در این مقاله مدلی آزمایشگاهی از یک سرریز پلکانی با جریان غیر ریزشی توسط نرم افزار فلوئنت و نرم افزار گمبیت(FLUENT&GAMBIT) شبیه سازی گردیده است. در این شبیه سازی ، با توجه به هیدرودینامیک خاص جریان بر روی سرریزهای پلکانی ، جهت مدل سازی اغتشاش از مدلk-Epsilon در حالت RNG ، برای مدل سازی جریان چندی فازی از مدل MIXTURE ، جهت مدل سازی جریان در نزدیک دیواره ها، از معادلات رفتار دیوار پیشرفته "Enhanced wall treatment" استفاده گردیده است.همچنین جهت مجزا سازی معادلات فشار از الگوریتم PRESTO و ارتباط معادلات فشار-سرعت از روش SIMPLE استفاده گردیده است.پس از کالیبراسیون مدل عددی با مدل آزمایشگاهی ، با فرض صحت دقیق مدل آزمایشگاهی ،درصد خطایی معادل 6/6 درصد برای مدل عددی بدست آمد. سپس با بررسی میزان غلظت هوای محلول در جریان آب، نتیجه گردید برای هندسه و دبی مورد مطالعه با حرکت در جهت جریان غلظت هوای مخلوط در آب افزایش می یابد. Manuscript profile

بیشتر بارندگی مناطق خشک و نیمه خشک بصورت تبخیر به جو باز می گردد پس تخمین تبخیر دربرآورد میزان آب در چرخه آب مهم خواهد بود. تبخیر وابسته به پارامترهای مختلفی است و برای برآورد آن نیاز به متغیرهای اقلیمی متفاوتی است و اثر متقابل این متغیرها بسیار پیچیده است لذا در بررسی آن باید روشهای دقیقی را بکار گرفت. در این تحقیق برای برآورد تبخیر از تشت ایستگاه سد تنظیمی دز از روش شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. بطوریکه روش شبکه عصبی مصنوعی با تابع محرک تانژانت هایپربولیک و قانون یادگیری مومنتم استفاده شد. ساختار مورد استفاده یک شبکه چندلایه پرسپترون بوده که از 6 نورون ورودی، 3 لایه پنهان و یک نورون خروجی تشکیل شده بود. لایه‌های ورودی شامل دمای حداکثر، دمای حداقل، ساعات آفتابی، میانگین سرعت باد، میانگین درصد رطوبت نسبی و برای لایه خروجی میزان تبخیر از سطح آزاد آب بود. بررسی همبستگی بین عوامل اقلیمی نشان داد که میانگین دمای هوا اثر بیشتری بر میزان تبخیر سطحی نسبت به ساعات آفتابی و سرعت باد دارد. ضریب تعیین بالا (0/92) بین داده‌های واقعی با داده‌های شبیه‌سازی شده با شبکه عصبی مصنوعی به‌علاوه میزان خطای اندک (RMSE = 1.41) نشان داد که مدل از دقت بسیار بالایی در برآورد برخوردار است. صحت سنجی توسط تی تست نیز حاکی از عدم معنی‌دار بودن (P>0.01) اختلاف میان مقادیر واقعی و برآورد شده بود. Manuscript profile

تبخیر عامل مهمی در مدیریت منابع آب است و با محاسبه دقیق آن می توان راهکارهای موثری در جهت کاهش اثرات خشکسالی و به منظور حفاظت منابع آب اجرا نمود. به دلیل کمبود ایستگاههای تبخیر سنجی و عدم وجود آمار کافی از تبخیر از روشهای تجربی برآورد تبخیر از سطح آزاد آب می توان استفاده نمود. در این تحقیق با استفاده از آمار 10 ساله ایستگاه سد تنظیمی دز با استفاده از روشهای تجربی مایر، مارسیانو، شاهتین، هفنر، ایوانف، تیچومیروف و سازمان عمران اراضی آمریکا، تبخیر برآورد و با مقادیر تبخیر از تشت مقایسه شد. عملکرد روابط تجربی بر اساس دو آماره R2 و RSME مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که رابطه مایر (R2 = 0.886, RMSE = 1.53) نسبت به سایر روش‌های تجربی از دقت بالاتری برخوردار است. در رتبه بعدی معادله سازمان عمران آمریکا (R2 = 0.91, RMSE = 1.967) قرار می‌گیرد و به‌علاوه اختلاف معنی‌داری (P > 0.01) میان مقادیر واقعی و برآورد شده در این دو روش دیده نمی‌شود. روش تیچومیرف با توجه به خطای زیاد (RMSE = 8.152) و برازش پائین با داده‌های واقعی (R2 = 0.33) فاقد اعتبار لازم می‌باشد و روابط تجربی هنفر، مارسیانو، ایوانف و شاهتین به ترتیب با ضریب تعیین برابر با 0.548، 0.534، 0.639و 0.644 از میزان اعتبار و قابلیت اعتماد متوسطی در برآورد میزان تبخیر از سطح آزاد آب برخوردارند. Manuscript profile

یکی از مسائل زیست محیطی مهم یافتن محلی مناسب برای دفن پسماندهای شهری است. انتخاب محل نامناسب موجب آسیب به محیط زیست، سلامتی انسانها و ایجاد آلودگی منابع آبهای سطحی و زیرزمینی می شود. عوامل متعددی در انتخاب محل دفن پسماندها موثرند و روشهای مختلفی برای این موضوع وجود دارد. در این تحقیق تلاش شده با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مکان‌های مناسب جهت دفن پسماند در شهرستان شوش شناسایی شوند. بدین منظور 4 معیار اصلی که تاثیر اساسی بر انتخاب مکان دفن پسماند دارند انتخاب شدند که شامل معیارهای فنی و عملیاتی، اکولوژیکی و بیولوژیکی، اقتصادی اجتماعی و فیزیکی بودند. سپس با توجه به معیارهای مذکور 15 لایه اطلاعاتی تهیه شد. سپس امتیاز نهایی مربوط به پارامترها توسط روش مقایسه زوجی محاسبه شد. پس از تلفیق 15 لایه اطلاعاتی به روش AHP و تحلیل‌های فازی با کمک نرم‌افزارARC GIS نقشه نهایی جهت دفن پسماند شهری تهیه شد. بر مبنای نتایج بخشهای غربی شهرستان شوش برای دفن پسماندها پیشنهاد گردید اما فاصله زیاد از شهر شوش و عدم راه دسترسی مناسب سبب گشت که از انتخاب این بخش به عنوان بهترین مکان مناسب جهت دفع پسماند صرفه نظر گردد. با بررسی دقیق‌تر در نتیجه حاصله، 3 منطقه که دارای سطح ارزشی، محدوده و راه دسترسی مناسب هستند، شناسایی و معرفی شدند. Manuscript profile

خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که ماهیتی اقلیمی داشته و عمدتاٌ از ناهنجاریها و بی نظمی های ایجاد شده در بارش بوجود می آید. در این مقاله به بررسی پدیده خشکسالی و تغییرات زمانی مکانی آن در استان خوزستان پرداخته شده است. در راستای تعیین درجه شدت های خشکسالی از شاخص استاندارد شده بارش(SPI ) به دلیل مزایایی که در تحلیل مکانی و ایجاد ارتباط زمانی بین رخدادهای خشکسالی دارد، استفاده شده است. در پژوهش حاضر از آمار بارندگی 48 ایستگاه باران سنجی و سینوپتیک استان خوزستان در سال های (1393-1361) استفاده شده است. نقشه های پهنه بندی شاخص SPI ایستگاه ها با استفاده از روش میان یابی کریجینگ طی دوره آماری مورد مطالعه ترسیم گردید و خشک ترین و ترترین سال مشخص شد. بر این اساس سال های 1378 و 1387 شدیدترین خشکسالی ها و سال 1371 ترسالی شدید رخ داده است. طبق نتایج به دست آمده سال های 78، 86 و 87 سالهای با بیشترین درصد مساحت خشکسالی و سالهای 70، 71 ، 76 و 80 سالهای با بیشترین درصد مساحت ترسالی هستند. Manuscript profile

وجود روند در بارندگی می تواند شاهدی بر تغییراقلیم باشد. روﺷﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽتغییرات و وﺟﻮد روﻧﺪ در ﺳﺮی های زمانی بارندگی وجود دارد که به دو دسته آمار پارامتری و غیر پارامتری تقسیم می شود. با لحاظ دوره آماری 33 ساله سال آبی 61-1360 تا سال 93-1392 در 47 ایستگاه هواشناسی استان خوزستان، روند تغییرات زمانی بارندگی با استفاده از روش من کندال و رگرسیون خطی بررسی شد. نتایج نشان داد که شیب خط رگرسیون ایستگاهها از 13- تا 8/0 متغیر است. بیشتر ایستگاههای هواشناسی دارای روند منفی در مقدار بارندگی هستند و تنها دو ایستگاه عبدالخان و پل زال دارای روند مثبت بارندگی هستند. برای بررسی وجود روند در بارندگی با آزمون من کندال در سطح اطمینان 5 درصد مشخص شد که بیشتر ایستگاهها دارای روند منفی هستند و بارندگی در استان خوزستان رو به کاهش می باشد. تنها ایستگاههای پل زال، چم نظام، حرمله، عبدالخان و عرب حسن روندی مثبت دارند و ایستگاه بتوند شور با مقدار Z کندال برابر با صفر دارای مقدار بارندگی ثابت در دوره آماری می باشد. هر چند همه ایستگاهها دارای روند منفی یا مثبت هستند اما فقط سه ایستگاه سوسن، سپید دشت سزار و ملاثانی روند معنی دار دارند و در سطح اطمینان 5 درصد معنی دار هستند. با توجه به عدم معنی داری روندها در بیشتر ایستگاهها نمی توان نتیجه گرفت که تغییر اقلیم رخ داده ولی با توجه به این که بیشتر ایستگاهها شاهد روند کاهشی بارندگی هستند، این مساله هشدار دهنده است. Manuscript profile

احداث شبکه های آبیاری و زهکشی بر کیفیت و کمیت آبهای زیرزمینی تاثیر گذار هستند. در این تحقیق تغییرات کمی و کیفی آبخوان دشت میان آب شوشتر بعد از احداث شبکه آبیاری و زهکشی بررسی گردید. ابتدا با بررسی هیدروگراف سالانه دشت، تغییرات حجم ذخیره ای مخزن آب زیرزمینی طی سال های آبی قبل و بعد از اجرا شبکه آبیاری و زهکشی ارزیابی شد. طی 3 سال آبی 85-84 تا 88-87، 4/6 میلیون متر مکعب از حجم ذخیره مخزن آب زیرزمینی کاسته شده و از 88-87 تا 93-92، 07/9 میلیون متر مکعب به حجم ذخیره آب زیرزمینی افزوده شد که با مقایسه با وضعیت بارندگی در دوره مشابه، مشخص شده که تغییرات در مخزن تا حدود زیادی از میزان بارندگی سالانه متاثر می باشد. سپس با محاسبه بیلان آب زیرزمینی عوامل موثر در تغییرات حجم مخزن بررسی شد. نتایج نشان داد که در سال 88-87 بیلان 59/3- و سال 89-88 بیلان 44/5 بوده و مهمترین عامل تغییرات مخزن آب زیرزمینی، میزان بارندگی سالانه بوده و بهره برداری از شبکه تاثیر چندانی در افزایش سطح آب زیرزمینی نداشته است. برای بررسی تغییرات کیفی، از نمودار ویلکوکس برای دو سال آبی قبل و بعد از احداث شبکه آبیاری و زهکشی استفاده شد. نتایج نشان داد که با توجه به بالا بودن سطح آب زیرزمینی قبل از بهره برداری از شبکه، بیشتر نقاط نمونه برداری در کلاس خیلی شور و غیرقابل استفاده برای کشاورزی قرار داشته که با بهره برداری از شبکه تغییرات چشمگیری در کیفیت منابع آب زیرزمینی رخ نداده است. Manuscript profile

استفاده از آبهای زیرزمینی به دلیل کاهش آبهای سطحی رو به فزونی گذاشته است بنابراین برای استفاده باید کیفیت این آبها را از نظر کشاورزی و شرب بررسی نمود. در این تحقیق، خصوصیات شیمیایی آبهای زیرزمینی دشت الشتر در شمال غرب استان لرستان با توجه به مناسب بودن آب برای شرب و کشاورزی مورد بررسی قرارگرفته است. 36 نمونه آب زیرزمینی برداشت و از لحاظ نسبت جذب سدیم، هدایت الکتریکی، TDS، pH، کلسیم، منیزیم، بی‌کربنات، کلر، سدیم، پتاسیم، کاتیون، آنیون و سولفات آنالیز شیمیایی گردید. مقادیر آنالیز شده با دیاگرام‌های شولر و ویلکوکس مقایسه و مشاهده گردید که اکثر نمونه‌ها از لحاظ شرب و کشاورزی مناسب هستند. با توجه به نمودار شولر وضعیت کیفی آب زیرزمینی الشتر در وضعیت خوب قرار دارد و کاملا برای شرب مناسب است. همچنین نتایج نشان داد که همه نمونه ها در طبقه C2S1 قرار گرفتند که در محدوده کمی شور - مناسب برای کشاورزی ارزیابی شدند. Manuscript profile

ﺑﺎ توجه به کمبود منابع آبهای سطحی و افزایش نیاز به آب، ﺗﺎﻣﯿﻦ آب ﺷﺮب از ﻣﻨﺎﺑﻊ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ بسیار مهم است. برای استفاده از آبهای زیرزمینی جهت شرب، بررسی تناسب کیفی این منابع اهمیت دارد و به منظور مدیریت مکانی آن، تهیه نقشه های توزیع مکانی پارامترهای کیفی بایستی مد نظر باشد. اﯾﻦ مقاله با هدف ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ دﺷﺖ گلگیر برای ﺷﺮب اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. به این منظور در اﯾﻦ دﺷﺖ از اﻃﻼﻋﺎت 10 ﺣﻠﻘﻪ ﭼﺎه روستایی در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی TDS، ﺳﺨﺘﯽ ﮐﻞ ، ﮐﻠﺮ، ﺳﺪﯾﻢ، کلسیم، منیزیم، بی کربنات و ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. اﯾﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ ﺑﺮاﺳﺎس نمودار ﺷﻮﻟﺮ ارزیابی شدند و با استفاده از نرم افزار ARC GIS و از ﻃﺮﯾﻖ روش زمین آماری کریجینگ درون یابی شده و توزیع مکانی پارامترها در دشت گلگیر بررسی شد. با توجه به نمودار شولر بیشتر پارامترها در اکثر نمونه ها در طبقه خوب و قابل قبول قرار گرفتند و برای شرب مناسب هستند. همچنین با توجه به نقشه های ﺗﻐﯿﯿﺮات مکانی ﮐﯿﻔﯽ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ دشت گلگیر، توزیع پارامترها در دشت الگوی خاص و منظمی نداشته و تقریبا آب زیرزمینی در تمان سطح دشت برای شرب مناسب است. Manuscript profile

برای استفاده از آبهای زیر زمینی برای کشاورزی باید از لحاظ کیفی بررسی های لازم را انجام نمود. یکی از روشهای مرسوم و مناسب ارزیابی کیفی جهت کشاورزی روش ویلکوکس است. در این تحقیق کیفیت آب زیرزمنی دشت گلگیر با استفاده از 10 نمونه چاه روستایی جهت استفاده در کشاورزی با نمودار ویلکوکس بررسی شد. پارامترهای EC و SAR ارزیابی شده و نمونه ها به نمودار ویلکوکس منتقل شدند. نتایج نشان داد که همه نمونه ها در طبقه C2S1 قرار گرفتند که در محدوده کمی شور - مناسب برای کشاورزی هستند بنابراین محدودیتی برای استفاده در کشاورزی موجود نیست. همچنین نقشه های تغییرات مکانی پارامترهای EC و SAR با روش میان یابی زمین آماری کریجینگ تهیه شد. نتایج نشان داد که به دلیل مقادیر کم پارامترها الگوی خاصی در تغییرات مکانی دیده نشده و نیاز به مدیریت و اقدام خاصی نیست و آب زیرزمنین تمام محدوده مورد بررسی قابل استفاده در کشاورزی است. Manuscript profile

بررسی کیفیت و پایش مکانی آب زیرزمینی از نظر آلودگی نیترات بسیار اهمیت دارد. به این منظور تغییرات مکانی نیترات آبهای زیرزمینی با استفاده از روشهای میان یابی و تهیه نقشه این تغییرات بررسی شد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که بر روی منابع آب شرب روستاهای شهرستان دزفول انجام شد. به این منظور از 20 چاه آب شرب نمونه‌برداری صورت گرفته و درنهایت 80 نمونه در چهار فصل مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش میان یابی کریجینگ دایره ای با مقدار خطای کمتر می‌تواند بهینه‌ترین پهنه‌بندی را نسبت به روشهای اسپلاین، عکس فاصله وزنی و نزدیک ترین همسایه انجام دهد. فصل تابستان بیشترین مقدار نیترات و زمستان کمترین مقدار را دارد. در نهایت با بررسی نقشه پهنه‌بندی مشخص گردید که مناطق غربی شرقی و مرکزی بیشترین مقدار نیترات را دارند و شمال دشت از نظر نیترات وضعیت مطلوبی را دارا است. Manuscript profile

چکیده جریانات جوی در حوزه آبخیز به صورت برف و باران وارد شده و به شکل‌های تبخیر، رواناب و ... دوباره به جو بر‌می‌گردد. مطالعه حاضر در حوزه آبخیز کوهرنگ با هدف تعیین پتانسیل جمع آوری آب باران با استفاده از روش‌های تحلیل شبکه (ANP) و تکنیک GIS انجام شده است. پس از تهیه نقشه‌های اولیه حوضه مانند کاربری اراضی، شیب و ... مقدار نفوذ و نگهداشت اولیه خاک تعیین شد. نتایج اولیه نشان داد که حوزه آبخیز کوهرنگ دارای نگهداشت نسبتا مناسب و بیشترین درصد مساحت منحنی دارای 78/30 است. نتایج روش ANP برای تعیین پتانسیل جمع آوری آب باران نشان داد که معیار هیدرولوژی نسبت به معیار‌های فیزیکی و توپوگرافی به ترتیب 3/7 و 9/8 مناسب‌تر و معیار فیزیکی‌2/3 برابر بر معیار توپوگرافی است. در زیرمعیارها (کاربری اراضی، گروه هیدرولوژیک خاک و بافت خاک) نیز کاربری اراضی نسبت به گروه‌های هیدرولوژی خاک و بافت خاک در استحصال آب باران بهتر عمل می‌کند و گروه‌های هیدرولوژیک خاک 5/3 برابر نسبت به بافت خاک است. ضریب ناسازگاری به دست آمده برای مقایسه معیارهای و زیر معیارها به ترتیب 07/0 و 06/0 است. با محاسبه کلیه پارامترهای موثر در محاسبه پتانسیل استحصال رواناب نقشه پتانسیل برای این حوزه آبخیز در پنج طبقه تهیه شد. نقشه پتانسیل جمع آوری آب باران در حوزه آبخیز کوهرنگ دارای وضعیت نسبتا خوبی است. نتایج کلی نشان داد که روش‌های تحلیل شبکه با درنظر گرفتن پارامترهای مختلف حوزه می‌تواند روشی مناسب جهت برآورد پتانسیل جمع آوری آب باران و مدیت مناسب جهت هدررفت باشد. Manuscript profile

ارزیابی و پایش کیفیت آب زیر زمینی همواره یک چالش مهم است که با مشکلات ویژه ای همراه است. به منظور استفاده از آب زیرزمینی برای مصرف شرب کیفیت آن باید مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش به بررسی کیفیت آب های زیر زمینی مورد استفاده در شرب در دشت باغملک پرداخته شد. بدین منظور ابتدا آب زیرزمینی این منطقه براساس 8 پارامتر مهم که نقش تعیین کننده ای در کیفیت آب زیرزمینی دارند پهنه بندی شد. این 8 پارامتر عبارتند از: کلر(CL)، سدیم(Na)، سختی آب(TH)، بی کربنات(HCO3)، سولفات(SO4)، کل جامدات حل شده (TDS)، منیزیم (Mg) و کلسیم(Ca) ، سپس وزن هر یک از عوامل اصلی به روش سلسله مراتبی AHP تعیین شد و لایه های اطلاعاتی مختلف براساس وزن های حاصله با هم تلفیق شدند و در نهایت با استفاده از نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی و تلفیق لایه ها یک نقشه رستری حاصل شد. در تحلیل سلسله مراتبی با توجه به نظر کارشناسان پارامتر TDS بیشترین وزن را به خود اختصاص داد. نتایج ارزیابی کیفی بیانگر آن است که حدود 88 درصد منطقه مورد مطالعه در محدوده خوب و قابل قبول قرار دارد و حدود 12 درصد در محدوده نامناسب و بسیار نامناسب قرار دارد. Manuscript profile

فرسایندگی باران توانایی باران برای جداسازی ذرات خاک است و همبستگی بالایی با فرسایش خاک دارد. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات مکانی زمانی فرسایندگی باران با استفاده از شاخص EI30 است. در این تحقیق شاخص EI30 برای ماهها و فصول مختلف در 9 ایستگاه باران نگاری استان خوزستان محاسبه گردید. سپس با استفاده از روابط رگرسیونی بین شاخص EI30 و سایر شاخص ها و خصوصیات سهل الوصول بارندگی در ایستگاه های باران نگاری، مقادیر شاخص EI30 برای 65 ایستگاه باران سنجی برآورد گردید. به منظور تهیه نقشه فرسایندگی باران ماهانه و فصلی، اطلاعات نقطه ای شاخص EI30 در 74 ایستگاه باران نگاری و باران سنجی با استفاده از روش زمین آماری کوکریجینگ میان یابی گردید. بر اساس نقشه های تهیه شده بیشترین مقادیر فرسایندگی باران ماهانه و فصلی در شرق و شمال خوزستان و کمترین مقادیر فرسایندگی در جنوب و غرب استان خوزستان وجود دارد. بطور متوسط بیشترین شاخص فرسایندگی باران ماهانه در ماه آذر با مقدار 292 مگاژول میلی متر بر هکتار در ساعت و بیشترین مقدار شاخص فرسایندگی باران فصلی در فصل زمستان با مقدار 576 مگاژول میلی متر بر هکتار در ساعت اتفاق می افتد و مقدار این شاخص برای تابستان صفر است. Manuscript profile

کیفیت آب زیرزمینی متاثر از عوامل مختلفی است. از مهمترین آلاینده های آب زیرزمینی نیترات است. بررسی شکل تغییرات مکانی نیترات با استفاده از روشهای مختلف میان یابی و تهیه نقشه این تغییرات می تواند آگاهی و بینش کارشناسان را برای برنامه ریزی آینده جهت بخشد. در این تحقیق با استفاده از داده های نیترات 30 چاه نمونه برداری به بررسی تغییرات نیترات در آب زیرزمینی شهرستان اهواز پرداخته شده است. نتایج نشان داد که روش های کلی میان یابی قطعی نسبت به روش های آماری بهتر جواب می دهند و بطور کلی روش تخمین گر موضعی کمترین خطا را دارا بوده است. نقشه های پهنه بندی شده نشان می دهند که در بالا دست آلودگی نیترات کمتر از 10 پی پی ام ولی از مرکز به سمت پایین دست آلودگی نیترات وجود دارد به طوری که در خروجی غلظت نیترات به 178 پی پی ام رسیده است. کلید واژه ها: نیترات، آب زیرزمینی، میان یابی، زمین آمار، اهواز. Manuscript profile

یافتن مکان مناسب دفن بهداشتی پسماندهای شهری فرایندی پیچیده است که به عوامل و معیارهای مختلفی وابسته است. هدف از این تحقیق گزینش مکان مناسب جهت دفن بهداشتی مواد زاید جامد شهری در شهرستان شوشتر بر پایه معیارها و ضوابط زیست محیطی، بهداشتی و اقتصادی می باشد. در این تحقیق از قابلیت ها و روش های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است. در مرحله اول پارامترهای موثر بر مکان یابی دفن پسماند شامل زمین شناسی، نقشه های آبهای زیرزمینی، فاصله از چاهها، کاربری اراضی، گسل ها ، شیب زمین، رودخانه، مناطق سیل خیز، مناطق حفاظت شده، نقشه های فاصله از راههای اصلی، لایه فاصله از مراکز شهری روستایی و انتخاب شدند. بعد از تهیه نقشه های معیار، استانداردسازی لایه ها صورت گرفت. سپس با بکارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، وزن معیارها محاسبه شده و بعد از اعمال وزن ها در لایه های متناظر با آنها، رویهم گذاری لایه ها با کمک توابع فازی انجام شد. نتیجه تلفیق لایه ها نشان دهنده مکان های مناسب دفن، زباله هستند. نقشه نهایى مکان یابى دفن پسماند طبقه بندی شد. نتایج نشان داد که مناطق اطراف روستاهای ابگنجی ، بنه کاظم ، شیر کشان و عبدالامیر به عنوان مناطق مناسب برای دفن پسماند شهری مناسب هستند. کلمات کلیدی: مکان یابی، دفن پسماند، تحلیل سلسله مراتبی فازی، سیستم اطلاعات جغرافیایی Manuscript profile

آبهای سطحی یکی از منابع اصلی در تامین آب کشاورزی می باشد. از این رو شناخت و آگاهی از کیفیت آب رودخانه ها و پهنه بندی آنها بر اساس کمیت عناصر مختلف ما را در اتخاذ تصمیمات مدیریتی و کاهش آلودگی آبها یاری خواهد کرد. هدف از این تحقیق پهنه بندی کیفی رودخانه کارون در استان خوزستان در بازه مسجدسلیمان تا اهواز با استفاده از منطق فازی و تحلیل سلسله مراتبی (FAHP) می باشد. به همین منظور از پارامترهای کیفی شامل: کلراید(CL)، نسبت جذب سدیم (SAR)، هدایت الکتریکی(EC)، سدیم(Na)، و کل جامدات حل شده (TDS) در تاریخ آبان ماه سال 1397 استفاده شد. ابتدا پارامترهای کیفی با استفاده از روش درونیابیIDW پهنه بندی گردیدند. سپس هر یک از نقشه های بدست آمده با استفاده از تابع عضویت خطی افزایشی فازی گردیدند آنگاه با تهیه پرسشنامه، مقایسه زوجی بین پارامترها بر اساس نقش این پارامترها در تعیین کیفیت آب جهت مصرف کشاورزی و بر اساس روش AHP ضرایب وزنی هر یک از پارامترها بدست آمد. از ضرب ضرایب وزنی در لایه های فازی و تلفیق آنها، نقشه پهنه بندی جهت مصرف کشاورزی بدست آمد. نتایج نشان می‌دهد ایستگاه های گتوند، عرب اسد، چشمه سد شهید عباسپور و گرگر شوشتر برای مصرف کشاورزی بسیار مناسب می باشند. ایستگاههای اهواز و ملاثانی برای مصرف کشاورزی در منطقه مناسب قرار گرفتند و ایستگاه های ولی آباد و تنگ دولاب جهت مصرف کشاورزی در مکان بسیار نامناسب قرار گرفتند. Manuscript profile

طراحی شبکه باران سنجی به منظور کاهش هزینه ها و افزایش دقت در تخمین مقادیر بارش، نیازمند یافتن موقعیت بهینه ایستگاه های باران سنجی می باشد. بیشتر خطاهای تخمین بارش، ناشی از موقعیت باران سنج ها می باشد که طراحی بهینه شبکه باران سنجی می تواند خطاهای مرتبط با اندازه گیزی بارش را کاهش دهد. در این تحقیق روشهای مختلف میان یابی زمین آماری کریجینگ و کوکریجینگ برای محاسبه خطای تخمین و تهیه نقشه های پراکنش مکانی بارندگی روزانه استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. برای تهیه نقشه های تغییرات مکانی نیاز به برآورد مقدار بارندگی در نقاط مجهول بین ایستگاهها دارد. در این تحقیق از اطلاعات 49 ایستگاه باران سنجی برای 6 واقعه بارندگی روزانه استفاده شد. پس از تعیین بهترین مدل نیم تغییرنما و بهترین روش زمین آماری، در مرحله اول، بارانسنج هایی که به کمک سایر باران سنج های شبکه، تخمین مقدار بارندگی در آنها با دقت کافی امکان پذیر بود، مشخص گردید. نتایج نشان دهنده دقت بالاتر روش میان یابی کریجینگ دارد و بیشتر بارشهای روزانه منطبق بر مدل گوسی بودند. در مرحله دوم، با استفاده از ارزیابی میزان خطای تخمین شبکه باقیمانده از مرحله اول، نقاطی که ایجاد باران سنج جدید در آنها مورد نیاز بود مشخص شد. در نهایت تعداد 7 ایستگاه باران سنج غیر ضروری در شبکه مشخص گردید و 5 باران سنج جدید به شبکه اضافه شد. Manuscript profile

هدف از این تحقیق بررسی منابع آب های زیرزمینی دشت خانمیرزا در شرایط خشکسالی بر نوسانات رودهای منتهی به حوضه خانمیرزا با استفاده از نرم افزار WEAP می باشد. به منظور تحقق این هدف ابتدا سال 2007 (87-1386) به عنوان سال پایه انتخاب گردید سپس سناریوهایی در بازه زمانی 30 ساله (2037-2007) توسط مدل WEAP مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج سناریوی اول نشان داد که برای تعادل بخشی به بیلان آبخوان دشت خانمیرزا صرفا با اجرای طرح کاهش سطح زیر کشت حداقل 50 درصد الزامی می باشد. سناریوی دوم نشان می‌دهد با اجرای طرح آبیاری تحت فشار و افزایش راندمان آبیاری در تمام دشت نه تنها دشت به حالت تعادل پایدار نمی‌رسد بلکه نیاز آبی اراضی کشاورزی بطور کامل قابل تأمین نخواهد بود. همچنین سناریوی سوم نشانگر عدم کافی بودن اجرای طرح تغذیه مصنوعی در دشت خانمیرزا برای رسیدن به تعادل رسیدن بیلان آب زیرزمینی دشت می باشد. Manuscript profile

کشت محصولات کشاورزی مواجه با محدودیت های مختلفی مانند محدودیت های اقلیمی هستند. در هر شرایط اقلیمی و جغرافیایی برای کشت محصولات مختلف نیاز به بررسی اولیه شرایط مناسب کشت و مکان یابی دارد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی مناطق مستعد جهت کشت گیاه آفتابگردان در حوضه دز می‌باشد. بدین منظور پس از مشخص نمودن محدوده‌ی مطالعاتی، عوامل موثر در کشت گیاه با استفاده از منابع کتابخانه ای و نظرات کارشناسان تعیین شد. سپس میزان تاثیر هر یک از عوامل بر عملکرد گیاه آفتابگردان با استفاده از روش AHP مشخص گردید. به منظور میان یابی و پهنه بندی نقاط مستعد کشت در منطقه مورد مطالعه از نظر مکانی از مدل کریجینگ معمولی در محیط نرم افزار ARC GIS استفاده شد. نتایج حاصل از پردازش اطلاعات نشان داد که 29.5 درصد از اراضی حوضه در محدوده بسیار مناسب، 69 درصد در محدوده مناسب و 1.5 درصد در محدوده مناسب متوسط برای کشت گیاه آفتابگردان قرار دارند. Manuscript profile

برای رسیدن به تولید مناسب در محصولات کشاورزی نیاز به یافتن مناطق مناسب کشت از لحاظ اقلیمی، جغرافیایی و سایر پارامترهای دخیل در رشد و تولید است. در این تحقیق به بررسی امکان کشت و پهنه بندی مناطق مستعد گیاه گلرنگ در حوضه دز پرداخته شده است. بدین منظور از اطلاعات آب، خاک، هوا و اطلاعات فیزیولوژیکی گیاه از طریق منابع کتابخانه ای و نظرات کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی خوزستان، جهت طبقه بندی مورد مطالعه استفاده شده است. سپس میزان تاثیر هر یک از عوامل بر عملکرد گیاه گلرنگ با استفاده از روش AHP مشخص گردید. جهت میان یابی و پهنه بندی نقاط مستعد کشت در منطقه مورد مطالعه از نظر مکانی از مدل کریجینگ معمولی در محیط نرم افزار GIS استفاده شد. نتایج حاصل از پردازش اطلاعات نشان داد که 3 درصد از اراضی حوضه در محدوده مناسب و 70 درصد در محدوده مناسب متوسط برای کشت گیاه گلرنگ قرار دارند. Manuscript profile

نمونه برداری از جریان رودخانه و بار رسوبی در ایستگاه های رسوب سنجی به منظور اطلاع و آگاهی از میزان فرسایش و رسوب حوزه های بالادست انجام می شود. اندازه گیری های مستقیم از بار معلق رودخانه ها باید طوری باشد که برای اکثر جریان ها نمونه برداری اتفاق افتاده باشد ولی این عمل معمولاً با فواصل زمانی نامساوی صورت می گیرد و از طرفی لازم است که به صحت برآوردها از میانگین غلظت بار معلق پی برد زیرا در برآورد میزان فرسایش و رسوب حوزه های آبخیز اثر گذار است. از آنجایی که داده های مربوطه نامتقارن و دارای چولگی بوده بررسی برآوردکننده های بهینه در کاهش اریبی موثراست. بنابراین در این مقاله روش های برآوردکننده فیلتر کالمن (آنلاین) و برآوردکننده تعدیل کننده کالمن(آفلاین) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برآورگرهای بهینه آنلاین و آفلاین دارای خطای برآورد کمتری نسبت به روش های رگرسیونی ساده و خطی چندگانه و روش حداقل مربعات تعمیم یافته هستند. مقایسه روش های آنلاین و آفلاین نیز نشان داد که روش آفلاین از دقت بالاتری برخوردار است. Manuscript profile