییشناسانه در داستانهایی که خوب پرداخت شدهاند، وارد عمل میشوند. این مؤلفهها شامل ایدههای ضروری ساختار روایت از قبیل نقطه دید، کانون روایت، انتخاب نوع گفتار و غیره که در خطوط پیرنگ به صورت منسجم ساختاربندی شدهاند، قابل تشخیصاند. نگارندگان در این پژوهش با روش تحلیل ساختاری به بررسی مؤلفه وجه، یعنی فاصله و کانونشدگی از منظر ژنت در مجموعه داستان نیمه تاریک ماه اثر هوشنگ گلشیری پرداختهاند. نویسنده در مؤلفه فاصله در تمام سی و شش داستان از گفتار مستقیم و سخن روایتشده استفاده کرده است. گفتار غیرمستقیم در شانزده داستان و گفتار غیرمستقیم آزاد در نه داستان بهکار رفته است. همچنین در مؤلفه کانونیسازی، کانونیسازی نشده با بازنمود همگن، یک داستان. کانونیسازی نشده با بازنمود ناهمگن، دو داستان. کانون درونی با بازنمود همگن، بیست و پنج داستان. کانون خارجی با بازنمود ناهمگن و کانون خارجی با بازنمود همگن، هر یک چهار داستان و کانون خارجی با بازنمود همگن نیز در هیچ داستانی بهکار گرفته نشده است.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue1,Year,
Autumn
2019
یکی از محورهای اساسی و مهم رفتارسازمانی، تعارض میان افراد است که به دلایل متعدد از جمله اختلاف در احساسات، اهداف، خواسته ها و ارزشها ما بین افراد به وجود میآید که مدیریت تعارض، یکی از رویکردهای مهم رفتارسازمانی، در صدد کنترل و کاهش این تعارضات، راهکارهایی پیشنهاد می More
یکی از محورهای اساسی و مهم رفتارسازمانی، تعارض میان افراد است که به دلایل متعدد از جمله اختلاف در احساسات، اهداف، خواسته ها و ارزشها ما بین افراد به وجود میآید که مدیریت تعارض، یکی از رویکردهای مهم رفتارسازمانی، در صدد کنترل و کاهش این تعارضات، راهکارهایی پیشنهاد میدهد. شاهنامه فردوسی، به عنوان اثر بیبدیل حماسی، اگر در چند خصیصه بارز خلاصه شود، مسلماً مهمترین خصیصه اش تضاد و کشمکش و تبعات مثبت و منفی حاصل از آن که به مثابه بنمایه ای عمیق، بر سراسر داستانهای این اثر هنری سایه افکنده است، خواهد بود. در این مقاله کوشیده ایم ابتدا تعارضات میانفردی موجود در شاهنامه را استخراج و با بازگشایی و انطباق این موارد با اصول و معیارهای علم مدیریت تعارض ، زمینه فراهم آمدن هدف مورد نظر را تسهیل نمائیم. در این مقاله به بررسی دیدگاههای مدیریتی فردوسی پرداخته و به این نتیجه رسیده ایم که فردوسی با تبحر خاص یک مدیر مدرن، با اصول و نمود این علم کاملاً آشناست و در صدد است تا بهترین تصمیمات را در موقعیتهای مختلف، اتخاذ و اجرایی کند و با احاطه کامل بر اوضاع حاکم، افراد را با توجه به نیازشان برانگیزد و در شرایط به ظاهر مشابه، تصمیمات متفاوت و متناسب بگیرد. هدف این تحقیق ، نشان دادن دیدگاههای در خور توجه و برجسته فردوسی و ارائه راهکار و شیوههای مبتنی بر کنترل و حل تضادها و تعارضات میانفردی پیشامده در شرایط گوناگون است که میتواند الگویی قابل ملاحظه برای مدیران امروزی باشد.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue5,Year,
Summer
2020
مرزبان نامه از جنبههای مختلف در تاریخ تمدن ایران و جوامع اسلامی اهمیّت داشته است. این کتاب نگرش به انسان و اجتماع را در جامعۀ سنّتی مدّنظر قرار داده است. بیشتر داستانهای مرزبان نامه تمثیلی و به زبان جانوران بیان شده است. دلیل عمدۀ استفاده از شخصیّتهای حیوانی احتمالاً More
مرزبان نامه از جنبههای مختلف در تاریخ تمدن ایران و جوامع اسلامی اهمیّت داشته است. این کتاب نگرش به انسان و اجتماع را در جامعۀ سنّتی مدّنظر قرار داده است. بیشتر داستانهای مرزبان نامه تمثیلی و به زبان جانوران بیان شده است. دلیل عمدۀ استفاده از شخصیّتهای حیوانی احتمالاً محتوای سیاسی و اجتماعی میباشد. داستانهای مرزبان نامه عملکرد قدرت در جوامع را نشان میدهند. با تجزیه و تحلیل حکایت میتوان ساختار فرهنگ سیاسی و تأثیر آن را بر رفتارهای فردی و اجتماعی بررسی کرد. فرهنگ سیاسی حاکم در جامعه با روابط انسانی در ارتباط است. در این حکایت، شخصیّتهای تمثیلی، شخصیّتهای جانشین شونده محسوب میشوند، یعنی حیوان جانشین فکر، خُلق و خو و مفاهیم مورد نظر نویسنده و آورندۀ داستان شده است. در این پژوهش شیر به عنوان نماد قدرت، در رأس هرم قدرت قرار میگیرد و نیرویی که سبب میشود شیر در چنین جایگاه و مرتبهای قرار گیرد، زورمندی، قدرت و تسلّط او بر دیگران است. حاکم یا فرمانروا در سلسله مراتب قدرت، باید وظایف و مسئولیّتها را به اشخاصی واگذار نماید که شایستگی، لیاقت و توانایی لازم برای انجام آن کارها را داشته باشند، و همانند خرس در بدو ورود به دربار شیر بر هم زنندۀ نظم و امنیّت نباشند. از زاویۀ تعلیمی هم میتوان به زیان ظلم و ستم و عاقبت ستمکاران ستم پیشیه و زیادهخواهان محال اندیش که در پی حفظ جان، موقعیّت سیاسی و مرتبهای برای خود هستند اشاره کرد.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue4,Year,
Winter
2022
بیشتر داستانهای کلیله و دمنه، تمثیلی و به زبان حیوانات است. به احتمال قوی دلیل عمدۀ استفاده از شخصیّتهای حیوانی، محتوای سیاسی، تعلیمی آن است. جانوران، در متون تمثیلی با ایفای نقش تمثیلی و نمادین، غیر از اینکه موجب تنوّع و جذابیّت حکایتها و داستانها میشوند، شاعران و More
بیشتر داستانهای کلیله و دمنه، تمثیلی و به زبان حیوانات است. به احتمال قوی دلیل عمدۀ استفاده از شخصیّتهای حیوانی، محتوای سیاسی، تعلیمی آن است. جانوران، در متون تمثیلی با ایفای نقش تمثیلی و نمادین، غیر از اینکه موجب تنوّع و جذابیّت حکایتها و داستانها میشوند، شاعران و اهل قلم از رویکرد نقش تمثیلی آنها، بیشتر برای تحقق اهداف سیاسی، تعلیمی، اخلاقی و به خصوص اخلاق اجتماعی سود میجویند. داستانهای کلیله و دمنه، غالباً منعکس کننده هرم قدرت و پیش کشیدن تعالیم اخلاقی در جامعۀ (هند، ایران و جهان اسلام) است؛ بنابراین به بهترین وجهی ساز و کار فرهنگ سیاسی، قدرت، پند و اندرز، رفتار سیاسی و تأثیر آن را بر طبقات دیگر نشان میدهد. با تجزیه و تحلیل متن میتوان ساختار جایگاه سیاسی، تعلیمی و تأثیر آن را بر رفتارهای فردی و اجتماعی کشف و بررسی کرد. در این جستار که به شکل بنیادی، بر پایۀ مطالعات کتابخانهای و به روش توصیفی - تحلیلی به تبیین و تحلیل این موضوع در کلیله و دمنه پرداخته شده است، سعی شده است که مضمون چند داستان از حیث بُعد سیاسی، تعلیمی با در نظر گرفتن جنبههای مدیریّتی، نظیر تصمیم گیری، برنامه ریزی، سازمان دهی و رفتار سازمانی در یک جامعه یا نهاد اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفته، و شخصیّتهای نمادین حکایتها با ایفای نقشی که در داستانها بر عهده دارند، معرّفی شوند.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue1,Year,
Summer
2023
زبان یکی از اساسی ترین و مهم ترین عوامل به وجود آورنده فرهنگ هر جامعه به حساب می آید.اوج اعجاز زبان وقتی متجلی می شود، که مبانی عمیق اخلاقی و روان شناسی در قالب تعابیر آهنگین، ملکه ذهن انسان می گردد.قوانین اخـلاقی از آنجا که اعتباری نهفته در ذات دارند، همواره از ضمانت ا More
زبان یکی از اساسی ترین و مهم ترین عوامل به وجود آورنده فرهنگ هر جامعه به حساب می آید.اوج اعجاز زبان وقتی متجلی می شود، که مبانی عمیق اخلاقی و روان شناسی در قالب تعابیر آهنگین، ملکه ذهن انسان می گردد.قوانین اخـلاقی از آنجا که اعتباری نهفته در ذات دارند، همواره از ضمانت اجرایی برخوردارند که این اعـتبار جـزمی باعث و بانی برقراری اخلاقیات در سـطح و مـنزلتی ورای حرکات و تطوّرات تاریخی یک قوم است. در حیطه و محدوده این اصول اخلاقی، هر فـرهنگی خـود را تعریف و هر جامعهای خود را تـثبیت مـیکند. بی شک، رمز بالندگی فرهنگ هـر ملّت در اصل لایـزال ایـن مکارم اخلاقی قرار دارد.سعدی نیز با شناخت توام انسان و اخلاق، علاوه بر وجوب حضور و اجرای اخلاق در جوامع، معتقد است که روح انسان لطافتی دارد که برای باروری سجایای اخلاقی در بستر آن، چاره ای باید اندیشید تا از گزند نگاه کلی به اخلاق در امان بماند.حاصل پژوهش حاضر که به روش توصیفی تحلیلی به نگارش درآمده، تبیین این مقوله است که چنین دیدگاهی به معنی شمول اخلاق بر توده ای خاص در جامعه نیست بلکه، عبارت از آن است که مکارم اخلاق با توجه به شرایط هر توده طوری بیان گردد که ضمانت اجرایی فرامکانی و فرازمانی داشته باشد و این مقوله ماهیتا نظیر بحثی است که تحت عنوان اخلاق مراقبت از سوی روان شناسان قرن نوزده و بیست مطرح می شود با این تفاوت که از افراطی گری های آن بری است.
Manuscript profile
فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue5,Year,
Winter
2015
در این مقاله، سعی شده است، با بررسی مفاهیم مختلف دادار و واژههای مترادف و مشابه آن در شاهنامهی فردوسی ـ با همهی رازمندی آن ـ بتوان، به اندیشهی حقیقی این حکم ورجاوند، دربارهی گرایش به خداوند، تا حدودی پی برد؛ این که او اندیشهی توحیدی را چگونه دیده، ترسیم کرده است؟ More
در این مقاله، سعی شده است، با بررسی مفاهیم مختلف دادار و واژههای مترادف و مشابه آن در شاهنامهی فردوسی ـ با همهی رازمندی آن ـ بتوان، به اندیشهی حقیقی این حکم ورجاوند، دربارهی گرایش به خداوند، تا حدودی پی برد؛ این که او اندیشهی توحیدی را چگونه دیده، ترسیم کرده است؟ لذا، پس از تأمّل درابیات این اثر سترگ ـ بخش اساطیری و پهلوانی ـ دریافتم که این نگرش، به تمامی، وجود او را فراگرفته، بر این باور است که این ویژگی بارز، از سویی، مایهی سعادت و سلامت انسان و از دیگر سو، ناهی وابستگی به هر آنچه، بجز یزدان است که سرپیچی از آن، پدید آورندهی تیرهروزی و رنج فراوان است. فرهّی ایزدی و فرهمندی، فراهم آورندهی عزّت و سربلندی است و خودخواهی و ناسپاسمندی، پدیدآورندهی ذلّت و دردمندی است؛ در نگاه وی، فطرت انسان، خدایی است، پس ایرانیان باستان، هرگز ناموحّد نبودهاند. بدینسان فردوسی، جستجوی جامعهی آرمانی برآمده از بینش یکتاپرستی را، سرمایهی معنوی انسان نامیده، جز آن را برنتابیده است.
Manuscript profile
journal of literary criticism and stylistics research
,
Issue4,Year,
Winter
2016
رمان یکی از گونه های ادبی جهان معاصر یکی از قالب های گنجایش اساطیر و اندیشه های روزگار اساطیری است. "اسفارکاتبان" نمونه ای از رمان با رویکرد اسطوره و عرفان شرقی است. اهم مضامین اساطیری کار بسته شده در این اثر عبارتند از؛ تناسخ کتابت کهن الگوهای ایزدان زن اثیری و دو وجه More
رمان یکی از گونه های ادبی جهان معاصر یکی از قالب های گنجایش اساطیر و اندیشه های روزگار اساطیری است. "اسفارکاتبان" نمونه ای از رمان با رویکرد اسطوره و عرفان شرقی است. اهم مضامین اساطیری کار بسته شده در این اثر عبارتند از؛ تناسخ کتابت کهن الگوهای ایزدان زن اثیری و دو وجهی اندیشه های رادیکالی و نژادپرستانه ی یهود کهن الگوی تقدیر اسطوره ی مار آرمان مرگ اندیشی و بی مرگی. خسروی در این اثر با استفاده بینامتنی از قرآن و متون کلاسیک ایران اسلامی و متون عهد عتیق اهداف چندگانه ای را دنبال کرده است. از جمله با تجمیع عقاید دین اسلام و یهود و تلفیق زبان کهن و امروزین بازتاب اهمیت کتابت بازتعریف اندیشه ها و آیین اسلامی و یهود در قالب روایت ها اشاراتی کوتاه در باب آیین بودا و... به بار اساطیری رمان افزوده است. با توجه به نشانه ها و فضاهای بوف کوری مثل زن دو وجهی و رقاصه هندی در این اثر آن را می توان از زمره آثاری تلقّی کرد که به ﺗﺄسی از ادبیات بوف کور نوشته شده است. روش تحقیق توصیفی -کتابخانه ای است که به تحلیل و نقد موتیف های اساطیری اسفار کاتبان پرداخته است.
Manuscript profile
Mytho-Mystic Literature Quarterly Journal
,
Issue4,Year,
Autumn
2021
حیات و مرگ گیاهان و درختان از دیرباز موردتوجه بشر بوده است. بشر هر چهارفصل را با دوران زندگانی خود یکی دانسته و داستانهایی از پرستش و شفابخشی گیاهان ساخته است. او به درختان دخیل بسته و علاج درد خود را از آنها جُسته است. در پَسِ این نگاهِ بشر نخستین، حقیقتی نهفته است و More
حیات و مرگ گیاهان و درختان از دیرباز موردتوجه بشر بوده است. بشر هر چهارفصل را با دوران زندگانی خود یکی دانسته و داستانهایی از پرستش و شفابخشی گیاهان ساخته است. او به درختان دخیل بسته و علاج درد خود را از آنها جُسته است. در پَسِ این نگاهِ بشر نخستین، حقیقتی نهفته است و آن، استمداد از تجلّیِ شفابخشی است نه پرستش درخت! نیاکان ما در جستوجوی جوانی و جاودانگی محو پدیدههایی شدهاند که به گمان خود منبع جاودان این نیروها هستند؛ پس باید اسطورهها را کاوید تا به حقیقت آنها رسید. رمانها و داستانها بهترین مجال برای درخشش اسطورهها هستند. در این مقاله به بررسی بنمایههای گیاهپیکری در درخت انجیر معابد، باغاناری، جایی دیگر و کاجهای مورّب پرداختهایم. روش پژوهش ما به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی است و بعد از استخراج دادهها به تحلیل بنمایهها پرداختهایم. هدف بررسی نحوۀ حضور بنمایههای گیاهپیکری در این آثار است؛ اینکه آیا آنها به شکلی نمادین حضور دارند یا بهصورت روایت اسطورهای؟ در آثار بررسیشده، این بنمایهها هم بهشکل نمادین و تلویحی حضور دارند و هم بهصورت روایت اسطورهای. ضروری است با نگاهی اسطورهپردازانه زوایای این داستانها را بکاویم تا بنمایههای اساطیری را در آنها برای تشخیص ابتذال و خرافه از حقیقت اسطورهای باز شناسیم.
Manuscript profile
The Journal of Epicliterature
,
Issue1,Year,
Autumn
2019
انسانها برای برقراری ارتباط و تعامل با همدیگر ناگزیر از داشتن رفتارها و اعمالی هستند که تفاوتهای ذاتی و بعضاً اکتسابی این رفتارها، تعارضات میان آنها را اجتنابناپذیر میسازد. تعارض از تقابل دو خواسته و گاه دو فکر بروز میکند؛ بدین معنی که دو یا چند نفر از افراد به د More
انسانها برای برقراری ارتباط و تعامل با همدیگر ناگزیر از داشتن رفتارها و اعمالی هستند که تفاوتهای ذاتی و بعضاً اکتسابی این رفتارها، تعارضات میان آنها را اجتنابناپذیر میسازد. تعارض از تقابل دو خواسته و گاه دو فکر بروز میکند؛ بدین معنی که دو یا چند نفر از افراد به دلیل اختلاف در نیازها، خواستهها، اهداف و ارزشها در مقابل یکدیگر قرار میگیرند. ازاینرو تفاوتها، خطرات و انگیزههای متمایز از یکدیگر در افراد، بافت سازمانی را از تعارضهای سازمانی اجتنابناپذیر میکند. مدیریت تعارض یکی از رویکردهای مهم رفتار سازمانی درصدد کنترل و کاهش این تعارضات است. ادبیات نمود رفتارهای متقابل آدمی است. تعارضها و تناقضها در آثار ادبی رخ مینمایند و گاه راهکارهای مدیریت این تعارضات نیز در قالب داستان و حکایت بیان میشود. شاهنامه فردوسی بهعنوان اثری گرانسنگ و بیبدیل حماسی، اگر در چند خصیصه بارز خلاصه شود مسلماً مهمترین خصیصهاش تضاد و کشمکش و تبعات مثبت و منفی حاصل از آن خواهد بود که بهعنوان بنمایهای ژرف بر سراسر داستانهای این اثر هنری، سایه افکنده است. در این مقاله توصیفی ــ تحلیلی، سعی شده است تعارضات میان فردی داستان گشتاسپ و لهراسپ تحلیل شود. هدفِ نویسندگان در این تحقیق، نشان دادن دیدگاههای درخور توجه و برجستۀ فردوسی و ارائه راهکار و شیوههای مبتنی بر کنترل و حل تضادها و تعارضات میان فردی پیشآمده در شرایط گوناگون است که میتواند الگویی قابل ملاحظه برای مدیران امروزی باشد.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications