مقدمه و هدف پژوهش: شناخت متغیرهای اقلیمی مؤثر بر آسایش حرارتی و مورفولوژی ایجاد شده در فضاهای باز مجتمع های مسکونی امکان ارائه راهکارهای مناسب جهت افزایش کیفیت محیط های باز را به وجود آورد. لذا هدف از این پژوهش شناخت بررسی هندسه فرمی و ساختار شکلی مجتمع های مسکونی بر میزان آسایش حرارتی فضاهای باز جهت افزایش کیفیت محیط و استفاده کاربران ایجاد شده است. روش شناسی: این پژوهش به لحاظ هدف تحقیق کاربردی است، از نظر روش شناسی روش تحقیق کمی است. چهار فرم از گونه های رایج مجتمع های مسکونی شهری در شهر شیراز با الگوی خطی، مجموعه ای منظم و نامنظم، مرکزی (محیطی) و ترکیبی(مختلط) انتخاب شده است و در سه حالت کوتاه مرتبه 3 طبقه، میان مرتبه 6 طبقه و بلند مرتبه 12 طبقه ، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. روش انجام پژوهش: با در نظر گرفتن فرم و جهت گیری ها در چهار الگوهای مختلف در وضع موجود شبیه سازی شده است و از طریق بررسی نتایج منتج از شبیه سازی با فرم های هندسی مختلف، به تحلیل داده ها و سنجش آنها با استفاده از نرم افزار ENVI-met پرداخته شده است سپس با استفاده از داده های اقلیمی در نرم افزار ریمن، دمای معادل فیزیولوژیکی به دست آمده است. یافته ها وبحث: یافته ها نشان داد که در حالت کوتاه مرتبه فرم بلوک های ترکیبی و مجموعه ای به علت سایه اندازی بیشتر از لحاظ آسایش حرارتی عملکرد بهتری دارند. درحالت میان مرتبه فرم محیطی به علت سرعت باد بیشتر و سایه اندازی و فرم خطی به علت سرعت باد بالاتر، شرایط مطلوب تری از نظر آسایش حرارتی و کمترین ساعات بحرانی را دارند. در فرم بلوک های ترکیبی و مجموعه ای در حالت میان مرتبه، افزایش ارتفاع سبب کاهش حرکت باد در سایر نقاط شده و کارایی این دو فرم کاهش می یابد. در حالت بلند مرتبه بلوک های محیطی و خطی به علت کشیدگی فرم دارای سرعت باد بالاتر و شرایط مطلوب تری در آسایش حرارتی است. نهایتا با توجه به تفاوت در مورفولوژی مجتمع های مسکونی در میزان آسایش حرارتی و بهره برداری محیط تاثیرگذار خواهد بود. Manuscript profile

در پی صنعتی شدن شهر ها و ظهور معماری مدرن ، الگوی ساخت بناها از معماری بومی فاصله گرفته که این خود دچار معضلاتی از جمله: دور شدن از طبیعت ، افزایش مصرف انرژی ، دور شدن از فرهنگ آن منطقه ، ایجاد منظری ناشناخته و در تضاد با محیط اطراف و از بین رفتن هویت بومی و معماری خود جوش آن شده است . لذا در این مقاله سعی به بررسی معیارهای مهم در معماری بوم گرا برای شناخت محیط و ادراک آن شده است که بتواند میزان حس تعلق به مکان را افزایش دهد . هدف از ارائه این پژوهش تعامل انسان و طبیعت با توجه به منطقه و بوم و همچنین شناخت و تقویت ادراک محیط و منظر با بهره گیری از معماری بوم گرا می باشد . روش تحقیق ، بر اساس رویکردی "توصیفی و تحلیلی" که از ابزارهای گردآوری اطلاعات ، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و شهود بصری با " تحلیل استدلال منطقی "به بررسی آن پرداخته شده است . در این پژوهش، در نهایت به الگویی می رسیم که در آن فرهنگ و فن آوری (از عوامل انسانی) طبیعت و اقلیم (از عوامل محیطی) از موارد مهم در شناخت و ادراک محیط محسوب می شود که ارتباط منسجمی را در بر گرفته و کاملا در برگیرنده چگونگی رفتار انسان در آن محیط می باشد . Manuscript profile

مسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعاتی است که لازم است مورد توجه برنامه‌ریزان و معماران در طراحی و ساماندهی مسکن مهر قرار گیرد که ضرورت اصلی این پژوهش را بخود اختصاص داده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می‌باشد که از روش تحلیل عاملی نیز بهره برده‌است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان مسکن مهر شهر صدرا بوده است که به روش خوشه‌ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی مولفه-های کیفی و کالبدی مسکن مهر برای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه می‌باشد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر صدرا در چهار عامل شناسایی شدند که این عوامل تحت عنوان شاخص معماری و زیرساختی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی- فرهنگی نام‌گذاری شدند. در پایان نیز راهکار‌هایی در ارتقا مسکن مهر برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است. Manuscript profile

در پی صنعتی شدن شهر ها و ظهور معماری مدرن ، الگوی ساخت بناها از معماری بومی فاصله گرفته که این خود دچار معضلاتی از جمله: دور شدن از طبیعت ، افزایش مصرف انرژی ، دور شدن از فرهنگ آن منطقه ، ایجاد منظری ناشناخته و در تضاد با محیط اطراف و از بین رفتن هویت بومی و معماری خود جوش آن شده است . لذا در این مقاله سعی به بررسی معیارهای مهم در معماری بوم گرا برای شناخت محیط و ادراک آن شده است که بتواند میزان حس تعلق به مکان را افزایش دهد . هدف از ارائه این پژوهش تعامل انسان و طبیعت با توجه به منطقه و بوم و همچنین شناخت و تقویت ادراک محیط و منظر با بهره گیری از معماری بوم گرا می باشد . روش تحقیق ، بر اساس رویکردی "توصیفی و تحلیلی" که از ابزارهای گردآوری اطلاعات ، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و شهود بصری با " تحلیل استدلال منطقی "به بررسی آن پرداخته شده است . در این پژوهش، در نهایت به الگویی می رسیم که در آن فرهنگ و فن آوری (از عوامل انسانی) طبیعت و اقلیم (از عوامل محیطی) از موارد مهم در شناخت و ادراک محیط محسوب می شود که ارتباط منسجمی را در بر گرفته و کاملا در برگیرنده چگونگی رفتار انسان در آن محیط می باشد . Manuscript profile

مسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعاتی است که لازم است مورد توجه برنامه‌ریزان و معماران در طراحی و ساماندهی مسکن مهر قرار گیرد که ضرورت اصلی این پژوهش را بخود اختصاص داده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می‌باشد که از روش تحلیل عاملی نیز بهره برده‌است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان مسکن مهر شهر صدرا بوده است که به روش خوشه‌ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی مولفه-های کیفی و کالبدی مسکن مهر برای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه می‌باشد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر صدرا در چهار عامل شناسایی شدند که این عوامل تحت عنوان شاخص معماری و زیرساختی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی- فرهنگی نام‌گذاری شدند. در پایان نیز راهکار‌هایی در ارتقا مسکن مهر برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است. Manuscript profile

یکی از عوامل شکل دهی و هویت بخشی به فرم شهر، جداره های شهری می باشند که در صورت تامین نظرمخاطب، فرد رابطه ی احساسی قوی تری با جداره برقرار کرده و این ارتباط دو سویه بین مخاطب و جداره های شهری موجب افزایش حس رضایت مندی از محیط شهری می گردد. هدف پژوهش حاضر تعیین و تبیین مولفه های ساماندهی جداره های شهری با رویکرد هویت بخشی و تامین نظر مخاطب (جامعه آماری که در حوزه ساخت و ساز ساختمان فعالیت دارند) با استفاده از نظر متخصصین حوزه ی معماری و شهرسازی می باشد. دلیل انتخاب جامعه آماری، تاثیر قابل توجه در تصمیم گیری های نهایی جهت ساخت جداره های شهر شیراز می باشد. بدین منظور نگارندگان پژوهش به دلیل تمایز عوامل موجود در ساماندهی جداره های خیابان حافظ و خیابان علی ابن حمزه شیراز، چهار بعد (زیبای شناختی- هویت مکان- اقتصادی- زیست محیطی) را مورد پرسش و بررسی قرار دادند. روش تحقیق در این پژوهش کیفی است جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. روش میدانی جهت جمع آوری اطلاعات پرسشنامه پیشنهاد شده و به منظور تدوین پرسشنامه با درنظر گرفتن چهار بعد مذکور و استفاد از طیف لیکرت پنج گزینه ای سوالات مطرح و در اختیار متخصصین معماری و شهرسازی قرار داده شد تا متخصصین با در نظر گرفتن مولفه های موثر بر جداره های خیابان حافظ و خیابان علی ابن حمزه شیراز به آن پاسخ دادند. نتایج حاصل با استفاده از تکنیک دلفی جهت تبیین نظرات متخصصین و آزمون دبلیوی کندال جهت مشخص نمودن میزان همبستگی نظرات افراد بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه های: سطوح پر و سطوح خالی- تناسب و هماهنگی نماهای کنار هم با یکدیگر- ریتم- نظم- تزئینات- یکپارچگی- بام و تراس سبز- مصالح بومی- نوع مصالح بکار رفته در نما از لحاظ اقتصادی از نظر متخصصین معماری و شهرسازی بیشترین اثر را در تامین نظر مخاطب و هویت بخشی در راستای ساماندهی جداره های خیابان حافظ و خیابان علی ابن حمزه شیراز داشته اند. Manuscript profile